Τα αμυδρά χαμόγελα των ντόπιων επιχειρηματιών, για την εμπορική κίνηση του προηγούμενου διαστήματος, κόπηκαν απότομα στην όψη των λογαριασμών ρεύματος: Τέσσερεις και πέντε φορές επάνω σε σχέση με πέρυσι, ακόμη και για όσους δουλεύουν σεζόν και τον χειμώνα είχαν κατεβασμένα ρολά. Ποσά που προκαλούν ζάλη κι αγανάκτηση. Το όποιο …οξυγόνο, η όποια ανάσα δόθηκε (αφειδώς) τις ημέρες του Πάσχα συρρικνώθηκε: Αποδείχθηκε δώρον… άδωρον, και ο προβληματισμός επέστρεψε.
Καθώς καλοκαιριάζει, με τα κλιματιστικά να λειτουργούν σχεδόν ολημερίς, τι άλλες δυσάρεστες (ενεργειακές) εκπλήξεις να κρύβει ο ορίζοντας; Αυτή είναι η κύρια αγωνία των ανθρώπων της αγοράς.
Πάντως, το μόνο παρήγορο είναι ότι – όπως εκτιμάται – από τις 20 Μαΐου και μετά, το Ρέθυμνο ενδέχεται να «βουλιάξει» από τουρίστες. Ίσως έτσι αποφευχθεί το … ναυάγιο για αρκετούς επαγγελματίες. Οι ξένοι επισκέπτες της πατρίδας μας, για ακόμη μία χρονιά, μαζί με τις αποσκευές τους θα κρατούν και τη σανίδα… σωτηρίας της οικονομίας μας.
Στο «βλέποντας και κάνοντας»
Η πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου Αθηνά Τσικιντίκου χαρακτήρισε ευτυχές γεγονός το ότι η τουριστική μας σεζόν είναι ήδη κατά δύο μεγαλύτερη, σε σχέση με πέρσι.
«Από τον Απρίλιο που ξεκίνησε ο τουρισμός γέμισε το Ρέθυμνο σχεδόν απότομα» σημείωσε στα «Ρ.Ν.» και παρατηρώντας εν συνεχεία πώς στην παρούσα φάση «υπάρχει κάμψη». Την ανακουφίζει πάντως η πληροφορία ότι «από τις 20 του Μάη και μετά ξαναγεμίζουν τα ξενοδοχεία, οπότε θα πάμε συνεχόμενα έτσι μέχρι τη λήξη της τουριστικής περιόδου».
Τα χαρμόσυνα μαντάτα αντιμετωπίζονται με πολύ συγκρατημένη αισιοδοξία. «Είμαστε στην αναμονή. Τα καταστήματά μας είναι ανοικτά, τηρούμε ούτως ή άλλως το θερινό ωράριο, και περιμένουμε».
Η κ. Τσικιντίκου αναγνωρίζει βεβαίως ότι «σίγουρα είναι καλύτερα από πέρυσι, δεν το συζητάμε αυτό. Πέρυσι ο τουρισμός είχε ξεκινήσει μετά τις 15 του Ιούλη, οπότε για εμάς είναι θείο δώρο να ξεκινάει δυόμιση μήνες πριν».
Από εκεί και πέρα όλοι οι έμποροι είναι στο «βλέποντας και κάνοντας». Το ταμείο θα γίνει στο τέλος.
Τα «μπιλιετάκια» προκάλεσαν… ίλιγγο
Ωστόσο, το κλίμα (της όποιας) ευφορίας ήρθαν να χαλάσουν οι λογαριασμοί ρεύματος.
«Όποια ανάσα πήραμε μας την έκοψε η ΔΕΗ και τη ενεργειακό. Ήρθαν οι λογαριασμοί, ενώ υπήρχαν και λογαριασμοί που είχαν έρθει για καταστήματα που δεν είχαν ανοίξει, ειδικά τα τουριστικά. Οι επιχειρηματίες παρέλαβαν τα μπιλιετάκια, με τρόμο όταν είδαν την απίθανη αύξηση του πέντε φορές απάνω από την κατανάλωση που είχαν» περιγράφει η πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου.
Ακόμα και τα μαγαζιά που έμειναν κλειστά το χειμώνα και κατά βάση δουλεύουν τους θερινούς μήνες, «το πάγιό τους ήταν πέντε φορές επάνω» σύμφωνα με την κ. Τσικιντίκου.
Μοιραία οι συγκεκριμένοι επιχειρηματίες σκέφτονται (και φοβούνται) για το τι θα συναντήσουν (και θα χρεωθούν) για καθ’ όλη τη θερινή περίοδο «που θα είναι ανοικτά και θα λειτουργούν τα καταστήματα – γιατί θα δουλέψουν τα κλιματιστικά , θα δουλέψουν τα φώτα στις βιτρίνες. Εκεί θα έλεγα ότι είμαστε αρκετά τρομαγμένοι» σχολίασε η ίδια.
Όσο για τα μέτρα στήριξης γύρω από το ενεργειακό, που ανακοίνωσε πρόσφατα η κυβέρνηση, η κ. Τσικιντίκου αλλά κι άλλοι επαγγελματίες θεωρούν ότι δύσκολα θα μπορέσουν να βγάλουν από την… πρίζα και το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο περιήλθαν τις περισσότερες επιχειρήσεις.
«Αν δεν το δούμε στην πράξη, δεν μπορούμε να έχουμε γνώμη. Όλοι αυτοί οι αλαλαγμοί από πλευράς της κυβέρνησης στην αρχή φαίνονται ως βοήθημα στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι, μετά όμως δεν ξέρω πώς γίνονται οι εξειδικεύσεις» είπε η πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου.
Η ίδια μίλησε και με συγκεκριμένους αριθμούς από λογαριασμούς: συνάδελφοί της από εκεί που πλήρωναν 500, 600 και 700 ευρώ, τώρα καλούνται να βγάλουν από τα ταμεία τους 1.700 έως και 2.000 ευρώ για το ρεύμα.
Η έκπτωση που παρέχεται στα νοικοκυριά, «Δεν ξέρω πώς θα πάει στα δικά μας καταστήματα, εννοώντας ότι αυτά τα χρήματα θα πιστωθούν στους λογαριασμούς μας. Άλλο να πιστώνεται στον προσωπικό μου λογαριασμό κι άλλο να μου κάνει έκπτωση στο τιμολόγιο. Μέχρι τέλος του μήνα, θα έχουμε πλήρη ενημέρωση» ανέφερε η κ. Τσικιντίκου.
Υπενθύμισε μάλιστα πώς πάντοτε το καλοκαίρι στην Κρήτη είναι αρκετά …θερμό. Τα ψυγεία και τα κλιματιστικά δουλεύουν νυχθημερόν.
Μέσα σε όλα, συνυπολόγισε και την εκτόξευση στις τιμές των καυσίμων. Πλέον, με την βενζίνη στα 2,20 κανείς δεν θα πάρει το αυτοκίνητό του χωρίς να υπάρχει σοβαρός λόγος στη μέση. Ακόμα και οι βόλτες για ψώνια και έρευνα αγοράς, από κατοίκους της ενδοχώρας για παράδειγμα, εντός του αστικού κέντρου, έχουν περιοριστεί αισθητά.
Ο «Γολγοθάς» και το «γερό στομάχι»
Νοικοκυριά και επιχειρήσεις προέρχονται από μία σκληρή δεκαετία κρίσης και μνημονίων. Τα πέτρινα χρόνια, όμως, δεν σταμάτησαν.
«Είναι πάρα πολλά τα χρόνια του Γολγοθά. Ο κόσμος έχει κουραστεί πάρα πολύ» διαπιστώνει η πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου, προσθέτοντας πώς σχεδόν όλοι οι συνάδελφοί της (και η ίδια φυσικά) βρίσκονται… σταντ μπάι για τα επιπρόσθετα οικονομικά βάρη. «Δεν είναι κάτι ενιαίο» και σταθερό, όπως θα πει, αυτό που καλούνται να πληρώσουν μηνιαίως. «Κανείς δεν περίμενε το 4-5 φορές πάνω στη ΔΕΗ» παραδέχεται, αναλογιζόμενη και τις λοιπές ανατιμήσεις, απόρροια της ενεργειακής – οικονομικής κρίσης.
«Λέμε τί είναι αυτό που μας περιμένει» επισημαίνει. «Βλέπεις τον κόσμο και κυκλοφορεί στην αγορά, αλλά δεν ξέρεις πόσο θα κρατήσει αυτό».
Τα εμπορικά καταστήματα του Ρεθύμνου κρατιούνται όσο μπορούν όρθια, όπως θα τονίσει η κ. Τσικιντίκου. «Οι τιμές είναι πολύ προσιτές. Δεν έχει γίνει η μετακύληση που έχει γίνει στην εστίαση. Οι συνάδελφοι μπόρεσαν από το δικό τους μετερίζι να κρατήσουν όσο μπορούν κάτω τις τιμές, να δείξουν μία καλή εικόνα. Από εκεί και πέρα, θέλω να πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε» είναι η ευχή της. «Όταν είσαι επιχειρηματίας πρέπει να γνωρίζεις ότι το επιχειρείν θέλει δύο συστατικά: γερό στομάχι και έξυπνο μυαλό, να προλαμβάνεις» κατέληξε η πρόεδρος του Εμπορικού συλλόγου.