Οι βομβαρδισμοί κατά της Σερβίας
Η δεκαετία του ’90 σημαδεύτηκε με κοσμογονικές αλλαγές κύρια στη κεντρική και ανατολική Ευρώπη. Όλα ξεκίνησαν με την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Ακολούθησε το ξήλωμα της κραταιάς Σοβιετικής Ένωσης και η ανεξαρτητοποίηση των δορυφόρων της κρατών όπως της Ανατολικής Γερμανίας, της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Τσεχίας, της Σλοβακίας, των Βαλτικών χωρών, της Ουγγαρίας και της Βουλγαρίας. Παράλληλα διαλύθηκε και η Ομοσπονδία της Γιουγκοσλαβίας και μάλιστα με σκληρές πολεμικές συγκρούσεις, που στοίχησαν τον θάνατο τουλάχιστον 100. 000 πολιτών.
Πέραν των εχθροπραξιών ανάμεσα στις Γιουγκοσλαβικές Εθνότητες, των Σέρβων, των Κροατών, των Σλοβένων, των Κοσσοβάρων και των Βόσνιων η τελική έκβαση των συγκρούσεων καθορίστηκε από την επέμβαση του ΝΑΤΟ το 1995, και τον βομβαρδισμό των Σερβικών θέσεων. Το ίδιο επαναλήφθηκε και το 1999 στη σύγκρουση των Σέρβων με τους Αλβανούς του Κοσσόβου. Η αεροπορία του ΝΑΤΟ βομβάρδιζε ολόκληρη τη Σερβία επί 78 ημέρες. Η Ρωσία τότε απουσίασε παντελώς από τη τρομερή αυτή επιδρομή που σημάδεψε τη Δημοκρατία της Σερβίας για τα επόμενα ίσως και 50 χρόνια. Ήδη έχουν περάσει 27 χρόνια και η Σερβία βρίσκεται ακόμη σε προενανταξιακές διαδικασίες για την έναξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία ο Σέρβικος λαός διακαώς επιθυμεί.
Η αδράνεια της Ρωσίας, πρώην στενής της συμμάχου
Πράγματι η απουσία της Ρωσίας από τις σκληρές αυτές πολεμικές επιχειρήσεις που οδήγησαν στη καταστροφή 14 αεροδρομίων, 25. 000 κτιρίων σχεδόν όλων των βιομηχανικών της εγκαταστάσεων και όλων των στρατιωτικών εγκαταστάσεων της Σερβίας ήταν γενικά απρόσμενη. Και όλα αυτά συνέβαιναν σχεδόν στην αυλή της Ρωσίας! Ωστόσο οι σκληρές αυτές συγκρούσεις παρακολουθούνταν στενά από τον ΟΗΕ. Στις διαδικασίες ειρήνευσης που διεξήχθηκαν στο Dayton του Οχάιο των ΗΠΑ και στην τελική υπογραφή που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι συμμετείχε και ο υπουργός εξωτερικών της Ρωσίας. Από αυτό τουλάχιστον συνάγεται το συμπέρασμα πως η υπόθεση της Σερβίας απασχολούσε την Ρωσία. Όμως το ερώτημα το γιατί δεν αναμείχθηκε κατά την διεξαγωγή των επιχειρήσεων, δεν έχει απαντηθεί. Μάλλον πως τα συμφέροντά της τη συγκεκριμένη αυτή περίοδο δεν της υπαγόρευαν την ανάμειξή της, αγνοώντας τη βοήθεια που θα επιθυμούσε να έχει η Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία, με την οποία διατηρούσε στενούς δεσμούς.
Η αδράνεια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην εισβολή στην Ουκρανία
Ήδη μετρούνται παραπάνω από δυο εβδομάδες από τότε που οι Ρώσοι εισέβαλαν στην Ουκρανία. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ έχουν περιοριστεί στην λήψη μέτρων κατά της Ρωσίας κυρίως με οικονομικό αντίκτυπο. Αδίκως η Ουκρανική κυβέρνηση εκλιπαρεί τη Δύση μα κυρίως τις ΗΠΑ για τη λήψη αποτελεσματικότερων μέτρων. Οι ΗΠΑ αλλά και το ΝΑΤΟ δια του γ. γ. κου Στόλτενμπεργκ διεμήνυσαν ότι μια ανάμειξη θα οδηγούσε στην κήρυξη ενός Γ’ παγκόσμιου πόλεμου. Ωστόσο η σχετικά απλοϊκή αυτή δικαιολογία ουδόλως πείθει την διεθνή κοινότητα.
Η δήθεν παγκόσμια απειλή πολέμου
Αλλοίμονο και αν τόσο εύκολα οι μεγάλες δυνάμεις, που για 75 ολόκληρα χρόνια μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο οικοδομούν τους θεσμούς της παγκόσμιας ειρήνης και έχουν εμπλακεί σε πολύ δυσκολότερες εμπόλεμες καταστάσεις, θα εμπλέκονταν σε μια καταστροφική παγκόσμια σύρραξη. Εξ άλλου για να οδηγηθεί η ανθρωπότητα σε μια τέτοια απονενοημένη πράξη, θα έπρεπε να υπήρχε ένα γενικότερο κλίμα αποσταθεροποίησης της παγκόσμιας ειρήνης. Σήμερα όμως είναι ολοφάνερο πως τέτοιο γενικευμένο κλίμα , δεν υπάρχει. Τις συνθήκες αυτές αποσταθεροποίησης της παγκόσμιας ειρήνης που όντας υπήρχαν και κατά τον 1ο όπως και κατά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, τις έχουν ανιχνεύσει και ταχτοποιήσει με ακριβείς λεπτομέρειες τόσον οι ιστορικοί όσον και οι πολιτικοί αναλυτές των διεθνών θεμάτων. Όμως σήμερα κάποιες ανάλογες συνθήκες δεν υπάρχουν αφού ούτε οι ειδικοί επ’ αυτών τους αναφέρουν, αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες στο διεθνή χώρο ουδόλως αντιλαμβάνονται σύννεφα αστάθειας και παγκόσμιας απειλής. Ακόμη και ο Μοχάμετ Ελ Μπαραντέϊ ο επίτιμος γεν. διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας και κάτοχος του Νόμπελ ειρήνης, ουδόλως αναφέρεται σε ένα τέτοιο κλίμα αστάθειας και απειλής. Σε πρόσφατο μάλιστα άρθρο του στις 10 Μαρτίου ναι μεν αναφέρει ότι πάντα υπάρχει ο κίνδυνος ενός πυρηνικού ατυχήματος που μπορεί να οδηγήσει σε μια παγκόσμια απειλή και μάλιστα όταν διεξάγονται πολεμικές επιχειρήσεις σε περιοχές όπου υπάρχουν πυρηνικά εργοστάσια, όμως καθόλου δεν αναφέρει ότι διαπιστώνει πως σήμερα υπάρχει κλίμα για παγκόσμια πολεμική απειλή.
Τα παιχνίδια των υπερδυνάμεων. Το όλο σκηνικό της Ρώσικης εισβολής λοιπόν μας δίδει την εντύπωση, ότι η άλλη πλευρά της άλλης υπερδύναμης περιορίζεται σε έναν ρόλο παρατηρητή εξ αποστάσεως, παρατηρώντας τον αντίζηλό του να επιχειρεί κατά τα ίδια συμφέροντά του. Πόσο μάλλον που τα δικά του συμφέροντα, των ΗΠΑ δηλαδή, ουδόλως θίγονται αλλά απεναντίας ελπίζει πως μάλλον και κάποια θα διευθετηθούν, από τα απόνερα της σύρραξης και τις παράπλευρες απώλειες. Για παράδειγμα αναφέρουμε ότι το μεγαλύτερο τώρα πρόβλημα των ΗΠΑ στον γεωγραφικό αυτό χώρο, σχετίζεται με την λειτουργία του τεράστιου έργου κόστους κατασκευής ήδη 12 δισεκατομμυρίων ευρώ , του αγωγού φυσικού αερίου που διασχίζει τη Βαλτική θάλασσα, του Nord Stream 2 τον οποίο και επιδιώκουν να ακυρώσουν. Αυτό λοιπόν το έργο μετά την τραγική κατάληξη που θα έχει η εισβολή στην Ουκρανία και τη διατάραξη των σχέσεων της Ρωσίας με τη Δύση, πολύ δύσκολα θα λειτουργήσει, αφού θα έχει καταστραφεί το κλίμα καλών σχέσεων και εμπιστοσύνης της Ρωσίας με τις συμβαλλόμενες χώρες της Δύσης. Έ, αυτό λοιπόν θα κριθεί ως μεγάλο επίτευγμα των ΗΠΑ.
Τα κροκοδείλια δάκρυα. Στο τέλος λοιπόν της κρίσης της Ουκρανίας και οι δύο υπερδυνάμεις θα εμφανιστούν με κέρδη και ζημιές. Η Ρωσία ναι μεν δεν θα μπορεί πλέον να απολαμβάνει την κεκτηθείσα με πολλούς κόπους εμπιστοσύνη της Δύσης προς αυτήν, αλλά θα έχει καταφέρει όμως να διαμηνύσει προς το εγγύτερό της περιβάλλον ότι είναι κραταιά. Έτσι επίσης θα έχει δείξει, ότι δεν αστειεύεται και έτσι θα πρέπει να την εκλαμβάνουν οι εταίροι της, χωρίς να αμφισβητούν την κυριαρχία της. Η έτερη υπερδύναμη, οι ΗΠΑ, ως μη έχουσα ακριβώς πρωταγωνιστικό ρόλο θα περιοριστεί σε παράπλευρα οφέλη όπως η δυσφήμηση της ανταγωνίστριάς της στους εταίρους της, τις χώρες της Δύσης, ως και στο ναυάγιο των μέχρι σήμερα καλών σχέσεων που διατηρούσε η Ρωσία με τους περισσότερους Δυτικούς λαούς και Δημοκρατίες. Είναι τόσο άχαροι οι ρόλοι τους οποίους είναι αναγκασμένες να ενσαρκώνουν οι δύο υπερδυνάμεις, ώστε η αποτυχία της μιας να εκλαμβάνεται από την άλλη ως δική της επιτυχία. Τα αργύρια. Ωστόσο στη σημερινή συγκυρία, η μία υπερδύναμη, και πιο συγκεκριμένα οι ΗΠΑ, ανέχθηκε τις επιθετικές πράξεις της άλλης, δηλαδή της Ρωσίας, ως να τηρείται μεταξύ τους ένα αόρατο «Σύμφωνο μη παρεμπόδισης» στις ενέργειές της μιας, που δεν στρέφονται απευθείας ενάντια στην άλλη. Δεν ισχυριζόμαστε βέβαια ότι την ενεθάρρυνε στο να προχωρήσει σε αυτή της την ενέργεια, όμως παράλληλα θεωρούμε πως και σαφώς δεν φρόντισε στο να την αποτρέψει. Στην πραγματικότητα ανέχθηκε την επιθετική της συμπεριφορά περιοριζόμενη σε τυπικές αντιδράσεις και μάλιστα και με μικρό σχετικά κόστος. Το ίδιο περίπου είχε προηγηθεί το ΄95 και΄99 αλλά με τους ρόλους επιτιθέμενου και παρατηρητή εντελώς αντίστροφα. Ο τωρινός επιτιθέμενος δηλαδή η Ρωσία ήταν τότε στο ρόλο του παρατηρητή και του χλιαρού αντιδρώντα, και οι ΗΠΑ ήταν στο ρόλο του κύριου ενεργούντα επιθετικά. Όμως και στις δύο περιπτώσεις τα πραγματικά θύματα είναι, σήμερα μεν ο Ουκρανικός λαός, την δε περίοδο του ΄95 και΄99 ήταν ο Σέρβικος λαός. Αυτό το αριστοτεχνικά εκδραματιζόμενο Διηπειρωτικό σκηνικό, μόνο με την χειρονομία και τα αργύρια του Ιούδα θα το παρομοιάζαμε. Θεωρούμε δηλαδή πως αυτό είναι μια εξαργύρωση της μιας υπερδύναμης προς την άλλη, με αντίτιμο, την αδράνειά της. Ωστόσο η τραγική κατάληξη αφορούσε και αφορά και μόνον τους δύο ηρωικούς και ανυποψίαστους λαούς που ήταν και είναι τα πραγματικά θύματα!
