Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΠΑΡΟΥ
Νομίζω πως σταδιακά γίνεται κατανοητό ότι είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει κάποια ουσιαστική ανάκαμψη στον τουρισμό πριν το εμβόλιο, οπότε εκτός από την φετινή σεζόν που είναι μάλλον χαμένη σχεδόν ολοσχερώς, δεν μπορούμε να έχουμε εικόνα ούτε για την επόμενη.
Στην παγκόσμια οικονομία μάλιστα υπάρχουν εκτιμήσεις για μια βαθιά πολυετή κρίση, οπότε τα πράγματα δεν θα είναι πολύ διαφορετικά στον τουρισμό, αν όχι περισσότερο έντονα. Ο κλάδος του τουρισμού δεν θα κοιμηθεί απλά για λίγο καιρό αλλά μάλλον θα αλλάξει δομικά σε σημαντικό βαθμό. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα περάσουμε απλά μια περίοδο χαμηλής ζήτησης και στην συνέχεια θα επιστρέψουμε στην πρότερη κατάσταση. Σε κάποιο βαθμό, τον οποίο θα αρχίσουμε να διακρίνουμε όσο περνάει ο καιρός, θα αναδιαμορφωθούν τα επιχειρηματικά μοντέλα των βασικών παικτών και οι κρίσιμοι κινητήριοι παράγοντες στο τουριστικό σύστημα. Οι άμεσα εμπλεκόμενοι στο τουριστικό επιχειρείν θα χρειαστεί να αλλάξουμε τον τρόπο που δουλεύαμε έως τώρα. Ο τουρισμός ίσως να είναι από τους πρώτους κλάδους που θα κληθεί να γκρεμίσει το business as usual.
Σε πιο πρακτικό επίπεδο, θεωρώ ότι είναι σημαντικό να παρακολουθούμε από τώρα τις εξελίξεις, να μελετάμε, να μετράμε και να γινόμαστε συνεργατικοί και ευρηματικοί, γιατί ως επιχειρήσεις και ως προορισμοί θα απαιτηθεί να προσαρμόσουμε στρατηγικά το προϊόν μας και φυσικά το marketing μας. Κανείς επίσης δεν διαφωνεί ότι θα παίξουν καθοριστικό ρόλο οι πολιτικές που θα αναδυθούν ως απόκριση στην κρίση αυτή σε κάθε δήμο, περιφέρεια, χώρα, στην ΕΕ αλλά και παγκόσμια. Αυτό δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη για εγρήγορση και ενεργή συμμετοχή στο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό γίγνεσθαι ως ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες.
Θα αναφέρω και δύο αξίες κλειδιά κατά την γνώμη μου, την ενσυναίσθηση και την συνέργεια. Αυτές οι δύο αξίες μπορούν να είναι γνώμονας στις αποφάσεις και την λειτουργία μας σε όλα τα επίπεδα. Μπαίνουμε στην θέση του ταξιδιώτη, του εργαζόμενου, του συνεργάτη αλλά και στην θέση του παράγοντα λήψης πολιτικών αποφάσεων. Εμπεδώνουμε την εμπιστοσύνη στις σχέσεις μας αυτές και συνδιαμορφώνουμε πρωτοβουλίες και πολιτικές για τον τουρισμό της μεταπανδημικής εποχής. Τον τουρισμό που, κατά την προσωπική μου γνώμη, θα έχουν ακαταμάχητα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα οι προορισμοί – και τα ξενοδοχεία – χαμηλού κινδύνου, που εμπνέουν και καλλιεργούν το αίσθημα της κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμης κοινότητας. Οι προορισμοί, με άλλα λόγια, στους οποίους οι ταξιδιώτες απολαμβάνουν τις διακοπές τους βιώνοντας, όσο γίνεται, την αίσθηση της κοινότητας η οποία μοιράζεται τους πόρους της δίκαια και με σεβασμό στο περιβάλλον. Της κοινότητας που προστατεύει τα μέλη της, καθιστώντας αγαθά όπως η υγεία, η στέγη και το επαρκές εισόδημα εκτός διακινδύνευσης.
Κι έτσι η κρίση αυτή μπορεί να γίνει το έναυσμα ενός ενάρετου μετασχηματισμού.
* Ο Γιώργος Καπαρός, είναι επιχειρηματίας του τουρισμού