Από τον Σύλλογο Ρεθυμνίων Αττικής «Το Αρκάδι» και με υπογραφή του προέδρου του Γεωργίου Βλατάκη λάβαμε την παρακάτω επιστολή:
«Το τελευταίο διάστημα γίνεται αρκετή συζήτηση για το θέμα του μνημείου του αφανούς δασκάλου στο Ρέθυμνο. Δεν πέρασε παρά ένας χρόνος από την απάντηση-διευκρίνιση που έδωσε δημόσια ο σύλλογος μας, στην εφημερίδα «Ρέθεμνος», για άρθρο που παραποιούσε την αλήθεια σχετικά με το μνημείο αυτό.
Με το παρόν δελτίο τύπου το ΔΣ του συλλόγου μας επιθυμεί εκ νέου να αποκαταστήσει την αλήθεια και μόνον αυτήν, προκειμένου να φανεί ο ρόλος του καθενός αλλά και η πορεία του ιστορικού συλλόγου μας, που αδιαμφισβήτητα είναι δημιουργική και αξιοζήλευτη στο διηνεκές. Ήδη ο σύλλογος μας έχει ταλαιπωρηθεί από τέτοιες παρόμοιες ενέργειες στο παρελθόν και συνεχίζει να ταλαιπωρείται, παρά ταύτα υπομένει, αλλά η υπομονή κάποια στιγμή σπάει τα δεσμά από μόνη της.
Με πόνο ψυχής και πολύ περίσκεψη τα μέλη του ΔΣ προβαίνουμε στο παρόν δελτίο τύπου για το οποίο απευχόμασταν να γινόταν προς αποκατάσταση τόσο της αληθείας όσο και της εις βάρος του, ενεργειών. Ήδη ο πρόεδρος μας έχει ενημερώσει τον αρμόδιο επιμελητή του σχολικού μουσείου ήτοι τον κ. Χάρη Στρατιδάκη, ότι αν δεν προβεί στην αποκατάσταση αυτής της αδικίας θα εδίνοντο δημοσίως οι απαραίτητες διευκρινίσεις από τον σύλλογο μας.
Πριν λίγες ημέρες τόσο στον τοπικό Ρεθυμνιώτικο τύπο όσο και στον Κρητικό τύπο της Αττικής κυκλοφόρησε ένα άρθρο με τίτλο «στις 22 Ιουλίου η τελετή αποκαλυπτηρίων του μνημείου του αφανούς δασκάλου», (ίδε Ρεθεμνιώτικα Νέα 28-06-2019 σελ.7, αρ.φυ.12.533, κρητική επιθεώρηση 5.7.19 σελ.14, αρ. φυλ. 20170, κρητικά επίκαιρα 6-7-19 διαδίκτυο, κά).
Έτσι λοιπόν πραγματοποιείται μια νέα πρόκληση με πρωτοφανή απρέπεια σε βάρος του συλλόγου μας, αναφερομένη στην πραγματοποίηση του μνημείου του αφανούς δασκάλου στην Αμνάτο, παραμερίζοντας την συμβολή του ιστορικού συλλόγου των αποδήμων Ρεθυμνίων της Αττικής «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ».
Αν και είμαστε υπέρμαχοι της προάσπισης του πολιτισμού με όποιο τρόπο κι αν συντελείται, έκπληκτοι και γεμάτοι πικρία δηλώνουμε δε κάθετα αντίθετοι με αυτήν την πρωτοφανή κίνηση, δηλ. της τακτοποίησης του μνημείου του αφανούς δασκάλου χωρίς τη συμβολή του συλλόγου μας, ο οποίος και την πρωτοξεκίνησε.
Μικρό ιστορικό
Το ΔΣ του ιστορικού συλλόγου των αποδήμων Ρεθυμνίων της Αττικής «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ» , έλαβε επιστολή-αίτημα από το κ. Αντώνιο Δαφέρμο, συνταξιούχο δάσκαλο, που φέρει ημερομηνία 10-08-2003 καθώς και την ιδιόχειρη υπογραφή του, προτείνοντας σε συνεργασία με τον σύλλογο μας να πραγματοποιηθεί μία εκδήλωση σχετικά με τον αφανή ήρωα δάσκαλο και ταυτόχρονα μας πρότεινε και την αρωγή μας σχετικά με την ανέγερση ενός μνημείου «ΣΤΟΝ ΑΓΝΩΣΤΟ ΔΑΣΚΑΛΟ», αιτούμενος την οικονομική στήριξη και ενίσχυση των αποδήμων Ρεθυμνίων.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν το ΔΣ την άνω επιστολή του κ. Α. Δαφέρμου, δυνάμει των υπ’ αριθ. 15 και 16 πρακτικών με ημερομηνίες 18-03-2004 και 15-04-2004 αντίστοιχα που τηρεί ο σύλλογος μας στο αρχείο του, αποφάσισε να πραγματοποιηθεί εκδήλωση προς τιμήν του αγνώστου δασκάλου τον Ιούλιο του 2004 στο Ρέθυμνο.
Έτσι την 28η Ιουλίου 2004 πραγματοποιήθηκε από τον σύλλογο μας στο Ρέθυμνο η άνω εκδήλωση αφιερωμένη στον δάσκαλο και συγκεκριμένα στο ξενοδοχείο Πόρτο Ρέθυμνο, όπου απηύθυνε χαιρετισμό ο κ. A. Δαφέρμος, ενώ βασικός ομιλητής ήταν ο καθηγητής πανεπιστημίου Αθ. Κ. Νικόλαος Ξεξάκης, αντιπρόεδρος του συλλόγου μας την εποχή εκείνη. Κατά τη διάρκεια αυτής της εκδήλωσης ο σύλλογος μας, προέτρεψε μεταξύ άλλων όλους τους παρευρισκόμενους Ρεθεμνιώτες να συμβάλλουν οικονομικά μέσω ενός τραπεζικού λογαριασμού που είχε ανοιχτεί για την πραγματοποίηση αυτού μνημείου του δασκάλου στο Ρέθυμνο.
Επιπλέον στην άνω εκδήλωση συμμετείχε η χορωδία του συλλόγου Μικρασιατών, χορηγός ήταν η εφημερίδα Κρητική Επιθεώρηση και τελούσε υπό την αιγίδα του δήμου Ρεθύμνου, τα οποία επιβεβαιώνονται απολογιστικά στο υπ’ αρ. 19 πρακτικό του συλλόγου μας την 23-09-2004. Επίσης ο τοπικός κρητικός τύπος κατ’ εκείνη την περίοδο έχει δημοσιεύσει εκτενή ρεπορτάζ, επαινώντας τον σύλλογο μας. Το εν λόγω μνημείο θα στηνόταν μέσα στην πόλη του Ρεθύμνου αφού ο δήμος Ρεθύμνου (ο οποίος είναι ενήμερος περί αυτού) θα παραχωρούσε κατάλληλο χώρο. Κατά συνέπεια:
1. Η ιδέα του μνημείου του αφανούς δασκάλου ήταν εξ αρχής του δασκάλου κ. Α. Δαφέρμου, ο οποίος απευθύνθηκε μόνον στον σύλλογο μας με γραπτό του αίτημα το 2003, αιτούμενος τόσο την υλική στήριξη της πραγματοποίησης του, όσο και την εν γένει συνεργασία του με τον σύλλογο μας για την πραγματοποίηση του μνημείου. Ο κ. Α. Δαφέρμος στο αίτημα του προς τον σύλλογο μας αναφέρεται ότι πρέπει να τιμηθεί εν γένει ο δάσκαλος «αναγνωρίζοντας την προσφορά του Δασκάλου σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης ζωής». Μιλάει για τον δάσκαλο που έπαιξε το ρόλο του ιεροψάλτη, του νοσοκόμου, του αγωνιστή για τους αγώνες τους έθνους και άλλα. Τουλάχιστον στο αίτημα του είναι σαφής και δεν περιορίζεται όπως πολλοί θέλουν να πιστεύουν στον μονοθεσίτη δάσκαλο….!.
Το αίτημα του αυτό εγκρίθηκε από το τότε ΔΣ του ιστορικού συλλόγου αποδήμων Ρεθυμνίων της Αττικής «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ», όπου ενστερνίζοντας την ιδέα πραγματοποίησε μεγαλειώδη εκδήλωση στο Ρέθυμνο με την αθρόα συμμετοχή των Ρεθεμνιωτών συγκεντρώνοντας το ποσό των 800€ το οποίο κατέχει ο κ. Α. Δαφέρμος.
Καλώς ή κακώς οι ενέργειες αυτές ατόνησαν και από πλευράς του κ. Α. Δαφέρμου λόγω διαφόρων προβλημάτων κυρίως υγείας του ιδίου και από πλευράς του συλλόγου μας, λόγω αναγκαίων μεταβολών των εκάστοτε ΔΣ, χωρίς όμως ποτέ να εγκαταλειφθεί αυτή η ιδέα περί του μνημείου του αφανούς δασκάλου. Αυτό δεν σημαίνει ότι απομειώνει τον σκοπό που ξεκίνησε ο σύλλογος μας είτε τις ενέργειες του για το μνημείο.
2. Ουδέποτε ο σύλλογος μας αποποιήθηκε ή αρνήθηκε να πραγματοποιήσει αυτό το μνημείο.
3. Ουδέποτε κλήθηκε ο σύλλογος μας από τους εμπλεκομένους του σχολικού μουσείου του δήμου Ρεθύμνης περί της αποκατάστασης αυτού του μνημείου.
4. Από πέρσι έχουμε δημόσια προσκαλέσει τον κ. Α. Δαφέρμο να συνεννοηθούμε για τη συνέχιση των ενεργειών μας προς υλοποίηση αυτού του μνημείου. Εν κρυπτώ και αναιτιολόγητα παραγκωνίστηκε ο σύλλογος μας, αν και οι πάντες γνώριζαν την από παλιά δραστηριότητα μας, περί αυτού του μνημείου.
Επειδή αποτελεί άκρως επιλήψιμη ενέργεια το να υφαρπάζει ο οιοσδήποτε την ιδέα ενός άλλου και να την οικειοποιείται διαστρεβλώνοντας την ιστορία ή δίδοντας διάφορες προσωπικές δικαιολογίες γι’ αυτήν του την απαράδεκτη πράξη, όπως π.χ. εμείς τιμούμε τον δάσκαλο του 19ου αιώνα ή ότι δήθεν μπορείτε να κάνετε κι εσείς ένα άλλο μνημείο και άλλα τέτοια επικαλυπτόμενα..!
Επειδή είναι αδιανόητο το γεγονός ότι ενώ η ιδέα περί του μνημείου του αφανούς δασκάλου έχει δημόσια ανακοινωθεί από το 2003 -2004 από τον ιστορικό σύλλογο των αποδήμων Ρεθυμνίων της Αττικής να έρχεται σήμερα να την οικειοποιείται ως δική του το σχολικό μουσείο του δήμου Ρεθύμνης σαν να μην συμβαίνει τίποτα αγνοώντας τον σύλλογο μας.
Επειδή ο τόπος μας έχει ανάγκη από μοναδικά και συμβολικά μνημεία κι όχι να υπάρχουν με το ίδιο αντικείμενο διάσπαρτα στον ίδιο τόπο.
Ο ιστορικός σύλλογος των αποδήμων Ρεθυμνίων της Αττικής «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ» είναι υπερήφανος διότι μέσα στην πορεία των 90 ετών του έχει τοποθετήσει πάνω από 10 μνημεία σημαντικής αξίας από κάθε άποψη στο Ρέθυμνο αφήνοντας ανεξίτηλη την σφραγίδα του εσαεί.
Δεν χωρεί καμία δικαιολογία για την άνω πράξη που προβαίνει το σχολικό μουσείο έναντι του συλλόγου μας. Ουδείς εκ των εμπλεκομένων εκ του σχολικού μουσείου ρώτησε ή μπήκε στον κόπο να καλέσει τον σύλλογο μας ώστε να συζητήσει το άνω θέμα ή να του προτείνει να συμμετάσχει. Αυτό από μόνο του τα μαρτυρεί όλα.!!
Ενήργησε μονομερώς η διοίκηση του μουσείου, εν γνώσει του, σαν να ήταν δική του η ιδέα και προχώρησε σαν να μην συνέβαινε τίποτα, οικειοποιώντας τα πάντα περί του μνημείου αυτού. Και αναρωτιέται κάποιος με ποιο δικαίωμα υφάρπαξαν την ιδέα και τις ενέργειες του συλλόγου μας, για την κατασκευή του μνημείου του αφανούς δασκάλου;;
Η πράξη αυτή ηθικά αμαυρώνει τη μνήμη των δασκάλων, οι οποίοι ποτέ δεν ενεργούσαν με αυτό το πνεύμα, αλλά και τραυματίζει την ψυχή των αποδήμων Ρεθυμνίων.
Από τη μία πλευρά συγχαίρουμε το μουσικό σχολείο που υλοποίησε το μνημείο αυτό σε συνέχεια των ενεργειών μας από την άλλη πλευρά όμως προτρέπουμε όσους σκαρφίστηκαν όλο αυτό, ήτοι να υφαρπάσουν την ιδέα μας και να την οικειοποιηθούν με αυτόν τον απαράδεκτο τρόπο να ψάξουν και να βρουν τη χρηστή λύση για το μνημείο του αφανούς δασκάλου, αν θέλουν αληθινά να τιμούν τον αφανή δάσκαλο, συμπεριλαμβάνοντας και τις δικές μας ενέργειες προς την κατεύθυνση αυτή, καταγράφοντας επάνω στο μνημείο τη συμβολή του συλλόγου μας, αποκαθιστώντας την αλήθεια. Άλλως αυτό το μνημείο θα φέρει εσαεί τη σφραγίδα της υφαρπαγής της ιδέας αλλά και θα μαρτυρεί την πρωτοφανή στα χρονικά παρατυπία, χωρίς να αποδίδει το αληθινό νόημα για το οποίο στήθηκε. Ωστόσο και λίγη συγγνώμη δεν θα έβλαπτε».
Απάντηση
Ο συνεργάτης της εφημερίδας μας Χάρης Στρατιδάκης, υπόψη του οποίου θέσαμε το παραπάνω άρθρο, απάντησε τα παρακάτω:
Δεν συνηθίζω να απαντώ σε λιβελογραφήματα, ακόμα και αν περιέχουν το όνομά μου, όπως το παραπάνω, όμως για ενημέρωση των αναγνωστών θα ήθελα να σημειώσω:
1. Αφορά μια εκδήλωση όχι του παρελθόντος, αλλά που θα πραγματοποιηθεί σε μία εβδομάδα από σήμερα.
2. Οι ομιλητές της προέρχονται από ολόκληρη την Κρήτη, τιμώντας όχι μόνο τον Ρεθύμνιο αλλά συνολικά τον Κρήτα δάσκαλο.
3. Σ’ αυτήν έχει κληθεί να παρίσταται και να μοιραστεί τη χαρά μας το διοικητικό συμβούλιο του συλλόγου του συντάκτη και ο ίδιος προσωπικά.
4. Μάλιστα του έχει ζητηθεί να καταθέσει για να αναγνωστεί το ιστορικό της συνεργασίας του με τον Αντώνη Δαφέρμο, η οποία σταμάτησε εδώ και 15 χρόνια, όχι με ευθύνη του ίδιου και σε καμία περίπτωση για λόγους υγείας του, όπως ισχυρίζεται.
5. Η ιδέα του Α. Δαφέρμου είναι ευτυχώς ενεργότατη και ο ίδιος ακμαιότατος. Το απέδειξε παριστάμενος στη συνεδρίαση του σχολικού μουσείου στις 1-2-2018 (φωτογραφία) και εισηγούμενος τη δημιουργία μνημείου για τον μονοθεσίτη δάσκαλο.
6. Η διαχειριστική επιτροπή του μουσείου τη διεύρυνε, προσθέτοντας τον γραμματοδιδάσκαλο, τον ιεροδιδάσκαλο, τον δημοδιδάσκαλο και τον ιεροδιδάσκαλο του 19ου αιώνα, που αλφαβήτισαν την Κρήτη.
7. Ο συντάκτης είναι εκείνος που θα πρέπει να απολογηθεί στα μέλη του συλλόγου του γιατί πάγωσε μια ιδέα που κατατέθηκε δημόσια πριν από μιάμιση δεκαετία. Ίσως επειδή τότε ο πρόεδρος ήταν άλλος, με τον οποίο και διαπληκτίστηκε σε τοπική εφημερίδα. Από την πλευρά μας πάντως χρειαστήκαμε μόλις ενάμιση χρόνο για να κάνουμε κάτι μεγαλύτερο και σαφώς περιεκτικότερο.
8. Οι ιδέες, σε αντίθεση με τα χρήματα, δεν «υφαρπάζονται», αλλά διαδίδονται. Η Ελλάδα έχει ευτυχώς αρκετά αντίστοιχα μνημεία, όπως άλλωστε και η Αθήνα, όπου και η έδρα του συλλόγου που ο συντάκτης εκπροσωπεί. Περνώντας από την οδό Μιχαλακοπούλου μπορεί πολύ απλά να το διαπιστώσει.
9. Κανένας δεν μπορεί να εμποδίσει κανέναν να τιμήσει όποιον θέλει. Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να εμποδίσει ένα σχολικό μουσείο, καθ’ ύλην αρμόδιο, να τιμά την εκπαίδευση και τους λειτουργούς της.
10. Ως επιμελητής του σχολικού μουσείου είμαι περήφανος που, παρότι στο Ρέθυμνο κατεβάσαμε για πρώτη φορά το 1999 την ιδέα ενός σχολικού μουσείου, δεν μείναμε μ’ αυτήν, αλλά την υλοποιήσαμε. Πολύ περισσότερο που σήμερα σ’ ολόκληρη τη χώρα λειτουργούν περισσότερα από 15 τέτοια μουσεία, που δεν μας «υφάρπαξαν» την ιδέα μας αλλά που την ενστερνίστηκαν και μερικά την υπερέβησαν. Χαιρόμαστε πραγματικά γι’ αυτό κι ευχόμαστε να ανθίσουν χίλια ακόμα λουλούδια και να ανεγερθούν άλλα τόσα σεμνά μνημεία.
Υ.Γ. Το μουσείο μας δεν ονομάζεται «μουσικό σχολείο» αλλά «Σχολικό Μουσείο» και έχει την έδρα του στην Αμνάτο Ρεθύμνης.