Ένα διαχρονικό ερώτημα που διαρκώς προβάλλεται, είναι εάν δύο επιστήμες η Ψυχολογία και η Διατροφή έχουν μεταξύ τους κάποια σχέση. Όμως η σχέση τους είναι πολύπλοκη και μάλιστα διαφορετική για κάθε άνθρωπο ως προς την έκφραση συναισθημάτων. Άλλοι άνθρωποι νοιώθουν ευχαριστημένοι μετά την κατανάλωση φαγητών που τους αρέσουν και άλλοι δυσαρεστούνται όταν καταναλώσουν αυτά που τους αρέσουν, αλλά δεν είναι σε επαρκεί ποσότητα ή δεν τρώνε στον κατάλληλο χώρο.
Η ποσότητα και η ποιότητα της τροφής, όπως και ο τρόπος που την καταναλώνουμε δηλαδή η ώρα που επιλέγουμε, η ταχύτητα της κατανάλωσης, ο τρόπος και ο χώρος, η παρέα κ.τλ. είναι αλληλένδετα με τη συναισθηματική μας κατάσταση, την προσωπικότητα, τα βιώματά μας και το κοινωνικό, μορφωτικό μας επίπεδο.
Παραδείγματος χάριν εάν έχουμε προγραμματίσει να φάμε σε ένα ρομαντικό περιβάλλον με κάποιους φίλους μας, κάτι που μας αρέσει, νοιώθουμε μεγάλη χαρά και ψυχολογική ανάταση. Αντίστροφα τα συναισθήματα διαφοροποιούνται, εάν το περιβάλλον δεν μας ικανοποιεί
Συγκεκριμένα τρώμε όχι μόνον για να επιβιώσουμε συντηρώντας το σώμα μας, αλλά και για να ικανοποιήσουμε μια εσωτερική μας παρόρμηση και επιθυμία ψυχολογικής φύσης.
Στη σημερινή υψηλή καταναλωτική κοινωνία, έχουν επινοηθεί τροφές με διάφορους συνδυασμούς γεύσεων, που να τις κάνουν πιο ελκυστικές και καμιά φορά πιο εξαρτησιογόνες–εθιστικές και μάλιστα ανθυγιεινές. Αυτό συμβαίνει στα σημερινά ταχυφαγία(fast food), όπου επιδιώκεται με συνδυασμούς γεύσεων να καταστήσουν τα γεύματα πιο ελκυστικά στον καταναλωτή και πολλές φορές με την χρήση εξαρτησιογόνων – εθιστικών ουσιών.
Η ουσιαστική σχέση που πρέπει να εξετάσουμε, δεν είναι όμως η παραπάνω, είναι εάν η διατροφή συσχετίζεται με ψυχικές διαταραχές και οι ψυχικά διαταραγμένοι ασθενείς μπορούν να θεραπευτούν αλλάζοντας τη διατροφή τους.
Τα μέχρι σήμερα ερευνητικά αποτελέσματα δείχνουν μια θετική συσχέτιση μεταξύ των δύο. Συγκεκριμένα όταν ακολουθούμε ένα σωστό διατροφικό πλάνο, ο εγκέφαλος μας λειτουργεί πιο ομαλά, οι ορμόνες μας βρίσκονται σε καλύτερη ισορροπία και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την σταθεροποίηση της ψυχικής μας υγείας.
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε κάποια παραδείγματα.
Στην Ασία, όπου οι διατροφικές συνήθειες των λαών της βασίζονται σε δίαιτες που περιέχουν φυτικές ίνες, δημητριακά, φρούτα, φρέσκα λαχανικά, ψάρια, άλυπο κρέας, κάποιες πρόσφατες έρευνες έδειξαν πως στους πληθυσμούς αυτούς η συχνότητα εμφάνισης εμφάνισης ψυχικών διαταραχών ήταν σε χαμηλά επίπεδα. Συνέβαινε μάλιστα τα περιστατικά αυτοκτονιών σε σχέση με άλλους πληθυσμούς, που διατρέφονται με άλλο μοντέλο πιο ανθυγιεινό, να είναι πολύ λιγότερα.
Οι Νορβηγοί που διατρέφονται εντατικά με νωπό κρέας, φρέσκα ψάρια, πατάτες, έχουν χαμηλά ποσοστά κατάθλιψης και άλλων ψυχικών διαταραχών, συγκριτικά με άλλους Ευρωπαϊκούς λαούς που καταναλώνουν τρόφιμα με υψηλά ποσοστά λίπους και επεξεργασμένες τροφές.
Κάποια άλλη έρευνα έδειξε πως μία σωστή σε διατροφικά συστατικά και υγιεινή διατροφή, μειώνει την επιθετικότητα και τον θυμό των παιδιών.
Το ερώτημα είναι εάν υπάρχει χημική σχέση Διατροφής – Ψυχολογίας του ανθρώπου. Οι μέχρι σήμερα έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχουν συστατικά που σχετίζονται με την ψυχική του υγεία.
Παραδείγματα συσχέτισης
– Μαγνήσιο
Το μαγνήσιο τονώνει τον οργανισμό του ανθρώπου, το μυικό του σύστημα και κατ επέκταση την ψυχολογία του. Βρίσκεται στους ωμούς ξηρούς καρπούς, λαχανικά και φρούτα .
– Το Φολικό οξύ συνδυασμένο με βιταμίνη Β12
Πολλές έρευνες έχουν δείξει πως αυξημένα ποσοστά φολικού οξέος και βιταμίνης Β12 είναι σημαντικά και βασικά συστατικά δομικά υλικά για τη δημιουργία της ντοπαμίνης, ορμόνης που είναι μειωμένη σε άτομα που με κατάθλιψη. Ανιχνεύονται σε πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ζωικά, θαλασσινά και γαλακτοκομικά προϊόντα.
– Ω3 – λιπαρά οξέα
Είναι γνωστό ότι τα ω3-λιπαρά οξέα δρουν ως ισχυρά αντιοξειδωτικά μέσα και προστατεύουν τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου και κατ επέκταση την επιδείνωση της διανοητικής λειτουργίας του ανθρώπου. Αυτό έχει ως συνέπεια την ψυχολογική ισορροπία του ηλικιωμένου.
Σε ω3-λιπαρά οξέα είναι πλούσια τα ψάρια (σολομός, γαύρος, σαρδέλα κολιός), ξηροί καρποί, λιναρόσπορο.
-Τρυπτοφάνη
Η τρυπτοφάνη δεν σχετίζεται μόνο με τον ύπνο, είναι ένα απαραίτητο αμινοξύ που λαμβάνει χώρα και στην παραγωγή της σεροτονίνης, μιας ορμόνης που σχετίζεται με τον ύπνο, την ανακούφιση και τη χαρά. Έχει μάλιστα διαπιστωθεί ότι άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη έχουν χαμηλά ποσοστά σεροτονίνης στο οργανισμό τους. Το κρέας είναι μια καλή πηγή τρυπτοφάνης, η σόγια και τα γαλακτοκομικά.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η ψυχική μας υγεία είναι άριστα συνδεδεμένη τις σωστές διατροφικές μας επιλογές, τον χρόνο, τη συντροφιά και έχουν άμεση σχέση με την καλή κατάσταση του εγκεφάλου μας.
Πηγές
– Επιστ. Βιβλιογραφία
