Του ΜΗΝΑ ΑΝΤΥΠΑ*
Στο Ρέθυμνο ζουν και εργάζονται εκατοντάδες διδάσκοντες σε τμήματα του πανεπιστημίου Κρήτης και ΕΛ.ΜΕ.Π.Α, υποψήφιοι διδάκτορες και μεταδιδάκτορες, συμβασιούχοι διδάσκοντες και ερευνητές που απασχολούνται σε ερευνητικά κέντρα της πόλης όπως το Ι.Φ.Π.Λ. του ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ ή το Ι.ΜΣ. του Ι.Τ.Ε.
Ιδιαίτερα εμείς οι εργαζόμενοι ερευνητές που ζούμε στο Ρέθυμνο αντιμετωπίζουμε στο πετσί μας μια τεράστια «γκάμα» προβλημάτων. Οι περισσότεροι δουλεύουμε ανασφάλιστοι (σε ερευνητικά προγράμματα ή με καθεστώς υποτροφίας), με ελαστικές σχέσεις εργασίας και χωρίς συλλογική σύμβαση εργασίας. Οι νέοι συμβασιούχοι διδάσκοντες και ακαδημαϊκοί υπότροφοι καλούνται να καλύψουν τα τεράστια διδακτικά κενά με τη …συνταρακτική υποτροφία – χαρτζιλίκι των 2.000 ευρώ για 6μηνη απασχόληση και όταν η αναλογία ΔΕΠ φοιτητών αντιστοιχεί σε 1/67! Για τους περισσότερους από εμάς δεν προβλέπεται καν η πιθανότητα για αυξήσεις στους μισθούς, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των μισθών είναι προϋπολογισμένα λεφτά από προγράμματα ή υποτροφίες. Ο ίδιος ο κρατικός προϋπολογισμός δεν προβλέπει κονδύλια για την έρευνα, ενώ τα λεφτά που εμφανίζονται ως κρατικά στην ουσία πρόκειται για χρηματοδότηση προερχόμενη από την Ε.Ε. Έτσι ολοένα και περισσότεροι υποψήφιοι διδάκτορες και μεταδιδάκτορες εξαναγκαζόμαστε να δουλεύουμε με διακοπτόμενες συμβάσεις οδηγούμενοι στην εργασιακή ομηρεία των σχέσεων ορισμένου χρόνου, στο διαρκές κυνήγι της χρηματοδότησης και των project.
Τελικά οι περισσότεροι από εμάς δεν γνωρίζουμε την έννοια της μόνιμης και σταθερής δουλειάς! Αντίθετα, οδηγούμαστε στην εργασιακή περιπλάνηση, αλλάζοντας συνεχώς αντικείμενο εργασίας και τόπο κατοικίας. Ταυτόχρονα η ακρίβεια σαρώνει και θα συνεχίζει να σαρώνει τα εισοδήματά μας, ενώ το εισόδημα μάς εξανεμίζεται περαιτέρω απ’ τους φόρους και την αύξηση των ενοικίων.
Ένας νέος ερευνητής/-τρια, και στο Ρέθυμνο, μπορεί επομένως να αναρωτηθεί: Είναι αναγκαίο να ζούμε έτσι; Είναι υποχρεωτική συνθήκη η ύπαρξη αυτής της κατάστασης;
Η αιτία για όλα τα παραπάνω εντοπίζεται φυσικά στο αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι δεν μπορεί να υπάρξει «ουδέτερη» έρευνα που να αναπτύσσεται ερήμην των γενικότερων κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων, ερήμην των ακολουθούμενων πολιτικών που ακολουθούν πιστά η Ευρωπαϊκή Ένωση και στη χώρα μας τα κόμματα που την υποστηρίζουν, δηλαδή η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ.
Το βασικό, επομένως, πρόβλημα εντοπίζεται στα κίνητρα και τους σκοπούς που καθορίζουν πλέον την ερευνητική διαδικασία. Οι ανάγκες του κεφαλαίου επιβάλλουν την ολοένα και πιο στενή σύνδεση της έρευνας με την επιχειρηματικότητα. Η ανάγκη επίτευξης αυτού του στόχου υπαγορεύει την ακόμα μεγαλύτερη εμπλοκή των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων, στην ανάληψη τμημάτων της λειτουργίας του. Προωθεί συνολικά την οργάνωση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (από μαθήματα και σεμινάρια μέχρι μεταπτυχιακά και τα πολυδιαφημισμένα «βιομηχανικά διδακτορικά») κατά τρόπο που να εξυπηρετεί απόλυτα τις σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου. Προϋποθέτει ακόμα την επιτάχυνση της λογικής αποσύνδεσης του πτυχίου από το επάγγελμα ώστε οι νέοι απόφοιτοι να «απελευθερωθούν» τάχα από τα «δεσμά» της δυνατότητας πρόσβασης σε ένα επάγγελμα με σταθερές σχέσεις εργασίας, στο όνομα της ευελιξίας, της δια βίου μάθησης και τελικά της δια βίου περιπλάνησης, της ετεροαπασχόλησης, της μετανάστευσης στο εξωτερικό.
Πρόκειται για εξελίξεις για τις οποίες ως κόμμα όχι μόνο προειδοποιήσαμε αλλά μπήκαμε μπροστά για να αναπτυχθούν αγώνες, για να μπει φρένο στην υλοποίηση αυτής της στρατηγικής στη χώρα μας. Αλλά και στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης δυναμώνουν όλο και περισσότερο οι αγώνες των νέων διδασκόντων και ερευνητών, των υποψηφίων διδακτόρων και εν γένει του πανεπιστημιακού προσωπικού!
Αυτές οι κινητοποιήσεις μας γεμίζουν αισιοδοξία και δύναμη! Όπως μας γέμισαν αισιοδοξία και οι κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις για την καταδίκη του προδιαγεγραμμένου εγκλήματος στα Τέμπη. Και εδώ στο Ρέθυμνο συμμετείχαμε εκατοντάδες κόσμου, εκατοντάδες φοιτητές αλλά και νέοι ερευνητές, διδάσκοντες και υποψήφιοι διδάκτορες. Γιατί ακριβώς μπορούμε να διακρίνουμε ότι η πολιτική που υποβαθμίζει συνειδητά τις μεταφορές και τις συγκοινωνίες με βάση τη λογική του «κόστους – οφέλους» είναι η ίδια πολιτική που ξεθεμελιώνει εργασιακά δικαιώματα, που μας κάνει να ζούμε συνεχώς με το φόβο της απληρωσιάς, της ανεργίας, του μισθού που «δεν βγάζει το μήνα», τώρα πλέον και της ίδιας της ζωής μας.
Στο φόντο όλων των παραπάνω απευθυνόμαστε θαρρετά ως ΚΚΕ στους διδάσκοντες και στους νέους εργαζόμενους/-ες στο χώρο της έρευνας, ακριβώς γιατί πιστεύουμε ότι μόνο συμφέρον έχουν από την πολιτική πρόταση του κόμματός μας.
- Γιατί πιστεύει ότι πρόοδος δεν είναι να μειώνεται το προσδόκιμο ζωής, να αυξάνεται η παιδική θνησιμότητα, να διαλύονται δημόσιες υπηρεσίες υγείας και την ίδια στιγμή, φάρμακα και εμβόλια να κλειδώνονται με πατέντες! Δεν είναι πρόοδος να υπάρχουν αλλεπάλληλες προσφυγικές ροές, να αιματοκυλιούνται ολόκληροι λαοί, να διαλύονται κρίσιμες υποδομές χωρών από βομβαρδισμούς. Αντίθετα, σήμερα, στην εποχή της «ψηφιακής» οικονομίας, της Τεχνητής Νοημοσύνης, υπάρχουν οι επιστημονικές και παραγωγικές προϋποθέσεις για να ζούμε όλοι πολύ καλύτερα, χωρίς τον εφιάλτη της ανεργίας και την ανασφάλεια για το αύριο.
- Γιατί το ΚΚΕ παλεύει για την επίλυση των προβλημάτων του ερευνητικού και διδακτικού προσωπικού. Μέσα στη βουλή κατέθεσε ερωτήσεις, με βάση παρεμβάσεις μαζικών φορέων, για σειρά προβλημάτων στα ερευνητικά ιδρύματα, όπως για τις ελλείψεις προσωπικού, για την ανανέωση συμβάσεων, για τα προβλήματα των υπ. διδακτόρων και ιδιαίτερα των υποτρόφων του ΙΚΥ, για τη μονιμοποίηση υπαλλήλων ΙΔΟΧ, για τα προβλήματα των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών, για την ιδιωτικοποίηση υποδομών κ.ά. Καταψήφισε όλα τα αντεργατικά νομοθετήματα της κυβέρνησης, αποκάλυψε το περιεχόμενο και τις στοχεύσεις τους.
- Γιατί το ΚΚΕ λέει θαρρετά ότι η έρευνα δεν μπορεί να ανθήσει κάτω από την «σιδερένια φτέρνα» της κερδοφορίας ούτε βέβαια να υπηρετήσει ουσιαστικά την κοινωνία. Αντίθετα μπορεί να ευδοκιμήσει πραγματικά σε μία εξουσία – διακυβέρνηση σαν αυτή την οποία προτείνει το ΚΚΕ και για την οποία παλεύει με όλες του τις δυνάμεις. Σε μία τέτοια εξουσία η επιστημονική έρευνα θα είναι αποφασιστικά ενταγμένη στην κοινωνικοποιημένη οικονομία και στον κεντρικό επιστημονικό σχεδιασμό της, με καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, στην αξιοποίηση των σημαντικών παραγωγικών δυνατοτήτων που έχει η χώρα μας. Μόνο έτσι μπορεί να οργανωθεί η συνεργασία κρατικών οργανισμών, πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων για την ανάπτυξη των διαφόρων αντικειμένων με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες.
Στις 21 Μαΐου οι νέοι διδάσκοντες/-ουσες, οι νέοι ερευνητές/-τριες μπορούν να κάνουν το βήμα και να στηρίξουν το ΚΚΕ, με την ψήφο τους και με το βλέμμα στους αγώνες που έρχονται την επόμενη μέρα. Με το ΚΚΕ για να μη χάνεται άλλος χρόνος για την κοινωνική πρόοδο, για το προοδευτικό και καινοτόμο. Για να αφαιρέσουμε τα εμπόδια που θέτει στην Ιστορία το παλιό και ξεπερασμένο!
* Ο Μηνάς Αντύπας είναι υποψήφιος διδάκτωρ Ιστορίας πανεπιστημίου Κρήτης, μέλος της Τομεακής Επιτροπής Ρεθύμνου του ΚΚΕ