Της ΦΕΦΗΣ ΒΑΛΑΡΗ ΣΚΟΥΜΠΟΥΡΔΗ
Η καθιέρωση της έδρας του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο παγιώθηκε την ημέρα αυτή το 1973 με Προεδρικό διάταγμα υπ’ αριθμόν 296 εις το οποίο και αναφέρεται η απόφαση για τον τίτλο «Πανεπιστήμιον Κρήτης» με έδρα το Ρέθυμνο.
Το Λύκειό μας τιμώντας την Ίδρυση του Πανεπιστημίου στις 27 Ιουλίου 1973 καθώς και τους πρωτεργάτες, τις επιτροπές αγώνα, την πρώτη Διοικητική Επιτροπή και τους Ρεθεμνιώτες που προσέφεραν την γη τους για την εγκατάστασή του στο Ρέθυμνο. (Γάλλος-Ατσιπόπουλο), οργάνωσε με τεράστια επιτυχία εκδήλωση στην αίθουσά του την ημέρα αυτή. Ομιλητής, ο διακεκριμένος επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι, επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Πρίνστον και επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, οργανωτής δε της σχολής Φυσικής του εν λόγω Πανεπιστημίου, από τους πρωτεργάτες στην ίδρυση και οργάνωσή του, κ. Γιώργης Αλεξανδράκης. Σύντομη εισήγηση για τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του έγινε από την κ. Ασπασία Παπαδάκη, πρώην προϊσταμένη των Αρχείων του Κράτους στο Ρέθυμνο, πρώτης εισαχθείσας και αριστούχου αποφοιτήσασας από το Πανεπιστήμιο Κρήτης στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Ενθουσιώδη τα σχόλια μετά από την εκδήλωση αυτή, μας ικανοποίησαν απόλυτα μετά από την μεγάλη προσπάθεια για την πραγματοποίησή της κατά την οποία ο κ. Αλεξανδράκης δεν έπαυε να μας ενθαρρύνει με τα λόγια: «…δεν πρέπει να λησμονούμε τους αείμνηστους…», εννοώντας όλους όσους αναφέραμε σε αυτήν.
Την 27η Σεπτεμβρίου όμως, εορτάζομε την καθιέρωση της έδρας στην πόλη μας. Απόφαση που οι Ρεθεμνιώτες τότε, χαιρέτισαν με τρελό, θα έλεγε κανείς, ενθουσιασμό με τις καμπάνες να κτυπούν ασταμάτητα, με πανηγυρισμούς και χορούς στους δρόμους, με σημαιοστολισμό και στα χωριά. Ο κόσμος κυριολεκτικά έκλαιγε από χαρά για το θεόσταλτο δώρο, που όμως το χρωστούσαν και στους αδιάκοπους αγώνες δεκαετιών ορισμένων ταγμένων ανθρώπων, όπως ο αείμνηστος δήμαρχός μας Δημήτρης Αρχοντάκης, που ήταν ο μπροστάρης τον οποίο ακολούθησαν άλλοι στον σκληρό κι επίπονο αγώνα.
Το Λύκειό μας απεφάσισε, κατόπιν αιτήματος και λόγω εκλογών, να εορτάσομε την ιστορική αυτή στιγμή, στις 19 Νοεμβρίου ημέρα Κυριακή με ομιλητή τον άξιο συμπολίτη μας κ. Μιχάλη Τζεκάκη, βιβλιοθηκονόμο, οργανωτή και επί δεκαετίες διευθυντή της βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου, αγωνιστή και γνώστη του πολύπλοκου οδοιπορικού προς την καθιέρωση της Έδρας του Πανεπιστημίου στο Ρέθυμνο. Επίσης θα γίνει σύντομη εισήγηση της κ. Αθηνάς Δρανδάκη-Μαμαλάκη, φιλολόγου και μέλους του Δ.Σ. του Λυκείου μας, πάνω στο πόνημα του πατέρα της αείμνηστου Γιώργη Δρανδάκη, δικηγόρου, από του αγωνιστές για την Ίδρυση του Πανεπιστημίου και την καθιέρωση της Έδρας στην πόλη μας, με τίτλο «Έγγραφα σχετικά με την ίδρυση και τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Πανεπιστημίου Κρήτης».
Χαιρόμαστε ιδιαιτέρως που ο Σύλλογος Ρεθυμνίων Αττικής «το Αρκάδι», παρακάμπτοντας τις δυσκολίες με τον πρόεδρό του κ. Γεώργιο Βλατάκη, νομικό, θεολόγο και άρχοντα νομοφύλακα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, την ημέρα αυτή οργανώνει στην Αθήνα πραγματικά εντυπωσιακή εκδήλωση, αντάξια του τόσο σημαντικού θέματος που διαπραγματεύεται, με εξαίρετους ομιλητές όπως ο κ. Οδυσσέας Ζώρας, γεν. γραμματέας υπουργείου Παιδείας και τ. πρύτανης Πανεπιστημίου Κρήτης, ο κ. Πέτρος Θέμελης, ομοτ. καθηγητής Κλασσικής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων (1984-2003), ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, ακαδημαϊκός, ομοτ. καθηγητής Γλωσσολογίας ΕΚΠΑ, η κ. Ασπασία Παπαδοπεράκη, γλύπτρια και ο κ. Βαλτερ Πούχνερ, επίτιμος καθηγητής ΕΚΠΑ, ομότιμος καθηγ. θεατρικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και πρόεδρος της Φιλοσοφικής Σχολής, ενώ θα προβληθεί ταινία μικρού μήκους με αναφορά στην ιστορία των 50 ετών του Πανεπιστημίου με επιμέλεια της δικής μας αγαπητής κυρίας και δημοσιογράφου Εύας Λαδιά. Ποιήματα θα απαγγελθούν από την κ. Δανάη Καλαχώρα και την εκδήλωση θα πλαισιώσει η μπάντα των Πόλις Ανσάμπλ.
Ευχόμαστε ολόψυχα, «Καλή Επιτυχία».
Αναδεικνύοντας τις Ιστορικές αυτές αλήθειες Ίδρυσης και Καθιέρωσης της έδρας του Πανεπιστημίου Κρήτης ας μου επιτραπεί να τονίσω ακόμη μια φορά τον σπουδαιότατο ρόλο που έχει διαδραματίσει το Πανεπιστήμιο στον τόπο μας ως βασικός οικονομικός και πνευματικός πυλώνας ανάπτυξης όχι μόνον της δικής μας κοινωνίας αλλά και της Κρήτης και της Ελλάδος ολόκληρης. Η δε καθιέρωση της Έδρας του στο Ρέθυμνο έδωσε και δίδει ζωή και ψυχή, έχει ανοίξει δρόμους, διευρύνει ορίζοντες και στηρίζει κάθε όραμα ανάπτυξης. Το ευγνωμονούμε γι’ αυτό και θεωρούμε την διατήρηση της Έδρας αυτής ζωτικής σημασίας για όλους μας. Γι’ αυτό και γρηγορούμε και δεν επαναπαυόμαστε.
Στις 27 Ιουλίου, κατά την εκδήλωση του Λυκείου μας για τα 50 χρόνια από την Ίδρυση του Πανεπιστημίου, μοιράσαμε σε όλους το «Υπόμνημα» του 1964 που δόθηκε στον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου από την τότε πρόεδρο του Λυκείου Μαρία Τσιριμονάκη που εκπροσωπούσε πνευματικά Σωματεία της πόλης. Θα ήθελα να θυμίσω εδώ ένα μικρό απόσπασμα από αυτό, για να μην λησμονούμε το τι υπήρξαμε και πώς μερικοί άνθρωποι αγωνίστηκαν με αυταπάρνηση και πείσμα για την πρόοδό μας. Λέει λοιπόν το υπόμνημα, μεταξύ άλλων:
«….Το Ρέθυμνον έχει αναιμικήν οικονομίαν. Εάν δεν ενισχυθεί διά τινος Ιδρύματος, θα περιπέσει ταχύτατα εις κατάστασιν κωμοπόλεως. Επειδή το αίτημα είναι κατ’ εξοχήν πνευματικόν και Υμείς, ως κατ’ εξοχήν πνευματικός ΑΝΗΡ θα κρίνετε τούτο, έχομεν πάσαν ελπίδα ότι θα αποδώσητε εις το Ρέθυμνον τα «πνευματικά τροφεία» των οποίων δικαιούται.
Υπογράφουν
Εν Ρεθύμνω τη 7 Ιουνίου 1964,
Η Επιτροπή
Δια το Δημοτικόν συμβούλιον
Δια τον Δικηγορικόν Σύλλογον
Δια τον Ιατρικόν Σύλλογον
Δια τον Φαρμακευτικόν Σύλλογον
Δια το Τεχνικόν Επιμελητήριον
Δια την Πνευματικήν Εστίαν
Δια το Λύκειον των Ελληνίδων Ρεθύμνου
Η Πρόεδρος
Μαρία Τσιριμονάκη».
(Το υπόμνημα είναι από τον 1ο τόμο του υπό έκδοση πονήματος της κ. Μαριέττας Ασημομύτη-Εκκεκάκη για τα 100 χρόνια του Λυκείου των Ελληνίδων Ρεθύμνης, βρέθηκε στο Αρχείο του Πολύβιου Τσάκωνα και το παρέδωσε στο Λύκειό μας για το Αρχείο του, ο Μανός Αστρινός).
Αυτά για να θυμόμαστε και να μην ξεχνούμε, για κανένα λόγο.