Βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας σχολικής χρονιάς και όπως κάθε χρόνο τα σχολεία σε όλη τη χώρα έχουν πολλαπλά προβλήματα άλυτα, με την ευθύνη πάντα να βαρύνει το υπουργείο Παιδείας.
Οι εκπαιδευτικοί έχουν δεχθεί αρκετά σκληρή κριτική τα τελευταία χρόνια. Ένα πάρα πολύ εύκολο πράγμα είναι να κάνεις κριτική και μάλιστα κακή κριτική. Το δύσκολο είναι να κάνεις καλόπιστη κριτική.
Είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι το επάγγελµα του εκπαιδευτικού έχει δεχθεί πολλά χτυπήματα κάτω από τη μέση και αρκετά κακή κριτική. Οι πάντες γνωρίζουν ότι σε κάθε επάγγελµα υπάρχουν άτομα που δεν λειτουργούν σωστά. Αυτό όμως δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να μειώνει τους υπόλοιπους που πασχίζουν για κάτι καλύτερο. Ακούγεται μάλλον σαν αστείο, αλλά δεν είναι, ότι αρκετοί εκπαιδευτικοί σήμερα λειτουργούν πλέον περισσότερο σαν εθελοντές, παρά σαν αμειβόμενοι, αν αναλογιστούμε το µισθό που παίρνουν πλέον και βέβαια τις συνθήκες εργασίας τους. Το χειρότερο όμως δεν είναι ότι ο εργοδότης, (βλέπε υπουργείο Παιδείας), δεν εκτιµά την εκπαίδευση και το δείχνει σε κάθε ευκαιρία. Το χειρότερο είναι ότι οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών με αριστοτεχνική μαεστρία, έχουν φέρει αντιμέτωπες όλες τις κοινωνικές κάστες, με αποτέλεσμα όλοι να λένε εναντίων όλων το κλασικό απόφθεγμα-ανέκδοτο, να του πεθάνουν τα μισά πρόβατα για να έχω εγώ περισσότερα!
Ευτυχώς ακόμα υπάρχει κάποια εκτίµηση από ελάχιστους που πραγματικά ξέρουν τι ακριβώς κάνει ο εκπαιδευτικός και πόσο πασχίζει κάθε μέρα στο σχολείο, για να γεμίσει με όση περισσότερη γνώση μπορεί και του επιτρέπει το σύστημα τη φαρέτρα του μαθητή, έτσι ώστε να έχει τη δυνατότητα να ανταπεξέλθει αύριο στις προκλήσεις της ζωής, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Ένας εκπαιδευτικός κατά τη διάρκεια της ηµέρας καλείται να παίξει πολλούς ρόλους πέρα από τη συγκεκριμένη του παιδαγωγού που έχει ταυτιστεί. Αυτή του αστυνόμου, του ψυχολόγου, του μέντιουμ, του οικογενειακού συµβούλου, του γιατρού, αλλά και του υδραυλικού, του µαραγκού, πολλές φορές του θηριοδαμαστή (κυρίως αυτή!) και άλλων. Παρ’ ότι είναι εξαιρετικά υπεύθυνη και επώδυνη διαδικασία οι περισσότεροι, εκπαιδευτικοί το ευχαριστιούνται, γιατί νιώθουν ότι προσφέρουν (και πραγματικά προσφέρουν), πολύ περισσότερα από εκείνα για τα οποία κλήθηκαν από την υπηρεσία τους.
Φήμες λένε ότι ποτέ σε κανέναν δεν άρεσε ιδιαίτερα το σχολείο. Αυτό μέχρι τα πρόσφατα χρόνια θα μπορούσε να δικαιολογηθεί με αρκετούς τρόπους. Στη σημερινή κοινωνία όμως αν το παιδί δεν μπορεί να ευχαριστιέται τη μάθηση, όλο το εκπαιδευτικό σύστημα σημαίνει πως έχει αποτύχει παταγωδώς. Και η αλήθεια είναι ότι κανένας μαθητής στη σημερινή εποχή δεν ευχαριστιέται το σχολείο έτσι όπως το έχουν καταντήσει. Γι’ αυτό άλλωστε και το εκπαιδευτικό σύστημα στη χώρα μας φλερτάρει μόνιμα και σταθερά με την αποτυχία.
Η κοινή γνώμη με μεγάλη ευκολία, και το ξέρουν οι υπεύθυνοι βέβαια, επηρεάζεται από τα ελεγχόμενα ΜΜΕ που λένε αυτό που επιθυμούν, αγνοώντας και αποκρύπτοντας την ουσία των πραγμάτων που δεν τους συμφέρει. Οι γονείς και όλος ο κόσμος δυστυχώς, επηρεάζονται από τα κατευθυνόμενα ΜΜΕ, φυσικά όχι μόνο σε θέματα παιδείας. Πως μπορείς να δουλέψεις σωστά όμως, όταν δεν σε εμπιστεύεται ο άλλος; Πρέπει να υπάρχει εκτίμηση στην εκπαιδευτική διαδικασία, γιατί πολύ απλά οι γονείς εμπιστεύονται στον εκπαιδευτικό κόσμο ότι πιο εύπλαστο έχει η κάθε κοινωνία σε όλο τον κόσμο, τα παιδιά τους! Και παρά τα προβλήματα που υπάρχουν χρόνια τώρα στην παιδεία και θα συνεχίσουν να υπάρχουν απ’ ότι φαίνεται, η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών κάνει εξαιρετικά καλά τη δουλειά της, πολλές φορές μάλιστα πέρα από τις προσδοκίες όλων των εμπλεκόμενων στη μαθησιακή διαδικασία.
Τα οικονομικά δεδομένα όπως έχουν διαμορφωθεί στην εκπαιδευτική κοινότητα πλέον σήμερα, κυρίως στους πρωτοδιόριστους αναπληρωτές, δεν απέχουν και πολύ από εκείνα πριν από 50-60 χρόνια, όταν ο δάσκαλος έμενε σε ένα δωματιάκι μέσα στο σχολείο τρώγοντας το φαγητό που του πήγαιναν οι μαθητές!
Κάθε μέρα, λόγω δουλειάς, μιλώ με συνάδελφους για εκπαιδευτικά θέματα. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί αισθάνονται εντελώς μόνοι, παρατημένοι στην κυριολεξία από το σύστημα, αλλά συνεχίζουν να προσφέρουν αυτό που ξέρουν πάρα πολύ καλά. Τη γνώση στους μαθητές τους.
Ποιον δεν θα ενοχλούσε το επίπεδο της διαβίωσης που έχουν οδηγήσει τους εκπαιδευτικούς όχι του ενός, αλλά των δυο-τριών ή και τεσσάρων μεταπτυχιακών τίτλων; πόσο πιο κάτω πια μπορούν να σε φτάσουν; Έχουμε πιάσει πάτο! Έχω την εντύπωση ότι αν άφηναν την εκπαιδευτική κοινότητα εντελώς στην ησυχία της ίσως τα πράγματα από φυσιολογική αντίδραση και μόνο να πήγαιναν καλύτερα.
Έχουν βαρεθεί όλοι στην εκπαίδευση να ακούν εξαγγελίες για το «νέο σχολείο» (υπολογιστές, νέα μαθήματα, νέες τεχνολογίες, διαδραστικοί πίνακες) από τα οποία τα περισσότερα από αυτά είναι ανεφάρμοστα. Ο λόγος; Απλός! Παίρνουν ένα ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό σύστημα και χωρίς καν να μπουν στον κόπο να το προσαρμόσουν στα ελληνικά δεδομένα, προσπαθούν να το εφαρμόσουν χωρίς καν τις στοιχειώδεις υποδομές. Αγνοούν πως ακόμα δεν έχει εφευρεθεί ο τρόπος να κάνουν ομελέτα χωρίς αυγά! Δεν μπορεί κανένας από τους «ειδικούς» του υπουργείου Παιδείας να καταλάβει ότι δεν είναι όλες οι συνταγές το ίδιο καλές για όλους. Δεν είναι κακό να προσπαθούν να βάλουν νέες τεχνολογίες και μαθήματα στο σχολείο. Κακό είναι να μην ξέρουν πώς να τα βάλουν και να μη βρίσκουν ποτέ τον δρόμο..
Οι καρεκλοκένταυροι του υπουργείου Παιδείας, δεν έχουν πατήσει το πόδι τους ποτέ σε σχολείο, ειδικά της επαρχίας, για να δουν πως λειτουργεί, να ζυγίσουν τα πράγματα και να αποφασίσουν επιτέλους! Τι θέλουν να φτιάξουν; Μαθητές πρότυπα για µια ρομποτικά βιομηχανοποιημένη κοινωνία; που έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει στην Ελλάδα και που να µην γνωρίζουν τίποτα άλλο, πέρα από το να λύνουν πράξεις; Άτομα που δεν ξέρουν να εκφραστούν και αν τους δώσεις ένα κατσαβίδι δεν ξέρουν να το χρησιμοποιήσουν; Η μήπως άτομα με χαμόγελο που θα αγαπούν αυτό που κάνουν και που θα μπορούν να προσαρμοστούν σε όλες τις κοινωνικές καταστάσεις που θα βρεθούν πολύ εύκολα, προβάλλοντας και την ανάλογη αντίσταση σε κάθε περίπτωση, αν χρειαστεί;
Οι μαθητές για να αγαπήσουν το σχολείο θα πρέπει να τους δημιουργήσει η πολιτεία ένα σχολείο ανοικτό στην κοινωνία, με χαρούμενες δράσεις, που θα δίνουν πολλαπλά κίνητρα στο μαθητή, όπως θεατρικά και μουσικά δρώμενα, (που και τώρα υπάρχουν αλλά μόνο χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες των εκπαιδευτικών και έξω από το πρόγραμμα του σχολείου) για να λένε στους γονείς τους ότι χαίρονται που πάνε στο σχολείο, και όχι ότι κάνουν καταναγκαστικά έργα!. Κάτι τέτοιο θα γίνει μόνο στην περίπτωση που οι μαθητές νιώθουν πως περνάνε πραγματικά πολύ καλά στο σχολείο.
Στη σημερινή πραγματικότητα δυστυχώς, οι μαθητές περνούν καλά μόνο στις εκδρομές και στο έθιμο των καταλήψεων κάθε χρόνο.
Κάποτε στην Ελλάδα θα πρέπει να καταλάβουμε ότι εθνικά θέματα, όπως είναι η παιδεία δεν μπορεί να είναι έργο ατοµικό, ενός υπουργού και μόνο, αλλά ομαδικό. Με λίγα λόγια θα πρέπει να καθίσουν μαζί καλοπροαίρετα στο ίδιο τραπέζι υπουργός, συνδικαλιστές όλων των παρατάξεων, γονείς, αλλά και μαθητές, και να μην σηκωθούν από το τραπέζι αν δεν βρουν λύση στο εκπαιδευτικό πρόβλημα της χώρας. Τότε και μόνο τότε ο εκπαιδευτικός θα είναι περήφανος για το λειτούργημα που κάνει, ο υπουργός που στη θητεία του επιτέλους έγινε κάτι, ο γονιός θα είναι περήφανος για τους καθηγητές που κάνουν μάθημα στο παιδί του και ο μαθητής θα είναι πάντα συνειδητοποιημένος με χαμόγελο και θα σέβεται αυτόν που πασχίζει με κάθε δυνατό και αδύνατο τρόπο, να του δώσει τα καλύτερα εφόδια για τη ζωή του. Όλα τα άλλα θα είναι απλά ουτοπικές εξαγγελίες, χαμένος χρόνος, και πεταμένα λεφτά από την τσέπη του Έλληνα φορολογούμενου, χωρίς ποτέ να υπάρξει πιθανότητα για ένα καλό και επιθυμητό αποτέλεσμα, που θα οδηγήσει επιτέλους την ελληνική παιδεία στον 21ο αιώνα.