Δυτικά και Νοτιοδυτικά της Κρήτης
Από τους ΑΝΔΡΕΑ Ν. ΑΓΓΕΛΑΚΗ* και ΑΝΤΩΝΗ ΦΩΣΚΟΛΟ**
Λίγο χρόνο μετά την ολοκλήρωση των τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών, που έγιναν στα δυο θαλάσσια blocks δυτικά και ΝΔ της Κρήτης, από την εξειδικευμένη PGS Νορβηγική εταιρία για λογαριασμό της ExxonMobil και της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρίας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΑΠ), ο διευθύνων σύμβουλός της κ. Άρης Στεφάτος, σημειώνει την αισιοδοξία του για αυτά τα κοιτάσματα και προϊδεάζει για τον πλούτο, που κρύβουν (Κολώνα, 2024).
Σε αυτά τα blocks υπάρχουν τουλάχιστον δέκα κοραλλιογενείς ύφαλοι με βιογενές φυσικό αέριο (Εικ. 1 και 2). Η ποσότητα εκτιμάται σε περίπου 10 τρισεκατ. m3. Με αυτή την ποσότητα μπορούμε να εξάγομε 200 δισεκατ. m3 φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) για 50 χρόνια, που υπολογίζεται ότι είναι η διάρκεια ζωής των κοιτασμάτων. Ο πρώτος στόχος είναι ένας γιγαντιαίος κοραλλιογενής ύφαλος που υπολογίζεται ότι περιέχει 1 τρισεκατ. m3 βιογενούς φυσικού αερίου και έπονται και άλλοι εννέα γιγαντιαίοι κοραλλιογενείς ύφαλοι.
Σύμφωνα με τον Νόμο 4001/2011 του Γ. Μανιάτη, από αυτήν την αξιοποίηση το Ελληνικό Δημόσιο θα εισπράξει από την ExxonMobil το 20 % της αξίας των 325.000 τρισεκατ. m3 κοιτασμάτων (με 10 $/1000 m3 φυσικού αερίου), που ανέρχεται συνολικά σε 3.250 τρισεκατ. $, δηλαδή 650 τρισεκατ. $. Επίσης η Περιφέρεια Κρήτης θα εισπράξει 0,05 %, δηλαδή 1,625 τρισεκατ. $. Η Χώρα μας με το ποσό των 650 τρισεκατ. $, θα αποπληρώσει το δημόσιο χρέος των 0,40 τρισεκατ. $ και θα μείνουν 649,6 τρισεκατ. $ για όλες τις υπόλοιπες χρήσεις. Ένα αμύθητο ποσό με τεράστιο οικονομικό όφελος για την περαιτέρω ανάπτυξη της Ελλάδας, που θα την καταστήσει πρότυπη χώρα της ΕΕ.
Ο μόνος πολιτικός, που είχε ενσκήψει σοβαρά και αναδείξει αυτό το θέμα, ήταν ο καθηγητής κ. Γιάννης Μανιάτης, που διετέλεσε υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής από το 2009-2012. Αν τότε είχε παραταθεί η παραμονή του ως υπουργού, η Ελλάδα θα είχε επιλύσει τα οικονομικά και τα άλλα προβλήματά της, θα είχε καταστεί διεθνής ενεργειακός κόμβος και σήμερα θα ήταν μια άλλη πρότυπη χώρα.
Η εκμετάλλευση είναι αναγκαία και προγραμματίζεται να ξεκινήσει από την εταιρεία ExxonMobil τον Σεπτέμβριο του 2025. Βεβαίως, πρέπει να προηγηθεί η κατασκευή της πλατφόρμας εξόρυξης του φυσικού αερίου, που θα κοστίσει περίπου 4 δισεκατ. $ (Εικ. 3) και να δημιουργηθούν οι εγκαταστάσεις υγροποίησης του φυσικού αερίου (LNG) στην νήσο Γαύδο, όπως επίσης και οι λιμενοβραχίονες υποδοχής των πλοίων φόρτωσής του.
Όλες οι διαδικασίες απαιτούν την ύπαρξη εξειδικευμένου προσωπικού. Εκτιμάται ότι για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου που βρίσκεται στους 10 στόχους θα χρειαστούν περίπου 10 χιλιάδες άτομα. Η σημασία της εκμετάλλευσης αυτών των κοιτασμάτων είναι τεράστια και αναβαθμίζει εκθετικά τον ρόλο και τη θέση της Ελλάδας στην ανατολική Μεσόγειο.
Βιβλιογραφία
Φώσκολος, Α. και Αγγελάκης, Α. Ν. (2024). Η Πρόοδος και οι εκτιμήσεις της εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων δυτικά και ωοτιοδυτικά της Κρήτης. ΠΑΤΡΙΣ Ηρακλείου 15/2/2024, https://patris.gr/2024/02/15/proodos-oi-ektimiseis-tis-ekmetalleysis-ton-ydrogonanthrakon-dytika-notiodytika-tis-kritis/
Κολώνα, Χ. (2024). Υψηλές προσδοκίες για τα κοιτάσματα αερίου στην Κρήτη. Το Βήμα 12/5/2024, Αθήνα.
*Ο Ανδρέας Ν. Αγγελάκης είναι Επίτιμο Μέλος και Διακεκριμένο Fellow της Παγκόσμιας Εταιρίας Νερού (IWA)
**O Αντώνιος Φώσκολος είναι ομότιμος καθηγητής του τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης και Ερευνητής της Γεωλογικής Υπηρεσίας του Καναδά