Πρωτοποριακά πειράματα με τη χρήση νέων τεχνολογιών και καινοτόμων πρακτικών που έχουν εφαρμογή σε διάφορους τομείς της κοινωνικής ζωής και σε επιστημονικά πεδία όπως είναι η ιατρική, η αρχαιολογία αλλά και η φυσική πραγματοποιούνται στο Κέντρο Φυσικής Πλάσματος και Λέιζερ στο Τ.Ε.Ι. Κρήτης, το οποίο έχει ήδη ξεκινήσει τη λειτουργία του.
Είκοσι επιστήμονες, καθηγητές του Τ.Ε.Ι. Κρήτης, ερευνητές από το εξωτερικό αλλά και μεταπτυχιακοί φοιτητές εργάζονται τους τελευταίους μήνες στο ερευνητικό κέντρο, όπου μεταξύ άλλων διεξάγεται και το Πρόγραμμα ΗΙPER (High Power Experimental Research Facility), που αφορά στην παραγωγή καθαρής ενέργειας μέσα από τη σύντηξη πυρήνων υδρογόνου με λέιζερ.
Τις εγκαταστάσεις του Κέντρου Φυσικής Πλάσματος και Λέιζερ του Τ.Ε.Ι. Κρήτης, στα Τρία Μοναστήρια, που σκοπό έχει να αποτελέσει σημείο αναφοράς όχι μόνο σε πανελλαδικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο σε ό,τι αφορά τα θέματα τεχνολογίας λέιζερ επισκέφτηκαν το πρωί του Σαββάτου ο αναπληρωτής υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας Κώστας Φωτάκης και ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός.
Οι δυο υπουργοί ξεναγήθηκαν στους χώρους από τον διευθυντή του, Μιχάλη Ταταράκη και τον καθηγητή του Τ.Ε.Ι. Κρήτης, Νεκτάριο Παπαδογιάννη, και είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά και να ακούσουν για την ερευνητική εργασία που εκπονείται στο HIPER.
Ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Έρευνας Κώστας Φωτάκης σε σχετικές δηλώσεις του έκανε λόγο για ένα πολλά υποσχόμενο ερευνητικό κέντρο τονίζοντας τις δυνατότητες και τις ικανότητες του επιστημονικού προσωπικού του, αλλά και τα αποτελέσματα των πρότυπων πειραμάτων που πραγματοποιούνται, τα οποία όπως είπε μελλοντικά θα μπορούν να εφαρμοστούν σε πολλά επιστημονικά πεδία. Ειδικότερα, ανέφερε: «Είναι πολύ σημαντικό όχι μονάχα από την άποψη της καινούριας γνώσης που δημιουργεί σε ένα τομέα που υπόσχεται πολλά και που ουσιαστικά είναι ένας τομέας -ο τομέας της φωτολυτικής- που συνδέεται το λέιζερ με την ύλη, με πολλές εφαρμογές στην ιατρική και αλλού. Εκείνο το οποίο προσδοκούμε, είναι να συνεισφέρει ουσιαστικά στο «χτίσιμο» της οικονομίας της γνώσης, να αποτελέσει ένα εργαλείο αναπτυξιακό. Πέρα από αυτό όμως το κέντρο καταδεικνύει το δυναμικό που υπάρχει, όχι μόνο στην Κρήτη αλλά γενικότερα στο δημόσιο σύστημα παιδείας αλλά και έρευνας, αφού τα άτομα που εργάζονται έχουν εκπαιδευτεί σε ελληνικά πανεπιστήμια -εδώ υπάρχει και προσέλκυση επιστημόνων από το εξωτερικό, κάτι που δείχνει το δυναμικό το οποίο είναι εξαιρετικό».
Ο Μιχάλης Ταταράκης, διευθυντής Κέντρου Φυσικής Πλάσματος και Λέιζερ αναφερόμενος στο έργο που επιτελείται στο Ερευνητικό Κέντρο του Τ.Ε.Ι. Κρήτης ανέφερε: «Βρισκόμαστε σε μια μεγάλη προσπάθεια, ώστε το Ερευνητικό Κέντρο να λειτουργήσει με πρότυπα υψηλού επιπέδου και ήδη είμαστε σε πλήρη λειτουργία, ωστόσο συνεχώς αναπτυσσόμαστε τόσο σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού όσο και εξοπλισμού. Το ερευνητικό κέντρο σχετίζεται με την αλληλεπίδραση πολύ υψηλής έντασης ακτινοβολία λέιζερ με ύλη, με πολλές εφαρμογές που σχετίζονται τόσο με την αλληλεπίδραση των σωματιδίων που παράγονται με υλικά και την μελέτη φαινομένων βασικής φυσικής, αλλά σχετίζεται επίσης και με εφαρμογές που προκύπτουν από αυτές τις αλληλεπιδράσεις των λέιζερ με την υλη. Γίνονται πολλά πειράματα και ο βασικός εξοπλισμός που έχουμε είναι λέιζερ υψηλής έντασης και ισχύος, που όταν αυτό αλληλεπιδράσει με την ύλη, με τα υλικά σώματα, παράγει πλάσμα. Το πλάσμα είναι τέταρτη κατάσταση της ύλης μέσα από το οποίο παράγονται σωματίδια υψηλής ενέργειας όπως πρωτόνια, ηλεκτρόνια, φωτόνια και κατά συνέπεια χρησιμοποιώντας αυτές τις δευτερογενείς πηγές ακτινοβολίας μπορούμε να δούμε φαινόμενα στην φυσική, τα οποία δεν έχουν παρατηρηθεί μέχρι σήμερα. Επίσης γίνονται εφαρμογές, όπως για παράδειγμα εφαρμογές που σχετίζονται με την αρχαιολογία, εφαρμογές ιατρικής, άρα υπάρχει μια προέκταση στην κοινωνική ζωή του τόπου».
Το Υπουργείο υποστηρίζει με δράσεις και προγράμματα τα Ερευνητικά Κέντρα
Ο αναπληρωτής υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας Κώστας Φωτάκης έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο ρόλο του αρμόδιου υπουργείου σε ό,τι αφορά την προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας μέσα από προγράμματα και δράσεις που συμβάλλουν σε αύτη την κατεύθυνση επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι ερευνητικά κέντρα όπως αυτό του Ρεθύμνου θα συμβάλλουν και στην παραμονή των νέων επιστημόνων στη χώρα μας.
Σε σχετικές δηλώσεις του ο κ. Φωτάκης είπε: «Από τη δική μας πλευρά, αυτό το οποίο έχουμε κάνει είναι ότι έχουμε δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στον τομέα της έρευνας και αυτό καταδεικνύεται όχι μόνο από τη θέσπιση χαρτοφυλακίου ειδικά για την έρευνα και την καινοτομία αλλά και από το γεγονός ότι το 2016 είχαμε 30% αύξηση στους πόρους που διατίθενται για την έρευνα. Τα πρόσφατα μέτρα που έχουν ληφθεί μέσα από μια δανειακή σύμβαση που έγινε με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη δημιουργία του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας, πραγματικά περιμένουμε να απογειώσει την έρευνα στη χώρα. Μας ενδιαφέρει πάρα πολύ και η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας και για αυτό έχει δημιουργηθεί ένας μηχανισμός -ένα υπερταμείο συμμετοχών- μαζί με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων- που θα ξεκινήσει τη λειτουργία του από τον επόμενο μήνα και θα δώσει τη δυνατότητα σε ερευνητικές ιδέες ή αξιοποιήσιμα αποτελέσματα να μετατραπούν σε επιχειρηματικές δραστηριότητες. Το Εργαστήριο εδώ πράγματι συνεισφέρει σε αυτό τον σκοπό -υπάρχει μια ευρεία περιοχή δυνατών εφαρμογών και στην ιατρική και στην κατεργασία υλικών- μιλάμε νέων προηγμένων υλικών που έχουν μεγάλη τεχνολογική αξία- και σε τεχνολογικές εφαρμογές. Εκείνο το οποίο προσβλέπουμε είναι ότι συνεισφέρει στις γνώσεις του τομέα της αλληλεπίδρασης της ακτινοβολίας με την υλη. Πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν είναι προβλέψιμο πολλές φορές το που θα αξιοποιηθεί κάτι. Άρα από τη μια πλευρά στηρίζουμε προγράμματα που συνδέονται με την ικανοποίηση αναγκών της αγοράς και της οικονομίας που υπάρχει σήμερα και από την άλλη υποστηρίζουμε και προγράμματα που βασίζονται στην επιστημονική περιέργεια, δηλαδή δεν οδηγούν στην ικανοποίηση της σημερινής οικονομίας αλλά στο μετασχηματισμό της σημερινής οικονομίας και αυτό είναι πολύ σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο για την οικονομία της χώρας» και πρόσθεσε: «Η πολιτική που κάνουμε είναι μια πολιτική που δημιουργεί ερευνητικές ευκαιρίες και δημιουργεί και τους επιστημονικούς θύλακες όπου μπορούν να υλοποιηθούν αυτές οι ευκαιρίες. Αυτοί οι θύλακες πρέπει να είναι ιδιαίτερα ελκυστικοί, γιατί κάτι στο οποίο στοχεύει το υπουργείο είναι η ανάσχεση της μεγάλης φυγής επιστημόνων στο εξωτερικό. Θέλουμε να υπάρχει κινητικότητα επιστημόνων, όχι όμως μονόπλευρη φυγή στο εξωτερικό. Η ύπαρξη μονάδων σαν αυτή συγκλίνουν στο να υπάρχουν θύλακες ποιότητας, να μένουν άνθρωποι εδώ και να επανέρχονται και άτομα από το εξωτερικό και για αυτό έχουμε αναπτύξει διάφορα προγράμματα μέσω του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας, που βρίσκονται σε εξέλιξη -έχουμε κάνει τις προκηρύξεις και έχουμε φτιάξει και το θεσμικό πλαίσιο με τις πρόσφατες παρεμβάσεις που έγιναν στο νόμο για την έρευνα, ώστε τα περιβάλλοντα αυτά να είναι ελκυστικά για τους νέους επιστήμονες να επιτελέσουν το ερευνητικό τους έργο».
Από την πλευρά του ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός σε δηλώσεις του σημείωσε: «Είχαμε την ευκαιρία να ενημερωθούμε από το επιστημονικό προσωπικό για την δουλειά και την προοπτική αυτού του σημαντικού ερευνητικού κέντρου. Νομίζω ότι είναι πραγματικά μια μεγάλη τιμή για το Πανεπιστήμιο, το Τ.Ε.Ι., για την επιστημονική και ερευνητική κοινότητα της Κρήτης η λειτουργία αυτής της δομής. Υπάρχει υψηλής ποιότητας επιστημονικό και ερευνητικό έργο, παράγεται προηγμένη τεχνολογία, υπάρχει μια βασική έρευνα πάνω στην αλληλεπίδραση της τεχνολογίας του λέιζερ με την υλη και οι εφαρμογές αυτών των ερευνών ανοίγουν μεγάλες δυνατότητες για την εφαρμογή τους και στο χώρο της ιατρικής. Υπάρχει μια συνεννόηση, συνεργασία και δίαυλος επικοινωνία και με το Πανεπιστήμιο και με το Ι.Τ.Ε. για το πώς αυτά τα αποτελέσματα των ερευνών θα μπορούν να υπηρετήσουν πρακτικά τις νέες προσεγγίσεις της ιατρικής και κυρίως της εξατομικευμένης θεραπευτικής προσέγγισης, ειδικά στο χώρο του καρκίνου. Είναι ένα νέο πεδίο αυτό, υπάρχει διεθνές επιστημονικό ενδιαφέρον, όλη αυτή η συζήτηση και αυτά τα βήματα που γίνονται αποδεικνύουν κατά την άποψή μου ότι και το δημόσιο πανεπιστήμιο και τα ερευνητικά κέντρα της χώρας και το δημόσιο σύστημα υγείας παρά τα προβλήματα, τις δυσκολίες, την παρατεινομένη δημοσιονομική κρίση, τις δυσκολίες στην καθημερινότητα, εξακολουθούν να έχουν πολύ μεγάλη αξιοπιστία, εξακολουθούν να έχουν, ιδιαίτερα τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα, πόλο έλξης επιστημόνων και ερευνητών από το εξωτερικό. Είναι μια τεράστια συμβολή αύτη στην προοπτική ανάκαμψης της οικονομίας της χώρας, μπορούν να αποτελέσουν μια απάντηση στο φαινόμενο της επιστημονικής μετανάστευσης που έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια».