• Αναμένεται μείωση των κρουσμάτων στα βρέφη μέχρι και 70%
• «Ανάσα» στις δομές δημόσιας υγείας με τη μείωση των νοσηλειών
Μια σημαντική προσθήκη στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού ανακοινώθηκε στα τέλη Μαρτίου, όποτε και εγκρίθηκε στην Ελλάδα η χορήγηση του εμβολίου κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού -κοινώς βρογχιολίτιδα (RSV)- και στις έγκυες γυναίκες, προκειμένου να μεταφέρονται μέσω του πλακούντα τα αντισώματα στα έμβρυα.
Η εξέλιξη αυτή και υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι θα εμβολιάζονται οι μέλλουσες μητέρες, αναμένεται να μειώσει έως και 70% τα κρούσματα βρογχιολίτιδας σε βρέφη, σύμφωνα με τα δεδομένα που υπάρχουν από τις χώρες που έχουν ήδη εντάξει το εμβόλιο στη δική τους πρακτική, καθώς και από τα στοιχεία κλινικών δοκιμών.
Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κάποιο εμβόλιο που να χορηγείται σε βρέφη και παιδιά που να τα προστατεύει από τον ιό -πλην εξαιρέσεων τα νεογνά υψηλού κινδύνου, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα το 50% των νοσηλειών των παιδιών να έχει ως αιτία τη βρογχιολίτιδα τους χειμερινούς μήνες οπότε και ο συγκεκριμένος ιός είναι σε έξαρση.
Πλέον με τη χορήγηση του εμβολίου στις εγκύους μεταξύ της 32ης και 37ης εβδομάδας κύησης, τα νεογνά θα μπορούν να λάβουν έτοιμα αντισώματα, αποκτώντας προστασία για τους πρώτους μήνες της ζωής τους ακριβώς στην περίοδο έξαρσης του ιού, που στην Κρήτη είναι από Δεκέμβριο έως Μάρτιο.
Το θέμα της πρόληψης της βρογχιολίτιδας στα βρέφη είναι ένα θέμα που απασχολεί πολλά χρόνια την Ελλάδα, αλλά και όλο τον κόσμο, επεσήμανε μιλώντας στο «Ρ.Ν.» η πρόεδρος της Παγκρήτιας Παιδιατρικής Εταιρείας και διευθύντρια της Παιδιατρικής Κλινικής Γ.Ν.Ρ. Ελισάβετ Γιαννούση.
Όπως ανέφερε, παρά τις μελέτες για εμβόλια κατά του RSV που να ενδείκνυται η χορηγία τους σε νεογνά και παιδιά, οι προσπάθειες έχουν αποβεί άκαρπες, δημιουργώντας την ανάγκη να βρεθεί λύση για τη θωράκιση των νεογνών από τη νόσο με έμμεσο τρόπο, όπως είναι ο εμβολιασμός της γυναίκας κατά τη διάρκεια της κύησης.
Το συγκεκριμένο εμβόλιο κατά του RSV εντάχθηκε στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού για τους ενήλικες μεγάλης ηλικίας ήδη από πέρυσι και καθολικό αίτημα από τους υγειονομικούς ήταν να ενταχθούν και οι έγκυες στην εμβολιαστική ομάδα, συμβάλλοντας στην πρόληψη.
«Ενώ από πέρυσι είχε μπει το εμβόλιο ενάντια στον RSV στο πρόγραμμα εμβολιασμού ενηλίκων μεγάλης ηλικίας με αναπνευστικά προβλήματα, δεν είχε μπει στις έγκυες. Οπότε το ίδιο εμβόλιο κυκλοφορεί από πέρυσι για τους ηλικιωμένους και πλέον έχει υπογραφεί η σύσταση να γίνεται και στις έγκυες», σημείωσε η κ. Γιαννούση.
Εμβολιασμός των εγκύων που θα γεννήσουν στην περίοδο της επιδημίας
Η σύσταση αφορά τις εγκύους μεταξύ 32ης και 37ης εβδομάδας κύησης, με αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού από τον Νοέμβριο μέχρι τον Μάρτιο, δηλαδή την περίοδο έξαρσης του RSV. Έτσι οι πρώτες γυναίκες που θα εμβολιαστούν στην Ελλάδα αναμένεται να είναι όσες κυοφορούν το φθινόπωρο του 2025, σημείωσε η κ. Γιαννούση.
«Η σύσταση για εμβολιασμό είναι για τις έγκυες από 32 έως 37 εβδομάδων, που υπολογίζουν ότι έχουν πιθανή ημερομηνία τοκετού από Νοέμβριο μέχρι Μάρτιο. Άρα αυτές που είναι έγκυες τώρα δεν θα κάνουν το εμβόλιο, καθώς τελειώνει η επιδημία και δεν έχει νόημα. Θα εμβολιαστούν οι έγκυες που περιμένουν να γεννήσουν από του χρόνου πια, Νοέμβριο μέχρι Μάρτιο, περίοδος που είναι η έξαρση του ιού, γιατί έχει εποχική κατανομή, δεν έχουμε RSV το καλοκαίρι. Η λογική είναι να εμβολιαστούν οι έγκυες που το μωρό τους θα γεννηθεί στην περίοδο της επιδημίας, ώστε μέσω του πλακούντα να δώσουν έτοιμα αντισώματα στο μωρό, να μπορέσει να το προστατεύσει για τους έξι πρώτους μήνες ζωής, που θα συμπίπτουν με τους μήνες της επιδημίας του ιού».
Πάνω από το 50% της νοσηλείας των βρεφών έχει αιτία τη βρογχιολίτιδα
Την κύρια αιτία νοσηλείας των βρεφών αποτελεί η βρογχιολίτιδα, με την πλειονότητα των περιστατικών να εντοπίζεται σε βρέφη κάτω των έξι μηνών.
Στην περίοδο της επιδημίας τα νοσοκομεία «γεμίζουν» από κρούσματα βρογχιολίτιδας, με κάποια από αυτά να παρουσιάζουν και σοβαρές επιπλοκές.
«Τα μωρά κάτω του ενός έτους κινδυνεύουν από τη βρογχιολίτιδα. Τα βρέφη κάτω των έξι μηνών κάνουν σοβαρή νόσηση, νοσηλεύονται, και μπορεί να κάνουν και σοβαρές επιπλοκές, μέχρι και θάνατο».
Το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν υπήρξε κάποιο εμβόλιο που να αφορά στον γενικό πληθυσμό των βρεφών και των παιδιών, παρά μόνο σε νεογνά υψηλού κινδύνου, όπως τόνισε η κ. Γιαννούση, προκαλούσε αυτήν την έξαρση.
«Αυτήν τη στιγμή υπάρχει ενέσιμο αντίσωμα που γίνεται μια φορά τον μήνα για αυτήν την περίοδο των πέντε μηνών που είναι η επιδημία, αλλά γίνεται μόνο στα παιδιά υψηλού κινδύνου, στα πολύ πρόωρα και τα παιδιά με καρδιοπάθειες. Δεν γίνεται στον γενικό πληθυσμό. Έτσι λοιπόν βλέπουμε να γεμίζουν τα νοσοκομεία με μικρά βρέφη με βρογχιολίτιδα όλη αυτήν την περίοδο. Θεωρείται ότι αποτελεί πάνω από το 50% της αιτίας νοσηλείας βρεφών αυτήν την περίοδο. Δηλαδή απασχολεί σοβαρά την κοινότητα και τα μωρά η βρογχιολίτιδα».
Σημαντική επίδραση στη νοσηρότητα
Οι μελέτες που έχουν γίνει σε κλινικές και από τα στοιχεία που υπάρχουν από χώρες που ήδη χρησιμοποιούν το εμβόλιο κατά της βρογχιολίτιδας σε έγκυες, έχουν δείξει εντυπωσιακά αποτελέσματα, όπως σημείωσε η κ. Γιαννούση, με τη μείωση των κρουσμάτων να φτάνει μέχρι και το 70%, γεγονός που θα δώσει «ανάσα» και στις δομές υγείας.
«Το εμβόλιο θα έχει σημαντική επίδραση στη νοσηρότητα, στη χρήση υπηρεσιών υγείας και στις επιπλοκές, καθώς ένα μωρό που θα κάνει βρογχιολίτιδα, εάν είναι κάτω από 30 ημερών θα μπει σε μια μονάδα εντατικής, το κόστος είναι τεράστιο, η ταλαιπωρία του είναι μεγάλη, οι επιπλοκές είναι συχνές. Μπορεί να του αφήσει μια μόνιμη ευαισθησία στο αναπνευστικό του ακόμη και για έξι μήνες και κάθε φορά που θα κρυολογεί να κάνει συμπτώματα που το οδηγούν στο νοσοκομείο. Μπορεί να το οδηγήσει έπειτα σε επιπλοκές με πνευμονίες. Οπότε ακόμα και το 50% να φτάσουμε στη μείωση, θα είμαστε ευχαριστημένοι», επεσήμανε η κ. Γιαννούση.
Στην αναμονή για ενέσιμο αντίσωμα που να αφορά όλα τα βρέφη
Αναμένεται πλέον η κυκλοφορία και του μονοδοσικού ενέσιμου αντισώματος για όλα τα βρέφη, ανεξαρτήτως κινδύνου, το οποίο εφαρμόζεται ήδη σε χώρες όπως οι ΗΠΑ. Στην Ελλάδα προς το παρόν η μοναδική διαθέσιμη στρατηγική πρόληψης για τον ευρύτερο πληθυσμό είναι ο εμβολιασμός της εγκύου, τόνισε η κ. Γιαννούση.
«Αυτό που ακόμα περιμένουμε είναι ενέσιμο αντίσωμα που είναι σε μια δόση και θα χορηγείται σε όλα τα μωρά, ανεξαρτήτου εάν είναι υψηλού κινδύνου. Το συγκεκριμένο έχει πάρει έγκριση στο εξωτερικό, κυκλοφορεί στην Αμερική, που όποιο μωρό δεν έχει εμβολιαστεί η μάνα του του χορηγούν έτοιμα αντισώματα μόλις γεννηθεί. Όμως αυτό δεν έχει έρθει ακόμη στην Ελλάδα. Άρα αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα για την επόμενη περίοδο επιδημίας, τον επόμενο χειμώνα, ο μόνος τρόπος να προφυλάξουμε τα μωρά είναι να εμβολιαστεί η μητέρα τους».
