Πλούσιο ερευνητικό έργο, καθώς τα τελευταία έξι χρόνια υλοποιεί προγράμματα προϋπολογισμού 12 εκ. ευρώ
Το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας που εδρεύει στο Ρέθυμνο είναι ένα από τα πλέον διακεκριμένα ερευνητικά Ινστιτούτα της χώρας στον τομέα των ανθρωπιστικών σπουδών, έχοντας αναγνωριστεί διεθνώς για τη ερευνά που διεξάγει στην ιστορία και τον πολιτισμό .Αξίζει να αναφερθεί οτι είναι το μοναδικό Ινστιτούτο στη χώρα που έχει τιμηθεί με επτά ERC Grants (2016, 2017, 2018, 2019, 2023) που έχουν δοθεί ποτέ στις ανθρωπιστικές επιστήμες στην Ελλάδα.
Σήμερα στο Ινστιτούτο που στεγάζεται στην οδό Μελισσινού και Νικηφόρου Φωκά εργάζονται 120 επιστήμονες σε προγράμματα διεθνούς εμβέλειας Ο σχεδιασμός του Ινστιτούτου περιλαμβάνει την δημιουργία Κέντρου καινοτομίας για την ιστορία τον πολιτισμό και το περιβάλλον, το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του σε δυο και πλέον χρόνια σε ένα ιστορικά διατηρητέο κτίριο στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου.
Πρόκειται για ένα κτίριο του Πανεπιστημίου Κρήτης το οποίο βρίσκεται στην οδό Αθανασίου Διάκου στο ιστορικό κέντρο, τη δομική αποκατάσταση του οποίου ανέλαβε και υλοποίησε το ΑΕΙ του νησιού – μιας και το κτίριο ήταν ερείπιο .Το κτίριο θα παραχωρηθεί στο ΙΤΕ μέσω χρησιδανείου, προκειμένου να αναπτύξει τις ερευνητικές του δραστηριότητες, ενώ το ΙΤΕ θα χορηγεί υποτροφίες στους φοιτητές της πανεπιστημιούπολης Γάλλου. Οι πρώτες εργασίες ολοκληρώθηκαν ήδη από το πανεπιστήμιο Κρήτης και πολύ σύντομα τον επόμενο μήνα αναμένεται να παραδώσει το κτίριο στο ΙΤΕ το οποίο θα αναλαβάει την αποπεράτωση του με κονδύλια που εξασφάλισε από το υπουργείο Ανάπτυξης θ.
Σύμφωνα με τον αντιπρύτανη υποδομών του πανεπιστημίου Κρήτης, Κωνσταντίνο Σπανουδάκη, ο χώρος του κτηρίου σχεδιάστηκε και διαμορφώθηκε σύμφωνα με την οικοδομική του άδεια και τις ανάγκες του ΙΤΕ, διατηρώντας τα στοιχεία και τη φυσιογνωμία ενός διατηρητέου κτιρίου, καθώς οι παρεμβάσεις γίνονται με τη σύμφωνη γνώμη και τις εγκρίσεις της αρχαιολογικής υπηρεσίας.
Η καθηγήτρια του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Κρήτης και διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του ΙΤΕ από το 2017 Τζελίνα Χαρλαύτη, τόνισε ότι το κτίριο αυτό θα δώσει την ευκαιρία στο ινστιτούτο να αναπτύξει πλήρως το πλούσιο ερευνητικό του έργο. Μεταξύ άλλων μιλώντας στα «Ρ.Ν.» είπε: «Το κτίριο στην οδό Αθ. Διάκου, παραχωρήθηκε από το πανεπιστήμιο Κρήτης για τα επόμενα 25 χρόνια. Το ΙΤΕ έλαβε μια σημαντική χρηματοδότηση για κτιριακές υποδομές, με την οποία θα προχωρήσει στην αποπεράτωση των εργασιών ,υπολογίζουμε σε ένα μήνα περίπου από τη παραλαβή του ώστε να καταστεί ο χώρος λειτουργικός και να αξιοποιηθεί για τις ανάγκες του ινστιτούτου. Η χρηματοδότηση που λάβαμε από το υπουργείο αφορά στη δημιουργία ενός Κέντρου Καινοτομίας (ιnnovation Ηub) για την Ιστορία, τον Πολιτισμό και το Περιβάλλον α σε συνεργασία με τα άλλα ινστιτούτα του ΙΤΕ ώστε να γίνει σημείο αναφοράς για την πόλη, ενώ ταυτόχρονα θα συμβάλλει και στην ανάπτυξη συνεργασιών ».
Το πλούσιο ερευνητικό έργο του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών
Το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών (ΙΜΣ) με έδρα το Ρέθυμνο της Κρήτης ιδρύθηκε το 1985 και είναι ένα από τα 10 Ινστιτούτα του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ).
Τα ερευνητικά προγράμματα του ΙΜΣ έχουν ως αντικείμενο την ιστορία και τον πολιτισμό της Ελλάδας και των άλλων χωρών της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας σε διάφορες ιστορικές περιόδους από την προϊστορία μέχρι και τη σύγχρονη εποχή.
Στο Ινστιτούτο εργάζονται δέκα ερευνητικές και η έρευνα επικεντρώνεται σε τρεις ερευνητικούς άξονες, 1) Την Μεσογειακή Ιστορία, 2) Τον Μεσογειακό Πολιτισμό και 3) Την τεχνολογία της γεωπληροφορικής για Πολιτισμό και Περιβάλλον.
Οι στόχοι του ΙΜΣ είναι:
- Ο σχεδιασμός, η διαχείριση και η εκτέλεση ερευνητικού έργου, σε προγράμματα Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας με αναζήτηση και προσέλκυση οικονομικών πόρων από ευρωπαϊκά, εθνικά και ιδιωτικά ερευνητικά προγράμματα για τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων του ινστιτούτου.
- Οι δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, ελληνικούς και διεθνείς επιστημονικούς εκδοτικούς οίκους.
- Η οργάνωση διεθνών και ελληνικών συνεδρίων συμποσίων, ημερίδων, σεμιναρίων και εκθέσεων. Συμμετοχή του ερευνητικού δυναμικού σε επιστημονικές και οργανωτικές επιτροπές διεθνών συνεδρίων.
- Οι διαλέξεις Ελλήνων και ξένων επιστημόνων για την επιστημονική κοινότητα και το ευρύτερο κοινό, εκθέσεις και άλλες εκδηλώσεις.
Η εκπαίδευση
- Με συμμετοχή στη διοργάνωση διιδρυματικών προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών σε συνεργασία με πανεπιστήμια.
- Με συμμετοχή στην εποπτεία ερευνητικού έργου και διατριβών με τη συνεργασία ελληνικών και ξένων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.
- Συνεισφορά στην πρακτική άσκηση φοιτητών.
- Διοργάνωση εκπαιδευτικών σεμιναρίων και καλοκαιρινών σχολείων.
Η διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών Τζελίνα Χαρλαύτη μιλώντας για το σπουδαίο ερευνητικό έργο που παράγει το ινστιτούτο αναφέρθηκε στις χρηματοδοτήσεις που τα τελευταία έξι χρόνια ανέρχονται σε 16 εκ. ευρώ, σε προγράμματα που όπως είναι άκρως ανταγωνιστικά .
Πιο συγκεκριμένα,η κ. Χαρλαύτη ανέφερε: «Το Ινστιτούτο μας έχει διαγράψει μια ιδιαίτερα επιτυχημένη πορεία ,έχοντας χρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας ERC για την υλοποίηση επτά προγραμμάτων στους τομείς της ιστορίας και του πολιτισμού. Πρόκειται για προγράμματα άκρως ανταγωνιστικά σε διεθνές επίπεδο (5% μόνο όλων των υποβληθέντων προτάσεων εγκρίνεται) προϋπολογισμού περίπου 1.5- 2 εκ. ευρώ. γεγονός που αποδεικνύει το υψηλό επίπεδο έρευνας που διεξάγεται στο Ινστιτούτο. Επιπλέον αυτών το Ινστιτούτο έχει χρηματοδοτηθεί για άλλα είκοσι προγράμματα από ευρωπαϊκούς, εθνικούς και ιδιωτικούς πόρους. Το Ινστιτούτο αναπτύσσει διεθνείς συνεργασίες και είναι ιδιαίτερα ενεργό στην διοργάνωση διεθνών συνεδρίων. Όλα τα παραπάνω έχουν αυξήσει τις ανάγκες σε κτιριακές υποδομές .Στο Ινστιτούτο εργάζονται 120 άτομα και από αυτά μόνο οκτώ είναι οι μόνιμοι ερευνητές ενώ άλλοι 11 συνεργαζόμενα μέλη ΔΕΠ από το πανεπιστήμιο Κρήτης κυρίως και οι υπόλοιποι είναι μεταδιδάκτορες, υποψήφιοι διδάκτορες μεταπτυχιακοί φοιτητές που εργάζονται σε ερευνητικά προγράμματα ».
Οι τομείς έρευνας του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών
Ιστορία της Μεσογείου
- Τομέας Οθωμανικής Ιστορίας
- Τομέας Ιστορίας Πόλεων, Διασποράς Και Μετανάστευσης
- Τομέας Μεσογειακής και Παγκόσμιας Οικονομικής Και Κοινωνικής Ιστορίας
- Κέντρο Ναυτιλιακής Ιστορίας
- Τομέας Ιστορίας Τεχνολογίας
Πολιτισμός της Μεσογείου
- Κέντρο Ιστορίας της Τέχνης «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος»
- Τομέας Θεατρολογίας
- Τομέας Αρχαίου και Βυζαντινού Κόσμου
- Εργαστήριο Εικόνας, Ήχου και Κίνησης
- Γεωπληροφορική για Πολιτισμό και Περιβάλλον
- Εργαστήριο Γεωφυσικής – Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης και Αρχαιοπεριβάλλοντος
«Στο Ινστιτούτο εργάζονται δέκα ερευνητικές ομάδες. Στον τομέα της Οθωμανικής Ιστορίας είμαστε σημείο αναφοράς παγκοσμίως, καθώς έχουμε ένα ιδιαίτερα επιτυχημένο ερευνητικό πρόγραμμα και μεταπτυχιακό πρόγραμμα. Το Κέντρο Ναυτιλιακής Ιστορίας διεξάγει εκτεταμένη έρευνα για την ναυτιλία του τόπου. Μόλις πρόσφατα εκδόθηκε από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις η «Ιστορία επιχειρήσεων Ωνάση» που αναφέρεται στο αρχείο του Αριστοτέλη Ωνάση και θα παρουσιαστεί στις 9 Οκτωβρίου στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Οι ερευνητές του τομέα της Ιστορίας Τεχνολογίας αυτή τη περίοδο συγγράφουν την ιστορία για τα 40 χρόνια του ΙΤΕ,.Στο Ινστιτούτο υπάρχει επίσης και ο τομέας Αρχαίου και Βυζαντινού Κόσμου και το Κέντρο μ Ιστορίας Τέχνης «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος», με διεθνή μεγάλα ευρωπαϊκά προγράμματα ,ο Τομέας της Παγκσόμιας Οικονομικής Ιστορίας ,της Θεατρολογίας ,Εργαστήριο εικόνας ήχου και κίνησης. Ιδιαίτερα σημαντικό και πρωτοποριακό είναι το Εργαστήριο Γεωφυσικής το οποίο είναι σημείο αναφοράς για όλες τις αρχαιολογικές υπηρεσίες της χώρας αλλά και του εξωτερικού για την έρευνα στην Ελλάδα» είπε και πρόσθεσε ότι:
«Στο Ρέθυμνο δεν είναι ευρέως γνωστό το ερευνητικό έργο που παράγει το Ινστιτούτο, είναι όμως το πιο επιτυχημένο – χωρίς πρόθεση υπερβολής – στον τομέα των Ανθρωπιστικών Επιστημών στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς στην Ευρώπη. Είμαστε ένα μικρό Ινστιτούτο με τεράστια επιτυχία στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και με υψηλά ποσοστά αριστείας» πρόσθεσε η Διευθύντρια του Ινστιτούτου.