Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ KA122 «GO GREEN – SAFE SCREEN», ένας από τους στόχους του οποίου είναι η ενίσχυση του ψηφιακού γραμματισμού και της Παιδείας στα Μέσα Επικοινωνίας (Μedia Literacy), το Πειραματικό λύκειο Ρεθύμνου Πανεπιστημίου Κρήτης, πραγματοποίησε εκπαιδευτικό πρόγραμμα διάρκειας μιας εβδομάδας στην Τσεχική Δημοκρατία. Σε αυτή την εκπαιδευτική δράση είχαν την τύχη να συμμετέχουν οι εκπαιδευτικοί Αναστασία Δεικτάκη, Κασσάνδρα Μπεϊκάκη, Μαρία Καρινιωτάκη, Μανώλης Παπαδάκης και Παναγιώτης Σάμιος και 15 μαθητές από την Α’ και Β’ τάξη που συμμετέχουν στον Όμιλο του σχολείου «CriticalMedia4Teens» (Βασιλική Σηφακάκη, Ιωάννης Μπικάκης, Κωνσταντίνος Κωστούλας, Ιωάννα Μπαγουράκη, Κλεάνθη Μπονατάκη, Αναστασία Κούρτη, Ναταλία Δαμιανίδου, Ανδρονίκη Βουλγαρέλη, Κωνσταντίνα Γαλανάκη, Ραφαέλα Λατζουράκη, Ευθυμία Αποστολάκη, Ειρήνη Μαυράκη, Ελεάννα Βαρότση, Ευανθία Παπαδάκη, Μαρκέλλα Παπαδάκη).
Η άφιξή μας στο Κlobouky a Brno τη Δευτέρα 24/4/2023, ξεκίνησε με ξενάγηση στους χώρου του λυκείου MeVG Klobouky u Brna, ένα σχολείο με 200 μαθητές σε ολιγομελή τμήματα, ατομικά γραφεία για όλους τους καθηγητές σε ένα καλοδιατηρημένο κτίριο με πλούσιες αθλητικές εγκαταστάσεις (γυμναστήριο, πισίνα, γήπεδα), ηλεκτρονικό εξοπλισμό, εργαστήρια και εστιατόριο για μαθητές και εκπαιδευτικούς. Να σημειώσουμε ότι με το συγκεκριμένο σχολείο έχουμε συνεργαστεί άλλες δύο φορές και έχουμε χτίσει μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και φιλίας, γεγονός που αποτελεί σημαντικό παράγοντα επιτυχίας και αγαστής συνεργασίας.
Την Τρίτη 25/4 έγινε η επίσημη έναρξη του προγράμματος με ένα θερμό καλωσόρισμα από τον διευθυντή του σχολείου και εισαγωγή στους στόχους και τις δράσεις του προγράμματος. Η θεματική του προγράμματος ήταν «Προπαγάνδα, παραπληροφόρηση και χειραγώγηση στη δημόσια πολιτική και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης» και το «στήσιμό» του είχε σημείο αναφοράς και συσχέτισης τις πρόσφατες προεδρικές εκλογές στην Τσεχία. Ξεκινήσαμε με δραστηριότητες γνωριμίας και ενεργοποίησης της ομάδας, παρουσίαση της ευρύτερης περιοχής της Νότιας Μοραβίας και παρουσίαση της βιντεοσκοπημένης δημοσκόπησης που είχαν διεξάγει οι μαθητές εκεί για την παραπληροφόρηση.
Στη συνέχεια οι μαθητές κλήθηκαν σε ομάδες να μυηθούν σταδιακά στη θεματική της συνάντησης και να αποκωδικοποιήσουν συμβολικά αντικείμενα συνδεδεμένα με την πολιτική κουλτούρα της Τσεχίας και τις πρόσφατες προεδρικές εκλογές εκεί. Ακολούθησε SWOT ανάλυση. Ενεργά ενεπλάκησαν και οι καθηγητές της ομάδας μας καθώς προσκλήθηκαν να διεξάγουν μαθήματα σε τάξεις του σχολείου (για μαθηματικούς γρίφους, μηχανική μάθηση και θεατρικά παιχνίδια). Μια μικρή βόλτα στο χωριό, στην ύπαιθρο της περιοχής και η επίσκεψη σε κελάρι κρασιών, μας έδωσε μια πρώτη εικόνα της όμορφης ανοιξιάτικης φύσης, της πλούσιας ιστορίας και παράδοσης (με έμφαση στα φεστιβάλ κρασιού) και της τοπικής οικονομίας.
Την επόμενη μέρα, Τετάρτη 26/4, ταξιδέψαμε στην δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Τσεχίας, το Brno, όπου είχαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε το κανάλι της δημόσιας τηλεόρασης εκεί και να ξεναγηθούμε στα στούντιο παραγωγής και παρουσίασης ειδήσεων, εκπομπών, στις αίθουσες ελέγχου, μοντάζ, μακιγιάζ, ενδυμασίας αλλά και στα εργαστήρια των παρασκηνίων.
Στη συνέχεια φιλοξενηθήκαμε στο εντυπωσιακό κτίριο της Περιφέρειας, γνωρίσαμε τον περιφερειάρχη της Νότιας Μοραβίας, παρουσιάσαμε το πρόγραμμά μας και συνομιλήσαμε για τον αγώνα ενάντια στην παραπληροφόρηση.
Επισκεφτήκαμε δε το μοναστήρι που θήτευσε ως μοναχός ο Γκρέγκορ Γιόχαν Μέντελ, γνωστός για τις μελέτες που πραγματοποίησε σχετικά με τους μηχανισμούς της κληρονομικότητας χαρακτηριστικών στα φυτά.
Εξίσου ενδιαφέρουσες ήταν και οι οnline δραστηριότητες στον Μη Κυβερνητικό Οργανισμό #senesehnu για τους κινδύνους στο διαδίκτυο.
Την Πέμπτη 27 Απριλίου ήταν η σειρά της δικής μας ομάδας να παρουσιάσει με ένα πρωτότυπο διαδραστικό τρόπο τις δραστηριότητες του ομίλου «Critical Media4Teens» γύρω από θέματα όπως κίνδυνοι και ασφάλεια στο διαδίκτυο, σεξιστικός και ρατσιστικός λόγος στα social media, fake news, προπαγάνδα/παραπληροφόρηση κ.ά., στον οποίο συμμετέχουν εβδομαδιαία οι παραπάνω μαθητές/-τριες του Πειραματικού λυκείου Ρεθύμνου.
Ακολούθησε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον παιχνίδι προσομοίωσης του προεκλογικού αγώνα, του debate και των πρόσφατων προεδρικών εκλογών της Τσεχίας με υποψήφιες δύο μαθήτριες, ρόλων δημοσιογράφων, εφορευτικής επιτροπής κ.ά. που ενεργοποίησε ουσιαστικά τους μαθητές/-τριες και τους «βούτηξε» στα βαθιά της πολιτικής σκηνής. Το βράδυ γιορτάσαμε τη συνεργασία και τη φιλία μας με μουσική, φαγητό, παραδοσιακούς χορούς των δύο χωρών και ανταλλαγή δώρων.
Οι σχέσεις των δύο λαών συσφίκτηκαν ακόμα περισσότερο την επόμενη μέρα, όπου σε ένα πολυχώρο κοινωνικών, πολιτιστικών, αθλητικών, περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων, στο κοντινό χωριό Hustopece οι μαθητές/τριες μας σε μεικτές ομάδες επιδόθηκαν στην παρασκευή εθνικών παραδοσιακών φαγητών και στη συνέχεια σε κοντινό υπαίθριο δάσος διαγωνίστηκαν στο ιδιαίτερο άθλημα του disc golf.
Το τελευταίο διήμερο της παραμονής μας στην Τσεχία το περάσαμε στην όμορφη πρωτεύουσα την Πράγα, όπου επισκεφθήκαμε το ιδιωτικό μουσείο Κομμουνισμού για να ενημερωθούμε, μεταξύ άλλων, για την απόλυτη έλλειψη πολυφωνίας και τις κρατικές πολιτικές προπαγάνδας και παραπληροφόρησης την περίοδο 1948-1989 στην Τσεχοσλοβακία με μια μονόπλευρη ωστόσο οπτική. Στην Πράγα επίσης, παρακολουθήσαμε παράσταση Μαύρου Θεάτρου και περιηγηθήκαμε στα ιστορικά μνημεία και αξιοθέατα της πόλης.
Οι μαθητές μας αναγνώρισαν την άψογη διοργάνωση και φιλοξενία του σχολείου εκεί και εκτίμησαν τη συμβολή του προγράμματος αυτού στην καλλιέργεια δεξιοτήτων ψηφιακής και «μιντιακής» αγωγής (πολύ σημαντικών στη σύγχρονη εποχή όπου τα μέσα επικοινωνίας έχουν καταστεί ίσως ο βασικότερος φορέας κοινωνικοποίησης) αλλά και στην απόκτηση πολύτιμων εμπειριών ζωής που μας πλουτίζουν και μας εξελίσσουν ως ανθρώπους και ως πολίτες.
Ευχαριστούμε θερμά την υπεύθυνη διοργάνωσης του προγράμματος Marcela Pucholdtová, το διευθυντή του σχολείου Petr Hradek καθώς και τις οικογένειες που φιλοξένησαν τόσο απλόχερα τους μαθητές/τριες μας!
Η συγκεκριμένη κινητικότητα, απέδειξε για μία ακόμη φορά, την καταλυτική σημασία της ανάπτυξης ισχυρών διαπροσωπικών δεσμών μεταξύ των μαθητών και των καθηγητών των χωρών που συμμετέχουν σε προγράμματα Erasmus! Παραφράζοντας φιλοσοφικά το «θεώρημα της μη πληρότητας» του γνωστού αυστρο-ουγγαρέζου μαθηματικού Kurt Gödel (που είχε πρότυπο τον Πλάτωνα και έριξε βόμβα στα θεμέλια της μαθηματικής λογική με το συγκεκριμένο θεώρημα), του οποίου το σπίτι που γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Brno είχαμε τη χαρά να επισκεφθούμε, «σε ένα μεταβλητό σύστημα αξιωμάτων που η σύγχρονη εποχή επιβάλλει, όπου αμφισβητείται κάθε λογική πρόταση με την πιθανή απόδειξη της αντι-πρότασή της», το μόνο που δε μπορεί με βεβαιότητα να αμφισβητηθεί είναι η Eλληνοτσεχική φιλία που εδραιώθηκε με το πρόγραμμα αυτό.
Για το Πειραματικό λύκειο Ρεθύμνου
Η υπεύθυνη επικοινωνίας του προγράμματος
Δεικτάκη Αναστασία