51 νεκρούς από τροχαία δυστυχήματα μετρά η Κρήτη από τις αρχές του έτους μέχρι και χθες ενώ εκατοντάδες είναι και οι τραυματίες που καθημερινά φτάνουν στα νοσοκομεία του νησιού από συγκρούσεις Ι.Χ. και δίκυκλων.
Ελλιπείς υποδομές, κακή οδηγική συμπεριφορά και έλλειψη αστυνόμευσης είναι οι βασικές αίτιες που κατατάσσουν το νησί στις πρώτες θέσεις των περιοχών με τα περισσότερα τροχαία δυστυχήματα.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Πρόληψης τροχαίων ατυχημάτων, Γιάννης Λιονάκης, μίλησε χτες στον ΣΚΑΪ Κρήτης 92,1 και στη δημοσιογράφο Αντιγόνη Ανδρεάκη, για την ανησυχητική κατάσταση που επικρατεί στο οδικό δίκτυο της Κρήτης και ιδίως στον Β.Ο.Α.Κ, με τα τροχαία ατυχήματα να καταγράφουν 88% αύξηση σε σχέση με πέρυσι.
Οι Κρητικοί οδηγοί χαρακτηρίζονται από επιθετικότητα και ανευθυνότητα, ενώ οι ελλείψεις των απαραίτητων υποδομών διαιωνίζουν την ήδη υπάρχουσα κατάσταση, όπως σημειώνει ο κ. Λιονάκης, ο οποίος αναφέρθηκε σε μία τραυματική εμπειρία που βίωσε, όντας αυτόπτης μάρτυρας σε ένα μοιραίο τροχαίο ατύχημα δύο νέων. Η συγκεκριμένη εμπειρία πέρα από αξέχαστη, λειτούργησε και σαν κίνητρο ενεργοποίησης για τον ίδιο, για την ανάληψη δράσεων καταπολέμησης των λόγων που οδηγούν σε ατυχήματα στους δρόμους:
«Δεν θα ξεχάσω ποτέ την εικόνα ενός τραγικού ατυχήματος δύο νέων που χάθηκαν με μηχανή μπροστά στα μάτια μου. Ήταν κάτι το σοκαριστικό και λειτούργησε σαν μέσο ευαισθητοποίησης και κινητοποίησής μου. Υπάρχουν χώρες που έχουν υιοθετήσει τεχνικές πρόκλησης σοκ, άλλοτε με τιμωρητικό και άλλοτε με διδακτικό χαρακτήρα, κυρίως σε επαγγελματίες οδηγούς που έχουν υποπέσει σε παραβατική συμπεριφορά. Στην Ελλάδα αυτό δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει και όταν έγινε υπήρξαν αντιδράσεις».
Ανάγκη για αστυνόμευση και αναβαθμισμένες υποδομές
Η ατομική ευθύνη παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στην διατήρηση της οδικής ασφάλειας, ωστόσο η έλλειψη αστυνόμευσης και η ατιμωρησία των μικροπαραβατών δεν βοηθά στον περιορισμό των ατυχημάτων. Ο κ. Λιονάκης ανέφερε χαρακτηριστικά:
«Αν σκεφτεί κανείς ότι έχουμε τον τελευταίο καιρό 15 νεκρούς στο Β.Ο.Α.Κ, οκτώ παρασύρσεις στις κρητικές πόλεις και περίπου γύρω στις 90 μεταφορές τραυματιών από συγκρούσεις στα νοσοκομεία, αντιλαμβάνεται κανείς τι συμβαίνει. Παρότι οι δρόμοι μας είναι μικροί, εμείς συμπεριφερόμαστε σαν να οδηγούμε σε μεγάλες λεωφόρους. Δεν έχουμε βάλει τον κόσμο στη διαδικασία της τήρησης της τάξης. Αρνούμαστε πεισματικά να πάρουμε τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας, αλλά φτάνοντας ο κόμπος στο χτένι με τους δεκάδες θανάτους, προσπαθούμε να υιοθετήσουμε την τοποθέτηση καμερών ασφαλείας, η οποία θα οδηγήσει σε αρτιότητα της αστυνόμευσης και τον εντοπισμό όλων των μικροπαραβάσεων. Ο λόγος που θα σου φύγει το αυτοκίνητο είναι είτε η ταχύτητα είτε η κακή κατάσταση στην οποία βρίσκεσαι. Το κύριο πρόβλημα είναι κυρίως οι βραδινές ώρες, με την ανυπαρξία της αστυνόμευσης και των καμερών ασφαλείας να συμβάλλουν στη διαιώνιση του προβλήματος».
«Η τοποθέτηση κολονακίων αποτελεί εργοταξιακή σήμανση και όχι προστατευτική»
Την ίδια ώρα τόνισε την ανάγκη εθνικής προτεραιοποίησης του ζητήματος, κατακρίνοντας την τοποθέτηση κολωνακίων στον Β.Ο.Α.Κ, χαρακτηρίζοντάς την ως εργοταξιακή σήμανση και όχι προστατευτική:
«Αν θέλουμε να λυθεί το συγκεκριμένο ζήτημα, πρέπει να ακολουθήσουμε το παράδειγμα άλλων χωρών που το έθεσαν ως προτεραιότητα. Η διακυβέρνηση και η διοίκηση του τόπου πρέπει να έχει χαρακτήρα ανθρωποκεντρικό, με γνώμονα την προστασία και τη φροντίδα των ανθρώπων. Οι υποδομές μας είναι απαράδεκτες. Αυτά τα ευλύγιστα κολονάκια που θα τοποθετηθούν στο δρόμο σε σημεία που παρατηρούνται αυξημένα τροχαία ατυχήματα αποτελούν εργοταξιακή σήμανση, γι’ αυτό υπάρχουν στον Κ.Ο.Κ.. Απλά υποδεικνύουν ότι εδώ κάνουν έργα. Αν λειτουργήσουν, θα το κάνουν μόνο αποτρεπτικά στη συνείδηση κάποιου και όχι πρακτικά». Παράλληλα, ο κ. Λιονάκης, σημείωσε την εναλλακτική πρότασή του την τοποθέτηση μεταλλικών λαμαρινών στον Β.Ο.Α.Κ, που θα εξασφαλίζουν την ασφάλεια για ταχύτητες μέχρι 60-70 χιλιόμετρα. Η συγκεκριμένη πρόταση απορρίφθηκε, λόγω μικρού πλάτους του δρόμου.
«Δεν θέλω να ακούω πια υποσχέσεις»
Ανησυχία και δυσφορία εξέφρασε επίσης ο κ. Λιονάκης αναφορικά με τις υποσχέσεις ανακατασκευής του οδικού δικτύου, υπογραμμίζοντας την ανυπαρξία της λωρίδας έκτακτης ανάγκης:
«Ο Β.Ο.Α.Κ είναι χαρακτηρισμένος αυτοκινητόδρομος. Το μήκος του είναι 313 χιλιόμετρα, από τα οποία 50.694 μέτρα έχουν διαχωριστικό στηθαίο. Ονόμασαν αυτό που αποκαλούσαν πριν Λ.Ε.Α ως έρεισμα, για να μπορείς να κινείσαι εκεί νόμιμα. Θα μπορούσαμε με μισό μέτρο παραπάνω να μην έχουμε μία τυπολατρική και ανούσια νομιμότητα. Εμένα με προβληματίζει βαθιά το να ακούω υποσχέσεις. Όταν είχα έρθει στην Κρήτη πρώτη φορά άκουγα τρία πράγματα: Βόρειος Οδικός Άξονας, ο δρόμος Μεσαρά και ο λοξός διάδρομος. Δείτε τι έχει πραγματοποιηθεί σήμερα, σε ποιο βαθμό και με ποια ευταξία. Δεν θέλω να ακούω ότι σε πέντε χρόνια θα έχουμε Β.Ο.Α.Κ και θα παρακαλούσα αυτούς που το λένε να μας εξηγήσουν γιατί τους τελευταίους μήνες αντί να φτιάξουμε μία υπέργεια διάβαση, φτιάξαμε δύο πυλώνες τσιμεντένιους και πρέπει τώρα να τους ενώσουμε. Πρέπει να καθιστούμε τον κόσμο κοινωνό της αλήθειας».
Τέλος, ο πρόεδρος του Συλλόγου Πρόληψης Τροχαίων Ατυχημάτων επεσήμανε την επικίνδυνη οδική συμπεριφορά των Κρητικών οδηγών αναφέροντας συγκείμενα στατιστικά στοιχεία που προκαλούν μεγάλη ανησυχία για την Κρήτη:
«Ο Κρητικός οδηγός χαρακτηρίζεται από επιθετικότητα, η οποία αν την προσεγγίσεις κοινωνιολογικά είναι η παραβίαση προτεραιότητας του άλλου. Επιχειρούμε να παραβιάσουμε την προτεραιότητα του άλλου, να μην σταματάμε στα ΣΤΟΠ, να μη δίνουμε σημασία στη διαχωριστική γραμμή και να κάνουμε προσπεράσεις. Οι νομοί της Κρήτης του χρόνου θα είναι μέσα στις περιφερειακές ενότητες με τους περισσότερους θανάτους και τραυματισμούς σε τροχαία ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους, στην Ευρώπη. Το τροχαίο έχει να κάνει και με χαρακτηριστικά του πολιτιστικού, του πολιτισμικού και του οικονομικού χώρου. Πέρσι η Μεγάλη Βρετανία είχε 22 νεκρούς ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους, η Σουηδία είχε 21 και η Νορβηγία 19,5. Η κεντρική και η βόρεια Ευρώπη είχε κάτω γενικώς κατά μέσο όρο κάτω από 30 νεκρούς κατοίκους από τροχαία ατυχήματα, ανά ένα εκατομμύριο. Εμείς στην Κρήτη, το Ηράκλειο έχει 66 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκων, το Λασίθι 60, το Ρέθυμνο 69 και τα Χανιά 122. Η μέση τιμή της Κρήτης ανά εκατομμύριο πληθυσμού είναι 85 νεκροί. Φέτος έχουμε 51 νεκρούς μέχρι σήμερα, σε 618.000 κατοίκους (στο σύνολο του νησιού), από τους 39 που είχαμε πέρσι».