Με δυο και μοναδικούς επόπτες υγείας βρίσκεται τους τελευταίους μήνες η Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου. Αυτό σημαίνει ότι δύο μόλις άνθρωποι καλούνται εκτός των άλλων καθηκόντων τους να πραγματοποιούν ελέγχους σε όλο τον νομό. Σε μια τουριστική περιοχή με εκατοντάδες καταστήματα εστίασης και εκατοντάδες ξενοδοχειακές μονάδες σε βορρά και νότο. Σε μια περιοχή που με βάση τουλάχιστον τα δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που αφορούν στην αναλογία του πληθυσμού και των επιχειρήσεων αντιστοιχούν οκτώ επόπτες υγείας. Το 2004, πριν είκοσι χρόνια δηλαδή, ο αριθμός των εποπτών υγείας ήταν τέσσερις. Σήμερα, το 2024, που καταγράφεται ραγδαία αύξηση των επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος και των ξενοδοχειακών μονάδων ο αριθμός των εποπτών δημόσιας υγείας είναι μόλις δύο.
«Οι έλεγχοι της υπηρεσίας μας αφορούν όλο τον νομό. Κανονικά θα έπρεπε να είμαστε οκτώ και είμαστε δύο άτομα. Βάσει της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας ένας επόπτης πρέπει να αντιστοιχεί σε 10.000 άτομα. Ο νομός Ρεθύμνης έχει περίπου 80.000 άτομα, οπότε θα έπρεπε να είμαστε οκτώ, αλλά είμαστε μόλις δύο. Όταν ξεκινήσαμε ήμασταν τέσσερα άτομα. Πρόσφατα ήμασταν τρεις, αλλά ένας συνάδελφος συνταξιοδοτήθηκε και έφυγε. Ήμασταν τέσσερις όταν έγινε προκήρυξη και διοριστήκαμε το 2004, πριν 20 χρόνια. Έχουμε ξανά υπάρξει δύο, απλώς ένας συνάδελφος ήρθε από Αθήνα και ανέλαβε υπηρεσία, έκατσε 10 χρόνια και τώρα έχει πάρει σύνταξη» λέει στα «Ρ.Ν.» ο προϊστάμενος του υγειονομικού, Νίκος Βουμβουράκης και πρόσθεσε ότι: «Δεν περιμένουμε ενίσχυση, εάν δεν γίνει κάποια προκήρυξη. Έχουμε ζητήσει άτομα και επισήμως σαν υπηρεσία, αλλά και σαν τμήμα, ενίσχυση από τον περιφερειάρχη. Έχουμε ζητήσει και μέσω κινητικότητας, αλλά δεν υπάρχει καμία ενέργεια. Ακόμα και το Λασίθι που πάντα είχε λιγότερα άτομα από εμάς, αυτήν τη στιγμή είναι παραπάνω. Έχουν τουλάχιστον τρία άτομα και το Λασίθι είναι μικρότερος νομός από το Ρέθυμνο. Σαν υπηρεσία, αρμοδιότητά μας είναι εκτός από τον έλεγχο των καταστημάτων να κάνουμε ελέγχους και στα ξενοδοχεία. Και στα ξενοδοχεία όταν πάμε γίνεται έλεγχος παντού, από πισίνα, μέχρι νερό, μέχρι λεγιονέλλα, τα πάντα» ανάφερε.
Μπορούν να κάνουν συστηματικούς ελέγχους στα καταστήματα και στα ξενοδοχεία του Ρεθύμνου δύο άτομα; Το ερώτημα είναι ρητορικό και η απάντηση ξεκάθαρη. Όπως μας εξηγεί ο προϊστάμενος του υγειονομικού στο Ρέθυμνο, Νίκος Βουμβουράκης, ο στόχος για τους δύο επόπτες υγείας είναι να ανταποκρίνονται στη νομοθεσία, η οποία προβλέπει στην πραγματοποίηση ελέγχων στο 35% των εγγράφων γνωστοποίησης άδειας λειτουργίας καταστημάτων, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο.
«Είναι αρκετά δύσκολο στο Ρέθυμνο να επιτευχθεί ο στόχος αυτός. Δηλαδή να πραγματοποιούμε ελέγχους στο 30% των εισερχομένων εγγράφων, της γνωστοποίησης άδειας» λέει στα «Ρ.Ν.» ο Νίκος Βουμβουράκης και εξηγεί: «Πλέον η αδειοδότηση ενός καταστήματος δεν είναι συμπλήρωση των προ δικαιολογητικών στον δήμο. Κάνει ο επιχειρηματίας γνωστοποίηση μέσω ηλεκτρονικού συστήματος. Η γνωστοποίηση μπορεί να αφορά για παράδειγμα την μετατόπιση ενός πάγκου εργαλείων ή βιτρίνα από το ένα σημείο στο άλλο. Αυτό είναι γνωστοποίηση. Δηλαδή για ένα κατάστημα μπορεί να έχουν έρθει τρεις διαφορετικές γνωστοποιήσεις. Οπότε το να πιάσουμε το 30% είναι πάρα πολύ δύσκολο. Ο αριθμός των ελέγχων που κάνει η υγειονομική υπηρεσία εξαρτάται από το πόσες γνωστοποιήσεις μπαίνουν στο ηλεκτρονικό σύστημα. Δηλαδή εάν μπαίνουν 10, εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε τρεις ελέγχους τουλάχιστον και θα αφορούν τα καταστήματα για τα οποία έχει γίνει γνωστοποίηση. Τυχαίοι δειγματοληπτικοί έλεγχοι γίνονται όταν υπάρχει κάποια καταγγελία. Είναι τυχαίοι, γιατί δεν πάμε μόνο στο κατάστημα για το οποίο έγινε η καταγγελία, πάμε και σε άλλα, ώστε να μην θεωρηθεί ότι είναι στοχευμένος ο έλεγχος. Επαναληπτικοί έλεγχοι γίνονται όταν ορίζουμε χρονικά όρια συμμόρφωσης. Δηλαδή όταν υπάρχουν κάποιες ελλείψεις, οι οποίες δεν λειτουργούν, με κίνδυνο της δημόσιας υγείας, ορίζουμε χρονικό διάστημα συμμόρφωσης, οπότε επανερχόμαστε».
Ένα άλλο μεγάλο θέμα έχει να κάνει με τον χρόνο των ελέγχων. Οι έλεγχοι γίνονται κατά κύριο λόγο ώρες γραφείου, ενώ με πρωτοβουλία της υπηρεσίας ζητείται η συνδρομή της ΕΛ.ΑΣ. για νυχτερινούς ελέγχους, που αφορούν και το κομμάτι της ηχορρύπανσης. Φέτος έγιναν τέσσερις έλεγχοι και έχουν βεβαιωθεί δυο παραβάσεις σε καταστήματα για ηχορρύπανση: «Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα, ότι εμείς λειτουργούμε μέχρι τις 15:30 μ.μ. Θα πρέπει να υπάρξει ένας συντονισμός από όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες και κυρίως με την αστυνομία που λειτουργεί 24/24ώρο. Η αστυνομία μπορεί να πάει το απόγευμα μόνη της και να βεβαιώσει για παράδειγμά την παράβαση για κάπνισμα σε εσωτερικό χώρο, αλλά δεν έχει αρμοδιότητα να βεβαιώσει υγειονομική παράβαση. Συνήθως εμείς ζητάμε τη συνδρομή της αστυνομίας για να κάνουμε νυχτερινό έλεγχο, ο οποίος περιλαμβάνει και ηχομέτρηση. Εκεί ζητάμε εμείς τη συνδρομή της αστυνομίας».
Σε κάθε περίπτωση η επιβολή προστίμου γίνεται από τον δήμο Ρεθύμνης.
Στην πλειοψηφία τους οι υγειονομικές παραβάσεις αφορούν με παραβιάσεις της άδειας λειτουργίας, όπως για παράδειγμα καταστήματα που έχουν αδειοδοτηθεί για τη λειτουργία καφενείου και αυτά λειτουργούν ως μπαρ. Άλλες παραβιάσεις της άδειας αφορούν στην απουσία των απαραίτητων δικαιολογητικών που έχουν σχέση με την άδεια, είτε έχουν κάνει επέκταση και τροποποίηση όρων λειτουργίας.
Παράλληλα, υπάρχουν και οι υγειονομικές παραβιάσεις, οι οποίες πηγαίνουν στον εισαγγελέα, που αφορούν σε ό,τι προβλέπει η υγειονομική διάταξη, δηλαδή παραβιάσεις καθαριότητας, έλλειψης απαραίτητων εργαλείων για τον καθαρισμό, έλλειψη εκπαίδευσης, άσηπτων χώρων, εργαλείων, στελέχωσης.
Όπως λέει ο κ. Βουμβουράκης ο νομός Ρεθύμνης είναι μεν σε καλό επίπεδο σε ό,τι αφορά την εστίαση και τα ξενοδοχεία. Με δύο όμως ανθρώπους, όπως είναι φυσιολογικό, οι έλεγχοι δεν μπορούν να είναι συστηματικοί: «Ο νομός Ρεθύμνου είναι σε πολύ καλό επίπεδο, διότι είναι τουριστικός. Ο ένας καλός επιχειρηματίας «τραβάει» τον άλλον στο να βελτιώσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες κι αυτό είναι πάρα πολύ καλό. Όχι μόνο στο καλαίσθητο της εμφάνισης του καταστήματος, αλλά γενικότερα στο προσφερόμενο προϊόν. Δεν λέω ότι δεν υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, σαφώς και υπάρχουν. Όμως γενικότερα και τα ξενοδοχεία και η εστίαση στο Ρέθυμνο είναι σε πολύ καλό επίπεδο και στον βορρά και στον νότο. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην ενδοχώρα. Σε κάθε περίπτωση αν διατρέχει κίνδυνο η δημόσια υγεία προφανώς και θα ληφθούν μέτρα. Σε γενικές γραμμές δεν συντρέχει κίνδυνος δημόσιας υγείας σε επίπεδο νομού».
Πάντως, όπως ξεκαθάρισε, το σύνολο των καταγγελιών που γίνεται από πολίτες είτε στην αστυνομία είτε στην υπηρεσία εξετάζεται.