Ανάλυση του όρου επεξεργασμένες τροφές
Επεξεργασμένες τροφές είναι οι τροφές ζωικής ή φυτικής προέλευσης, που έχουν υποστεί κάποια από τις επιτρεπόμενες κατεργασίες, όπως ξήρανση, συμπύκνωση, βρασμό, καπνισμό, προκειμένου να καταστούν διατηρήσιμες. Η διατήρηση κάποιων από αυτές, ανάλογα με τη φύση των, εκτός των παραπάνω μεθόδων, εξασφαλίζεται στη συνέχεια με απλή ψύξη ή κατάψυξη, η σε άλμη, ξύδι, έλαιο, σιρόπι ζάχαρης.
Ως παραδείγματα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε όλα τα αλλαντικά, τυποποιημένοι χυμοί φρούτων, κατεψυγμένα συσκευασμένα λαχανικά, διάφορες κονσέρβες ζωικής ή φυτικής προέλευσης, μίγματα μπαχαρικών, σκόνες γλυκαντικών προϊόντων, διάφορα αρτοσκευάσματα κ.λπ.
Τα τρόφιμα υψηλής επεξεργασίας είναι εκείνα που έχουν πρόσθετο αλάτι λίπος ή ζάχαρη.
Επιπλέον τα εν λόγω τρόφιμα, παρασκευάζονται συχνά ήδη από επεξεργασμένες πρώτες ύλες, όπως οι τυποποιημένοι φυσικοί χυμοί από συμπυκνωμένους φυσικούς χυμούς, τυποποιημένα γλυκίσματα και αρτοσκευάσματα από ραφιναρισμένες λιπαρές ύλες κ.λπ.
Εκτός των άλλων όλοι θα έχουμε διαβάσει τις αναγραφόμενες ενδείξεις στις ετικέτες των τυποποιημένων επεξεργασμένων τροφίμων (αποξηραμένων τροφίμων σε σκόνη, αρτοσκευασμάτων, γλυκισμάτων κ.λπ.), μια σειρά από συστατικά με το χαρακτηρισμό Ε π.χ Ε338, Ε339, Ε450,Ε551,Ε552. Είναι τα επονομαζόμενα πρόσθετα συστατικά,προϊόντα χημικής τεχνολογίας, τα οποία πρέπει να περιλαμβάνονται στον κατάλογο των επιτρεπομένων συστατικών του άρθρου 33 του Κώδικα Τροφίμων – Ποτών και κατ επέκταση του Κώδικα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και χρησιμοποιούνται για να προσδώσουν στο προϊόν ιδιότητες όπως άρωμα, γεύση, συντήρηση, εμφάνιση κ.λπ.
Οι οργανοληπτικοί δε χαρακτήρες των επεξεργασμένων τροφίμων που φέρονται στην κατανάλωση, θα πρέπει να είναι άμεμπτοι και να μην δίδουν την εντύπωση χρήσης ακαταλλήλων πρώτων υλών.
Τέλος θα πρέπει να απορρίπτονται τα ακατάλληλα επεξεργασμένα – συντηρημένα τρόφιμα.
– Τα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι επιβλαβή ή ωφέλημα;
Στο ερώτημα εάν είναι επιβλαβή ή όχι δεν μπορούμε να πάρουμε απόλυτη θέση, γιατί από την στιγμή που έχουν εγκριθεί οι παραπάνω επεξεργασίες ξήρανσης, συμπύκνωσης, βρασμός, καπνισμός για πρώτες ύλες τροφίμων, οι οποίες εφαρμόζονται από αρχαιοτάτων χρόνων για συντήρηση των τροφών, η δυνατότητα για βελτίωση των οργανοληπτικών ιδιοτήτων των τυποποιημένων επεξεργασμένων τροφίμων, να περιέχουν τα παραπάνω πρόσθετα -βελτιωτικά μέσα, το μέλλον θα δείξει εάν έχουν αρνητικές συνέπειες στη υγεία του ανθρώπου
Συστήνουν αρκετοί ερευνητές να επιλέγουμε τα λιγότερα επεξεργασμένα και με τα χαμηλότερα λιπαρά τρόφιμα και να σκεφτόμαστε ότι δεν είναι όλα εξίσου επιβλαβή.
Γάλλοι δε επιστήμονες από έρευνες διαπίστωσαν όσο αυξανόταν η ποσότητα των τροφίμων υψηλής επεξεργασίας που κατανάλωναν συμμετέχοντες στην έρευνα από το 2009 έως 2017, τόσο περισσότερο αυξανόταν και ο κίνδυνος για εμφάνιση καρκίνου.
Όμως χρειάζεται πιο εντατική έρευνα πριν εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα, γιατί στον καρκίνο συμβάλλουν και άλλοι παράγοντες πέραν των διατροφικών συνηθειών. Το μόνο σίγουρο είναι ότι επηρεάζεται το σάκχαρο – διαβήτης τύπου 2 και καρδιά.
– Παραδείγματα επεξεργασμένων τροφίμων
Τρόφιμα ήπιας επεξεργασίας είναι τα τυποποιημένα φρέσκα λαχανικά, κρέας, αυγά, κονσερβοποιημένα φρούτα, χυμοί, τυροκομικά προϊόντα.
Τρόφιμα υψηλής επεξεργασίας θεωρούνται τα συσκευασμένα γλυκίσματα, σνακ, σοκολάτες, αναψυκτικά, κρεατοσκευάσματα (κεφτεδάκια, κροκέτες κοτόπουλου ή ψαριού, αλλαντικά κ.λπ. Υπάρχει δε μια τεράστια γκάμα βιομηχανοποιημένων επεξεργασμένων τροφίμων, που προσφέρεται στον καταναλωτή.
Σημειώνουμε ότι πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι επεξεργασμένες τροφές, λόγω του τρόπου παραγωγής των, δεν περιέχουν ευαίσθητα θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες, γιατί με τη θερμική επεξεργασία τους έχουν καταστραφεί.
-Συστάσεις κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων
1- Να διαβάζουμε πάντα τις ετικέτες των τυποποιημένων τροφίμων. Τι περιέχουν, το ποσοστό της ζάχαρης, άλατος.
2- Τα ελαφρώς επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να καταναλώνονται με περισσότερη άνεση, γιατί περιέχουν και θρεπτικά συστατικά.
3- Τα υψηλής επεξεργασίας τρόφιμα να τα καταναλώνουμε σε μικρές ποσότητες και όχι καθημερινά.
4- Να μαγειρεύουμε πάντα φρέσκα προϊόντα, να πίνουμε φρέσκους χυμούς φρούτων το ταχύτερο δυνατό μετά την παραγωγή των, να καταναλώνουμε καθημερινά φρούτα και σαλάτες.
Πηγές
Επιστ. Συγγράμματα – Δ/ξεις Κώδικα Τροφίμων Ποτών