Δύσκολη η καθημερινότητα των Ατόμων με Αναπηρία στο Ρέθυμνο

Ασυντήρητοι διάδρομοι όδευσης τυφλών, σπασμένες πλάκες, ράμπες φθαρμένες ή κατειλημμένες σε συνδυασμό με τις καταλήψεις πεζοδρομιών και κοινόχρηστων χώρων από Ι.Χ., μηχανάκια ή άλλα σταθερά αντικείμενα όπως είναι τραπεζοκαθίσματα, κασόνια, γλάστρες καθιστούν ιδιαίτερα δύσκολη την καθημερινότητα των ατόμων με αναπηρία στην πόλη του Ρεθύμνου.

Μια πόλη που έχει κάνει βήματα στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρία, που εντάσσει στις αναπλάσεις της διάδρομους και υποδομές για ΑμεΑ, που έχει προχωρήσει σε παρεμβάσεις με ηχητικούς σηματοδότες, που όμως στην πραγματικότητα δεν εξυπηρετούν το σκοπό μακροπρόθεσμα, πολύ απλά γιατί δεν συντηρούνται.

Αυτό επισημαίνει ο πρόεδρος του σωματείου ΑμεΑ Ρεθύμνης, Δημήτριος Τσαχάκης μιλώντας στα «Ρ.Ν.» επισημαίνοντας ότι το πρόβλημα γίνεται εντονότερο την καλοκαιρινή περίοδο, όπου ο πληθυσμός της πόλης πολλαπλασιάζεται και η προσβασιμότητα των ΑμεΑ μπαίνει στο περιθώριο.

Ο σεβασμός, όπως λέει, όχι απόλυτα αλλά σε μεγάλο βαθμό έχει κερδηθεί σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τις θέσεις στάθμευσης για τα ΑμεΑ, όπου το σωματείο σε συνεργασία με τον δήμο Ρεθύμνου έχει εξασφαλίσει από άκρη σε άκρη της πόλης. Σπάνια οδηγοί θα παρκάρουν σε θέσεις ΑμεΑ και όταν αυτό γίνει παρεμβαίνει η ΕΛ.ΑΣ.

Όμως αυτό σε καμία περίπτωση δεν επαρκεί όταν δεν υπάρχει ο απαιτούμενος σεβασμός σε όλα τα επίπεδα, δηλαδή να διασφαλίζεται η ασφαλής και ανεμπόδιστη προσβασιμότητα των ΑμεΑ στους δρόμους της πόλης. Χαρακτηριστικά, ο κ. Τσαχάκης αναφέρει στα «Ρ.Ν.»: «Γενικά, ενώ προσπαθούμε στην καθημερινότητα και υπάρχουν διαθέσιμα σε διάφορα συστήματα για την εξυπηρέτηση των ΑμεΑ υπάρχουν σοβαρά προβλήματα.

Το σωματείο σε συνεργασία με τον δήμο έχει εξασφαλίσει θέσεις στάθμευσης αρκετές και σε όλα τα γεωγραφικά σημεία της πόλης. Ο αριθμός των θέσεων είναι επαρκής και κατανεμημένος σε κεντρικά σημεία, σε δημόσιες υπηρεσίες και γεωγραφικά από την Καλλιθέα μέχρι τον Κουμπέ. Επίσης έχουμε συστήματα, όπως είναι τα ομιλούντα φανάρια. Έχουμε εξασφαλίσει διάφορες παρεμβάσεις για τα ΑμεΑ μέσα από το πρόγραμμα «Ελλάδα-Κύπρος» σε συνεργασία με τον δήμο Ρεθύμνου. Έχουμε καλά συστήματα, όπως το seatrack που μπήκε το σύγχρονο, το καινούργιο που έχει τρομερές δυνατότητες. Όμως δεν αρκούν αφενός και αφετέρου αυτά που υπάρχουν δεν συντηρούνται» αναφέρει και συνεχίζει περιγράφοντας τη δύσκολη καθημερινότητα των ΑΜΕΑ: «Η καθημερινότητα το καλοκαίρι είναι δύσκολη. Υπάρχει το κυκλοφοριακό κομφούζιο. Ένας παραπληγικός με αμαξίδιο δεν τολμάει να κινηθεί εύκολα, να βγει στην πόλη και να κάνει τις δουλειές του. Είναι τα «εμπόδια» στην Παλιά Πόλη, τα τραπεζοκαθίσματα, τα εμπορεύματα, δέντρα που χτυπάνε το κεφάλι τους οι άνθρωποι. Οι διάδρομοι όδευσης τυφλών, οι οποίοι είναι πολλοί, είναι σε λάθος κατεύθυνση αλλά και έχουν σπασμένα πλακάκια. Δηλαδή έχουμε υποδομές, έχουμε συστήματα και νομίζουμε ότι έτσι θα είναι για πάντα καινούργια. Δεν είναι έτσι. Οι υποδομές θέλουν συντήρηση και φροντίδα. Οι περισσότερες ράμπες είναι λάθος ως προς την κλίση τους, δηλαδή δεν εξυπηρετούν τον σκοπό τους».

Σύμφωνα με τον κ. Τσαχάκη, είναι απαραίτητη η συμμετοχή του σωματείου ΑμεΑ στον σχεδιασμό των έργων αναπλάσεων, αφού, όπως λέει, μπορεί να λαμβάνονται υπόψη στις μελέτες οι προδιαγραφές και οι παρεμβάσεις για τα ΑμεΑ, στην πράξη όμως και όταν το έργο ολοκληρώνεται αυτές δεν εξυπηρετούν, αφού συχνά, όπως λέει είτε οι διάδρομοι όδευσης τυφλών είναι λάθος είτε σκοντάφτουν σε δέντρα είτε ο χώρος δεν είναι επαρκής για την πρόσβαση αναπηρικού αμαξιδίου. Ο ίδιος χαρακτηρίζει αναγκαία τη σύσταση και λειτουργία μιας δημοτικής επιτροπής προσβασιμότητας, ο ρόλος της οποίας θα μπορούσε να είναι καταλυτικός στην πραγματική αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρία».

«Στα έργα που γίνονται αυτή την περίοδο είχαμε παρέμβει εμείς έγκαιρα από τον Μάρτιο. Είμαστε σε επαφή με τον αντιδήμαρχο Τεχνικών Έργων τον Άγγελο Μαλά και προσπαθούμε ό,τι καλύτερο. Βλέπω για παράδειγμα στην οδό Πρεβελάκη στη μέση του πεζοδρομίου έχει δέντρα στα οποία δεν χωράει να περάσει αναπηρικό αμαξίδιο. Έχουμε πει να τα περπατήσουμε όλα αυτά αφού τελειώσουν. Αν όμως τα περπατήσουμε αφού τελειώσουν δεν μπορούμε να κάνουμε παρεμβάσεις εκ των υστέρων. Σκοπός είναι να τα δούμε τώρα. Τουλάχιστον οι κεντρικοί δρόμοι φαίνεται να είναι προσβάσιμοι. Στη Μελισσηνού, Μεσολογγίου και στην Καλλιθέα θα πρέπει να τα δούμε. Νομίζω ότι ο Μαλάς κάτι καλύτερο θα κάνει, γιατί έχει παρακολουθήσει δικά μας σεμινάρια με την ΕΣΑΜΕΑ. Όπως και από τις συζητήσεις που έχουμε κάνει, έχει καταλάβει τι πρέπει να γίνει ακόμα. Αυτά τα έχουμε κάνει πολυσέλιδα υπομνήματα, επιστολές στον δήμαρχο, στους αντιδημάρχους. Έχουμε προτείνει να γίνει κανόνας που προβλέπει τη σύσταση δημοτικής επιτροπής προσβασιμότητας. Να γίνει από τις τεχνικές υπηρεσίες του δήμου, από την αντιπεριφέρεια, το τεχνικό επιμελητήριο και εμάς. Ο δήμος απάντησε ότι αυτά θα τα δούμε μετά την προεκλογική περίοδο. Αυτή η επιτροπή είναι αναγκαία και απαραίτητη από ειδικούς, ώστε να τα δούμε με βάση τη νομοθεσία, τις προδιαγραφές, να τα βάλουμε κάτω με υλικό. Εμείς διαθέτουμε φωτογραφικό υλικό, νομοθεσία, προδιαγραφές και τεχνικές οδηγίες, τα πάντα».

Απουσία συντήρησης, ετεροχρονισμένη λειτουργία συστημάτων και εξοπλισμοί σε αχρηστία

Ο δήμος Ρεθύμνου σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο κ. Τσαχάκης έχει προμηθευτεί σύγχρονα συστήματα εξυπηρέτησης των ΑμεΑ, τα οποία έχουν σε σημαντικό βαθμό βελτιώσει την καθημερινότητά τους. Τονίζει όμως την ανάγκη συντήρησής τους γιατί πολλά βρίσκονται στο έλεος της φθοράς και της εγκατάλειψης.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του seatrakc, το σύστημα που αφορά στην πρόσβαση στη θάλασσα, το οποίο αν και υπερσύγχρονο τοποθετήθηκε στην παραλία του Ρεθύμνου μόλις πριν μια εβδομάδα, ενώ ο έλεγχός του είχε γίνει από τον Φλεβάρη.

Το δεύτερο σύστημα του δήμου ακόμα δεν έχει τοποθετηθεί στην παραλία του Γερανίου.

Αυτή η καθυστέρηση όμως δημιουργεί προβλήματα στα άτομα με αναπηρία, που θέλουν να κάνουν τα μπάνια τους, όπως όλοι οι υπόλοιποι και όχι να περιμένουν πότε θα εγκατασταθεί το σύστημα. Να σημειωθεί ότι δυο συστήματα υπάρχουν στις παραλίες του δήμου Αγ. Βασιλείου σε Πλακιά και Αγία Γαλήνη, ενώ ο δήμος Μυλοποτάμου παρότι διαθέτει παραλίες με αυξημένη κίνηση δεν διαθέτει κανένα σύστημα.

Όπως λέει ο κ. Τσαχάκης στις αποθήκες του δήμου σαπίζει εδώ και πέντε χρόνια ένα ακόμα σύστημα που αφορά στην πρόσβαση της θάλασσας των ατόμων με προβλήματα όρασης. Ο λόγος, όπως λέει, είναι γιατί δεν υπάρχει άνθρωπος να το τοποθετεί και να το απομακρύνει κάθε μέρα όπως απαιτείται.

«Ο δήμος προμηθεύτηκε ένα υπερσύχρονο σύστημα seatrack. Κόστισε 36.000 ευρώ. Διαθέτει αυτόματα συστήματα και αν για παράδειγμα κάποιος επιχειρήσει να του κάνει δολιοφθορές κ.λπ. ανάβουν προβολείς και χτυπάνε σειρήνες. Έχει μπει στην παραλία κάτω από την καφετέρια Cactus. Όμως καθυστέρησαν πάρα πολύ να το εγκαταστήσουν… Θα έπρεπε να είχε μπει από τον Ιούνιο και μπήκε τώρα, πριν μια μόλις βδομάδα.

Ενώ είχαμε κάνει δόκιμες στο σύστημα, μας είχε γίνει επίδειξη τέλος Φλεβάρη, αρχές Μάρτη. Είπαμε να κάνουν όλες τις διαδικασίες που χρειάζονται στον δήμο, που είναι οι γραφειοκρατίες, να περάσει από την οικονομική επιτροπή, να περάσει από το δημοτικό συμβούλιο, να υπογραφεί η σύμβαση. Δυστυχώς άργησε πολύ. Έγινε τον Ιούλιο, αφού περάσαμε δύο καύσωνες. Στο Γεράνι περιμένουμε την Τετάρτη, γιατί δεν θα έχει καλό καιρό αύριο και μεθαύριο. Δεν μπήκε από την αρχή του καλοκαιριού, καθώς περίμεναν δύο ανταλλακτικά, τα οποία ήρθαν και τα έβαλαν τώρα. Οπότε είναι έτοιμο να εγκατασταθεί την Τετάρτη. Αυτό το διάστημα, όσα μέλη είχαν τη δυνατότητα, πήγαιναν και κολυμπούσαν στην Αγία Γαλήνη και στον Πλακιά.

Θα έπρεπε να είχαν μπει και στον δήμο Μυλοποτάμου τέτοια συστήματα. Εμείς κάναμε αρκετά αιτήματα, τους πιέσαμε, αλλά δεν έκαναν τίποτα. Στην ανατολική ζώνη του δήμου Ρεθύμνης υπάρχει ενδιαφέρον από ξενοδοχεία, μας παίρνουν πάρα πολλά τηλέφωνα και ρωτάνε αν διατίθεται τέτοιο σύστημα. Όπως και γκρουπ από την Κύπρο και από τη Σουηδία μας πήραν τηλέφωνο για να μας ρωτήσουν εάν υπάρχει το σύστημα αυτό ή το λευκό ταξί. Το seatrack είναι υπεραξία και αναβαθμίζει το τουριστικό προϊόν» τονίζει ο κ. Τσαχάκης και συμπληρώνει ότι στις αποθήκες του δήμου σαπίζει ένα ακόμα σύγχρονο σύστημα: «Έχουμε άλλο ένα σύστημα seatrack, το οποίο είναι για τυφλούς. Έχει τέσσερις σημαδούρες μέσα στη θάλασσα. Αυτό βρίσκεται στις αποθήκες, το έχουν πάρει εδώ και πέντε χρόνια. Το έχουν στις αποθήκες γιατί θέλει μάζεμα κάθε βράδυ και ποιος θα το μαζέψει. Αυτό καθοδηγεί τον τυφλό μέσα στη θάλασσα, τον προσανατολίζει και τον καθοδηγεί με ομιλία, είναι τρομερό μηχάνημα. Σκοπός όμως είναι να το προβάλλουν και να το λειτουργήσουν, γι’ αυτό το πήραν. Τέτοια υπάρχουν δύο-τρία στην Ελλάδα. Το είχαμε πάρει τότε με το υπουργείο Ανάπτυξης, μας παραχωρήθηκε, αλλά τι να το κάνεις εάν μένει κλεισμένο σε μια αποθήκη και δεν εξυπηρετεί τον σκοπό του…

Αντίστοιχη εικόνα φθοράς και εγκατάλειψης καταγράφει και η πισινά του Κέντρου Φυσικής και Ιατρικής Αποκατάστασης, η οποία δεν απευθύνεται μόνο στα ΑμεΑ, αλλά σε όλους όσους χρήζουν ιατρικής και φυσικής αποκατάστασης. Το ΚΕΦΙΑΠ ανήκει στο νοσοκομείο και είναι μια δομή που απευθύνεται στους κατοίκους όλης της Κρήτης. «Η πισίνα στο ΚΕΦΙΑΠ δεν λειτουργεί. Τα γερανάκια που είχε σκούριασαν και χάλασαν. Το υδρομασάζ και το ηλεκτρομασάζ που έχει και αυτά από την ακινησία έχουν σκουριάσει και είναι σε αχρηστία. Ένα mini bus που είχαν προσβάσιμο με ασανσέρ πίσω, σαπίζει στην αποθήκη κάτω στο υπόγειο γιατί δεν έχουν οδηγό. Ενώ λειτουργεί».

Πάγιο αίτημα η δημιουργία δομών για τα ΑΜΕΑ

Κυρίαρχα ζητήματα για τα μέλη του Σωματείου ΑμεΑ, που στον νομό Ρεθύμνου ξεπερνούν τα 1.500 παραμένει η απουσία δομών. Αυτό είναι το πάγιο αίτημα των μελών του σωματείου και ζητούν την ανέγερση μιας στέγης αυτόνομης διαβίωσης, όπως υπάρχουν αντίστοιχες σε Χανιά και Ηράκλειο.

«Σήμερα μιλάμε για συμπερίληψη και κοινωνική ένταξη. Μιλάμε για διαβίωση στην κοινότητα των ατόμων με αναπηρία. Ψηφίσαμε τον νόμο για την υποϊδρυματοποίηση. Ποιο ίδρυμα έκλεισε; Κανένα. Αυτά τα μεγάλα, τα αχανή, τα απρόσωπα, που ο άνθρωπος εκεί είναι αντικείμενο οίκτου και ελέους, που δεν έχει βούληση, που αποφασίζουν άλλοι για αυτόν χωρίς αυτόν. Κάποτε αυτά πρέπει να κλείσουν, αλλά για να κλείσουν πρέπει να δημιουργηθούν δομές όπως αυτές, ώστε ο άνθρωπος με αναπηρία να ζει αυτόνομα σε μια στέγη υποστηριζόμενης διαβίωσης. Αυτό είναι αίτημα και από τον Σύλλογο «Αγάπη» που το πιέζουν. Όταν φύγουν οι γονείς από τη ζωή, το άτομο αυτό να μην καταλήξει σε αυτά τα ιδρύματα. Να μπορέσει να ζήσει στο στενό ή στο ευρύτερο κοινωνικό του περιβάλλον και να έχει εκεί τις υπηρεσίες του, να μπορεί να πηγαίνει στην αγορά και οπουδήποτε. Να ζήσει μια φυσιολογική ζωή. Πέρα από τις δομές, αυτά πρέπει να εξελίσσονται και μέσα στην κοινότητα, εκεί που ζει όλος ο κόσμος. ΚΔΑΠ, ΑμεΑ λειτουργούν σε 72 δήμους, τα λειτουργούν οι δήμοι και σε ορισμένα οι Σύλλογοι Γονέων. Στέγες υποστηριζόμενες θα μπορούσε να κάνει μια ο δήμος. Στο Ρέθυμνο δεν υπάρχουν αυτές οι δυνατότητες. Στα Χανιά και στο Λασίθι υπάρχουν στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης, ΚΔΑΠ από τους δήμος, κέντρα ημερήσιας φροντίδας. Στο Ρέθυμνο δυστυχώς δεν έχουμε τίποτα από τον δήμο, παρά τις πιέσεις, παρά τα αιτήματα που κάνουμε. Δεν έχουμε κάποια θετική απάντηση» τονίζει ο κ. Τσαχάκης.

Ενόψει των αυτοδοικητικών εκλογών το Σωματείο ΑμεΑ, ο κ. Τσαχάκης, όπως είπε, το Δ.Σ. του σωματείου θα έχει συναντήσεις με όλους τους υποψήφιους δημάρχους και με τους συνδυασμούς τους, ώστε να τεθούν τα θέματα. «Όλα τα θέματα τα θέτουμε στους δήμους πια, οι περιφέρειες μόνο αδειοδοτήσεις έχουν και τα προγράμματα. Με τους δήμους θα συζητήσουμε τα θέματα της καθημερινότητας και τα θέματα σχετικά με τις δομές και πως μπορούμε να υποστηρίξουμε τα άτομα με αναπηρία. Δεν γίνεται να έχουμε ανθρώπους που ζουν οι γονείς τους, αλλά τους έχουν κλεισμένους στα σπίτια. Ή ανθρώπους που χάνουν τους γονείς τους».

Το Σωματείο ΑμεΑ Ρεθύμνου αποτελείται αυτή τη στιγμή από 1.730 μέλη, όμως, όπως εξηγεί ο κ. Τσαχάκης το ποσοστό των αναπήρων υπολογίζεται με βάση το 10% του πληθυσμού, με στατιστικά στοιχεία του υπουργείου. Προσθέτοντας ότι: «Κάποτε θα έπρεπε να καταγράψουμε και τις ανάγκες τους» επισημαίνοντας τα προβλήματα που υπάρχουν στο χώρο της εργασίας:

«Είμαι μέλος της επιτροπής στην περιφερειακή διοίκηση του ΟΑΕΔ για τον νόμο 2643, που και εκεί υπάρχουν δυσλειτουργίες. Ενώ θα έπρεπε να προκηρύσσονται θέσεις κάθε χρόνο, προκηρύσσονται κάθε τέσσερα χρόνια. Επίσης, έχει ψηφιστεί για τις προκηρύξεις του ΑΣΕΠ το 10% των ατόμων να αφορά άτομα με αναπηρία, το 5% συγγενικά τους πρόσωπα, δηλαδή γονείς, αδέρφια. Παρά ταύτα, έχουμε τις προκηρύξεις του ΑΣΕΠ και δεν υπάρχει αυτό το ποσοστό».

Δ. Τσαχάκης: «Είναι απίθανο να διατεθούν 10 εκ. ευρώ για δυο δομές ειδικής αγωγής στο Ρέθυμνο»

Ο πρόεδρος του Σωματείου ΑμεΑ έκανε αναφορά και για το θέμα του ΚΕΓΕ, του κτιρίου δηλαδή γεωργικής εκπαίδευσης, στο οποίο σχεδιάζονται να κατασκευαστούν οι δομές ειδικής αγωγής του νομού. Όπως ανέφερε, έχουν περάσει περίπου τέσσερα χρόνια και το θέμα βρίσκεται σε εκκρεμότητα, ενώ ο ίδιος εκτίμησε ότι ένα έργο 10 εκ. ευρώ -ποσό που έχει ζητηθεί μέσω του προγράμματος «Α. Τρίτσης» για τη υλοποίηση μιας πρότυπης δομής ειδικής αγωγής, δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί. Για τον λόγο αυτό ο ίδιος επισημαίνει την ανάγκη εξυπηρέτησης ποσού ύψους 1 εκ. ευρώ προκειμένου να γίνει ανακατασκευή του υπάρχοντος κτιρίου: «αυτή η ιστορία δεν πιστεύουμε ότι θα ευοδωθεί. Δεν θα δώσουν 10 εκ. ευρώ για να κάνουν ένα σχολείο πρότυπο σε μια πόλη όπως το Ρέθυμνο. Είναι δεδομένο αυτό. Θα μπορούσαν να βρουν ποσό ύψους 1 εκ. ευρώ από ένα περιφερειακό πρόγραμμα ή από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων για να αποκατασταθεί το υπάρχον κτίριο, που έχουμε υπολογίσει ότι χρειάζεται ένα εκ. ευρώ για να αποκατασταθεί. Έχω παρακολουθήσει το θέμα επί 4 έτη. Δεν προχωράει με το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» και στο παρελθόν είχαμε παρέμβει και ιδρύθηκε το ΕΝΕΓΥΛ, με δική μας παρέμβαση παραχωρήθηκε το κτίριο του ΚΕΓΕ και ο περιβάλλων χώρος στον δήμο. Για μας τώρα το ζήτημα είναι να βρει ο δήμος άλλους τρόπους χρηματοδότησης, γιατί μέσα από το πρόγραμμα «Α. Τρίτης» το έργο δεν θα προχωρήσει. Είναι απίθανο να διατεθούν τόσα χρήματα για δυο δομές σε μια πόλη σαν το Ρέθυμνο» κατέληξε.