Ο Νικόλαος Ιερωνυμάκης είχε επινοήσει πρωτότυπο αλευρόμυλο και άλεθε τα σιτηρά της Επαρχίας Αμαρίου
Του ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΜΑΡΑΚΗ*
Φεύγοντας από τον Φουρφουρά προς τις Κουρούτες, σε κάποια στιγμή αντικρίζεις τη θάλασσα. Εκεί δεξιά υπάρχει ένας λόφος και η περιοχή αυτή λέγεται Ανεμόμυλος. Εκεί ένας ευφυής Φουρφουριανός σιδηρουργός, ο Ιερωνυμάκης Νικόλαος (1880 έως 1935 😉 επινόησε και κατασκεύασε, υπολογίζω περίπου πριν 100 και πλέον χρόνια, έναν Ανεμόμυλο – Αλευρόμυλο και άλεθε τα σιτηρά. Για την πατέντα του αυτή είχε πάρει δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας.
Σύμφωνα με τις περιγραφές του πατέρα μου, αλλά και άλλων που πρόφθασαν τον Ανεμόμυλο να λειτουργεί, η αρχή λειτουργίας του ήταν η εξής: Υπήρχε ένας κατακόρυφος άξονας, στον οποίο είχαν προσαρμοστεί κατακόρυφες λαμαρίνες μήκους περίπου 1,5 μ. (από όσα μου είπε ο συγχωριανός μου Γιακουμάκης Παντελής). Ο άξονας έδιδε κίνηση στην πάνω μυλόπετρα. Λαμαρίνες και άξονας αποτελούσαν δηλ.«το στροφείο» του ανεμόμυλου. Για να προσπίπτει ο αέρας στο δεξιό ή στο αριστερό μόνο μέρος του στροφείου ως προς τον άξονα, για να υπάρχει δηλ. ροπή στρέψεως στον άξονα, είχε κατασκευάσει περιστρεφόμενη καλύπτρα η οποία κάλυπτε το επιθυμητό μέρος των πτερυγίων (ανάλογα με την ταχύτητα που επιθυμούσε να περιστρέφεται η μυλόπετρα). Πιθανόν να είχε διαμορφώσει την καλύπτρα ώστε ο αέρας να οδηγείται τελικά σε ένα επίμηκες ακροφύσιο που καθοδηγούσε τον αέρα στα άκρα της φτερωτής. Πιθανόν να του είχε κάνει αυτόματο σύστημα προσανατολισμού της καλύπτρας όπως έχει κάνει στην καμινάδα του Βαρούχα στον Φουρφουρά, όπου ένας ανεμοδείκτης πετεινός προσανατολίζεται πάντα προς τη διεύθυνση του ανέμου. Η κατασκευή αυτή διασώζεται μέχρι και σήμερα, λειτουργούσε άψογα μέχρι χθες που ο αέρας μάδησε… τον τεράστιο κόκορα. Υπολογίζω ότι λειτουργούσε εδώ και 100 χρόνια!
Τον ανεμόμυλο δεν τον έφτιαξε στην κορυφογραμμή του λόφου αλλά νοτιότερα από αυτήν, σε ένα «σελί». Ίσως εσκεμμένα επέλεξε τη θέση. Δεξιά της κορυφογραμμής υπάρχει η κοιλάδα του Αμαρίου και αριστερά η κοιλάδα προς τον Άη Γιάννη. Ο Βοριάς ξεχύνεται προς την κοιλάδα του Άη Γιάννη με μεγάλη ταχύτητα όταν φυσάει, πράγμα που ήθελε να εκμεταλλευτεί.
Ο Γερωνυμονικολής ήταν επιδέξιος και προοδευτικός άνθρωπος. Σε δύσκολες εποχές, που δεν υπήρχαν παρά μερικοί νερόμυλοι, επινόησε και κατασκεύασε με απλά υλικά τον Ανεμόμυλό του που άλεθε τα σιτηρά από όλη την επαρχία Αμαρίου. Διετέλεσε και πρόεδρος της κοινότητας Φουρφουρά. Ήταν ο πρώτος Φουρφουριανός που χρησιμοποίησε το τσιμέντο για να φτιάχνει τo ανώφυλo (πρέκι πόρτας ή παραθύρου).
Ο Ανεμόμυλος του ήταν χαμηλός, πολύ σταθερός, αθόρυβος, άντεχε σε πολύ μεγάλες ταχύτητες του αέρα και το σπουδαιότερο χρησιμοποίησε την αιολική ενέργεια, μια καθαρή, ήπια και αστείρευτη πηγή ενέργειας, η οποία είναι μία από τις κορυφαίες μορφές ενέργειας της σήμερον.
* Ο Θεόδωρος Μαράκης είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός – μηχανικός πτυχ. ΠΑΤΕΣ-ΣΕΛΕΤΕ
