Την αναγκαιότητα να χωροθετηθεί αλλού ο εμπορικός λιμένας του Ρεθύμνου επισημαίνει η Νομαρχιακή Επιτροπή του ΤΕΕ Ρεθύμνου τονίζοντας τα προβλήματα που δημιουργεί στην πόλη η σημερινή του θέση, ταυτόχρονα όμως ξεκαθαρίζει οτι η μη ύπαρξη λιμανιού θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα.
Με αφορμή και τη μελέτη που έχει ξεκινήσει για την διερεύνηση άλλου χώρου μεταφοράς των λιμενικών υποδομών το ΤΕΕ σε ανακοίνωση του επισημαίνει τα παρακάτω:
Η ανάγκη της απομάκρυνσης της εμπορικής χρήσης του λιμένα από το ιστορικό κέντρο έχει εδώ και καιρό επισημανθεί από το ΤΕΕ, αλλά εκτιμάμε ότι είναι πλέον και κοινά αποδεκτό ζητούμενο για την πόλη. Η εικόνα του στη καρδιά της παλιάς πόλης αλλά κυρίως η τακτική κίνηση τόσων βαρέων οχημάτων, σε δρόμους με έντονη τουριστική κίνηση, είναι μη αποδεκτή.
Ταυτόχρονα, η μη ύπαρξη εμπορικού λιμένα στο νομό μας θα δημιουργήσει σοβαρό ανταγωνιστικό μειονέκτημα σε μια σειρά επιτυχημένων επιχειρήσεων δευτερογενή τομέα, που ενισχύουν κλάδους του πρωτογενή, και ταυτόχρονα θα μηδενίσει τη πιθανότητα δημιουργίας άλλων αντίστοιχων. Και οι εμπειρίες των τελευταίων χρόνων μας διδάσκουν ότι δε πρέπει να έχουμε ως μονοκαλλιέργεια τον τουρισμό.
Με αυτές τις παρατηρήσεις, μόνο θετικά βλέπουμε τις διαδικασίες διερεύνησης για τη πιθανή θέση νέου λιμένα από το λιμενικό ταμείο καθώς και την έγκαιρη γνωστοποίηση και παρουσίασή της μελέτης από τον ανάδοχο μελετητή στο ΤΕΕ. (παρόλο που είχαμε ζητήσει επανειλημμένως να συμμετέχουμε και στη διαδικασία εκπόνησής της).
Στην ουσία τώρα της μελέτης που είδαμε, έχουμε να παρατηρήσουμε τα παρακάτω:
-
Δεν έχουν συμπεριληφθεί στα κριτήρια βαθμολόγησης των προτεινόμενων θέσεων οι εξής σημαντικότατες παράμετροι:
-
Η τωρινή θέση των χρηστών του λιμένα και των εν δυνάμει νέων. Εδώ βέβαια πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτό συνδέεται και με την αναγνώριση ως βιομηχανικής ζώνης της, εκ της επιχειρηματικής πραγματικότητας δημιουργημένης εκεί, περιοχής του Λατζιμά.
-
Η ευρύτερη χωροταξία των πιθανών θέσεων σε σχέση με τις μελλοντικές χρήσεις γης τόσο σε διαδημοτικό όσο και σε παγκρήτιο επίπεδο δεν αποτυπώνεται αναλογικά: ο ρόλος του σε σχέση με τα υπόλοιπα λιμάνια της Κρήτης καθώς και η εγγύτητα σε τουριστικές εγκαταστάσεις, τωρινές ή μελλοντικές (πχ καταδυτικό πάρκο).
-
Στο ίδιο πλαίσιο, η βαθμολόγηση του κριτηρίου των οδικών προσβάσεων, όπως χρησιμοποιήθηκε, δεν είναι αναλογική και αντιπροσωπευτική του συνολικού σχεδιασμού. Στη μελέτη βαθμολογείται μόνο η ανάγκη επιπλέον τοπικών οδικών έργων που όμως το κόστος τους είναι μικρό σε σχέση με το μέγεθος της επένδυσης και ως εκ τούτου σχετικά αμελητέο σε σχέση με άλλα κριτήρια (πχ το κόστος 3-4 εκατ. ευρώ οδικής πρόσβασης σε ένα έργο 100). Επίσης, στο ίδιο κριτήριο, φαίνεται να μην έχει συσχετιστεί καθόλου η νέα χάραξη του ΒΟΑΚ, έστω στο επίπεδο που αυτή βρίσκεται σήμερα.
2. Το κόστος κατασκευής ενός τέτοιου λιμενικού έργου, στο μέγεθος που έχει μονοσήμαντα μελετηθεί, είναι δυσανάλογο του σημερινού τζίρου χρήσης του λιμένα παρόλο που είναι ο μεγαλύτερος στην Κρήτη στο είδος του (χύδην φορτία). Τα χρηματοδοτικά εργαλεία της επόμενης δεκαετίας δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα χρηματοδοτούν έργα που οικονομοτεχνικά δεν τεκμηριώνονται. Συνεπώς, είναι κρίσιμο να διερευνηθούν εκτός της θέσης και τα σενάρια κλιμάκωσης των έργων. Για παράδειγμα, η δυνατότητα κατασκευής μιας οικονομικής προβλήτας αποφόρτωσης που σταδιακά με βάση τη χρήση να μπορεί να επεκταθεί.
3. Στην τωρινή φάση μελετών θα κατατεθεί προς έγκριση στο αρμόδιο υπουργείο η ΜΠΕ του νέου λιμένα, ως προς τη χωροθέτηση και το βασικό σχεδιασμό του. Συνεπώς, παρότι μελετητικά βρισκόμαστε σε πολύ πρώιμο στάδιο, είναι κρίσιμο να επιλεγεί η σωστή θέση αλλά και η πλήρης κλίμακα του έργου. Δεν θα ήταν κρίσιμο, αν όχι απαραίτητο αδειοδοτικά, να γίνει μια ρεαλιστική οικονομοτεχνική μελέτη, σε αυτή τη φάση, που θα μπορεί να συμπεριλάβει τόσο τα σενάρια κλιμάκωσης των έργων που προαναφέρθηκαν, όσο και την αξιοποίηση χρήσης του LNG πιο διεξοδικά;
“Θα θέλαμε ο μελετητής και το ΔΛΤΡ να μας εκφράσουν τη γνώμη τους στις παραπάνω παρατηρήσεις και να επικεντρωθούν στην διεξοδικότερη διερεύνηση λύσεων στην περιοχή του Λατζιμά ή όσο κοντινότερα σε αυτήν (πχ Σκεπαστή) που είναι και μελλοντικά οι πιο ρεαλιστικές τόσο σε τοπικό όσο και επίπεδο Κρήτης“καταλήγει η ανακοίνωση του ΤΕΕ.