Ημερίδα με θέμα «Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά: Καλλιέργεια & Προοπτικές Αξιοποίησης»,πραγματοποιήθηκε στα Χανιά,την οποία διοργάνωσε η Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Σαμαριάς και Προστατευόμενων Περιοχών Δυτικής Κρήτης του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.).
Κεντρικό θέμα της ημερίδας αποτέλεσε η Μαλοτήρα, το ενδημικό φυτό της Κρήτης, και οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει από τον υβριδισμό και την εισαγωγή του πολλαπλασιαστικού υλικού άλλων ειδών του γένους «Σιδερίτης», κοινώς γνωστά ως τσάι του βουνού.
Την ημερίδα χαιρέτησε η κ. Πετραντωνάκη Μαρία, Διευθύντρια Αναπτυξιακής Εταιρείας της Περιφέρειας Κρήτης, δηλώνοντας ότι η Περιφέρεια Κρήτης ενδιαφέρεται πάρα πολύ για την καλλιέργεια και τη διατήρηση των αρωματικών φυτών, αναγνωρίζοντας ότι τα αρωματικά φυτά αποτελούν πλούτο που αν αξιοποιηθεί σωστά μπορεί να οδηγήσει σε μία περαιτέρω προστιθέμενη αξία συμπεριλαμβανομένης και της οικονομικής ανάπτυξης.
Στην ομιλία της, η πρόεδρος της Δ.Ε. του ΓΕΩΤΕΕ, κ. Άννα Δασκαλάκη, μίλησε για την έλλειψη πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού για πολλά αρωματικά φυτά της Κρήτης με συνέπεια να χρησιμοποιούνται πολλαπλασιαστές με γενετικό υλικό από άλλες ποικιλίες Σιδερίτη που φύονται στην υπόλοιπη Ελλάδα, γεγονός που αποτελεί κίνδυνο για τη βιοποικιλότητα της Κρήτης. Επισήμανε επίσης τον κίνδυνο στην καλλιέργειά της Μαλοτήρας κάτω από υψόμετρο 800μ. λόγω παραγωγής υποβαθμισμένου προϊόντος. Ανέδειξε την ανάγκη ορισμού ζωνών προστασίας, ώστε να υπάρξει γεωγραφικός περιορισμός για τα άλλα είδη “Σιδερίτη” και να προστατευτεί το γενετικό υλικό από φυσικούς πληθυσμούς της Κρήτης.
Στη συνέχεια ο κ. Κώστας Οικονομάκης γεωπόνος, τέως ερευνητής του Ινστιτούτου Ελιάς- ΕΛΓΟ Δήμητρα, προέβαλε τη σημασία της προστασίας των φυσικών πληθυσμών των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών της Κρήτης που είναι άκρως ενδιαφέροντες λόγω των ποιοτικών χαρακτηριστικών τους. Παρουσιάστηκε ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την προστασία των αρωματικών φυτών, της Μαλοτήρας άλλα και άλλων φυτών όπως δύο ποικιλίες ρίγανης της Κρήτης, το Θρούμπι, η Ματζουράνα, ο Αγκίσαρος κ.α.
Την ανησυχία της για την μη τήρηση των προστατευτικών διατάξεων που αφορούν την προστασία των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών της Κρήτης εξέφρασε η κ. Παναγιώτα Γώτσιου βιολόγος από το ΜΑΙΧ,λέγοντας ότι: «Δυστυχώς δεν εφαρμόζονται οι προστατευτικές διατάξεις στην πράξη για να έχουμε έμπρακτη προστασία έχουμε οριζόντιες απαγορεύσεις που μένουν εκεί». Η βιολόγος ανέδειξε το πλούσιο έργο της Μονάδας Διατήρησης Μεσογειακών Φυτών του ΜΑΙΧ, το οποίο μεταξύ άλλων κατέγραψε «363 πολύ σημαντικά φυτά στα πλαίσια προγράμματος του Πράσινου Ταμείου. Είναι πολλά τα μοναδικά φυτά σε Χανιά και Κρήτη λόγω του ιδιαίτερου ανάγλυφου του νησιού, της απομόνωσης κ.α.».
Την εμπειρία του αναφερόμενος στην βιολογική καλλιέργεια Μαλοτήρα και Ματζουράνας κατέθεσε ο αγρότης ειδικού καθεστώτος κύριος Γιάννης Καλογριδάκης. «Ξεκίνησα μόνος μου, έβαλα σπόρους και μικρά φυτά και φύτεψα 35.000 φυτά σε 15στρ. Ήμουν ο πρώτος την εποχή εκείνη. Σήμερα δόξα τω θεώ πάει πολύ καλά”, συμπληρώνοντας πως «το πιο μεγάλο πρόβλημα για την καλλιέργεια της Μαλοτήρας είναι η απομάκρυνση των ζιζανίων που γίνεται με τα χέρια». Η καλλιέργεια του κ. Καλογριδάκη διατίθεται σε αλυσίδες στην Ελλάδα και εξάγεται στη Γερμανία.
Στη συνέχεια στο βήμα ανέβηκε η κ. Κατερίνα Γρηγοριάδου, κύρια ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενιτικών Πόρων (ΙΓΒΦΠ), ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ όπου παρουσίασε το AgriDiverCluster, δημιουργία του ΙΓΒΦΠ, το οποίο αποτελεί συνεργατικό σχήμα αξιοποίησης της ελληνικής βιοποικιλότητας και φυτογενετικών πόρων. Το ΙΓΒΦΠ διατηρεί δύο αγροκτήματα στη Θεσσαλονίκη, ένα τμήμα Φυλλοβόλων Δέντρων στη Νάουσα, ένα τμήμα Ακρόδρυων στους Βαρδάτες, την επίσημη Τράπεζα Γενετικού Υλικού, Βαλκανικό Βοτανικό Κήπο στα Κρούσσια κι ένα εργοστάσιο Καπνού στη Δράμα. Στο Ινστιτούτο καλλιεργούνται ex situ περισσότερα από 15.000 δείγματα σπόρων. Έργο του Ινστιτούτου είναι η διατήρηση και η αξιοποίηση των γενετικών πόρων προς όφελος όλων – δηλαδή των άγριων ή ημιάγριων ειδών, συγγενικών ή προγονικών των καλλιεργούμενων φυτών, ντόπιων ποικιλιών παραδοσιακής καλλιέργειας με κίνδυνο εξαφάνισης και παλιών ποικιλιών που αποσύρθηκαν αλλά σώζονται έως σήμερα.
Τέλος, ο γεωπόνος και υπεύθυνος επιστημονικών προγραμμάτων της εταιρίας “Korres” κ. Γιώργος Σταυρόπουλος αναφέρθηκε στα καλλυντικά που παράγει η εταιρεία αξιοποιώντας την ελληνική χλωρίδα, υπογραμμίζοντας την έμφαση που δίνει η εταιρεία στην Κρήτη και στα αρωματικά της φυτά.
Η ημερίδα υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του υποέργου 12: Επικοινωνιακή Στρατηγική Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς και Φορέα Διαχείρισης, της πράξης «Ολοκληρωμένη Διαχείριση Τοπίου Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς» από το Επιχειρησιακό πρόγραμμα «Κρήτη 2014-2020».
Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής
Ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και σκοπός του είναι η εφαρμογή της πολιτικής που χαράσσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με αιχμή τις βιώσιμες πρακτικές, για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών στην Ελλάδα, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, την προώθηση και υλοποίηση δράσεων αειφόρου ανάπτυξης και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Εποπτεύεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έχει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και λειτουργεί προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας.
