Βασικός πυλώνας της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας το φαρμακείο, τονίζουν οι φαρμακοποιοί
Στον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει το φαρμακείο στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, αλλά και στον νέο του ρόλο των φαρμακοποιών αναφορικά με την πρόληψη ασθενειών, αναφέρθηκαν οι φαρμακοποιοί στη διάρκεια των εργασιών του 16ου Παγκρήτιου Φαρμακευτικού Συνεδρίου με θέμα «Φαρμακείο: Βασικός πυλώνας πρωτοβάθμιας υγείας», που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο και την Κυριακή στο ξενοδοχείο Theartemis στο Ρέθυμνο. Τα μέλη του κλάδου μίλησαν για τη συστηματική παρουσία των φαρμακοποιών σε όλες τις πτυχές της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που έχουν να κάνουν με τον εμβολιασμό, με τα τεστ, αλλά και τη συμβουλευτική υποστήριξη που οι ίδιοι παρέχουν στους ασθενείς, μιας και πολλές φορές το φαρμακείο αποτελεί τον προπομπό μιας ιατρικής επίσκεψης, αλλά και για τον σχεδιασμό της κυβέρνησης για την ενίσχυση του ρόλου αυτού στον τομέα της πρόληψης ασθενειών.
Παράλληλα η εξέλιξη της τεχνολογίας αλλά και της επιστήμης, φαίνεται τα τελευταία χρόνια να διευρύνει και τον ρόλο των φαρμακοποιών.
Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού συλλόγου Απόστολος Βαλτάς, που συμμετείχε στις εργασίες του συνεδρίου, τόνισε χαρακτηριστικά ότι το ελληνικό φαρμακείο διεκδικεί πλέον τη θέση του στην Ευρώπη, ως ένα σύγχρονο εκσυγχρονιστικό φαρμακείο. «Πριν πέντε χρόνια, νομιμοποιηθήκαμε να προβαίνουμε στον εμβολιασμό τον αντιγριπικό, αποδείξαμε κατά τη διάρκεια της πανδημίας ότι τα φαρμακεία παίζουν ρόλο στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, όταν ήταν χώροι υγείας, που ήταν 24 ώρες το 24ωρο, όταν τα πάντα ήταν κλειστά και προσέφεραν υπηρεσίες υγείας. Κάτω από αυτό γνωρίζετε ότι έχει ανακοινωθεί ότι τα φαρμακεία θα προβούν σε εμβολιασμό covid νομίμως, αναλαμβάνοντας ένα μεγάλο κομμάτι που απέτυχε να πείσει τον Έλληνα πολίτη να εμβολιαστεί.
Μπορεί να μη σκεφτούμε αυτή τη στιγμή εμβολιασμούς covid, αλλά από Σεπτέμβρη – Οκτώβρη παράλληλα με τον αντιγρηπικό εμβολιασμό θα πρέπει να ενεργοποιήσουμε τα αντανακλαστικά του κόσμου να έρθει να εμβολιαστεί, διότι αυτός ο εμβολιασμός πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο. Μαζί όμως, όπως γνωρίζετε νομιμοποιήθηκε και ο εμβολιασμός ενηλίκων από τα φαρμακεία μας. Τι έγιναν τα φαρμακεία; εμβολιαστικά κέντρα. Που σημαίνει ότι εσείς πλέον μπορείτε να εμπιστευτείτε το φαρμακοποιό σας να σας φτιάξει μια εμβολιαστική καρτέλα και από εκεί και πέρα να σας εμβολιάζει, για τους ενήλικες, όχι για τα παιδιά, για όλα τα εμβόλια».
Ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού συλλόγου Ρεθύμνου Κωνσταντίνος Βαρδιάμπασης ανέφερε χαρακτηριστικά: «Πράγματι το φαρμακείο πάντα αποτελούσε τον πρώτο σταθμό, στον οποίο απευθυνόταν ο ασθενής για ήπια προβλήματα υγείας και για συμβουλή επάνω στα ζητήματα που αφορούν το φάρμακο και εν γένει το σύνολο της υγείας τους. Ο ρόλος του φαρμακοποιού παράλληλα με την εξέλιξη της φαρμακευτικής επιστήμης είναι διαρκώς αναπτυσσόμενος. Η φαρμακευτική επιστήμη είναι μια ζωντανή επιστήμη και μάλιστα λόγω της τεχνολογικής ανάπτυξης, την τελευταία δεκαετία, έχει παρουσιάσει τεράστια άλματα. Έχουμε είσοδο καινοτόμων θεραπειών σε πυκνότητα χρόνου που δεν έχουμε δει ποτέ στο παρελθόν. Ταυτόχρονα παρατηρούμε ότι ο ρόλος του φαρμακοποιού στα συστήματα υγείας παγκοσμίως γίνεται όλο και περισσότερο διευρυμένος, αναλαμβάνοντας ρόλους που δεν είχε στο παρελθόν, στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, όπως για παράδειγμα ο εμβολιασμός των ενηλίκων και πλέον για όλα τα εμβόλια του εθνικού προγράμματος εμβολιασμού και στη χώρα μας. Όπως υπηρεσίες που αφορούν τη συμβουλευτική, τη διάθεση και τη συμβουλευτική στις ιατροτεχνολογικές συσκευές, υπηρεσίες που αφορούν πρώτες βοήθειες, και πλέον παρατηρούμε την ανάγκη της σύγχρονης κοινωνίας λόγω του βελτιωμένου βιοτικού επιπέδου να απευθύνεται για όλο και περισσότερες υπηρεσίες στον φαρμακοποιό της κοινότητας».
Παρά την όποια εξέλιξη του κλάδου, όπως τονίστηκε στο συνέδριο το δημόσιο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας χωλαίνει και αντί να βελτιώνεται η κατάστασή του και η εικόνά του, επιδεινώνεται.
«Ωστόσο, φαίνεται ότι ανάστροφα από την εξέλιξη της φαρμακευτικής επιστήμης πορεύεται το σύστημα υγείας στη χώρα μας. Τα προβλήματα είναι όλο και περισσότερα , δεν υπάρχει δομημένη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, ώστε να υπάρχει μια συνοχή των επαγγελματικών υγειονομικών κλάδων σε ένα σύγχρονο σύστημα υγείας, όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ η δευτεροβάθμια είναι ουσιαστικά υπό κατάρρευση. Σε αυτό το πολύ δύσκολο περιβάλλον έχει προστεθεί και η οικονομική ασφυξία λόγω της έκρηξης του πληθωρισμού, επομένως παρατηρούμε και βλέπουμε ότι οι ασθενείς αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα στην προσβασιμότητά τους και στον γιατρό, αλλά και στο φάρμακο. Τα ζητήματα αυτά δεν είναι αντικείμενο φιλολογικής συζήτησης, είναι ζητήματα ουσιαστικά, που αφορούν τον πυρήνα του κοινωνικού κράτους και μας προβλημάτισαν και στο συνέδριο».
Ο ρόλος του φαρμακοποιού στην πρόληψη και τα σελφ τεστ για τον καρκίνο παχέος εντέρου
Από τον επόμενο μήνα όπως ανακοινώθηκε στο πλαίσιο του συνεδρίου ξεκινά η διάθεση από τα φαρμακεία των σελφ τεστ για τον έλεγχο του καρκίνου του παχέος εντέρου, τα οποία θα διατίθενται δωρεάν στους πολίτες από 50- έως 75 ετών, ενώ το επόμενο βήμα θα αφορά στον ενεργό ρόλο των φαρμακοποιών στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Αναλυτικότερα, όπως είπε ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού συλλόγου Aπόστολος Βαλτάς «Ο κύριος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι τα φαρμακεία συμμετέχουν σε αυτήν τη διαδικασία της πρόληψης και για το πρώτο που έχει ανακοινωθεί είναι ότι από αρχές Ιουνίου θα διανέμουν αυτά τα σελφ τεστ για την ανίχνευση του αίματος στο παχύ έντερο. Τι σημαίνει αυτό: Σημαίνει ότι όλος ο κόσμος ηλικίας 50-75 χρονών θα προμηθευτεί ένα δωρεάν τεστ από τα φαρμακεία, θα του δείξει ο φαρμακοποιός τον τρόπο που θα κάνει το τεστ, που είναι ένα σελφ τεστ για το σπίτι του και αμέσως μετά, ανάλογα το αν είναι θετικό ή αρνητικό θα πάει στον φαρμακοποιό του να το δηλώσει, στην πλατφόρμα, η οποία ήδη φτιάχνεται. Και αν είναι θετικό, θα υπάρχει ένα παραπεμπτικό, το οποίο θα τον παραπέμπει σε γιατρό ότι μπορεί να του κάνει τη διαδικασία της κολονοσκόπησης.
Και εκεί όμως το φαρμακείο συμμετέχει σε μια διαδικασία πρόληψης, το επόμενο στάδιο είναι η διαδικασία πρόληψης και για τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Πάλι θα συμμετέχει ο φαρμακοποιός με το να διερευνά άτομα, τα οποία μπορεί να έχουν προβλήματα υγείας, αρτηριακή πίεση ή οτιδήποτε άλλο, έλεγχος παχυσαρκίας».
και πρόσθεσε ότι πλέον υπάρχει στροφή για να δομηθεί σε ένα ανθρωποκεντρικό φαρμακείο: «Εμείς αυτή τη στιγμή δομούμε ένα φαρμακείο, που είναι επικεντρωμένο πρώτα στο φάρμακο και δεύτερον στην πρόληψη πάνω σε βασικές παθήσεις. Δεν σκεπτόμαστε ότι το φαρμακείο, ναι, είναι και χώρος διάθεσης lifestyle προϊόντων καλλυντικών, αλλά δεν είναι ο πρωταρχικός σκοπός αυτός, πλέον. Δηλαδή, δομείται ένα φαρμακείο, το οποίο είναι περισσότερο ασθενοκεντρικό, και είναι πολύ βασικό αυτό το πράγμα, να το συνειδητοποιήσει ο κόσμος. Προς τα εκεί στρέφονται τα φαρμακεία και φυσικά προς τα εκεί θα τους εκπαιδεύσουμε με 100ντάδες ανά την Ελλάδα προγράμματα εκπαίδευσης που ήδη γίνονται».
Από την πλευρά του ο Μανόλης Κατσαράκης, πρόεδρος του Φαρμακευτικού συλλόγου Χανίων και γενικός γραμματέας του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού συλλόγου ανέφερε ότι: «Οι φαρμακοποιοί, με όπλο την επιστημονικότητα και την προσήλωση στην ανάπτυξη και στον εκσυγχρονισμό του φαρμακείου, επιδιώκουν τη μετεξέλιξη του φαρμακείου σε έναν κόμβο υπηρεσιών υγείας, έναν σταθμό για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, μέσα από τον οποίο θα υλοποιούνται δράσεις για τη δημόσια υγεία υπέρ των ασφαλισμένων, υπέρ των πολιτών».
Ο πρόεδρος Φαρμακευτικού συλλόγου Θεσσαλονίκης Διονύσιος Ευγενίδης σημείωσε ότι: «Ο ρόλος του φαρμακείου στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας ενισχύεται κάθε χρόνο και περισσότερο. Έχει αντιληφθεί η πολιτεία ή έχουν αντιληφθεί σε όλο τον κόσμο ότι το φαρμακείο αποτελεί έναν χώρο υγείας, στον οποίο υπάρχει ένας επιστήμονας υγειονομικός 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες τον χρόνο. Όπου μπορεί να απευθυνθεί ο πολίτης, για να πάρει συμβουλές για την υγεία και για τα απλά προβλήματα, τα οποία αντιμετωπίζει και στα οποία απλά προβλήματα μπορεί να βρει και λύση μέσα από τον χώρο του φαρμακείου».
Ο πρόεδρος Φαρμακευτικού συλλόγου Λάρισας Θάνος Κουτσούκης συμπλήρωσε ότι: «Το θέμα, είναι το να αναγνωριστεί επίσημα από όλους, όπως αναγνωρίζεται σε όλο τον κόσμο, η συμβολή του φαρμακείου στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, το φαρμακείο έχει ένα βασικό ρόλο στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Γίνονται συνεχείς εκπαιδεύσεις και είναι και εύκολο κάποιες βασικές προληπτικού τύπου υπηρεσίες, δηλαδή το να προλαμβάνουμε πράγματα, το να κατευθύνουμε σωστά τους ασθενείς, να τις παρέχουν τα φαρμακεία. Νομίζω ότι βολεύει το σύστημα υγείας και στην Ελλάδα και παντού. Και για αυτό το φαρμακείο παίζει αυτό τον σημαντικό ρόλο». “
Διαχρονικό πρόβλημα οι ελλείψεις φαρμάκων
Το διαχρονικό πλέον πρόβλημα με τις ελλείψεις φαρμάκων δεν έλλειψε από την ατζέντα του παγκρήτιου φαρμακευτικού συνεδρίου. Ο πρόεδρος του φαρμακευτικού συλλόγου αναφέρθηκε στις αιτίες, υποστηρίζοντας ότι έχει να κάνει με τις χαμηλές τιμές φαρμάκων και την περιορισμένη κρατική φαρμακευτική δαπάνη. Ειδικότερα, είπε: «Το πρόβλημα των ελλείψεων όπως έχει αποδειχθεί, δεν είναι ένα πρόβλημα λόγω των εξαγωγών. Θα πρέπει να αποδεχθούμε ότι έχουμε μια χώρα, όπου οι τιμές είναι οι φθηνότερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Από τη στιγμή λοιπόν που είναι η φθηνότερη τιμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση – και δε μπορούμε να αποδεχθούμε ακόμα και εμείς ότι πρέπει να πληρώνει ο κόσμος συμμετοχή παραπάνω ή να αυξηθεί αυτή η φαρμακευτική δαπάνη -. Να το πούμε ξεκάθαρα, έχουμε 150 φάρμακα σε απαγόρευση και όμως είναι ελλειπτικά για την Ελλάδα. Γιατί είναι ελλειπτικά για την Ελλάδα; Γιατί οι ποσότητες που έρχονται για την Ελλάδα είναι πολύ λιγότερες από τις ανάγκες μας. Τα ίδια φάρμακα διεκδικούν λόγω του φαινομένου των ελλείψεων και οι Ολλανδοί και οι Γερμανοί και οι Γάλλοι. Από τη στιγμή που οι χώρες αυτές έχουν ακριβότερες τιμές, κατανοείτε ότι οι μεγαλύτερες ποσότητες θα πάνε προς αυτές τις χώρες. Θα πρέπει λοιπόν να συνειδητοποιήσουμε ότι θα υπάρχει το πρόβλημα, υπάρχει ένα αγώνας, ένας πανελλήνιος αγώνας, ο οποίος προσπαθεί, διεκδικεί, τσακώνεται και το κυριότερο από όλα, σε καθημερινή βάση παρεμβαίνει, ώστε να ελαχιστοποιηθούν τα προβλήματα».
