Ξεσηκώθηκαν όλοι οι εκπαιδευτικοί σε όλες τις βαθμίδες της δημόσιας εκπαίδευσης με τα τελευταία κυβερνητικά νομοθετήματα για την παιδεία και την εκπαίδευση στην Ελλάδα. Λογικό, γιατί, κατά τη γνώμη τους, έτσι χάνεται ο δημόσιος χαρακτήρας της εκπαίδευσης και τα αγαθά της παύουν να είναι κοινά για όλους, δασκάλους, γονείς και μαθητές.
Η εκπαίδευση είναι αυτή που γνωρίζει στα παιδιά όλα εκείνα που θα τους χρειαστούν για την αρμονική ένταξή τους στο κοινωνικό σύνολο. Και δεν είναι μονάχα τα πνευματικά εφόδια, αλλά και τα ψυχικά που, μαζύ με τις γονικές συμβουλές, βοηθούν τους νέους ν’ αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά όσα σχετίζονται με τη δημόσια και την ιδιωτική ζωή τους.
Η εκπαίδευση είναι εκείνη που καλείται να γεφυρώσει το χάσμα των γενεών και να φέρει πιο κοντά τη νέα γενιά στους μεγαλύτερους στην ηλικία και στις ιδέες και τις αρχές τους. Είναι εκείνη που θέτει τα θεμέλια των θεωρητικών γνώσεων και των τεχνογνωσιών στο νου των παιδιών, ώστε να είναι ικανοί να βρίσκουν λύσεις για τα καθημερινά τους προβλήματα εντός και εκτός σπιτιού.
Τέλος, εκπαίδευση είναι το οργανωμένο από το κράτος σύστημα που απευθύνεται σε όλα τα παιδιά και τους κάνει κοινωνούς όλων των παραπάνω, που σέβεται, συνάμα, και τους δασκάλους και τους ανταμείβει υλικά και ηθικά για το έργο τους. Για το λόγο αυτό, πρέπει να είναι δωρεάν για όλους ανεξαρτήτως φύλου, οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης και, συνάμα, ως μέλη ενός ευνομούμενου κοινωνικού συνόλου όλοι μας να τη στηρίζουμε και να μην την ναρκοθετούμε.
Πετυχημένο ας θεωρηθεί εκείνο το σχολείο, το οποίο, διά της ανθρωπιστικής εκπαίδευσης και του διαρκούς εκσυγχρονισμού των μεθόδων διδασκαλίας και προσέγγισης των παιδιών από τους δασκάλους, διαπλάθει, όχι πειθήνιους «υπηρέτες» – ρομπότ κάθε αντιδραστικού συστήματος, αλλά ανθρώπους με προσωπικότητα και συνείδηση του κοινωνικού ρόλου και προορισμού τους.
Και αφού συμφωνήσετε ότι η παιδεία, ως συνισταμένη όλων όσα προσφέρει στον άνθρωπο η εκπαίδευση, είναι η πνευματική καλλιέργεια, η ηθική ευεξία και η ψυχική ωρίμανση ενός εκάστου ημών, στους «Νόμους» του Πλάτωνα βρήκαμε την πιο σημαντική από τις απαντήσεις που θα μπορούσαν να δοθούν στο ερώτημα τι ακριβώς σημαίνει παιδεία για τους ανθρώπους ως μεμονωμένα άτομα και ως μέλη της κοινωνίας: «Παιδεία είναι εκείνη που γυμνάζει τον άνθρωπο από την παιδική ηλικία στην αρετή και του εμπνέει σφοδρή επιθυμία να την αγαπήσει και να γίνει τέλειος πολίτης, που να ξέρει να κυβερνά και να υπακούει στους νόμους σύμφωνα με το πνεύμα της δικαιοσύνης».
Για όλα τούτα, μια χάρη θα σας παρακαλέσω πολύ: «Τα μάτια σας χίλια δεκατέσσερα πάντα να έχετε στη δωρεάν εκπαίδευση και την παιδεία και να μην τις απαξιώνετε ποτέ!».
Και αυτό, γιατί το μόνο που θα οδηγήσει πραγματικά την κοινωνία της εποχής μας έξω από τα αδιέξοδα που βιώνει καθημερινά τα τελευταία χρόνια είναι η εκ μέρους της ανάληψη της σοβαρότατης και αποκλειστικής ευθύνης, μέσω του κεντρικού σχεδιασμού, για την εύρυθμη λειτουργία των σχολείων και την υγιή σύνδεση των εκπαιδευτικών βαθμίδων, ώστε να παρέχει με τη σειρά της όλα εκείνα που θεωρούνται απαραίτητα για την ολόπλευρη ανάπτυξη του ανθρώπου. Εσείς τι λέτε;
* Ο Γεώργιος Η. Ορφανός είναι φιλόλογος