Του ΓΙΩΡΓΗ ΚΑΠΕΛΩΝΗ*
Μέρος 2ο
Στο συμβόλαιο δωρεάς από τον δήμο Ρεθύμνης προς το Δημόσιο των οικοπέδων που εγκαταστάθηκε η τότε σχολή Χωροφυλακής, αναφέρθηκα σε προηγούμενο άρθρο (Ρεθεμνιώτικα Νέα, 13/9/22).
Στη συνέχεια θα αναφερθώ στους όρους που αναφέρονται στο ίδιο συμβόλαιο, καθώς και στη χρήση των τριών δωρηθέντων οικοπέδων, αλλά και τμήματος τέταρτου οικοπέδου που χαρακτηρίστηκε το 1982 ως χώρος κοινόχρηστου πρασίνου.
Οι όροι τής δωρεάς
Στο συμβόλαιο (σημ.1) αναφέρεται ότι η δωρεά γίνεται «υπό τον αποκλειστικόν σκοπόν ότι θα χρησιμοποιήση ταύτα δια την νόμιμον λειτουργίαν τού ενταύθα παραρτήματος Σχολείου Χωροφυλακής».
Ο όρος αυτός είναι σαφέστατος! Υπάρχει αποκλειστικός σκοπός. Δηλαδή, καμιά άλλη χρήση δεν επιτρέπεται. Προφανώς ούτε και η ανέγερση τού νέου Αστυνομικού Μεγάρου. Η εκδοθείσα από την Υ.ΔΟΜ. άδεια οικοδομής παραβιάζει αυτόν τον όρο τού δωρητηρίου συμβολαίου και απορώ που ο δήμος όχι μόνον αποδέχεται αυτήν την διαφορετική χρήση, αλλά και την στηρίζει με την απόφαση τού δημοτικού συμβουλίου για την κατασκευή του Αστυνομικού Μεγάρου στον χώρο αυτό.
Στη συνέχεια του αναφερθέντος όρου τής δωρεάς αναφέρεται στο ίδιο συμβόλαιο και το εξής: «υπό τον ρητόν όρον και την ρητήν προϋπόθεσιν ότι εν ή περιπτώσει και οποτεδήποτε παύση λειτουργούσα η Σχολή Χωροφυλακής εν Ρεθύμνω … τότε αυτοδικαίως και άνευ ουδεμιάς ετέρας διαδικασίας κυρήσσεται άκυρον το παρόν συμβόλαιον ανακαλουμένης τής παρούσης δωρεάς, οπότε τα δωρούμενα ακίνητα επανέρχονται εις την πλήρη κυριότητα του δήμου».
Από παλιά σε όσους έχουμε ζήσει στο Ρέθυμνο, ήταν γνωστός αυτός ο όρος του συμβολαίου. Ενθυμούμαι τον πατέρα μου να τον αναφέρει συχνά. Όπως ενθυμούμαι και χρονικά διαστήματα, όχι μικρά, που δεν λειτουργούσε η σχολή. Και αυτά επιβεβαιώνονται με αυτό που διάβασα για «προσχηματική λειτουργία τής σχολής Χωροφυλακής» σε πρόσφατη δημοσίευση στον τοπικό τύπο. (σημ.2)
Από την άλλη μεριά, αυτό που οι δημότες κάτοικοι της περιοχής γνώριζαν όλα αυτά τα χρόνια, φαίνεται να μη γνωρίζει ο δήμος. Ή να μην τον ενδιαφέρει… Και, προφανώς, δεν αναφέρομαι μόνο στη σημερινή Δημοτική Αρχή.
Η χρήση των οικοπέδων
Μετά την εγκατάσταση της σχολής Χωροφυλακής φαίνεται ότι εξαρχής χρησιμοποιήθηκαν τόσο τα τρία δωρηθέντα οικόπεδα όσο και τμήμα τού τέταρτου οικοπέδου (βόρειο τμήμα τού τετραγώνου τών τετρακατοικιών) που δεν είχε δωριθεί και που, όπως εξήγησα στην προηγούμενη δημοσίευση, χαρακτηρίστηκε το 1982 ως κοινόχρηστος χώρος πρασίνου. Από τη μορφή τού μαντρότοιχου προς τη σημερινή οδό Δαφέρμου, φαίνεται ότι είναι ενιαία κατασκευή, συνεπώς από την έναρξη λειτουργίας τής σχολής υπάρχει μια πρώτη καταπάτηση.
Πολύ αργότερα, περί το 1980, κατασκευάζεται η εκκλησία τής Αγίας Ειρήνης στον «αύλειο χώρο τής σχολής Χωροφυλακής». Μόνο που επιλέγεται θέση ακριβώς στο καταπατημένο τμήμα βορείως τών τετρακατοικιών. Δεν γνωρίζω αν εκδόθηκε οικοδομική άδεια, αλλά εκτιμώ ότι έγινε αυτό που έμαθα ότι συνηθίζεται στις περιπτώσεις ιερών ναών δηλαδή με άδεια από τη Μητρόπολη. Θυμούμαι ότι τότε υπήρξαν αντιδράσεις κυρίως για το μέγεθος αλλά και την ακριβή θέση της εκκλησίας. Ενώ είχε ειπωθεί ότι θα χτιστεί ένα μικρό εκκλησάκι, τελικά κατασκευάστηκε ένας αρκετά μεγάλος ναός και μάλιστα πολύ κοντά στον ΝΑ μαντρότοιχο. Εύκολα διαπιστώνεται οπτικά και σήμερα η δυσαρμονία με τον περιβάλλοντα χώρο. Ο ναός θα έπρεπε να είναι αρκετά μικρότερος, αλλά και να είναι χτισμένος σε πιο κεντρικό σημείο τού οικοπέδου (π.χ. στο μέσο τού ανατολικού τοίχου).
Αρκετά αργότερα βορείως τού ναού κατασκευάστηκε και άλλο κτίσμα (υποθέτω για τις ανάγκες λειτουργίας τής σχολής) που υπάρχει μέχρι σήμερα. Ούτε για το κτίσμα αυτό γνωρίζω αν έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια. Η μορφή του πάντως (όσο φαίνεται απέξω, αλλά και από τους χάρτες τής google) περισσότερο θυμίζει αυθαίρετη κατασκευή παρά ένα νόμιμο κτίσμα.
Σε μια σειρά αυθαιρεσιών (κατάληψη οικοπέδου, ανέγερση ναού, κατασκευή κτιρίου) σε οικόπεδο που ανήκει στον δήμο και μάλιστα χαρακτηρίστηκε ως χώρος κοινόχρηστου πρασίνου το 1982, διαπιστώνουμε μια διαχρονική αδιαφορία τού δήμου, παρόλο που είναι ο κάτοχός του.
Με αφορμή την πρόσφατη εξέλιξη με την αίτηση ανάκλησης τής άδειας για το Αστυνομικό Μέγαρο, διάβασα δημοσίευμα (σημ.3) που αναφερόταν σε άγνοια από τον δήμο τού χαρακτηρισμένου πρασίνου, το οποίο και αμφισβητεί! Είναι κάτι το οποίο δε μπορώ να κατανοήσω…
Επίλογος
Στο άρθρο αυτό και στο προηγούμενο ανέφερα τεκμηριωμένα στοιχεία που αμφισβητούν τη νομιμότητα τόσο τής χρήσης μέρους τού οικοπέδου που σχεδιάζεται η κατασκευή τού νέου Αστυνομικού Μεγάρου, όσο και τής νομιμότητας τής άδειας που έχει εκδοθεί για τον σκοπό αυτό.
Έκλεισα το προηγούμενο άρθρο εκφράζοντας απορία σχετική με τη «νομιμότητα» τής άδειας.
Και κλείνω αυτό εδώ με μια ακόμη μεγαλύτερη απορία:
Πώς ο δήμος διαχρονικά παραμένει αδιάφορος σε κινήσεις που θίγουν δικαιώματά του και πώς σήμερα αποφασίζει, και μάλιστα με συντριπτική πλειοψηφία τού δημοτικού συμβουλίου, να μετέχει σε μια διαδικασία νομιμοποίησης σε μια ακόμη καταπάτηση δικών του δικαιωμάτων;
Δεν πρέπει να ξεχνούμε, και κυρίως δεν πρέπει να ξεχνούν οι δημοτικοί άρχοντες, ότι τα δικαιώματα τού δήμου δεν είναι τού δημάρχου και τών δημοτικών συμβούλων, είναι δικαιώματα των δημοτών και όλων τών κατοίκων τής πόλης.
Σημειώσεις
1) Συμβόλαιο υπ. αρ. 6939/2-10-1955 τού Συμβ/γράφου Σπ. Κ. Ανδρουλιδάκι.
2) Χάρη Στρατιδάκη: Το αστυνομικό μέγαρο, οι αντιδράσεις και η αναγκαιότητα ενός περιβαλλοντικού συλλόγου στο Ρέθυμνο, Rethemnosnews.gr, 3/8/22.
3) Ρεθεμνιώτικα Νέα 28/7/22, ρεπορτάζ τής Ελπίδας Αριστείδου με τίτλο «Εκτενής συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο για την ανέγερση του Αστυνομικού Μεγάρου».
* Ο Γ. Καπελώνης είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός