Το κυριότερο σημείο της ατζέντας του ερχόμενου Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας, στις 30 Μαΐου 2023 αφορά την κατάσταση της αγοράς, ιδίως μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Έχουμε ήδη αναφερθεί σε πολλά σημειώματα μας, ότι η επισιτιστική ανασφάλεια που πλήττει τον κόσμο ολόκληρο και την ΕΕ είναι αποτέλεσμα της κρίσης που προξένησε ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος και υποδαυλίστηκε κατάλληλα από τις ΗΠΑ. Οι δε εταίροι μας στην ΕΕ σύρθηκαν και εξακολουθούν να εξαρτώνται από την υπερδύναμη αυτή. Έτσι δημιουργούνται προβλήματα λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών και προβλήματα σε σειρά θεμάτων που υπερβαίνουν την επισιτιστική ανασφάλεια, όπως η ενεργειακή ανασφάλεια και η τεχνολογική ανασφάλεια που προστίθενται και αυτές στα παγκόσμια δρώμενα.
Με βάση πληροφορίες της Επιτροπής και των κρατών μελών, το Συμβούλιο θα προβεί στις 30/5/23 σε απολογισμό της κατάστασης της αγοράς αγροδιατροφικών προϊόντων στην ΕΕ, με ιδιαίτερη έμφαση στις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία.
Πριν δούμε τι πρόκειται να παρουσιαστεί στο συμβούλιο, παραθέτουμε συγκεκριμένες πληροφορίες από πρόσφατη μελέτη της δεξαμενής σκέψης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με τίτλο: «Σχέδιο ετοιμότητας για την Ευρώπη: αντιμετώπιση της επισιτιστικής, ενεργειακής και τεχνολογικής ασφάλειας». Πρόκειται για μελέτη που δημοσιοποιήθηκε μόλις πριν λίγες μέρες (23-05-2023).
Για το τμήμα που αφορά την επισιτιστική ασφάλειας, και σε σύνδεση με το βασικό σημείο της ατζέντας του συμβουλίου υπουργών γεωργίας και αλιείας, αναφερόμενη στην τρέχουσα κατάσταση στην Ουκρανία, σημειώνει ότι έχει οδηγήσει σε σοβαρές διαταραχές της αλυσίδας εφοδιασμού, συμβάλλοντας στην απότομη αύξηση των τιμών των τροφίμων και των βασικών εμπορευμάτων παγκοσμίως και στον περιορισμό των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία στην ΕΕ.
Στη φράση αυτή περιγράφονται όλα εκείνα που, κατά καιρούς, έχουμε επισημάνει μέσα από τα σημειώματα μας. Πιστεύουμε ότι αρχίζουν πλέον να διαφαίνονται αισθητά οι ολιγωρίες των Ευρωπαίων ταγών, και η υποτέλεια που έχουν αποδεχθεί με την επιβολή της βούλησης των Αμερικάνων.
Αρχίζουν να ψελλίζουν πλέον, ότι, για να τερματιστεί η εξάρτηση της Ευρώπης από προμηθευτές είναι απαραίτητο να αναληφθεί άμεση δράση διαρθρωτικού χαρακτήρα, με τη συμμετοχή όλων των κρατών μελών της ΕΕ και όλων των συμμετεχόντων στις περιφερειακές αγορές εφοδιασμού. Ο γενικός στόχος αυτής της μελέτης ήταν να προσδιοριστούν οι κινητήριες δυνάμεις και τα εμπόδια για την οικοδόμηση ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας σε επίπεδο ΕΕ, προτού προταθούν συντονισμένες λύσεις και αντιμετωπιστεί η ανθεκτικότητα της αλυσίδας εφοδιασμού σε τέσσερις κρίσιμους τομείς, μεταξύ των οποίων και η επισιτιστική ασφάλεια, αλλά και η ενεργειακή ασφάλεια, ώστε να επισημανθούν οι τρόποι προστασίας του ευρωπαϊκού γεωργικού τομέα.
Σημειώνουμε ότι η κινέζικη πρόταση για τον τερματισμό του ρωσο-ουκρανικού πολέμου ανεξάρτητα από την υιοθέτησή της ή όχι, σαφέστατα αναφέρει ότι πρέπει οι Ευρωπαίοι να πάψουν να σέρνονται πίσω από το αμερικάνικο άρμα.
Και εδώ φτάνουμε στο σταυροδρόμι μιας ακατανόητης απεξάρτησης που επιδιώχθηκε από τους αμερικανούς, από τα ρωσικό αέριο που μόνο προβλήματα δημιούργησε τόσο στην όξυνση των σχέσεων της Ρωσίας με την Ουκρανία (βασικό ζητούμενο των ΗΠΑ), εκτοξεύοντας τις τιμές αερίου και καθιστώντας εξαρτημένους και μάλιστα με πλατειά χαμόγελα από το υγροποιημένο αέριο των ΗΠΑ, αφειδώς παραγόμενο, όπως είναι γνωστό. Έτσι, η μη ύπαρξη διπλωματικών ενεργειών για την αποφυγή της ρωσο-ουκρανικής σύρραξης οδήγησε σε ουσιαστική φθορά την ευρωπαϊκή γεωργία, που επιτάθηκε λόγω και του ρωσικού λιπάσματος που εισαγόταν αφθόνως στην ΕΕ!
Η κατάσταση του βασικού σιτοβολώνα που ήταν η Ουκρανία επιδεινώθηκε εκ των πραγμάτων και με μεγάλη δυσκολία επιτεύχθηκαν συμφωνίες να φεύγουν πλοία γεμάτα με σιτηρά για τις φτωχές περιοχές και χώρες του κόσμου.
Εδώ είναι και το επόμενο φθοροποιό στοιχείο που αφορά το ότι ια να εξοικονομηθούν πόροι βοήθειας προς την Ουκρανία οι περικοπές που άρχισαν στην εφαρμογή του κοινοτικού προϋπολογισμού οδήγησαν και εξακολουθούν να οδηγούν σε μερική επανεθνικοποίηση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, όπως έχουμε αναφέρει σε προηγούμενα σημειώματά μας. Αυτό γίνεται σε βάρος των ασθενών προϋπολογισμών της ΕΕ, στους οποίους ανήκει και ο δικός μας.
Φαίνεται λοιπόν ότι ο μόνος τρόπος να φρενάρει η διολίσθηση αυτή των εθνικών μας συμφερόντων, είναι να τεθούν από τη νέα υπηρεσιακή ηγεσία του υπουργείου, μήπως και επιφέρουν βελτιώσεις στις άμεσες κοινοτικές αποφάσεις.
Ποιο είναι λοιπόν το σχέδιο που θα κληθούν να υιοθετήσουν οι Ευρωπαίοι εταίροι; Μάλλον το πολύ γενικόλογο σχήμα του συντονισμού των δράσεων και μάλιστα με στενό τρόπο για την αντιμετώπιση της αύξησης των τιμών και της έλλειψης προμηθειών.
Το σχέδιο αυτό αναπαύεται πάνω στις ακόλουθες δύο δέσμες δράσεων:
Αντιμετώπιση των υψηλών τιμών της ενέργειας
Οι συνιστώσες του προβλήματος είναι:
Περιορισμός των υπερβολικά υψηλών τιμών αερίου.
Βελτίωση της αλληλεγγύης και από κοινού εφοδιασμός.
Μείωση του ενεργειακού κόστους για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Περιορισμός των ενεργειακών εξαρτήσεων της ΕΕ.
Εξασφάλιση του εφοδιασμού με αέριο.
Επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης.
Και παρά τούτο, οι τιμές της ενέργειας παραμένουν υψηλές!
Αγορές τροφίμων – Τρόφιμα για όλον τον κόσμο.
Στη σχετική αναφορά υποστηρίζεται ότι «Χάρη στην κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ), η διαθεσιμότητα τροφίμων, ζωοτροφών και λιπασμάτων δεν αποτελεί μείζον πρόβλημα για την ΕΕ». Επιμένουμε ότι το ψέμα αυτό έχει κοντά ποδάρια και αρχίζει να γίνεται εμφανές, όσο και να βοηθούν οι κυβερνήσεις των περισσότερων ασθενέστερων προϋπολογισμών, όπως και της χώρας μας. Και όσοι απεργάζονται τις δυσοίωνες αυτές λύσεις θα καταλάβουν πόσο οικτρή είναι η υιοθέτηση γεωργικής πολιτικής με ξεφτισμένες έννοιες, νοήματα και πόρους.
* Ο Γιώργος Μαρκατάτος είναι διευθύνων σύμβουλος
