To ετήσιο τακτικό συνέδριο της ΚΕΔΕ διεξήχθη στον Βόλο από 21-23 Νοεμβρίου, όπου περισσότεροι από 1.800 σύνεδροι και παρατηρητές παρακολούθησαν για τρεις ημέρες τις εργασίες, όπου συζητήθηκαν όλα τα σημαντικά ζητήματα που απασχολούν τους δήμους της χώρας.
Τα μέλη της γενικής συνέλευσης της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, μετά από εκτενή διάλογο κατά τη διάρκεια των εργασιών του ετήσιου τακτικού συνεδρίου της, κατέληξαν σε μια σειρά πολιτικών θέσεων και προτάσεων, οι οποίες τίθενται υπόψη του συνόλου της αυτοδιοίκησης, της κυβέρνησης και των πολιτικών κομμάτων.
«Το συνέδριό μας, που διεξήχθη σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη χρονική συγκυρία, που χαρακτηρίζεται από έντονες γεωπολιτικές αλλαγές και γεγονότα, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση και η κατακόρυφη αύξηση του κόστους ζωής, αποτέλεσε την ευκαιρία για να συζητήσουμε όλα τα μεγάλα ζητήματα που αφορούν τη λειτουργία της αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού. Καθώς και να αναζητήσουμε τους τρόπους και τα μέσα που θα μας επιτρέψουν να μετατρέψουμε τους δήμους μας, σε σύγχρονους, πράσινους και ψηφιακούς, προς όφελος των πολιτών των τοπικών μας κοινωνιών. Είχαμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε όλα όσα πέτυχε ενωμένη η ΚΕΔΕ και η αυτοδιοίκηση Α’ βαθμού τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και να αναδείξουμε όλα όσα δεν έχουν γίνει μέχρι σήμερα, που θα μας επιτρέψουν να ανταποκριθούμε με επάρκεια κι αποτελεσματικότητα, στο θεσμικό μας ρόλο, αφού εξακολουθούν να μην επιλύονται πάγια, δίκαια και διαχρονικά αιτήματά μας.
Για πρώτη φορά παρουσιάστηκε από τη ΚΕΔΕ ένα νέο, διαφανές, δίκαιο και βιώσιμο μοντέλο κατανομής των ΚΑΠ. Ένα μοντέλο που απαντά στις ανάγκες των δήμων για τις επόμενες δεκαετίες, αντιμετωπίζει με ισότιμο τρόπο δήμους με τα ίδια χαρακτηριστικά, διασφαλίζει ότι κανένας δήμος δεν θα εισπράττει μελλοντικά λιγότερα χρήματα από όσα εισπράττει σήμερα, ενώ στηρίζει στην πράξη τους μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς δήμους, αποτελώντας ουσιαστικό εργαλείο ενίσχυσης της πολιτικής συνοχής.
Το μοντέλο αυτό μπορεί να εφαρμοστεί από 1-1-2024, αφού οριστικοποιηθεί από τις νέες αιρετές διοικήσεις που θα προκύψουν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2023, με απαραίτητη προϋπόθεση την ενίσχυση των ΚΑΠ, κατά τουλάχιστον 15%.
Παρά τα όποια θετικά βήματα μπροστά που έχουν γίνει, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά και σημαντικά ζητήματα, που δεν έχουν επιλυθεί ακόμη, τα οποία είναι αναγκαία προκειμένου να καταστεί η πρωτοβάθμια τοπική αυτοδιοίκηση, βασικός πυλώνας για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάπτυξη της χώρας, καθώς και την ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας κι αλληλεγγύης» σημειώνεται μεταξύ άλλων στο σχετικό απολογιστικό κείμενο της ΚΕΔΕ όπου παρατίθεται και τα αιτήματα των δήμων.
- Με βάση τα νέα δεδομένα, η αυτοδιοίκηση Α’ βαθμού, διεκδικεί:
– Την αναβάθμιση της καταστατικής θέσης του αιρετού προσωπικού της.
– Την ενίσχυση της οικονομικής και διοικητικής αυτοτέλειας των δήμων, ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις θεσμοθετημένες υποχρεώσεις τους και να παρέχουν υπηρεσίες ποιότητας στους πολίτες.
– Την άμεση προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη χρηματοδότηση των δημοτικών ενεργειακών κοινοτήτων, μαζί με καινοτόμα μοντέλα αποθήκευσης της ενέργειας
– Ένα νέο αποκεντρωμένο μοντέλο διοίκησης του κράτους, με ανακατανομή και ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων.
– Την άμεση ενίσχυση των Δήμων, με νέο προσωπικό υψηλών δεξιοτήτων, ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις αυξημένες αρμοδιότητές τους.
– Την περαιτέρω προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού , μέσα από τη προώθηση του μοντέλου λειτουργίας των «έξυπνων πόλεων».
– Την προώθηση του μοντέλου της κυκλικής οικονομίας, της διαλογής στην πηγή και της βιώσιμης κινητικότητας, ως μόνη λύση για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης.
– Την αποκλειστική αρμοδιότητα των δήμων στα ζητήματα που αφορούν τη διαχείριση και αξιοποίηση των απορριμμάτων, καθώς και την αναστολή για το 2023 στην επιβολή του τέλους ταφής.
– Την αναβάθμιση του ρόλου των δήμων στα ζητήματα κοινωνικής μέριμνας, παιδείας, υγείας και πολιτικής προστασίας.
Όσον αφορά τα οικονομικά των δήμων, παρά τα θετικά βήματα που έχουν γίνει όπως σημειώνεται στο κείμενο: «Παραμένουν σε εκκρεμότητα μια σειρά από οικονομικά ζητήματα, για τα οποία απαιτούμε άμεσες λύσεις. Δεν αποδεχόμαστε καμιά μεταφορά νέας ευθύνης η αρμοδιότητας στους δήμους, χωρίς τη μεταφορά και των αναγκαίων πόρων».
- Οι δήμοι σχετικά με την οικονομική στήριξη τους, ζητούν:
– Την εφαρμογή από 1-1-2024 του νέου μοντέλου κατανομής των ΚΑΠ στους Δήμους, όπως αυτό παρουσιάστηκε στο συνέδριο του Βόλου και θα αποσαφηνιστεί στις λεπτομέρειες στο αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα, μετά από διαβούλευση στα αρμόδια όργανα της αυτοδιοίκησης.
– Τη θέσπιση ειδικού καθεστώτος ενίσχυσης για τη χρηματοδότηση των ΔΕΥΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό, με σκοπό την κάλυψη του επιπλέον ενεργειακού κόστους ύψους περίπου 100 εκ. ευρώ που επιβαρύνει τη λειτουργία τους, με βάση τα πραγματικά στοιχεία κατανάλωσης. Η υπόσχεση για απόδοση μέχρι σήμερα μόλις 20 εκ. ευρώ, δεν δίνει λύση στο πρόβλημα. Οι ΔΕΥΑ εκπέμπουν SOS. Δε θα αντέξουν άλλο.
– Την αύξηση των πόρων που καταβάλλονται μέσω των ΚΑΠ στους δήμους, στο ύψος που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία, προκειμένου να καλύπτεται το σύνολο των λειτουργικών τους αναγκών.
– Τη σταδιακή απόδοση στους δήμους, την ΚΕΔΕ και τις ΠΕΔ, των παρακρατηθέντων πόρων από προηγούμενα έτη. Δεν θα σταματήσουμε να τα διεκδικούμε, είναι χρήματα των δήμων και δεν τα απεμπολούμε.
– Την προώθηση νομοθετικής ρύθμισης, για την αναβολή ως 31-12-2023, όσον αφορά στην αποπληρωμή δανείων που έχουν συναφθεί μεταξύ δήμων και Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων.
– Τη διάθεση επιπλέον 130 εκ. ευρώ για το πρόγραμμα «Οδική Ασφάλεια» του Ταμείου Ανάκαμψης, ώστε να καλυφθεί το σύνολο των προτάσεων που έχουν υποβληθεί από όλους τους δήμους.
– Για να μην χαθούν τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης, να μεταφερθούν εκεί όλα τα ώριμα έργα που δεν χωρούν στο Α. Τρίτσης και συνάδουν με τον σχεδιασμό του Ταμείου.
– Την άμεση λειτουργία της επιτροπής για την ναυαγοσωστική κάλυψη, την εκκαθάριση της διαφοράς ύψους 20 εκ. ευρώ μεταξύ δαπανών που πραγματοποιήθηκαν και πόρων που μέχρι σήμερα έχουν δοθεί προς τους δήμους, καθώς και διαγραφή των προστίμων που επιβλήθηκαν σε δήμους που τήρησαν όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες, αλλά δεν βρήκαν ικανό αριθμό ναυαγοσωστών.
– Την διαλειτουργικότητα της πλατφόρμας του τέλους ακαθαρίστων και παρεπιδημούντων της ΚΕΔΕ (govhub) με το πληροφοριακό σύστημα του ΦΠΑ της ΑΑΔΕ και διάταξη υποχρεωτικότητας υποβολής των αιτήσεων μόνο ηλεκτρονικά.
– Την απόδοση του φόρου διαμονής από ξενοδοχεία και AirBnb (city tax) στους δήμους.
– Την προώθηση ως το τέλος του τρέχοντος έτους ευνοϊκής ρύθμισης με δυνατότητα δόσεων, για την καταβολή προς τους δήμους παλιών οφειλών.
– Την ένταξη στη ΣΑΤΑ του ποσοστού του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων που αφορά έργα τοπικής ανάπτυξης και να αφαιρεθεί από τη χρηματοδότηση των Τομεακών και Περιφερειακών Προγραμμάτων Ανάπτυξης των Περιφερειών.
– Την αλλαγή του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου που απαλλάσσει σήμερα τους παραχωρησιούχους από την καταβολή ανταποδοτικών τελών.
– Την επαναφορά του ανταποδοτικού τέλους των πετρελαιοειδών καθώς και την τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου για τα τέλη υπεδάφους.
- Σχετικά με τα ζητήματα που αφορούν την ενέργεια και το περιβάλλον, οι δήμοι ζητούν:
– Την αναστολή ως το τέλους του 2023 της επιβολής του τέλους ταφής. Δεν είναι δυνατόν να καλούνται οι δήμοι και οι δημότες να πληρώσουν την έλλειψη των απαραίτητων υποδομών για τη φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση των απορριμμάτων, ο σχεδιασμός και υλοποίηση των οποίων αποτελεί ευθύνη του κεντρικού κράτους. Σε κάθε περίπτωση, αν δεν εισακουστεί η πρότασή μας, θα εφαρμόσουμε την ήδη ειλημμένη απόφαση της ΚΕΔΕ για δικαστική προσβολή του.
– Την ενίσχυση των ΦΟΔΣΑ για κάλυψη μέρους του τεράστιου ενεργειακού κόστους λειτουργίας μονάδων, ΧΥΤΑ, έργων κ.λπ., αναλογική και κατ’ αντιστοιχία των ενισχύσεων προς δήμους και ΔΕΥΑ.
– Την έκδοση ΚΥΑ που θα επιτρέπει σε δήμους χωρίς πιστοληπτική ικανότητα, να συνάψουν δάνεια με το Τ.Π.&Δ., αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση έργων εξοικονόμησης ενέργειας.
– Την πλήρη κάλυψη του ενεργειακού κόστους των σχολείων από το κεντρικό κράτος κι όχι από τους δήμους, αφού οι ενεργειακές δαπάνες των σχολείων αποτελούν ευθύνη του κρατικού προϋπολογισμού.
– Να δοθεί στους δήμους ο απαραίτητος ηλεκτρικός χώρος για να δημιουργήσουν τα δικά τους αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα. Καθώς και να δοθεί χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης για να καλύψουν με τραπεζικό δανεισμό την ίδια συμμετοχή.
– Να προχωρήσει η ολοκλήρωση του πληροφοριακού συστήματος ΤΑΠ-Δημοτικών Τελών – Δημοτικού Φωτισμού και η διαλειτουργικότητα με το ΔΕΔΔΗΕ και τη ΡΑΕ για τους παρόχους, τη χρηματοδότηση και υλοποίηση του συστήματος από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και το Ταμείο Ανάκαμψης.
– Τη συμμετοχή της αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού στο σχεδιασμό της επόμενης μέρας όσον αφορά τη διαχείριση των απορριμμάτων.
