Δυσθεώρητες είναι οι τιμές των ακινήτων που διατίθενται προς αγορά για τον μέσο, μισθωτό Ρεθεμνιώτη, ο οποίος είτε πρόκειται με δική του χρηματοδότηση, είτε εξασφάλισης ενός ποσού μέσω δανειοληψίας, εξακολουθεί να μην μπορεί να καλύψει το υπέρογκο ποσό που απαιτεί μία αγορά κατοικίας. Στα 4.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο κοστολογείται κατά μέσο όρο η τιμολόγηση των ακινήτων στην πόλη, με τους ντόπιους να εκδηλώνουν ενδιαφέρον, αλλά να αδυνατούν να βρουν ένα διαμέρισμα, που να μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά, εντός του αστικού ιστού. Η χαμηλή και κυρίως απρόσιτη προσφορά δεν μπορεί να καλύψει την αυξημένη ζήτηση, με τους υποψήφιους αγοραστές να είναι κυρίως νέα ζευγάρια που ψάχνουν την πρώτη τους κατοικία.
Σε εξέλιξη βρίσκονται παράλληλα οι αιτήσεις για το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2», σύμφωνα με το οποίο 20.000 δικαιούχοι, 25 έως 50 ετών, θα λάβουν χαμηλότοκη επιδότηση έως 190.000 ευρώ, για την αγορά της πρώτη τους κατοικίας. Ανάμεσα στους αιτούντες βρίσκονται και Ρεθεμνιώτες οι οποίοι, σύμφωνα με όσα δήλωσε στα «Ρ.Ν.» ο Ανδρέας Ανδρουλιδάκης, κτηματομεσίτης στο Ρέθυμνο, προσπαθούν να εξασφαλίσουν τις οικονομικές συνθήκες που θα τους επιτρέψουν να προχωρήσουν σε κάποια αγορά.
«Υπάρχει ισχυρό ενδιαφέρον από τους υποψήφιους δανειολήπτες και σε τοπικό επίπεδο, για την ένταξή τους στο πρόγραμμα. Το τηλέφωνο συνεχώς χτυπάει και οι άνθρωποι ψάχνουν σπίτι», δήλωσε.
«Το πρόβλημα είναι η έλλειψη ακινήτων σε προσιτές τιμές»
Η εικόνα που καταγράφεται σε τοπικό επίπεδο επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία της έρευνας του spitogatos για το τέταρτο τρίμηνο του 2024, σύμφωνα με τα οποία οι τιμές πώλησης ακινήτων στην Ελλάδα καταγράφουν έντονα ανοδική πορεία. Η μέση αύξηση των ζητούμενων τιμών πώλησης ανήλθε στο 7,9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023, ενώ σημειώθηκε και αύξηση 2,2% σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2024.
Ο Νίκος Κασωτάκης, κτηματομεσίτης, μιλώντας στα «Ρ.Ν.», σχολίασε: «Αν πωλούν αυτή τη στιγμή οι κατασκευαστές στα 4.000 ευρώ το τ.μ., πλέον δεν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που μπορούν να διαθέσουν 400.000 για μία κατοικία στα 100 τετραγωνικά, είτε προέρχονται από δική τους χρηματοδότηση, είτε από κάποιο δάνειο. Προφανώς όλο αυτό τους αποτρέπει εν τέλει από το να αγοράσουν, αν δεν βρουν κάποιο παλιό διαμέρισμα», ενώ όσον αφορά το ποιο είναι το προφίλ των ενδιαφερόμενων αγοραστών, απάντησε: «Κυρίως νέα ζευγάρια, τα οποία προσπαθούν να λύσουν το οικιστικό τους πρόβλημα, γιατί δεν βρίσκουν ένα βιώσιμο μακροπρόθεσμα ενοίκιο, στο οποίο να μπορούν να ανταποκριθούν».
Αντίστοιχα η Αγγελική Παπαδάκη, μεσίτρια στο Ρέθυμνο, σημείωσε: «Υπάρχει γενικότερα ενδιαφέρον για επενδύσεις σε τοπικό επίπεδο, ωστόσο, δεν υπάρχουν αρκετά ακίνητα και αυτά που υπάρχουν είναι σε πολύ υψηλές τιμές. Οι επενδύσεις κυρίως επικεντρώνονται σε τουριστικά καταλύματα, είτε είναι διαμερίσματα, είτε μονοκατοικίες. Βασικός στόχος είναι η τουριστική εκμετάλλευση και η μετατροπή σε βραχυχρόνια μίσθωση. Πρόκειται κυρίως για ντόπιους, οι οποίοι αναζητούν μέσα στην πόλη και σε μία ακτίνα 10 χιλιομέτρων έξω από αυτήν».
Οι περιορισμένες ανεγέρσεις νέων οικοδομικών κατασκευών και το γενικευμένο φαινόμενο της στεγαστικής κρίσης έχουν δημιουργήσει μία ελλιπής, αλλά κυρίως ακατάλληλη προσφορά, η οποία δεν ανταποκρίνεται ούτε στις ανάγκες, αλλά ούτε και στις οικονομικές δυνατότητες των ενδιαφερόμενων. «Υπάρχει γενικά ενδιαφέρον για επενδύσεις σε ακίνητα. Το πρόβλημα είναι η έλλειψη ακινήτων σε προσιτές τιμές, στα χρήματα που μπορεί να διαθέσει κάποιος, είτε μέσω κάποιου προγράμματος, είτε από δική του χρηματοδότηση. Οι κατασκευές είναι πλέον πολύ λιγότερες, σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς. Οι τιμές είναι πλέον δυσπρόσιτες για τον μέσο αγοραστή. Δεν υπάρχει ούτε αρκετή, ούτε κατάλληλη προσφορά για να καλύψει τη ζήτηση της αγοράς. Η αγορά δεν είναι υγιής», πρόσθεσε ο κ. Κασωτάκης.
Εκτός πραγματικότητας μοιάζουν να βρίσκονται οι τιμές των ακινήτων, τα οποία παραμένουν δυσπρόσιτα, ακόμα και για δανειολήπτες. «Κάποιος που έχει δική του χρηματοδότηση, ή παίρνει κάποιο δάνειο ψάχνει ένα ακίνητο, το οποίο να μπορεί να το προσεγγίσει οικονομικά. Στον αστικό ιστό της πόλης τα ακίνητα είναι ακριβά. Από τη στιγμή που οι επεκτάσεις οικοδομικών σχεδίων δεν γίνονται στην ώρα τους, αυτό έχει μία αντανάκλαση στην αύξηση των τιμών», ανέφερε ο κ. Κασωτάκης.
Το ενδιαφέρον των Ρεθεμνιωτών για το «Σπίτι μου 2»
Το στεγαστικό πρόγραμμα «Σπίτι μου 2», που βρίσκεται σε εξέλιξη, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, έχει συγκεντρώσει μεγάλο ενδιαφέρον σε όλη τη χώρα, με τους αιτούντες να ξεπερνούν το πρώτο 24ώρο τις 25.000. Το πρόγραμμα θα δίνει τη δυνατότητα σε 20.000 νέους, ζευγάρια και οικογένειες να αποκτήσουν ιδιόκτητη πρώτη κατοικία με επιδοτούμενο δάνειο, το οποίο χρηματοδοτείται κατά 50% από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και κατά 50% από τα τραπεζικά ιδρύματα. Σύμφωνα με τον κ. Ανδρουλιδάκη, κάθε άλλο παρά αδιάφορες είναι για τους Ρεθεμνιώτες οι παροχές του προγράμματος, οι οποίοι έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους, επιχειρώντας τόσο να μάθουν τις λεπτομέρειες της επιδότησης, όσο και να εκμεταλλευτούν την πιθανότητα να μπορέσουν να γεφυρώσουν το χάσμα ανάμεσα στις οικονομικές τους δυνατότητες και τις τιμές των κατοικιών. «Ένα μέσο δάνειο 100.000 ευρώ με διάρκεια 30 χρόνων, η μηνιαία δόση του ανέρχεται περίπου στα 480 ευρώ. Για τα εισοδηματικά κριτήρια για τους άγαμους είναι στις 20.000 ευρώ, για τα ζευγάρια στα 28.000 συν 4.000 για κάθε παιδί, ενώ για μία μονογονεϊκή οικογένεια είναι στα 31.000 ευρώ, με το κάθε παιδί να το αυξάνει ακόμα 5.000», ανέφερε ο κ. Ανδρουλιδάκης, ο οποίος σημείωσε επίσης το θετικό πρόσημο που έχει το πρόγραμμα, το οποίο θα ενισχύσει τη ζήτηση, χωρίς ωστόσο να επηρεάζεται η εικόνα της προσφοράς. «Το «Σπίτι μου 2» είναι ένα πολύ θετικό πρόγραμμα, το οποίο μπορεί να επηρεάσει χιλιάδες νοικοκυριά και να τα βοηθήσει να κάνουν πραγματικότητα ένα όνειρο, που μέχρι πρόσφατα έμοιαζε άπιαστο. Η εφαρμογή των επιδοτήσεων θα αυξήσουν τη ζήτηση, με την υπάρχουσα προσφορά να εξακολουθεί όμως να είναι μειωμένη. Όπως και να έχει πρόκειται για ένα θετικό πρόγραμμα».
Συνολικά 120 ημέρες έχουν οι δικαιούχοι του προγράμματος για να ολοκληρώσουν την αγορά του ακινήτου, υπογράφοντας το οριστικό συμβόλαιο αγοράς και τη Σύμβαση Δανεισμού Τελικού Αποδέκτη. Ωστόσο, δεδομένο θα έπρεπε να θεωρείται ότι οι περισσότεροι αιτούντες έχουν ήδη προβεί σε αναζήτηση, ενδεχομένως και σε συμφωνίες με ιδιοκτήτες ακινήτων, πριν ακόμα λάβουν την επιδότηση, για να μην διακινδυνεύσουν να χάσουν τη δυνατότητα δανειοληψίας. «Στην αγορά δυστυχώς υπάρχουν λίγα διαθέσιμα ακίνητα, με καλή σχέση τιμής προς αξία, γεγονός που θα δυσκολέψει τους υποψήφιους δανειολήπτες από το να βρουν σπίτι», σημείωσε ο κ. Ανδρουλιδάκης, ομολογώντας ότι η διαδικασία εύρεσης κατάλληλης κατοικίας, που να βρίσκεται εντός των οικονομικών δυνατοτήτων των πολιτών είναι ένα άκρως απαιτητικό εγχείρημα. «Η συμβουλή μου σε όσους έχουν προϋποθέσεις έγκρισης και δεν έχουν βρει ακόμα το ακίνητο είναι να συνεχίσουν την αναζήτηση του ακινήτου, γιατί υπάρχει περιορισμένος αριθμός δικαιούχων. Η κυβέρνηση αναγνωρίζει τη δυσκολία εύρεσης κατοικίας, γι’ αυτό και δίνει χρόνο», σημείωσε.