Μόλις ένα κουτί αντιβιοτικών διατίθεται σε κάθε φαρμακείο την εβδομάδα – Έντονη η ανησυχία του φαρμακευτικού κλάδου
Περισσότερα από 450 φαρμακευτικά σκευάσματα μεταξύ των οποίων φάρμακα πρώτης ανάγκης όπως αντιβιοτικά και αντιδιαβητικά παραμένουν σε έλλειψη, στην έναρξη του φθινοπώρου στο Ρέθυμνο, με τους φαρμακοποιούς να αγωνιούν και να προβληματίζονται για την ένταση του φαινομένου, το οποίο χαρακτηρίζεται από τους ίδιους πλέον όμως διαχρονικό. Η κατάσταση αυτή λειτουργεί επιβαρυντικά για τους ασθενείς, οι οποίοι σχεδόν ποτέ δεν μπορούν να εκτελέσουν την συνταγή τους εξ ολοκλήρου, αλλά ψάχνουν ένα-ένα τα φαρμακεία για να βρουν τα απαραίτητα για τη θεραπεία τους σκευάσματα.
Μάλιστα η ανησυχία και ο φόβος των φαρμακοποιών για μεγαλύτερη ένταση των ελλείψεων ενόψει φθινοπώρου και αύξησης των αναπνευστικών λοιμώξεων είναι διάχυτος.
Βασικά αντιβιοτικά, όπως αμοξυκιλλίνη, κλαριθρομυκίνη, αζιθρομυκίνη, κεφπροζίλη, αλλά και κορτιζόνες, όλα τους φάρμακα πρώτης γραμμής δεν υπάρχουν στα φαρμακεία του Ρεθύμνου όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η αντιπρόεδρος του Φαρμακευτικού συλλόγου Ρεθύμνου Ευρυδίκη Ψυχαράκη, κάθε βδομάδα κάθε φαρμακείο παραλαμβάνει ένα κουτί αντιβιοτικό το οποίο φυσικά δεν επαρκεί για την αγωγή του ασθενούς.
«Πραγματικά δεν ξέρουμε τι να πούμε πια. Ότι δεν έχουμε αντιβιοτικά, ότι δεν έχουμε φάρμακα για διαβήτη, οφθαλμολογικά σκευάσματα, νευρολογικά; Αυτόν τον μήνα και από την πλατφόρμα που πήγαμε να παραγγείλουμε δεν μας έστειλαν γιατί είχαν εξαντληθεί τα αποθέματά της. Συνολικά όλο το κανάλι του φαρμάκου έχει πρόβλημα, με τελικό αποδέκτη βέβαια τον ασθενή ο οποίος δε φταίει σε τίποτα και ταλαιπωρείται. Με τα ενέσιμα φάρμακα διαβήτη έχει γίνει πανικός εδώ και πόσους μήνες. Με την έλλειψή του φαρμάκου το οποίο κάποιοι χρησιμοποιούσαν για την απώλεια βάρους, οι θεράποντες γιατροί συνταγογραφούσαν στους διαβητικούς παρεμφερή σκευάσματα με αποτέλεσμα όλο αυτό να έχει να δημιουργήσει έλλειψη και στα παρεμφερή σκευάσματα. Είναι ντόμινο οι ελλείψεις. Τι να πούμε ότι εισερχόμαστε σε χειμερινή ημερολογιακά επίσημα περίοδο και είμαστε ήδη στο «κατακόκκινο» στις ελλείψεις φαρμάκων; Ότι θα μπούμε σε χειμερινή περίοδο χωρίς αντιβιοτικά; Πως θα καλύψουμε τις ανάγκες του κόσμου; Δεν καλύπτονται» δηλώνει στα «Ρ.Ν.» η κ. Ψυχαράκη, εκφράζοντα την απογοήτευσή της για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί.
Αναφερόμενη στους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό η κ. Ψυχαράκη τονίζει ότι είναι θέμα διαχείρισης της φαρμακευτικής πολιτικής. «Το κομμάτι ελλείψεων, φαρμάκων στην ελληνική αγορά είναι από την αρχή των μνημονίων, με τις αποφάσεις που όλες οι κυβερνήσεις σταδιακά πήραν για τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης ποντάροντας στο χαμηλότερο κόστος φαρμάκων. Οι εταιρείες οι οποίες τα διαθέτουν συνειδητοποιούν ότι δεν έχουν κέρδος από την ελληνική αγορά, οπότε η ελληνική αγορά είτε δεν έχει διαθέσιμα φάρμακα επειδή οι εταιρείες επιλέγουν να μη τα διαθέτουν, – σταματούν τη διάθεσή τους στην ελληνική αγορά κάνοντας αντικατάσταση με άλλα νεότερα φάρμακα πολλαπλάσια σε κόστος -, οπότε η φαρμακευτική δαπάνη δεν μπορεί να μειωθεί με αυτή τη συλλογιστική. Ο άλλος λόγος είναι ότι η χώρα μας χρησιμοποιείται σαν κανάλι εξαγωγών για άλλες χώρες, όπου το ίδιο φάρμακο πωλείται σε πολύ καλύτερη λιανική τιμή, οπότε εικονικά περνάνε ποσότητες φαρμάκων μέσα από τη χώρα μας. Εκεί είναι ένα μεγάλο κενό για αυτό και μέσα στο καλοκαίρι απαγορεύτηκαν οι εξαγωγές μιας μεγάλης λίστας φαρμάκων, όμως πάλι δε λύθηκε το πρόβλημα. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχουμε ως δικαιολογία και το θέμα της ενεργειακής κρίσης, κάτι το οποίο έχει φέρει επίσης ένα ντόμινο εξελίξεων στη παραγωγή και διάθεση είτε δραστικών ουσιών είτε υλικών συσκευασίας φαρμάκων. Από πολλούς προμηθευτές μας ακούμε τη δικαιολογία ότι δεν έχουμε υλικό συσκευασίας φαρμάκων για να συσκευάσουμε το φάρμακο να το κάνουμε διανομή. Δηλαδή, έρχονται και γίνονται οι αιτίες πάρα μα πάρα πολλές. Η υγεία στη χώρα μας συνολικά έχει πρόβλημα» επισημαίνει και προσθέτει ότι παρά τα μέτρα που ελήφθησαν στην αρχή του καλοκαιριού η κατάσταση δεν έχει αλλάξει, αντιθέτως εντείνεται το πρόβλημα: «Ακόμη ταλαιπωρούνται οι ασθενείς και το μόνο που μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα είναι ότι έχει γίνει ακόμη μεγαλύτερο το πρόβλημα, γιατί είναι ακόμη μεγαλύτερος ο αριθμός των ελλειπτικών φαρμάκων. Θα ήθελα να κρατήσω μια επιφύλαξη σε σχέση με τον αριθμό των σκευασμάτων, αλλά σίγουρα μιλάμε για πάνω από 400 με 500 φάρμακα, τα οποία είναι φάρμακα πρώτης γραμμής όχι περιστασιακής χρήσης. Και μπαίνουμε και στη χειμερινή περίοδο με πλήρη έλλειψη αντιβιοτικών, αυτό πια δεν έχει ξαναγίνει στα χρονικά! Ακόμα δηλαδή και τώρα προσπαθούμε να προμηθευτούμε αντιβιοτικά τα οποία τα παίρνουμε με το σταγονόμετρο, ένα κουτί την εβδομάδα ή ένα κουτί στις 15 μέρες το κάθε φαρμακείο, και μιλάμε για πολύ σημαντικά φάρμακα που χρειάζεται η αγωγή τους και συνήθως με το ένα το κουτί φαρμάκων δεν καλύπτεται η αγωγή του ασθενή, όταν η αγωγή είναι 10ήμερη να καλύψει τι το ένα κουτί, είναι λίγες οι συσκευασίες που το καλύπτουν για 8,10 μέρες που χρειάζεται ο κάθε ασθενής» κατέληξε.
Οι ελλείψεις φαρμάκων υπό παρακολούθηση από ειδική επιτροπή
Εν τω μεταξύ το υπουργείο Υγείας προχώρησε στη συγκρότηση ειδικής επιτροπής για την παρακολούθηση των ελλείψεων φαρμάκων, υπό την προεδρία του γενικού γραμματέα Στρατηγικού Σχεδιασμού του υπουργείου Υγείας, Άρη Αγγέλη. Στην ενδεκαμελή επιτροπή, μετέχουν η διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ Θεανώ Καρποδίνη, η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της ΗΔΙΚΑ Νίκη Τσούμα, ο πρόεδρος του ΕΟΦ Δημήτρης Φιλίππου, η προϊσταμένη του τμήματος παρακολούθησης, κατανάλωσης και επάρκειας προϊόντων της Διεύθυνσης ελέγχου παραγωγής και κυκλοφορίας προϊόντων του ΕΟΦ Ελευθερία Θωμαΐδου, η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ – νοσοκομειακός φαρμακοποιός, διευθύντρια ΕΣΥ στο Σισμανόγλειο νοσοκομείο Δέσποινα Μακριδάκη, ο διευθύνων σύμβουλος του ΙΦΕΤ Γιάννης Σωτηρίου, η προϊσταμένη της Διεύθυνσης φαρμάκου του ΕΟΠΥΥ Παναγιώτα Λίτσα και η προϊσταμένη του τμήματος σχεδιασμού και παρακολούθησης χορήγησης φαρμάκων της διεύθυνσης φαρμάκου του ΕΟΠΥΥ Χαρίκλεια Κανή, η σύμβουλος του υπουργού Υγείας, δικηγόρος Ελένη Φωτιάδου και ο δρ Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Βασίλης Κουτσιούρης, ο οποίος θα είναι και ο γραμματέας της επιτροπής.
Με τη λειτουργία της σε συνδυασμό με την πλατφόρμα του ΕΟΦ, το υπουργείο εκτιμά ότι θα εντοπίζεται κάθε φορά η έλλειψη κάθε φαρμάκου και μάλιστα σε ποιο σημείο της αλυσίδας φαρμάκου υπάρχει το πρόβλημα, από την παραγωγή μέχρι τη διάθεσή τους στους ασθενείς.
Πάντως αναφορικά με τη σύσταση της Επιτροπής αλλά και την πλατφόρμα του ΕΟΦ, υπάρχει μεγάλη επιφυλακτικότητα ως προς την αποτελεσματικότητα και την αντιμετώπιση του προβλήματος από τους φαρμακοποιούς. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η αντιπρόεδρος του Φαρμακευτικού συλλόγου, η περιβόητη πλατφόρμα του ΕΟΦ όπου υποβάλλουν τα αιτήματά τους για τις ελλείψεις επί της ουσίας δεν λειτουργεί. Χαρακτηριστικά ανάφερε:
«Καθαρός ελεγκτικός μηχανισμός μέχρι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει. Δεν ξέρω μέσα στις επόμενες μέρες τι θα καταφέρουν να κάνουν και ποιες θα είναι οι αρμοδιότητες αυτής της επιτροπής, ένα το δεδομένο αυτό Ένα πάγιο πρόβλημα το οποίο όλο και χειροτερεύει και η επιτροπή που συγκαλεί αυτή τη στιγμή του υπουργείο έχει καθυστερήσει 15 χρόνια. Τέλος πάντων ας μην δώσουμε ευθύνες στο συγκεκριμένο υπουργό τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο αλλά όσες ενέργειες και να έχουν γίνει διαχρονικά αποτυγχάνουν γιατί δεν λύνουν το πρόβλημα στη βάση τους, στη ρίζα τους. Το κομμάτι διαχείρισης της φαρμακευτικής πολιτικής είναι συνολική πολιτική. Ακόμα και ο ΕΟΦ που έχει στήσει υποτίθεται πλατφόρμα για να δηλώνουμε πάνω σε πραγματικό χρόνο τις ελλείψεις δεν λειτούργησε ποτέ. Ενώ μπήκαμε στη διαδικασία κι εμείς σαν σύλλογος, όταν ήρθαμε σε επικοινωνία, οι άνθρωποι εκεί ήταν πολύ κατατοπιστικοί και πολύ συνεργάσιμοι, πάραυτα λειτουργεί με ελάχιστο προσωπικό, δηλαδή ακόμα και για να παρακολουθήσει τα αιτήματα που στέλναμε σε αυτούς. Ο ΕΟΦ σαν οργανισμός μας έλεγε ότι «αυτή τη στιγμή είναι αδύνατον να διασταυρώσουμε την πραγματική έλλειψη σε σχέση με όλες αυτές που μας δηλώνατε λόγω έλλειψης προσωπικού παρακαλούμε πολύ τα αιτήματά σας να είναι με μικρές λίστες φαρμάκων για να είναι διαχειρίσιμα από πλευρά μας ο έλεγχός τους». Δηλαδή εμείς στέλναμε λίστα με 150 πράγματα και μου έλεγαν ότι παραπάνω από τέσσερα – πέντε φάρμακα δεν μπορώ να τσεκάρω την πορεία τους στην αγορά».