Μεγάλη η συμβολή των αδελφών Μοσχάκη στη σωτηρία βαριά τραυματισμένων στρατιωτών
Από το αφιέρωμά μας δεν θα μπορούσε να λείψουν οι αδελφοί Μοσχάκη από τον Μέρωνα. Εξαίρετοι επιστήμονες και τα δυο αδέλφια, έσωσαν πολλούς στρατιώτες από βέβαιο θάνατο, χωρίς μάλιστα να διαθέτουν ούτε τα στοιχειώδη μέσα. Όλα βασίζονταν στον πατριωτισμό και στην κατάρτισή τους. Και ξεκινάμε με τον Μόσχο Μοσχάκη.
Ο Μόσχος, πρωτότοκος γιος του Αλέξανδρου Μοσχάκη και της Μαρίας Σημαντήρη που γεννήθηκε το 1898 διετέλεσε ανώτατος γενικός αρχίατρος. Έφθασε στην κορυφή της ιεραρχίας μετά από πολλές δυσκολίες. Για να κυνηγήσει το όνειρό του δεν δίστασε να διαβάζει κάτω από τους φανοστάτες του δρόμου, επειδή δεν είχε στο κατάλυμα που έμενε ούτε τις στοιχειώδεις ανέσεις. Ως αρχίατρος της V Mεραρχίας Κρητών επέδειξε αυτοθυσία και ηρωισμό στη εκτέλεση της υγειονομικής υπηρεσίας του και για τις υπηρεσίες του αυτές δέχτηκε εύφημο μνεία και προτάθηκε για απονομή του Πολεμικού Σταυρού.
Συμμετείχε στο Κίνημα του Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη, με αποτέλεσμα να αποταχθεί από την κυβέρνηση Μεταξά ως αντιβασιλικός αξιωματικός. Με την αποφασιστικότητα που τον διέκρινε ο Μόσχος Μοσχάκης μετά την παράνομη αποστρατεία του έφυγε για το Παρίσι, όπου διακρίθηκε για τις επιστημονικές του ικανότητες εργαζόμενος σε Πανεπιστημιακές κλινικές.
Εκεί ειδικεύθηκε στη γενική χειρουργική και γυναικολογία, ενώ επιδόθηκε και στην επιστημονική έρευνα πάνω στις νευροενδοκρινικές διαταραχές.
Η έκρηξη του νέου πολέμου το 1940 δεν μπορούσε να τον αφήσει αδιάφορο. Ακολουθώντας τη φωνή του χρέους επέστρεψε στην Ελλάδα και με εισήγησή του οργανώθηκαν τα φορητά νευροχειρουργεία που έσωσαν πολλούς στρατιώτες χάρις στην άμεση επέμβαση σε κάθε πρόβλημα τραυματισμού τους. Ο ίδιος πρόσφερε μεγάλες υπηρεσίες στο Νοσοκομείο Λαρίσης. Ήταν επίγειος θεός για τους στρατιώτες που έσωζε από του χάρου τα δόντια. Η εμπειρία του από την καριέρα σε πανεπιστημιακές κλινικές ήταν εξαιρετική για τα δεδομένα της εποχής. Οι επιτυχίες του, ο ζήλος και η αγάπη που έδειχνε στους αρρώστους του δεν πέρασαν απαρατήρητα από τους ανωτέρους του. Έτσι τιμήθηκε με τον Πολεμικό Σταυρό. Ο στρατηγός Χριστόπουλος επιπλέον εισηγήθηκε στην ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων να κρατήσει τον Μοσχάκη για να μη στερηθεί το στράτευμα τις πολύτιμες υπηρεσίες του.
Κατέβηκε στην Κρήτη το 1942 και εντάχθηκε στην αντίσταση στην ομάδα Ν. Παπαδάκη. Η τόλμη του και η γενναιότητα που έδειχνε σε όλες τις αποστολές που αναλάμβανε του έδωσε την αρχηγία της Εθνικής Αντίστασης Αμαρίου.
Η δράση του αυτή δεν άργησε να κινήσει την προσοχή του κατακτητή. Οι Γερμανοί κατάφεραν να τον συλλάβουν. Κλείστηκε στη φυλακή και από θαύμα μόνο σώθηκε από την εκτέλεση. Μετρούσε ώρες μέχρι την ώρα εκείνη όταν ήρθε η σωτηρία. Με τη βοήθεια του αδελφού του Νικολάου και της αντιστασιακής ομάδας των Τζιφάκη και Πετρακογιώργη κατάφερε να διαφύγει και να σωθεί.
Μετά τον πόλεμο συνέχισε να εργάζεται ως αρχίατρος και στο μεταξύ είχε έρθει και η αποκατάσταση για την παράνομη αποστράτευσή του το 1935. Αποκαταστάθηκε από τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο μετά τον εμφύλιο πόλεμο, λόγω και της αντιστασιακής του δράσης.
Διετέλεσε αρχίατρος των Εθνικών Αντάρτικων Ομάδων, διευθυντής της χειρουργικής κλινικής στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών και στη συνέχεια στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Ρεθύμνης. Οι διακρίσεις που ακολούθησαν ήταν σημαντικές. Για τις εξαιρετικές του πράξεις τιμήθηκε και με το Αριστείο Ανδρείας.
Ο αδελφός του Μόσχου,ο Ηλίας Μοσχάκης,γεννήθηκε το 1916.Ειδικεύτηκε στη Χειρουργική, στην ομάδα του καθηγητή Καραγιαννόπουλου της σχολής του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός».
Απέκτησε τεράστια φήμη σαν μοναδικός δεξιοτέχνης χειρουργός. Αν και ο ίσκιος του Μόσχου, ήταν βαρύς πάνω του και τον είχε πάντα πρότυπο, κατάφερε με τη σειρά του, με την κατάρτιση, τον πατριωτισμό και την αγάπη για το συνάνθρωπο να ξεχωρίσει και να θεωρείται μια αυθεντία στην επιστήμη του. Στη διάρκεια του εμφυλίου έδειξε το μεγαλείο της ψυχής του.
Ατέλειωτες ώρες ο Μοσχάκης μέσα στο χειρουργείο έσωζε ζωές και ζωές. Με μικρές διακοπές για φαγητό και ξεκούραση συνέχιζε να χειρουργεί επί μέρες.
Ήταν υπέρμαχος της εθνικής ομοψυχίας και τάχτηκε ενάντια στον εμφύλιο αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Δεν έκανε ποτέ διακρίσεις όταν ένας συνάνθρωπος κινδύνευε.
Ατσιποπουλιανοί στο μέτωπο
Οι Ατσιπουλιανοί που επιστρατεύθηκαν το 1940, κατατάχθηκαν στο 44 Σύνταγμα Πεζικού στο Ρέθυμνο. Όπως αναφέρει ο αντιστράτηγος ε.α κ. Νικόλαος Σαμψών, το Σύνταγμα αυτό μεταφέρθηκε ατμοπλοϊκώς από το λιμάνι της Σούδας στον Πειραιά και απ’ εκεί σιδηροδρομικώς μέχρι τα σύνορα και έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις της V Μεραρχίας Κρήτης για την κατάληψη του όρους Σεντέλι και τη διάνοιξη της οδού προς το Τεπελένι. Η Μεραρχία έδωσε ένα τιτάνιο αγώνα πάνω σε χιονισμένα βουνά με υψόμετρα μέχρι 1800 μ. και θερμοκρασίες -20ο Κελσίου. Κατήγαγε μια πύρρεια νίκη και οι απώλειες της έφτασαν τους 7500 νεκρούς, τραυματίες, παγόπληκτους και άλλους ασθενείς.
Ανάμεσα στους 347 πεσόντες Ρεθεμνιώτες έπεσαν και οι παρακάτω Ατσιπουλιανοί: 1. Aνθυπολοχαγός Όθων Γιαννούλης, την 14η Φεβρουαρίου 1941 στην Τρεμπεσίνα.
- Δεκανέας Ιωάννης Γαγάνης και Στρ. Ελευθέριος Μυστράκης, την 15η Φεβρουαρίου 1941 στο ύψωμα Πούντα Νόρντ.
- Στρ. Σπύρος Μυστράκης, την 17η Φεβρουαρίου 1941 στο ύψωμα Πούντα Νόρντ.
- Στρ. Γεώργιος Γαγάνης, εξαφανίσθηκε τον μήνα Μάρτιο στην Τρεμπεσίνα. Σύμφωνα με πληροφορίες μεταφερόταν τραυματίας στο ορεινό χειρουργείο στο οποίο δεν έφτασε ποτέ. Τραυματίες επέστρεψαν στο Ατσιπόπουλο ο Μιχάλης Δημητρακάκης και ο Αλέξανδρος Αγγελάκης.
Εμμανουήλ Θεοδωράκης
Και ποιος Ρεθεμνιώτης δεν γνωρίζει το στρατόπεδο Θεοδωράκη; Η απορία μας όμως είναι πόσοι γνωρίζουν ποιος ήταν ο Θεοδωράκης, το όνομα του οποίου έχει δοθεί στο στρατόπεδο αυτό.
Κι όμως υπήρξε ένας σημαντικός Ρεθεμνιώτης, ένας ηρωικός αξιωματικός με καταγωγή από τις Αλώνες. Ακόμα ένας γενναίος με καταγωγή από το διάσημο για τις προσωπικότητές του χωριό.
Σύμφωνα με μια μαρτυρία του Μάρκου Ι. Πετράκη (Ιούλιο 1999) το χωριό Αλώνες λόγω της ιδιομορφίας του εδάφους και του ορεινού δύσβατου της περιοχής υπήρξε ορμητήριο πολλών Χαΐνηδων. Οι αδερφοί Θεοδωράκηδες ή Αναράψηδες (7 τον αριθμό) γέννημα θρέμμα των Αλώνων υπήρξαν οι σκληροί τιμωροί των Τούρκων (κυρίως γενίτσαρων) που εγκληματούσαν σε βάρος των χριστιανών. Με νυχτερινές εξορμήσεις κατέβαιναν νύχτα στα κάτω μέρια και έδιναν ένα καλό μάθημα στους εγκληματίες Τούρκους που ατίμαζαν και περιφρονούσαν τον Κρητικό. Η δράση τους βεβαίως ήταν μια ανάσα για τους Χριστιανούς, αλλά όπως είναι φυσικό προκάλεσαν την έχθρα και την οργή των Τούρκων που ζητούσαν ευκαιρία να τους εξοντώσουν. Οι Τούρκοι αποφάσισαν να τους αιφνιδιάσουν και να τους κτυπήσουν στο Λημέρι τους, στις Αλώνες. Μια μέρα, λοιπόν, (ακριβής ημερομηνία δεν είναι γνωστή) ήρθαν κρυφά στο χωριό και τύλιξαν το σπίτι τους (σημερινό κάτω σπίτι του Λευτέρη Αλεβυζάκη) την ώρα που τα έξι από τα επτά αδέλφια κοπάνιζαν ρασοτριβές, απαραίτητο επανοφώρι για τα χρόνια εκείνα. Μπήκαν στο σπίτι και με ωμότητα κατέσφαξαν τα έξι αδέλφια σ’ ένα αίμα, όπως λένε. Ακριβώς εκείνη την ώρα ερχόταν ο 7ος αδελφός ο Μανώλης, αλλά κάτι «μυρίστηκε» και οπισθοχώρησε κι έτσι γλύτωσε. Ο Μανώλης σοκαρισμένος και στεναχωρημένος, αποφάσισε να φύγει από τις Αλώνες και να πάει στη Μεσαρά. Εκεί νοικοκυρεύτηκε και μετά από χρόνια, όταν τα πράγματα είχαν καταλαγιάσει, αποφάσισε να γυρίσει πίσω και να κτίσει νέο σπίτι (σημερινό σπίτι Βαγγέλη Αλεβυζάκη). Οι συγχωριανοί του τον ονόμασαν Μπεγομανώλη (από το Μπέης), γιατί σε σχέση με τους άλλους ήταν οικονομικά ισχυρότερος. Δημιούργησε οικογένεια και παιδιά του ήταν η Αριστέα, αργότερα σύζυγος Ιωσήφ Πετράκη και ο Γιάννης. Παιδί δε του Γιάννη ήταν ο Μανώλης.
Από ηρωική γενιά λοιπόν ο Εμμανουήλ Ι. Θεοδωράκης «Θοδωρομανώλης», εγγονός του Μπεγομανώλη.
Γεννήθηκε στου Γάλλου το 1916. Ως υπολοχαγός του Ελληνικού Στρατού, έλαβε μέρος με το 44ο Σύνταγμα Πεζικού, ως σημαιοφόρος του, στις επιχειρήσεις κατά των Ιταλών στην Αλβανία όπου και τραυματίστηκε στην Κλεισούρα.
Έχει μεγάλο ενδιαφέρον ένα ρεπορτάζ του Σάββα Γενεράλη, στην «Κρητική Επιθεώρηση» (11/1/41) για την υποδοχή των πρώτων τραυματιών του μετώπου στην Αλβανία ανάμεσα στους οποίους είναι και ο Εμμανουήλ Θεοδωράκης. Το παραθέτουμε επειδή μας δίνει την ατμόσφαιρα της εποχής και πως ένοιωθε η τοπική κοινωνία για τους στρατιώτες μας που πολεμούσαν στο μέτωπο. Αναφέρει σχετικά ο Σάββας Γενεράλης:
Οι αφιχθέντες τραυματίαι:
«Έπρεπε να γίνει πόλεμος για να νιώσω τη συγκίνηση πούνοιωσα προχθές τ’ απομεσήμερο όταν φθάσανε οι πρώτοι τραυματίες. Κι όλο το Ρέθυμνο που είχε μαζευτεί στη «Μεγάλη Πόρτα» ένοιωθε την ίδια βαθειά κι αξέχαστη λαχτάρα.
Μόλις έφθασε το πρώτο αυτοκίνητο που τους έπαιρνε τους τιμημένους λαβωμένους, όλο το μάζεμα κι ο αέρας όλος αντιλάλησε από το χειροκρότημα του κόσμου. Μόλις παρουσιάστηκε ο πρώτος «κεφαλοδεμένος» στρατιώτης, το χειροκρότημα δυναμώθηκε με τα «ζήτω». Τον πρώτο ακολούθησε δεύτερος, τρίτος, ύστερα ένας αξιωματικός, ύστερα ένας αεροπόρος, τα μυριόστομα «ζήτω» και τα χειροκροτήματα, δυνάμωναν σε κάθε νέα εμφάνιση λαβωμένου.
Τρεις ώρες από τη μια, μέχρι τις τέσσερις ο κόσμος ήταν στριμωγμένος, δεξιά κι αριστερά, πίσω από την παράταξη του Φρουραρχείου, τη συγκινητική υποδοχή του φρουράρχου που έκλαιγε από χαρά, του δημάρχου το ίδιο, του νομάρχου και των περιφερειακών διοικητών αρρένων και θηλέων με τα δώρα και τα αναψυκτικά που τους έφεραν και μαζί μ’ αυτούς ο κόσμος όλος σας λέω – άλλο να τους βλέπατε με τα μάτια σας – παρακολουθούσε το συγκινητικό θέαμα να τους βγάζουν από τα αυτοκίνητα και να τους φιλούν σαν τα παιδιά τους κι ας ήταν οι περισσότεροι από την ανατολική Κρήτη, για να τους ακουμπήσουν να τους ρωτήσουν για τον αγώνα πως πάει.
– Ζήτω η Ελλάδα!
– Τους φάγαμε!
– Ζήτω τα παλικάρια μας!
– Ζήτω ο Ελληνικός Στρατός!
Ζήτω ο Στρατός των μετόπισθεν! (εννοούσαν τη νεολαία).
Τέτοιες ήταν οι κραυγές που ξεσπούσαν από όλο εκείνο το πλήθος.
Όλων τα μάτια είχαν βουρκώσει. Αλλά γιατί δεν κλαίγανε φανερά; Ο Πρίαμος απαγόρευε τους βαρβάρους. Τρώες να κλαίνε, γιατί φοβότανε μη και δεν γίνουν καλοί στρατιώτες, ο Αγαμέμνων, άφηνε τους Έλληνες, γιατί οι Έλληνες, ήτανε πολιτισμένοι. Καλώς τους δεχτήκαμε».
Μαζί με τον Εμμανουήλ Θεοδωράκη είχαν έρθει με διάφορα τραύματα ο καθένας, ο Θεόδωρος Πρινιωτάκης (Ορθέ Αγίου Βασιλείου), Κωνσταντίνος Εφεντάκης (Δουμαεργιό Αγίου Βασιλείου), Χρίστος Μαρκαντώνης (Ελένες Αμαρίου), Λεμονάκης (Άνω Μέρος Αμαρίου), Γεώργιος Μαρκάκης (Μουρνέ), Χαλκιαδάκης Εμμανουήλ, Παπαδάκης Χαράλαμπος (Σπήλι), Μουντριανάκης Εμμ., Καλλέργης Κωνσταντίνος, Φοβάκης Εμμανουήλ, Πετράκης Εμμ. και Αλεβυζάκης Εμμανουήλ.
Ο τραυματισμός του αυτός δίνει στον Θεοδωράκη και το πρώτο του εύσημο.
Με το ξέσπασμα του εμφυλίου ως αξιωματικός του Ελληνικού στρατού κλήθηκε να πολεμήσει στα βουνά της Μακεδονίας τον Δημοκρατικό στρατό. Τι κι αν γλίτωσε από τόσα εχθρικά βόλια, μοιραία έπεσε από φίλια πυρά στο Πλατύδρομο των Πιερίων. Ήταν 12 Μάρτη του 1948 και ο Θεοδωράκης ήταν μόλις 32 ετών. Σκοτώθηκε φωνάζοντας «Ζήτω η Ελλάς».
Ανώνυμοι Ρεθεμνιώτες ήρωες
Από τις ηρωικότερες συμμετοχές στον πόλεμο ήταν αυτή της V Μεραρχία Κρητών. Είναι πολύτιμα τα συμπεράσματα από την έρευνα του αντιστρατήγου ε.α κ. Νίκου Σαμψών που αναφέρει στο απόσπασμα που μας ενδιαφέρει τα εξής:
«Στις αρχές του 1941 η V Μεραρχία Κρητών, που συγκροτήθηκε από τρία Συντάγματα, το 14ο Χανίων, το 44ο Ρεθύμνου και το 43ο Ηρακλείου, μεταφέρθηκε στον κεντρικό τομέα του μετώπου στην Αλβανία για ενίσχυση του Β’ Σώματος Στρατού. Ανέλαβε την επιχείρηση κατάληψης των ορεινών όγκων Τρεμπεσίνας και Σεντέλι για να διευκολυνθεί η προώθηση του Ελληνικού Στρατού προς το Τεπελένι.
Η επιχείρηση άρχισε στα τέλη του Ιανουαρίου 1941 κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες καιρού και εδάφους. Αρκετό χιόνι, μεγάλα υψόμετρα, χαμηλές θερμοκρασίες, δυσκολίες ανεφοδιασμού σε τρόφιμα και πυρομαχικά, ανεπαρκής εξοπλισμός και εκπαίδευση σε ορεινό αγώνα και η αριθμητική υπεροχή των Ιταλών, ήταν οι εχθροί των Κρητικών. Οι μεγάλοι σύμμαχοί τους ήταν η ψυχή τους, η γενναιότητά τους και η πίστη στο δίκαιο του αγώνα τους. Έτσι κατάφεραν να εκτελέσουν την αποστολή τους.
Κατέλαβαν την Τρεμπεσίνα και το Σεντέλι αλλά η νίκη τους ήταν «Πύρρειος». Οι απώλειες της Μεραρχίας ήταν 7.700 νεκροί, εξαφανισθέντες, τραυματίες, και παγόπληκτοι. Το 44ο Σύνταγμα του Ρεθύμνου, που κατέλαβε το ύψωμα Πούντα Νόρντ (υψ. 1647) του όρους Σεντέλι, άφησε στο πεδίον της μάχης περισσότερους από 300 νεκρούς.
Σε αυτή την τιτάνια προσπάθεια χάθηκαν αδέλφια, εξαδέλφια και συγγενείς από τα ίδια χωριά, που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή του πυρός. Πολλές μάνες θρήνησαν τα παιδιά τους και τα δάκρυα στέρεψαν στα μάτια τους εκείνο τον τρομερό χειμώνα στις αρχές του 1941».
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις πεσόντων Ρεθεμνιωτών είναι οι παρακάτω:
- Βαβουράκης Ανδρέας του Στυλιανού, Κοξαρέ – 2. Βαβουράκης Κωνσταντίνος του Στυλιανού, Κοξαρέ – 3. Βαβουράκης Σπύρος του Στυλιανού, Κοξαρέ – 4. Βαβουράκης Στυλιανός του Δημητρίου, Άγιος Ιωάννης – 5. Βαβουράκης Ευριπίδης του Αρτεμίου, Άγιος Ιωάννης – 6. Βαβουράκης Κωνσταντίνος του Ανδρέου, Άγιος Ιωάννης – 7. Βαβουράκης Σπύρος του Εμμανουήλ, Άγιος Ιωάννης – 8. Βρέντζος Γεώργιος του Εμμανουήλ, Ανώγεια – 9. Βρέντζος Δημάρατος του Εμμανουήλ, Ανώγεια – 10. Βρέντζος Γεώργιος του Δημητρίου, Αξός – 11. Γαγάνης Ιωάννης του Ελευθερίου, Ατσιπόπουλο – 12. Γαγάνης Γεώργιος του Ελευθερίου, Ατσιπόπουλο – 13. Γουμενάκης Γεώργιος του Ιωάννου, Ακούμια – 14. Γουμενάκης Κωνσταντίνος του Ιωάννου, Σελιά – 15. Γουμενάκης Αντώνιος του Μιχαήλ, Ακούμια – 16. Δακανάκης Εμμανουήλ του Γεωργίου, Ανώγεια – 17. Δακανάκης Κωνσταντίνος του Γεωργίου, Ανώγεια – 18. Καλοειδάς Δημήτριος του Γεωργίου, Μέρωνας – 19. Καλοειδάς Χρήστος του Ιωάννου, Μέρωνας – 20. Κεφαλογιάννης Κλέαρχος του Γεωργίου, Ανώγεια – 21. Κεφαλογιάννης Αντώνιος του Γεωργίου, Ανώγεια – 22. Κεφαλογιάννης Μενέλαος του Ιωάννου, Ανώγεια – 23. Κλάδος Αντώνιος του Σταύρου, Γαράζο – 24. Κλάδος Νικόλαος του Εμμανουήλ, Γαράζο – 25. Κλάδος Μιχαήλ του Βασιλείου, Λειβάδια – 26. Κουτελιδάκης Βασίλειος του Σταύρου, Γερακάρι – 27. Κουτελιδάκης Παναγιώτης του Σταύρου, Γερακάρι – 28. Κουτελιδάκης Μιχαήλ του Χαραλάμπου, Γερακάρι – 29. Κουτελιδάκης Πολυζώης του Μιχαήλ, Γερακάρι – 30. Μιχελιουδάκης Γεώργιος του Ιωάννου, Άγιος Μάμας – 31. Μιχελιουδάκης Ιωάννης του Αντωνίου, Άγιος Μάμας – 32. Μιχελιουδάκης Δημήτριος του Κωνσταντίνου, Λούτρα – 33. Μιχελιουδάκης Κωνσταντίνος του Ιωάννου, Αβδελά – 34. Μυστράκης Ελευθέριος του Μιχαήλ, Ατσιπόπουλο – 35. Μυστράκης Σπύρος του Ιωάννη, Ατσιπόπουλο – 36. Νικηφόρος Εμμανουήλ του Κωνσταντίνου, Ζωνιανά – 37. Νικηφόρος Ευάγγελος του Εμμανουήλ, Αξός – 38. Ουρανός Ιωάννης του Γεωργίου, Ερφοί – 39. Ουρανός Κων/νος του Δημητρίου, Ερφοί – 40. Παπαδάκης Γεώργιος του Βασιλείου, Δοξαρό – 41. Παπαδάκης Γεώργιος του Στυλιανού, Επισκοπή – 42. Παπαδάκης Ελευθέριος του Αντωνίου, Κεραμέ – 43. Παπαδάκης Εμμανουήλ του Γεωργίου, Αμνάτος – 44. Παπαδάκης Ιωσήφ του Χαραλ. Αγγελιανά – 45. Παπαδάκης Κωνσταντίνος του Μύρωνος, Βάτος – 46. Παπαδάκης Μάρκος του Γεωργίου, Δαμοβόλος – 47. Παπαδάκης Ναπολέων του Κων/νου, Άρδακτος – 48. Σταγάκης Γεώργιος του Ιωάννου, Κούμοι – 49. Σταγάκης Ευάγγελος του Ιωάννου, Κούμοι – 50. Σταυριανάκης Νικόλαος του Στυλιανού, Δρίμισκος – 51. Σταυριανάκης Παντελής του Ιωάννου, Δρίμισκος – 52. Ταξάκης Ανδρέας του Γεωργ., Φουρφουράς – 53. Ταξάκης Μιχαήλ του Ανδρ., Φουρφουράς – 54. Φλουρής Εμμανουήλ του Χαρ., Θεοδώρα Μυλ. – 55. Φλουρής Ιωάννης του Εμμ., Θεοδώρα Μυλ. – 56. Φουντουλάκης Αθανάσιος του Αλεβ., Νίθαυρη – 57. Φουντουλάκης Γαβριήλ του Εμμ., Γεράνι – 58. Φουντουλάκης Κωνσταντίνος του Νικολ., Θρόνος – 59. Φουσταλιεράκης Ανδρέας του Εμμαν., Μαλάκι – 60. Φουσταλιεράκης Κωνσταντίνος του Εμμαν., Μαλάκι.
Είναι σημαντική αυτή η εργασία γιατί δεν αρκεί μια γενική αναφορά στους ήρωες εκείνους που έχασαν και τη ζωή τους στον βωμό της πατρίδας. Χάρις στην έρευνα και αξιολόγηση των στοιχείων του κ. Σαμψών, μπορούμε επώνυμα να τους αναφέρομε ανάβοντας το κερί της ευγνωμοσύνης στη μνήμη τους.
Το αφιέρωμά μας συνεχίζεται.