Έμπειροι επιστήμονες συνδράμουν σε ζητήματα που αφορούν τις εξαρτήσεις, αλλά και τις προβληματικές συμπεριφορές
Καθοριστικός είναι ο ρόλος του Κέντρου Πρόληψης των Εξαρτήσεων και της Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Ρέθυμνου για την τοπική κοινωνία. Έμπειροι επιστήμονες σε συνεργασία με φορείς και σωματεία του νομού πραγματοποιούν σειρά δράσεων και παρεμβάσεων στη σχολική κοινότητα, την οικογένεια και την κοινότητα γενικότερα συνεισφέροντας σημαντικά στην αντιμετώπιση ζητημάτων που αφορούν παιδιά και εφήβους, αλλά και τις ενδοοικογενειακές σχέσεις, τις κοινωνικές και φυσικά τις εξαρτήσεις.
Ζητήματα που αφορούν τον εθισμό είτε από τζόγο, διαδίκτυο ή ουσίες και άλλες καταχρήσεις, ζητήματα βίας, επιθετικότητας, θυμού και άλλες διαταραχές τόσο εντός των οικογενειών όσο και στην σχολική κοινότητα, αντιμετωπίζονται από ειδικούς των οποίων ο ρόλος είναι κατά κύριο λόγο συμβουλευτικός παρέχοντας την κατάλληλη καθοδήγηση σε κάθε περίπτωση.
Οι δράσεις του Κέντρου Πρόληψης Π.Ε. Ρεθύμνου είναι σχεδιασμένες να εκπαιδεύουν, να ενημερώνουν και να ευαισθητοποιούν τα μέλη της τοπικής κοινότητας -γονείς, παιδιά, εφήβους, εκπαιδευτικούς- σε θέματα πρόληψης και ενίσχυσης της ψυχικής ανθεκτικότητας, ώστε αυτά να μπορούν να υιοθετούν ένα μοντέλο ζωής προσανατολισμένο στη φροντίδα και την προστασία του εαυτού.
Οι δραστηριότητές του απευθύνονται σε όλη την κοινότητα του νομού και εμπλέκουν ομάδες διαφορετικών ηλικιών και ρόλων (γονείς, εκπαιδευτικοί, μαθητές, παιδιά, έφηβοι, φοιτητές). Στόχος τους είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού σε θέματα πρόληψης και προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας, η εκπαίδευση ομάδων – στόχων (γονείς, εκπαιδευτικοί, μαθητές) και η καλλιέργεια κι ενίσχυση των προσωπικών και κοινωνικών δεξιοτήτων των παιδιών και των νέων, μέσω της εμπλοκής τους σε δημιουργικές δραστηριότητες που προάγουν μια θετική στάση ζωής.
Αγιασμός στις νέες κτιριακές εγκαταστάσεις
Πλέον το Κέντρο Πρόληψης Ρεθύμνου λειτουργεί σε νέους μεγαλύτερους και σύγχρονους χώρους, στην οδό Δημοκρατίας 51, στο κέντρο της πόλης, όπου μπορεί να αναπτύξει πλήρως τις δραστηριότητές του, αλλά και να πραγματοποιεί εκδηλώσεις. Χθες πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του νέου χώρου παρουσία του Δ.Σ., του προσωπικού και αρχών της πόλης.
Ο πρόεδρος του Κέντρου Πρόληψης των Εξαρτήσεων και της Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας, Γιάννης Παρασύρης, τόνισε ότι το νέο κτίριο δίδει τη δυνατότητα να αναπτυχθούν πλήρως οι δράσεις του κέντρου και να αξιοποιηθούν οι χώροι του για εκδηλώσεις και επιμορφώσεις στελεχών διάφορων φορέων, όπως ο δήμος η περιφέρεια, καθώς και τα σχολεία.
«Είναι ένας χώρος επισκέψιμος για τη σχολική κοινότητα και τους εκπαιδευτικούς, ένας χώρος διαθέσιμος για κάθε φορέα που θέλει να υλοποιήσει δράσεις, οι οποίες είναι συμβατές και εντάσσονται στο πλαίσιο της πρόληψης και της εκπαίδευσης και επιμόρφωσης. Μέχρι τώρα είχαμε το Σπίτι του Πολιτισμού, αλλά τώρα έχουμε έναν δικό μας χώρο για να οργανώνουμε εκδηλώσεις. Μέχρι τώρα πήγαιναν τα στελέχη και συνεργαζόταν με φορείς από όλη την περιφερειακή ενότητα ή με την εκπαιδευτική κοινότητα και πήγαιναν τα στελέχη μέσα στο σχολείο για να υλοποιήσουν τις δράσεις, τώρα σε αυτόν τον χώρο έχουμε την δυνατότητα εκπαιδευτικοί και μαθητές να επισκέπτονται τον χώρο και να παρακολουθούν εδώ τις δράσεις, τουλάχιστον για την σχολική κοινότητα της πόλης» είπε.
Στο κέντρο εργάζονται πέντε άτομα τρεις ψυχολόγοι, μια παιδαγωγός και μια εμψυχώτρια θεατρικής αγωγής ενώ δυο ακόμα άτομα, ένας κοινωνιολόγος και ένα άτομο για γραμματειακή υποστήριξη έχουν προσληφθεί μέσω του ΕΣΠΑ. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Κέντρου Πρόληψης είναι απαραίτητη η πρόσληψη ενός ακόμα ατόμου με ειδικότητα στα οικονομικά, ώστε να διευκολυνθεί το υπάρχον προσωπικό από τα γραφειοκρατικά θέματα, ζήτημα το οποίο θα τεθεί υπ’ όψιν του ΟΚΑΝΑ, ο οποίος έχει την αρμοδιότητα μιας και χρηματοδοτεί κατά το ήμισυ μαζί με την περιφέρεια Κρήτης τη λειτουργία του κέντρου.
Σύμφωνα με τον κ. Παρασύρη, υπάρχει συνεργασία με όλους τους φορείς για την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων, τα οποία ποικίλουν και απευθύνονται σε όλες τις ομάδες του πληθυσμού, ενώ οι προσπάθειες του κέντρου επικεντρώνονται στη δημιουργία δικτύων συνεργασίας με όλους τους φορείς:
«Το κέντρο υλοποιεί πάρα πολλές δράσεις. Προσπαθούμε να βελτιώσουμε και να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο συνεργασίας με όλους τους φορείς. Ενδεικτικά αναφέρω, τη σχολική κοινότητα, τις σχολικές υπηρεσίες των Δήμων, τους πολιτιστικούς συλλόγους και τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης. Τώρα εντάξαμε και νέες δράσεις με το νοσοκομείο, την αστυνομία. Μία σκέψη ακόμη για να βελτιώσουμε τις δράσεις που παρέχει το κέντρο είναι να αγοράσουμε και ένα αυτοκίνητο για να υλοποιούν τις δράσεις τα στελέχη μας σε όλα τα μήκη και πλάτη της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου με ασφάλεια», είπε και πρόσθεσε ότι: «Το ζητούμενο για το Κέντρο Πρόληψης είναι να βελτιώσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες, να αποκτήσουμε μια πολύ καλύτερη δικτύωση και προς αυτή την κατεύθυνση κινούμαστε, έτσι ώστε να αναπτύξουμε συνεργασίες με όλους τους φορείς της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου παρέχοντας υπηρεσίες προς την κοινωνία του Ρεθύμνου. Είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτή την εποχή λόγω του ότι οι προκλήσεις, ιδιαίτερα αυτές που αντιμετωπίζουν οι νέοι άνθρωποι, είναι πολλές, να υπάρχει μία τέτοιου είδους δομή με εξειδικευμένο προσωπικό, η οποία μπορεί να παρέμβει υποστηρικτικά, συμβουλευτικά, ενημερωτικά για να περιορίσουμε φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας που παρουσιάζονται στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου και ιδιαίτερα προς την σχολική ενότητα που έχουμε υπογράψει πρωτόκολλο συνεργασίας με το υπουργείο Παιδείας και μπορούν να στελέχη μας να παρέμβουν και μέσα στη σχολική κοινότητα σε συνεργασία με το εκπαιδευτικό προσωπικό».
Σημειώνεται ότι όπως ανέφερε ο κ. Παρασύρης, το συγκεκριμένο Κέντρο Πρόληψης χρηματοδοτείται από πόρους του υπουργείου Εσωτερικών, από τον ΟΚΑΝΑ και από την Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου, καθώς και τους φορείς που συμμετέχουν στη σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου.
Η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου, Μαρία Λιονή, σε δηλώσεις της αναφέρθηκε στη σημασία του έργου που επιτελεί το Κέντρο Πρόληψης Ρεθύμνου επισημαίνοντας ότι: «Στο Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων και προαγωγής της ψυχικής υγείας, ένας μεγάλος εταίρος μαζί με τους άλλους φορείς είναι και η Περιφέρεια όλα αυτά τα χρόνια. Ψηφίζουμε μία πίστωση ποσού ύψους 25.000 ευρώ ετησίως και είμαστε πολύ υποστηρικτικοί σε όλες τις δράσεις του, αφού μαζί με τον πρόεδρο και το υπόλοιπο διοικητικό συμβούλιο βέβαια, μέλη από δήμο και όλους φορείς γίνεται ο προγραμματισμός των δράσεων και αυτές τις δράσεις στηρίζουμε όσο μπορούμε. Θεωρούμε ότι το Κέντρο, προσφέρει πάρα πολλά και στο Ρέθυμνο και σε όλο τον υπόλοιπο νομό και σε νέους ανθρώπους, παιδιά, οικογένειες. Βλέπουμε τα θέματα τα οποία υπάρχουνε καθημερινά δυστυχώς και άρα μαζί με τις υπόλοιπες κοινωνικές υπηρεσίες, είτε του νομού, είτε των δήμων, είτε άλλων δομών, νομίζω ότι πρέπει να εντείνουμε ακόμη περισσότερο τις προσπάθειές μας, γιατί οι καιροί είναι δύσκολοι για στήριξη κυρίως των ευάλωτων ομάδων όπως είναι τα παιδιά, τα σχολεία και για τους ηλικιωμένους».
Δράσεις πρόληψης αλλά και ψυχοκοινωνικής στήριξης
Η επιστημονικά υπεύθυνη του Κέντρου ψυχολόγος, Ανδρονίκη Μπογά, αναφέρθηκε στις δράσεις του κέντρου, οι οποίες πέραν από την πρόληψη επικεντρώνονται και στην ψυχοκοινωνική στήριξη ατόμων όλων των ηλικιών.
«Με τις δράσεις μας στοχεύουμε σε τρεις ομάδες πληθυσμού: την οικογένεια, το σχολείο που χωρίζεται σε μαθητές και εκπαιδευτικούς και παράλληλα οργανώνουμε και δράσεις που αφορούν την κοινότητα. Σε ό,τι αφορά στην οικογένεια διοργανώνουμε ομιλίες, συναντήσεις και στην πόλη και στην επαρχία σε συνεργασία με συλλόγους γονέων και κάνουμε και ομάδες γονέων που είναι μια μακροχρόνια δράση. Δηλαδή, μια εκπαίδευση γονέων μπορεί να κρατήσει ένα τρίμηνο, μπορεί να γίνει στον χώρο του κέντρου ή σε κάποιο μέρος στην επαρχία μετά από συνεννόηση με τοπικούς συλλόγους. Επίσης στο σχολείο κάνουμε διάφορες δράσεις για μαθητές που είναι εγκεκριμένες από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σε συνεργασία. Έχουμε και ατομική συμβουλευτική, οποιοσδήποτε άνθρωπος έχει κάποιο θέμα μπορεί να απευθυνθεί στο κέντρο μας. Για παράδειγμα ένας γονέας που έχει απορίες σχετικά με την διαπαιδαγώγηση του παιδιού του, είτε κάποια προσωπικά προβλήματα, μπορούμε να τον βοηθήσουμε. Οι υπηρεσίες μας παρέχονται δωρεάν και μπορεί να απευθύνεται στα τηλέφωνα του κέντρου. Τώρα αν μιλάμε για ψυχοπαθολογία προσπαθούμε να παραπέμψουμε το περιστατικό στην κατάλληλη δομή.
Η πανδημία αύξησε τα περιστατικά βίας και τις προβληματικές συμπεριφορές
Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα των «Ρ.Ν.» η κ. Μπογά επεσήμανε πως οι περισσότερες περιπτώσεις που φτάνουν στο κέντρο αφορούν στην εξάρτηση του διαδικτύου, ενώ παρατήρησε ότι μετά την πανδημία έχουν αυξηθεί σημαντικά τα περιστατικά βίας και προβληματικών συμπεριφορών στα παιδιά και στους εφήβους: «Τώρα τελευταία τα περισσότερα περιστατικά που λαμβάνουμε αφορούν το διαδίκτυο, εξάρτηση από το διαδίκτυο ή προβληματικές συμπεριφορές από το διαδίκτυο που θέτουν τον έφηβο σε κίνδυνο. Έχουμε επίσης, και ενδοσχολική βία, συγκρούσεις μέσα στον χώρο του σχολείου. Πιο διάχυτη βία. Δημιουργούνται συνέχεια αφορμές και υπάρχει μια ένταση, ειδικά μετά την κόβιντ εποχή. Νομίζω ότι όλοι σαν κοινωνία πιεστήκαμε εκείνη την περίοδο και τα παιδιά είναι τα πρώτα που εκδηλώνουν κάποια συμπτώματα. Και στους ενήλικες κάθε χρόνος που περνάει την βλέπουμε αυτή την ένταση, ένα συσσωρεμένο άγχος μπορεί να βγει είτε με θυμό, είτε με κατάθλιψη, αλλά είναι ένα γενικευμένο άγχος και στρες.
Εμείς σαν κέντρο, επειδή δεν είμαστε θεραπευτική μονάδα, αυτό που κάνουμε είναι να βλέπουμε συμβουλευτικά την οικογένεια και από εκεί και πέρα να την κινητοποιούμε να αναζητήσει βοήθεια από την κατάλληλη δομή, γιατί κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και διαφορετική βοήθεια θα δεχτεί. Και στα σχολεία ο ρόλος μας είναι πιο πολύ συμβουλευτικός, κάνουμε και κάποιες παρεμβάσεις εμείς στους μαθητές για να τους ενημερώσουμε για κάποια θέματα αλλά εστιαζόμαστε κυρίως στο να εκπαιδεύουμε τους καθηγητές και να τους κατευθύνουμε, ώστε να διαχειρίζονται οι ίδιοι το πρόβλημα μέσα στον χώρο του σχολείου, καθώς αυτοί είναι που βρίσκονται κάθε μέρα με τα παιδιά. Τα κέντρα πρόληψης είναι ο μόνος φορέας που μπορεί να εφαρμόσουν παρεμβάσεις στον χώρο του σχολείου, δηλαδή υπάρχει σύμβαση με το υπουργείο Παιδείας. Είμαστε εγκεκριμένα στελέχη που μπορούν να μπουν σε σχολείο, οπότε μέσα σε σχολεία κάνουμε ενημερώσεις σε μαθητές και για θέματα ουσιών, είχαμε καμπάνια για το αλκοόλ, και κάνουμε και για την πρόληψη σχολικού εκφοβισμού, για την βελτίωση των σχέσεων μέσα στο σχολείο, για την πρόληψη της έμφυλης βίας, για το διαδίκτυο».
