Το βιβλίο με τίτλο «Στυλιανός Αλεξίου – Λεύκιος Ζαφειρίου, Αλληλογραφία» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Το Ροδακιό» παρουσιάστηκε το απόγευμα της Δευτέρας στο Ρέθυμνο από τη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης τιμώντας τη μνήμη του Στυλιανού Αλεξίου και στο πλαίσιο της συμπλήρωσης 50 χρόνων από το επώδυνο γεγονός της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Το βιβλίο έχει επιμεληθεί η Αφροδίτη Αθανασοπούλου αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου η οποία και το παρουσίασε, ενώ τον συντονισμό είχε η προϊσταμένη της Διεύθυνσης της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης, καθηγήτρια Ελένη Κωβαίου.
Άξιο αναφοράς είναι ότι και οι δυο καθηγήτριες κ. Αθανασοπούλου και κ. Κωβαίου υπήρξαν φοιτήτριες του Στυλιανού Αλεξίου.
Πρόκειται για μια έκδοση που περιλαμβάνει τις επιστολές – 80 στον αριθμό – που αντάλλαξαν ο σημαντικός νεοελληνιστής Στυλιανός Αλεξίου με τον Κύπριο λογοτέχνη Λεύκιο Ζαφειρίου. Τους δυο λόγιους συνέδεε φιλία και εκτίμηση. Οι επιστολές «ανακαλύφθηκαν» τόσο στο αρχείο Αλεξίου που πλέον βρίσκονται στην πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη Ρεθύμνου, όσο και στο αρχείο του Ζαφειρίου και φυλάσσονται στο ιδιωτικό αρχείο στη Λευκωσία στην Κύπρο. Η ανταλλαγή των επιστολών έγινε στη διάρκεια είκοσι ετών από το 1995 έως το 2013 οπότε και έφυγε από τη ζωή ο Στυλιανός Αλεξίου. Μέσα από τις επιστολές που διαρκούν είκοσι χρόνια αναδεικνύεται η φιλία των δυο λογίων οι οποίοι αντάλλασσαν μέσα από την αλληλογραφία τους απόψεις αναφορικά με φιλολογικά ζητήματα αλλά και με κοινωνικοοικονομικά.
«Αυτές οι επιστολές αφορούν στη μεταξύ τους αλληλογραφική φιλία. Το εντυπωσιακό είναι ότι η φιλία των δύο λογίων στηρίχθηκε στην αλληλογραφία. Οπωσδήποτε γνωρίζονταν και από τις μελέτες τους, αλλά συναντήθηκαν δια ζώσης μόνο μια φορά, σε ένα ταξίδι που έκανε ο Λεύκιος Ζαφειρίου στο Ηράκλειο για να γνωρίσει τον Αλεξίου. Αυτές οι επιστολές καλύπτουν σχεδόν μια εικοσαετία. Λήγουν όταν πεθαίνει ο Αλεξίου το 2013, που ήταν ένα γεγονός το οποίο τάραξε τον Ζαφειρίου» μας ανέφερε η επιμελήτρια της έκθεσης κ. Αθανασοπούλου.
«Συστήνοντας μας» τον κύπριο λογοτέχνη η κ. Αθανασοπούλου, μας υπογράμμισε ότι: «Ο Λέυκιος Ζαφειρίου ήταν ένας από τους σημαντικότερους μελετητές του Κάλβου, διακεκριμένος στις καλβικές σπουδές. Ανακάλυψε μια ωδή του Κάλβου που δεν τη γνωρίζαμε, στη Γλασκώβη, και έκτοτε το όνομά του συνδέθηκε με τις καλβικές σπουδές, αλλά έχει κάνει και άλλα πράγματα. Ήταν επίσης και κριτικός λογοτεχνίας, λογοτέχνης ο ίδιος και συγκεκριμένα ποιητής».
Επανερχόμενη η κ. Αθανασοπούλου στη σχέση Αλεξίου – Ζαφειρίου και στο περιεχόμενο της μεταξύ τους αλληλογραφίας αναφέρει: «Η μεταξύ τους αλληλογραφία αφορά φιλολογικά θέματα, αλλά και κοινωνικά θέματα. Σε ό,τι αφορά στα φιλολογικά εστιάζουν κυρίως στον Σολωμό και τον Κάλβο, γιατί συζητούν και τη Σολωμική έκδοση του Αλεξίου πέρα από τα ευρήματα του Ζαφειρίου για τον Κάλβο. Είναι πολύ ενδιαφέρον, επίσης, ότι αναπτύσσουν μεταξύ τους έναν διάλογο για τα κοινωνικά ζητήματα, καθώς από το 2010 μέχρι το 2012-13, η κρίση δεν χτυπάει μόνο την Ελλάδα, αλλά και την Κύπρο. Στη βάση λοιπόν αυτής της κρίσης τοποθετούνται και ανταλλάσσουν απόψεις. Επομένως η αλληλογραφία δεν είχε μόνο φιλολογικό ενδιαφέρον. Αναδεικνύει και την κοινωνικοιστορική συνείδησή τους, που δείχνει ότι δεν ήταν απομονωμένοι σε ένα γραφείο, σε τέσσερις τοίχους, αλλά είχαν οξεία ιστορική συνείδηση και αυτό νομίζω ότι είναι ένα από τα οφέλη του αναγνώστη αυτού του βιβλίου».
Η επιμελήτρια του βιβλίου δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην αγάπη του Αλεξίου για την Κύπρο προσθέτοντας ότι: «Από την αλληλογραφία αναδεικνύεται το ενδιαφέρον του Αλεξίου, όχι μόνο για τη φιλολογική πραγματικότητα, αλλά και για το ίδιο το νησί καθώς το αποκαλεί «αγαπημένη Κύπρο» και διαπιστώνουμε από το περιεχόμενο των επιστολών το ενδιαφέρον του για την πολιτικοκοινωνική κατάσταση στο νησί. Είναι πρόθυμος να πάρει μέρος, να στείλει εργασίες του στα συνέδρια που γίνονται στον τόπο και να εκφράσει τις θέσεις του για την κυπριακή λογοτεχνία. Αγνοούσαμε αυτή την πτυχή και επομένως εάν δεν είχαμε αυτήν την αλληλογραφία δεν θα την γνωρίζαμε».
Από την πλευρά της η κ. Ελένη Κωβαίου, υπογράμμισε ότι η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης έχει ευεργετηθεί από τον Στυλιανό Αλεξίου, καθώς το 2011 δώρισε σε αυτήν το προσωπικό του αρχείο και στη συνέχεια μετά θάνατο, δωρήθηκε και η βιβλιοθήκη του ενώ σχολιάζοντας το βιβλίο μας ανέφερε ότι: «Ένα μέρος της αλληλογραφίας του Αλεξίου η ανταλλαγή των επιστολών του με το Λεύκιο Ζαφειρίου, τα πρωτότυπα κείμενα, βρίσκονται σήμερα στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης», ενώ σημείωσε ότι σε μια δεύτερη εκδήλωση που επρόκειτο να γίνει χθες στο Ηράκλειο θα παρουσιαζόταν τόσο η αλληλογραφία του με τον Λεύκιο Ζαφειρίου όσο όμως και με τον Ζήσιμο Λορεντζάτο και με τον Νίκο Τριανταφυλλόπουλο. Καταλήγοντας η κ. Κωβαίου τόνισε ότι: «Είναι πάρα πολύ σημαντικά όλα αυτά τα κείμενα, γιατί βλέπουμε πως ο Αλεξίου αντιλαμβάνεται το κρητικό έργο και πως συνομιλεί για άλλα προβλήματα. Βλέπουμε τις πολιτικές του θέσεις, όπως και τις θέσεις τους για πάρα πολλά άλλα ζητήματα, όπως είναι οικονομική κρίση και το Κυπριακό και αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον γιατί πρόκειται για όψεις του Αλεξίου που δεν τις γνωρίζαμε μέχρι σήμερα».