Το Μπέρκλεϋ, το Χάρβαρντ και η Ελληνική οικονομία
Θα χρειαστεί να οδηγηθούμε περίπου 60 χρόνια πίσω, το 1960 όταν Πρωθυπουργός της χώρας μας ήταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας ο Ξενοφών Ζολώτας.
Με πρωτοβουλία του Ζολώτα, ο Ανδρέας Παπανδρέου, τότε καθηγητής Οικονομικών του καλύτερου μαζί με το Χάρβαρντ, Πανεπιστήμιου της Αμερικής, του Μπέρκλεϋ, προσκαλείται στη Ελλάδα και τοποθετείται Επιστημονικός Διευθυντής στο νεοσύστατο Κέντρο Οικονομικών Ερευνών (Κ.Ο.Ε.), και το οποίο λειτουργεί και σήμερα όπου έχει μετονομαστεί σε ΚΕΠΕ.
Μαζί με τον επίσης καθηγητή Οικονομικών του Μπέρκλεϋ, Αδαμάντιο Πεπελάση, έρχονται σε επαφή με τα Πανεπιστήμια Μπέρκλεϋ και Χάρβαρντ και με χρηματοδότηση των Ιδρυμάτων Ροκφέλερ και Φορντ, αρχίζουν να μελετούν την οικονομική θέση της Ελλάδας και τις δυνατότητές της για την οικονομική της Ανάπτυξη.
Το πρώτο βιβλίο μάλιστα το έγραψε ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου, με τη βοήθεια πλειάδας συνεργατών του, όπως αναφέρονται σε αυτό, με τίτλο «Στρατηγική Οικονομικής Αναπτύξεως της Ελλάδος».
Σε αυτό ο Ανδρέας Παπανδρέου, αφού διενεργεί μια «ακτινογραφία» των οικονομικών δεδομένων, προτείνει 12 εναλλακτικά σχέδια ανάπτυξης για την Ελληνική οικονομία, διαρθρωμένα σε βήματα τα οποία φθάνουν έως και το 1972 και σε συγκεκριμένους τομείς με βάση τους οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες της χώρας.
Η εγκατάλειψη μιας κορυφαίας μελέτης
Δυστυχώς τα επόμενα χρόνια χαρακτηρίστηκαν από τις έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις στα πολιτικά δρώμενα της χώρας, με τις εκλογές της βίας και νοθείας του 1961, την μεγάλη εκλογική νίκη της Ένωσης Κέντρου του 1964 αλλά και την τραγικότητα της αποστασίας το 1965, για να καταλήξουν στην κατάλυση της Δημοκρατίας και την εγκαθίδρυση της στυγνής δικτατορίας το 1967.
Όπως καταλαβαίνομε η όλη μελέτη του Παπανδρέου δεν κατάφερε να εφαρμοστεί. Σήμερα 60 χρόνια περίπου μετά μπορούμε να διαπιστώσουμε, ότι, από τότε, δεν υπήρξε άλλη τόσο επιστημονική και ολοκληρωμένη προσπάθεια σχεδιασμού της ανάπτυξης της Ελληνικής οικονομίας.
Ισχυριζόμαστε λοιπόν ότι σήμερα, όπου οι πολιτικές συνθήκες είναι πιο κοντά στη πραγματικότητα από κάθε άλλη περίοδο, θα πρέπει με επιστημονικό τρόπο όπως και το 1961 να επανασχεδιαστεί το οικονομικό μέλλον της Ελλάδας.
Σχεδιάζοντας στο σήμερα για το Ρέθυμνο και την Κρήτη
Μεταφέροντας τη σκέψη μας αυτή, στο επίπεδο της Περιφέρειάς μας στη Κρήτη ή και στον στενότερο χώρο μας, το Νομό μας, εκτιμούμε ότι θα πρέπει να εκπονηθεί μια ολοκληρωμένη μελέτη από κορυφαίους μελετητές του Διεθνή χώρου με αποδεδειγμένη εμπειρία σε ανάλογες περιοχές ή χώρες, ώστε να διατυπωθεί με σαφήνεια πως θα αναπτυχθεί ο τόπος μας.
Πού θα δοθεί δηλαδή το βάρος για τα σχεδιαζόμενα έργα ανάπτυξης; Στην γεωργία για παράδειγμα και τις προηγμένες θερμοκηπιακές καλλιέργειες, σε συνδυασμό με την συνεχώς αυξανόμενη καλλιέργεια της ελιάς και τις υπαίθριες καλλιέργειες κηπευτικών;
Έ τότε θα πρέπει να προγραμματιστούν τόσο οι ανορύξεις γεωτρήσεων, όσον και η κατασκευή κεντρικών αρδευτικών δικτύων για την αξιοποίηση των φραγμάτων και των Ποταμών αλλά και των ήδη εξαγγελθέντων στον Πλατύ ποταμό και στο Γερακάρι Αμαρίου. Επίσης θα πρέπει να σχεδιαστούν τα έργα που θα εξυπηρετήσουν τον τουριστικό τομέα, όπως ο καθορισμός του Αιγιαλού σε όλες τις παραλιακές ζώνες, η πολεοδόμησή τους, καθώς και η μεγάλη βελτίωση του Βόρειου οδικού άξονα.
Υπάρχει και μια τρίτη αναπτυξιακή πρόταση για το Νομό μας και την Κρήτη.
Η δημιουργία του εγκάρσιου οδικού άξονα από την Κίσσαμο έως και το νέο αεροδρόμιο του Καστελλίου στο Ηράκλειο μήκους 240 περίπου χιλιομέτρων, στην ενδοχώρα της Κρήτης και σε υψόμετρο 250 έως 640 μέτρων, με απώτερο σκοπό την συγκράτηση του πληθυσμού στη ενδοχώρα και την ανάπτυξη του αγροτοτουρισμού, καθώς και τον εκσυγχρονισμό της γεωργικής παραγωγής.
Το Ρέθυμνό μας, μια προνομιακή περιοχή της Κρήτης και της χώρας μας, με το αξιόλογο φυσικό περιβάλλον στην ενδοχώρα του, τις καταπληκτικές του παραλίες, τους μοναδικούς Αρχαιολογικούς χώρους αλλά και τον απαράμιλλο ψυχισμό των κατοίκων του δεν πρέπει να αφεθεί σε τυχαία πορεία, όπου μπορεί να προκύψουν λανθασμένες ενέργειες που θα υποβαθμίσουν τη φυσιογνωμία του!
Θα πρέπει, ό,τι κι αν σχεδιαστεί να είναι μελετημένο και να έχει αντοχή στο χρόνο!
* Ο Γιώργος Ουρανός είναι γεωλόγος
ouranosgeo@gmail.com
