Το άρθρο αυτό αποτελεί συνέχεια της Α’ Ενότητας που δημοσιεύτηκε στο προηγούμενο φύλλο, με τίτλο: Από τους ξενόφερτους βασιλείς στις πατριωτικές παρατάξεις.
Η «προσωρινή» απώλεια της εμπιστοσύνης του λαού στη Κεντροαριστερή παράταξη
Η εμπιστοσύνη αυτή των λαϊκών στρωμάτων στη παράταξη, διήρκεσε ως και τη δεκαετία του 2000. Έκτοτε, η εγγενής αδυναμία εκσυγχρονισμού των πολιτικών και της μεθοδολογίας λειτουργίας και δράσης της παράταξης, σε συνδυασμό με τις μεγάλες πολιτικο-κοινωνικές αλλαγές που συνέβαιναν στον Ευρωπαϊκό χώρο, την οδήγησαν σε πολιτικό μαρασμό. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, ο Ελληνικός λαός να γυρίσει τη πλάτη του στον πολιτικό φορέα που για τρεις δεκαετίες τουλάχιστον τον εξέφραζε σε ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό. Ωστόσο, η πολιτική ιδεολογία του προοδευτικού χώρου του Ελληνικού λαού, ούτε εξανεμίστηκε ούτε μεταλλάχτηκε. Ένας άλλος πολιτικός φορέας, Ο ΣΥΡΙΖΑ, που ως και τις αρχές της δεκαετίας του 2010 βρισκόταν στο πολιτικό περιθώριο συγκεντρώνοντας την εμπιστοσύνη μόλις του 5% του Ελληνικού λαού, επωφελήθηκε αυτής της απώλειας εμπιστοσύνης, και κατάφερε να συγκεντρώσει έστω και βραχυπρόθεσμα την προτίμηση του Κεντροαριστερού χώρου.
Η αδυναμία κατοχύρωσης στον προοδευτικό χώρο
Ωστόσο ο πολιτικός αυτός φορέας, δεν κατάφερε να συσπειρώσει τις προοδευτικές δυνάμεις του κεντροαριστερού χώρου, οι οποίες και θα του εξασφάλιζαν μια περισσότερο μόνιμη και σίγουρη θέση στις προτιμήσεις του Ελληνικού λαού. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να απολέσει τα αρχικά εκλογικά ποσοστά προτίμησής του, και να βρεθεί μετά από τέσσερα χρόνια στον ρόλο της αντιπολίτευσης. Κατά τη γνώμη μας θα έπρεπε να δείξει «μεγαλύτερο πολιτικό σεβασμό» στον πολιτικό χώρο που τον συνέδραμε στην επιτυχία του αυτή.
Η άδικη συμπεριφορά του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στην Κεντροαριστερά
Όμως η στρατηγική επιλογή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στην δυνητική ενοποίηση του προοδευτικού χώρου, σίγουρα της επισύρει βαρύτατες ευθύνες. Στην πραγματικότητα η επιλογή της αυτή, στερεί από την πλειοψηφία του Ελληνικού λαού την ευκαιρία να κυβερνηθεί από μια προοδευτική πολιτική δύναμη που έτσι και αλλιώς ενυπάρχει στις τάξεις του, αλλά δυστυχώς δεν μπορεί να βρει τον τρόπο να εκφραστεί ενιαία.
Ο παραλληλισμός με την περίοδο του 1961 όπου τα προοδευτικά κόμματα ενοποιήθηκαν στην Ένωση Κέντρου
Ιστορικά μπορούμε να διδαχτούμε από την κατάσταση που υπήρχε στον πολιτικό χώρο της Δημοκρατικής παράταξης αρχές της δεκαετίας του ’60 όπου στο πολιτικό φάσμα της παράταξης υπήρχαν τουλάχιστον επτά κόμματα. Τόσον οι δύσκολες πολιτικές συνθήκες που υπήρχαν όσο και η αναγκαιότητα για διακυβέρνηση του Ελληνικού λαού από μια κυβέρνηση που πραγματικά να εξυπηρετεί τα συμφέροντά του, οδήγησαν τους πολιτικούς αρχηγούς στην ίδρυση της Ένωσης Κέντρου. Η Ένωσις Κέντρου, που αναγγέλθηκε η ίδρυσή της στις 19 Σεπτεμβρίου 1961, συγκροτήθηκε από τα εξής κόμματα:
- Το κόμμα Φιλελευθέρων του Σοφοκλή Βενιζέλου.
- Το Λαϊκόν Κοινωνικόν κόμμα του Στέφανου Στεφανόπουλου.
- Το κόμμα των Προοδευτικών του Σπυρίδωνα Μαρκεζίνη.
- Το Προοδευτικόν Εργατοτεχνικόν κόμμα του Παυσαυσανία Κατσώτα.
- Η Εθνική Προοδευτική Ένωσις Κέντρου του Σάββα Παπαπολίτη.
- Η Δημοκρατική Ένωσις του Ηλία Τσιριμώκου.
- Το Αγροτικόν και εργατικόν κόμμα του Αλέξανδρου Μπαλτατζή.
- και ένα μικρό δεξιό κόμμα του Θ. Τουρκοβασίλη.
Η Ένωση Κέντρου διοικούνταν από οκταμελή επιτροπή της οποίας πρόεδρος ανέλαβε ο Γεώργιος Παπανδρέου.
Η γενναία και πατριωτική απόφαση των τότε πολιτικών αρχηγών
Σίγουρα και τότε όσο όμως και σήμερα, η απόφαση των πολιτικών αρχηγών των προοδευτικών αυτών κομμάτων κρίνεται ως μια βαθιά πατριωτική πράξη. Πραγματικά άξιζε ένα μεγάλο μπράβο στους πολιτικούς αυτούς που με περίσσια πολιτική ωριμότητα αλλά και βαθύ πατριωτικό αίσθημα για όφελος της πατρίδας τους, παραμέρισαν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες και ομονόησαν στην δημιουργία της μεγάλης προοδευτικής παράταξης. Τα εντυπωσιακά οφέλη της κίνησής τους αυτής δεν άργησαν να φανούν, όταν η Ένωση Κέντρου εξασφάλισε την πλειοψηφία στις εκλογές του 1963, εις δε τις επόμενες εκλογές του 1964 κατάφερε το εντυπωσιακό ποσοστό του 53%!
Η σημερινή αναγκαιότητα
Αναρωτιόμαστε λοιπόν μήπως οι λόγοι που υπήρχαν το 1961 και οι οποίοι ώθησαν τους πολιτικούς αρχηγούς των προοδευτικών κομμάτων της κατακερματισμένης προοδευτικής παράταξης στην ιστορική τους αυτή απόφαση, ενυπάρχουν και σήμερα. Σίγουρα μπορούμε να απαριθμήσουμε ισχυρά επιχειρήματα που υπαγορεύουν την αναγκαιότητα για μια παρόμοια γενναία και βαθιά πατριωτική προσέγγιση:
- Ως πρώτο λόγο μπορούμε να παραθέσουμε τη βαθιά πεποίθηση του προοδευτικού χώρου ότι μόνο με μια προοδευτική κεντροαριστερή κυβέρνηση θα εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα των λαϊκών στρωμάτων.
- Ως δεύτερο λόγο αναφέρουμε τον στενά γειτονικό και συγγενικό πολιτικό χώρο των δυνητικά ενδιαφερόμενων κομμάτων. Και ως αναφερόμενα κόμματα, θεωρούμε, τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ, και το ΜΕΡΑ-25, τουλάχιστον.
- Ως τρίτο λόγο θεωρούμε ότι η προφανής συγγένεια αυτή είναι οικεία για τον κόσμο των κομμάτων αυτών, αφού τους συνδέουν πλήθος από κοινωνικούς, συνδικαλιστικούς και λοιπούς αγώνες για το στέριωμα της δημοκρατίας στον τόπο μας.
- Ως τέταρτο λόγο θεωρούμε την νομοτελειακή αναγκαιότητα για ενιαία έκφραση των κομμάτων αυτών στον Ευρωπαϊκό πολιτικό χώρο των Ευρωπαίων σοσιαλιστών και δημοκρατών όπου προσκαλούνται από κοινού οι πολιτικοί αρχηγοί. Οι Ευρωπαίοι δηλαδή μας θεωρούν όμοιους ή στενά συγγενικούς πολιτικούς χώρους ενώ εμείς το αρνιόμαστε ! Μήπως αυτό είναι ένας «ιδιότυπος πολιτικός στρουθοκαμηλισμός»!
- Ως πέμπτο και ισχυρότερο όμως λόγο θεωρούμε πως είναι η ανάγκη για ενωμένες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις, που θα δημιουργήσουν μια ισχυρή δημιουργική δυναμική για τη λειτουργία των θεσμών. Εκτιμούμε πως αυτό, τα τελευταία χρόνια έχει ατονήσει πολύ ή και έχει εκλείψει εντελώς, λόγω έλλειψης έμπνευσης και προσωπικών ενδιαφερόντων. Είναι σε όλους μας γνωστό, και το έχουμε διαπιστώσει και στο παρελθόν, ότι οι θεσμοί λειτουργούν και αποδίδουν, όταν υπάρχει συμμετοχή, ενδιαφέρον και προπαντός βούληση για εθελοντική προσφορά!
Το σημερινό διακύβευμα
Ακόμη σημαντικότερο όμως, είναι το διακύβευμα για το μέλλον του Ελληνικού λαού και περισσότερο της Ελληνικής νεολαίας. Για να συνεχίσουν οι Έλληνες πολίτες να απολαμβάνουν τις κατακτήσεις παρελθόντων εποχών τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο θα πρέπει οι κυβερνήσεις να διασφαλίσουν τα παρακάτω:
1) Την επινόηση και χάραξη ενός νέου οδικού χάρτη για ένα νέο και σύγχρονο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης και οργάνωσης της Ελληνικής οικονομίας, συμβατό με τις νέες επικοινωνιακές και τεχνολογικές συνθήκες.
2) Την αποτροπή των σημερινών εφαρμοζόμενων τακτικών που ενισχύουν τα τοπικά και ξένα ολιγοπώλια εις βάρος της μικρής και μεσαίας εγχώριας επιχειρηματικότητας.
3) Την αποτροπή της συρρίκνωσης και την εν τέλει διάλυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (του Ε.Σ.Υ.) που με τόσο κόπο και θυσίες κατάφερε να κατακτήσει ο Ελληνικός λαός.
Είναι ολοφάνερο πως η διασφάλιση όλων των παραπάνω κατακτήσεων και επιλογών, μόνο από κυβερνήσεις με Κεντροαριστερό προσανατολισμό μπορεί να κατορθωθεί. Αντίθετα όλα αυτά θα εξαφανιστούν από τις εφαρμοζόμενες πολιτικές μιας συντηρητικής κυβέρνησης όπως και της σημερινής στη χώρα μας!
Η πρόκληση
Μήπως λοιπόν η τωρινή πολιτική συγκυρία, και όπως προδιαγράφεται στο άμεσο μέλλον με τις διπλές εκλογές το 2023 θα προκαλέσει τη μεγάλη πρόκληση; Μήπως δηλαδή θα μπορούσε να προκύψει η προγραμματική σύγκλιση του προοδευτικού και Κεντροαριστερού χώρου με προοπτική τη δυνατότητα δημιουργίας Κεντροαριστερής διακυβέρνησης! Η καταλληλότερη χρονική στιγμή σίγουρα θα ήταν το διάστημα ανάμεσα στις πρώτες και τις δεύτερες εκλογικές αναμετρήσεις. Ωστόσο το θέμα θα ήταν αναγκαίο να μπει για συζήτηση και ζύμωση στον λαό πολύ ενωρίτερα. Με τον τρόπο αυτό θα δημιουργούνταν οι συνθήκες εξασφάλισης των λαϊκών κατακτήσεων που απειλούνται με κατεδάφιση, από τις πολιτικές της συντηρητικής διακυβέρνησης. Σίγουρα θα πρέπει να αναληφθούν γενναίες πρωτοβουλίες. Στο από που θα πρέπει να ξεκινήσουν αυτές, είναι ολοφάνερο! Πάντα ξεκινούν πρώτοι, εκείνοι που νοιώθουν περισσότερο ασφαλείς και ισχυροί που συγχρόνως όμως λειτουργούν «καλή τη πίστη».
Έτσι αποδεικνύεται και η μεγαλοθυμία των ηγετών, και συγχρόνως φανερώνεται η βούλησή τους, ότι πρώτο τους μέλημα είναι η αγάπη τους προς τον λαό και όλα τα υπόλοιπα κομματικά ή προσωπικά οφέλη, τα θέτουν σε δεύτερη μοίρα!
* Ο Γιώργος Ουρανός είναι ψυχολόγος, ouranosgeo@gmail.com