Αυξημένες είναι οι αφίξεις τουριστών που σημειώθηκαν φέτος το καλοκαίρι στην Κρήτη, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τις υψηλές πληρότητες των ξενοδοχειακών μονάδων και των τουριστικών καταλυμάτων. Εκτός από τα ξενοδοχεία, καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση του τουρισμού, φαίνεται ότι διαδραματίζουν τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης Airbnb, τα οποία σε τοπικό επίπεδο παρουσιάζουν σημαντική άνοδο στη ζήτησή τους τα τελευταία χρόνια.
H τουριστική κίνηση στα Airbnb το φετινό καλοκαίρι ήταν ικανοποιητική, τόσο στις κρατήσεις, όσο και στη διάρκεια διαμονής των επισκεπτών, όπως αναφέρουν ιδιοκτήτες τουριστικών πρακτορείων μιλώντας στα «Ρ.Ν.». Οι περισσότεροι βραχύχρονοι μισθωτές προέρχονται από την Αγγλία και την Αμερική, ενώ καταγράφεται ενδιαφέρον και από τη Γερμανία και τη Γαλλία. Η μέση διάρκεια της διαμονής τους είναι κάτι λιγότερο από μία εβδομάδα, με πράκτορες του τουριστικού κλάδου να υποστηρίζουν ότι, παρατηρούνται μεγάλες αποκλίσεις στις κρατήσεις ανάλογα με την τοποθεσία και την τιμή των καταλυμάτων.
Το παραλιακό μέτωπο του Ρεθύμνου, αλλά και περιοχές όπως το Ατσιπόπουλο και το Άδελε προσελκύουν τους επισκέπτες του νομού, με το Νότιο κομμάτι του Ρεθύμνου να απευθύνεται κυρίως σε επαναλαμβανόμενους επισκέπτες. Όπως σημειώνει ο Κωνσταντίνος Βασιλάκης, ιδιοκτήτης τουριστικού γραφείου διαχείρισης βιλών Airbnb στο Ρέθυμνο: «Αγγλία, Γερμανία, Αμερική και Γαλλία είναι οι χώρες από τις οποίες προέρχονται οι περισσότεροι επισκέπτες με μέσο όρο διαμονής στα έξι βράδια. Το 2018 ο μέσος όρος ήταν στα εννέα βράδια. Σχετικά με την τοποθεσία, οι προτιμήσεις είναι για θάλασσα και κοντά σε πόλη. Στο Ρέθυμνο το παραλιακό μέτωπο μέχρι τη Σκαλέτα, το Ατσιπόπουλο, Μαρουλά, Άδελε είναι περιοχές με έντονη κινητικότητα».
Ο ίδιος μιλώντας τα «Ρ.Ν.» για την πορεία της τουριστικής κίνησης το καλοκαίρι στα καταλύματα Airbnb ανέφερε ότι: «Εμείς διαχειριζόμαστε 285 συνολικά καταλύματα στην Κρήτη και περίπου 170 στο Ρέθυμνο. Σε σχέση με το περσινό καλοκαίρι καταγράψαμε μία άνοδο 25,8% σε τζίρο, στα ίδια καταλύματα, 66% σε γενική πληρότητα όλο το καλοκαίρι και αύξηση 30% στον αριθμό των κρατήσεων. Εκτιμώ ότι τα πήγαμε πολύ καλύτερα από τους μέσους όρους της αγοράς, όπου σημειώθηκε μικρότερη πληρότητα σε σχέση με πέρυσι».
Από την πλευρά της η Μαρία Καμπακάκη, ιδιοκτήτρια τουριστικού γραφείου διαχείρισης καταλυμάτων Airbnb, μιλώντας στα «Ρ.Ν.» για τις κρατήσεις της φετινής σεζόν είπε: «Τον Ιούλιο, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο τόσο σε κεντρικά σημεία όσο και σε περιφερειακά, πήγαμε πολύ καλά. Τον Ιούνιο δεν υπήρχε πολλή μεγάλη ζήτηση και αυτό οφείλεται στα ξενοδοχεία. Υπάρχει μία στροφή προς τα ξενοδοχεία ξανά, γιατί η έξαρση των καταλυμάτων Airbnb υπήρξε λόγω της πανδημίας και της επιθυμίας του κόσμου για ιδιωτικότητα. Πλέον δεν ισχύει τόσο αυτό. Η προσφορά πλέον στα Airbnb είναι τόσο μεγάλη, που πολλές φορές δεν μπορεί να καλύψει τη ζήτηση. Τέλος, η τιμολόγηση κάποιων Airbnb είναι στο ίδιο μέγεθος με τα ξενοδοχεία, χωρίς όμως να παρέχονται οι ανέσεις του ξενοδοχείου».
Ο Σεπτέμβριος θα είναι καθοριστικός μήνας για την εξαγωγή συμπερασμάτων για την καλοκαιρινή σεζόν, όπως και για τη δημιουργία συγκρίσεων με το περσινό καλοκαίρι, όπως σημείωσε η κ. Καμπακάκη. «Σε μία σύγκριση με το περσινό καλοκαίρι, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί ακόμα ο πολύ σημαντικός μήνας του Σεπτεμβρίου, τα καταλύματα Airbnb τα πήγαν λίγο χειρότερα από πέρυσι. Ο Σεπτέμβρης είναι καθοριστικός μήνας, τόσο για το ευρύτερο τουριστικό κομμάτι, όσο και για τα καταλύματα της πλατφόρμας».
Αναφορικά, με τους ετήσιους μέσους όρους μίσθωσης μίας κατοικίας, σημείωσε τη δυσκολία που παρατηρείται στον υπολογισμό τους και την απόκλιση ανάμεσα σε κατοικίες με παρόμοια χαρακτηριστικά, αλλά διαφορετική γεωγραφική τοποθεσία. «Ο ετήσιος μέσος όρος μίσθωσης ενός καταλύματος εξαρτάται από την τοποθεσία του καταλύματος. Δύο πανομοιότυπα σπίτια σε δύο διαφορετικές τοποθεσίες, μπορούν να εμφανίζουν μεγάλες διαφορές μεταξύ τους. Ένα κατάλυμα στο κέντρο του Ρεθύμνου μπορεί να εμφανίζει μίσθωση 100-150 ημερών. Αντίστοιχα, ένα κατάλυμα σε επαρχιακή περιοχή, μπορεί να κυμαίνεται στις 20-60 μέρες».
Ο Στράτος Μπερέτης, εκ μέρους του Συνδέσμου Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Πρακτορείων Ρεθύμνου, επιβεβαίωσε τις ικανοποιητικές πληρότητες τόσο στα Airbnb όσο και στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και υπογράμμισε ότι τα παράπονα των ξενοδόχων σχετίζονται με την προσπάθειά τους να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους. «Τόσο τα Airbnb όσο και τα ξενοδοχεία εμφάνιζαν υψηλές πληρότητες καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού και συνεχίζουν να το κάνουν και τον Σεπτέμβριο, ο οποίος είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καλοκαιρινής σεζόν. Όσον αφορά τις ενοχλήσεις των ξενοδόχων για τις συνέπειες των βραχυχρόνιων μισθώσεων, οι ξενοδόχοι επιδιώκουν απλά να αυξήσουν τη δική τους επιχειρηματική δραστηριότητα».
Περισσότερα από 20.000 τα καταλύματα Airbnb στην Κρήτη
Την ίδια στιγμή σύγχυση και διχογνωμία υπάρχει σχετικά με τα στατιστικά δείγματα που αφορούν τον αριθμό και τις μισθώσεις των καταλυμάτων στο νησί, καθώς στατιστικές υπηρεσίες, έρευνες και φορείς του τουρισμού παρουσιάζουν διαφορετικά δεδομένα. Σύμφωνα με έρευνα του AirDNA και της Hosthub, η Κρήτη έχει τα περισσότερα καταλύματα Airbnb στη χώρα, με τον αριθμό ενεργών καταχωρήσεων να είναι 25.934 σήμερα. Μεταπτυχιακή έρευνα του ΕΛΜΕΠΑ το 2024, μελέτησε ένα δείγμα 23.724 καταλυμάτων από 100.50 διαφορετικούς ιδιοκτήτες.
Ο Κώστας Βασιλάκης, ιδιοκτήτης επιχείρησης για τη διαχείριση βιλών Airbnb, μιλώντας στα «Ρ.Ν.», δήλωσε ότι σύμφωνα με την πλατφόρμα «Transparent», καταγράφονται 25.000 καταλύματα στην Κρήτη, ενώ ο Στράτος Μπερέτης, μέλος του Συνδέσμου Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Πρακτορείων Ρεθύμνου, σημείωσε ότι σύμφωνα με την Αμερικανική στατιστική υπηρεσία Key Data, τα καταγεγραμμένα καταλύματα είναι 28.300.
Στο Ρέθυμνο υπάρχει τεράστια προσφορά ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης και αυτό έχει οδηγήσει στο να μένουν πολλά καταλύματα αναξιοποίητα για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Αυτό είναι απόρροια και της ευρύτερης οικονομικής κρίσης. Όπως αναφέρει ο κ. Βασιλάκης: «Το Τransparent δίνει 25.000 καταχωρημένα καταλύματα, σύμφωνα με τα δικά μας δεδομένα».
O Στράτος Μπερέτης, μέλος του Συνδέσμου Τουριστικών Πρακτόρων Ρεθύμνου ανέφερε ότι υπάρχουν ανακρίβειες στα στοιχεία που καταμετρούν τα καταλύματα Airbnb στην Κρήτη, ενώ παραθέτει τα στοιχεία της πλατφόρμας Key Data: «Δεν έχουμε ακριβή στοιχεία πόσα είναι τα καταλύματα Airbnb στην Κρήτη. Κανείς δεν ξέρει. Βγαίνουν κάποια δεδομένα, αλλά δεν υπολογίζονται οι διπλοεγγραφές ή η καταχώρηση ενοικιάσεων δωματίων. Υπάρχουν πολλές φορές ακόμα και ξενοδοχεία στα στατιστικά δείγματα, τα οποία είναι ανακριβή. 28.300 καταγράφει τα καταλύματα η αμερικανική πλατφόρμα key data σε όλη την Κρήτη. Εγώ εκτιμώ ότι είναι κοντά στις 20.000. Έχει σημασία πόσα από αυτά είναι βραχυχρόνιας μίσθωσης και πόσα έχουν τουριστική άδεια και διεξάγουν επιχειρηματική δραστηριότητα; Εγώ πιστεύω πως τα περισσότερα έχουν», δηλώνει.
«Να μπουν κανόνες για τα Airbnb»
Από την πλευρά της η κ. Καμπακάκη στάθηκε στις αλλαγές που πρέπει να γίνουν για την ομαλότερη αξιοποίηση των Airbnb, ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες, αλλά και στην ποιότητα που οφείλει να τα χαρακτηρίζει. «Το λογικό είναι ότι πρέπει να υπάρχει ένας αριθμός καταλυμάτων Airbnb, ανάλογα με τον κόσμο που αναμένει να υποδεχτεί. Το πρόβλημα είναι ότι πολλά Airbnb δεν έχουν τις προδιαγραφές ενός ποιοτικού καταλύματος. Πρέπει τα διαθέσιμα καταλύματα να είναι υψηλού επιπέδου και να προσφέρουν μία ποιοτική διαμονή».
Ο Κώστας Βασιλάκης, ιδιοκτήτης τουριστικού πρακτορείου επεσήμανε την ανάγκη θέσπισης κανόνων περιορισμού των Airbnb για την προστασία ιδιωτών και τουριστικού κλάδου: «Συμφωνούμε όλοι ότι πρέπει να μπουν κάποιοι κανόνες στα Airbnb, περισσότερο για να προστατευτεί και ο ίδιος ο κόσμος. Πολλές φορές, μία ενοικίαση της κατοικίας συμφέρει περισσότερο από τη μετατροπή της σε Airbnb».
Τέλος, σημείωσε τη σημασία συνεργασίας ανάμεσα σε ξενοδόχους και Airbnb για την προώθηση του τουρισμού του τόπου και τις διαφορές ανάμεσα στα δύο προϊόντα. «Το τουριστικό προϊόν που προσφέρουν Airbnb και ξενοδοχεία είναι τελείως διαφορετικό. Ο ίδιος πελάτης αξιοποιεί και τα δύο προϊόντα, ανάλογα με τη μορφή του ταξιδιού. Τα Airbnb άνοιξαν προορισμούς που δεν θα ήταν προσβάσιμοι ποτέ, Κανονικά δεν θα έπρεπε να τσακώνονται οι ξενοδόχοι με τα Airbnb, θα έπρεπε να συνεργαζόμαστε για την προώθηση του κύριου ελληνικού τουριστικού προϊόντος».