Θα ήταν χρήσιμο να αναφερθούμε σε κάποιες παραμέτρους, που κατά την άποψή μας, οφείλεται να περιέχονται στο δημοτικό πρόγραμμα:
• Η διαφάνεια στη λειτουργία του δήμου με τακτική και αληθινή ενημέρωση των δημοτών, με δημοτικό δελτίο, με λαϊκές συνελεύσεις (κεντρικές και κατά γειτονιές, οικισμούς κλπ.), με κατάρτιση και υλοποίηση «σωστού» προϋπολογισμού, με ανοικτή γραμμή επικοινωνίας της δημοτικής αρχής (δήμαρχος, αντιδήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι κλπ.) με τον δημότη, με ανοικτές διαδικασίες στους σχεδιασμούς και τις μελέτες, θα διασφαλίσει την ενεργοποίηση των δημοτών και την οπτική αξιοποίηση των νόμιμων πόρων του δήμου.
• Η συμμετοχή του δημότη (είτε ως φορείς είτε ως απλοί δημότες) σε όλες τις φάσεις λειτουργίας της πόλης, θα προσφέρει τη γνώση του, την εμπειρία του, τη δική του εθελοντική συστράτευση, την κοινωνική του συναίνεση στην καλλίτερη δυνατή αντιμετώπιση των προβλημάτων με δράσεις που θα στηριχθούν από τους πολίτες (γιατί θα έχουν βγει μέσα από την συμμετοχική διαδικασία) και θα αποδώσουν τις λύσεις.
• Ο σεβασμός των δημοτικών χρημάτων, η τήρηση της ανταποδοτικότητας των τελών κάθε είδους, η ισότιμη κατανομή τους σε όλη την διοικητική περιφέρεια του καλλικρατικού δήμου, θα δώσει άλλη διάσταση στον τομέα των δημοτικών οικονομικών, και άλλη πνοή στην σχετική εκτίμηση των πολιτών που, αυτοί, χρηματοδοτούν τον δήμο.
• Οι διάφορες δημοτικές αποφάσεις θα είναι αποτέλεσμα ουσιαστικών συμμετοχικών διαδικασιών, και το δημοτικό συμβούλιο θα αναβαθμιστεί σε ρόλο βουλευτηρίου συζητήσεων με τεκμηριωμένη ενημέρωση και εισηγήσεις.
Οι αποφάσεις που θα λαμβάνονται θα υλοποιούνται, γιατί αυτός είναι ο σκοπός για τον οποίο λαμβάνονται.
• Ο δήμος είναι αυτός που όρισε ο Νόμος και συναποτελείται (ισότιμα) από τον παλιό δήμο πλέον τους οικισμούς που ενσωματώθηκαν με τον «Καποδίστρια», πλέον τους οικισμούς που ενσωματώθηκαν με τον «Καλλικράτη»! Άλλωστε πιστεύουμε πως αποτελεί ευλογία για τον (παλιό) δήμο η ενσωμάτωση των οικισμών, όπως επίσης πιστεύουμε πως αποτελεί ευλογία για τους οικισμούς η ενσωμάτωσή τους στον δήμο.
Αυτή η άποψη βέβαια θα αποδειχτεί όταν υπάρξει η σωστή λειτουργία στον δήμο, και όχι η σημερινή κατάσταση, από την οποία μόνο απογοήτευση μένει.
• Ο δήμος Ρεθύμνου χρειάζεται τεχνοκρατική οργάνωση, και λειτουργία.
Δεν είναι δυνατόν τα εκατομμύρια του δημοτικού προϋπολογισμού, να καταναλώνονται όπως τύχει. Εννοούμε ότι πρέπει να υπάρξουν μελέτες για όλες τις δράσεις του, ώστε με τα λιγότερα έξοδα να επιτυγχάνεται το μέγιστο αποτέλεσμα.
Ο δήμος έχει επαρκές, αριθμητικά και ποιοτικά, προσωπικό και δεν δεχόμαστε το (συχνά προβληθέν από την παρούσα δημοτική αρχή) άλλοθι της έλλειψης προσωπικού, στην προσπάθεια δικαιολόγησης των προβλημάτων της πόλης μας.
• Η πόλη μας έχει δικαιώματα και πρέπει να τα διεκδικεί από όλες τις κατευθύνσεις. Δεν επιτρέπεται η απεμπόληση και το «ξεπούλημα» κανενός δημοτικού δικαιώματος. Δεν συγχωρείται η αδράνεια ούτε η μη εκμετάλλευση οποιασδήποτε νόμιμης εσοδοπροέλευσης για το δημοτικό ταμείο. Η αύξηση εσόδων του δήμου δεν σημαίνει, «ντε και καλά», επιβολές φόρων ή τελών! Χωρίς κανένα νέο φόρο, υπάρχουν έσοδα για το δημοτικό ταμείο, αρκεί να «δουλέψουμε» με φρέσκιες ιδέες και νοοτροπίες.
• Τη μεγάλη δύναμη για την πρόοδο της πόλης μας την αποτελούν οι ίδιοι οι δημότες της. Όμως σήμερα οι δημότες κοιτούν από μακριά το δημαρχείο, διότι έτσι έχει «καταφέρει» την κατάσταση η τωρινή δημοτική αρχή.
Θεωρούμε ότι οι δημότες πρέπει να πλαισιώσουν την δημοτική προσπάθεια και με την εθελοντική συμμετοχή τους να δώσουν νέες δυνατότητες στην προσπάθεια λύσης των προβλημάτων του δήμου. Πολλοί μπορούν (και θα ‘θελαν) να βοηθήσουν, όμως απωθούνται από την σημερινή λογική του δημαρχιακού μεγάρου.
Οφείλουμε να προσφέρουμε τη σωστή λειτουργική που θα φέρει στην δημοτική κοινή προσπάθεια όλες αυτές τις αναξιοποίητες (σήμερα) «τεράστιες», ποιοτικά και ποσοτικά, τοπικές δυνάμεις.
• Ο δήμος πρέπει να συμμετέχει στην τοπική κοινωνική πραγματικότητα.
Δεν μπορεί να αποφεύγει τα καθημερινά προβλήματα του δημότη, κοιτάζοντας, δήθεν, στα ψηλά.
Οφείλουμε να δούμε (και να βοηθήσουμε) όλο το φάσμα της καθημερινής λειτουργίας όλων των δημοτών. Η κοινωνική συμμετοχή του δήμου είναι επιβεβλημένη και οφειλόμενη δράση του δήμου.
Οφείλουμε λοιπόν ουσιαστικές δράσεις από το κοινωνικό πρόσωπο του δήμου. Έτσι τα ΚΑΠΗ, οι παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί, τα προγράμματα βοήθειας στο σπίτι, οι μοναχικοί άνθρωποι, οι (πραγματικά) άποροι δημότες, οι άστεγοι, οι άνεργοι, ο θεσμός της οικογένειας, το δημογραφικό πρόβλημα, ο οικονομικός μετανάστης κλπ. είναι θέματα στα οποία οφείλει ο δήμος μια ενεργή και ουσιαστική δραστηριοποίηση.
• Οι καλλικρατικοί οικισμοί αποτελούν γειτονιές του δήμου μας, και οι κάτοικοί τους είναι δημότες του δήμου μας. Συνεπώς δεν επιτρέπεται ο διαχωρισμός ούτε η νοοτροπία της θεώρησης του «φτωχού συγγενή».
Οφείλει ο δήμος τη μελέτη και τον προγραμματισμό συγκεκριμένων δράσεων του δήμου που θα «δέσουν» τον (παλιό) δήμο με τις νέες γειτονιές του.
Η υποβοήθηση της κατοικίας στην περιοχή και αύξηση του πληθυσμού, η δημιουργία αναπτυξιακών πηγών (π.χ. παραδοσιακά επαγγέλματα, περιπατητικός τουρισμός, αξιοποίηση τοπικών στοιχείων κλπ.) η τόνωση της τοπικής ποιότητας ζωής, η αξιοποίηση όλων των τοπικών δυνατοτήτων θα δώσουν νέα επίπεδα οικονομικής και κοινωνικής ζωής, προς όφελος όλων.
• Τα πνευματικά ιδρύματα που λειτουργούν στην πόλη μας, αποτελούν αναπτυξιακά στηρίγματα της τοπικής οικονομίας, πέραν της πνευματικής και πολιτιστικής των διάστασης. Οφείλει ο δήμος συνεπώς να τα στηρίζει, ουσιαστικά, πραγματικά και με αμοιβαίο «σεβασμό» και «εκτίμηση»!
Οι φοιτητές είναι δημότες μας και έτσι οφείλουμε να τους συνεργαζόμαστε.
• Ο αθλητισμός αποτελεί μια επένδυση για το μέλλον της πόλης, και επιβάλλεται η στήριξή του. Χρειάζεται ένας συνολικός σχεδιασμός και η σταδιακή και μεθοδική υλοποίησή του.
Ο αθλητισμός αφορά όλες τις ηλικίες των δημοτών και έτσι, με αυτήν την άποψη πρέπει να «καλλιεργείται».
Ο στόχος να είναι η στήριξη των συμπολιτών στην εθελοντική τους προσπάθεια, μέσω των διάφορων φορέων που υπάρχουν και δραστηριοποιούνται στον δήμο.
Το παλιό σύνθημα «κάθε πόλη και γυμναστήριο» πρέπει να το υλοποιήσει ο δήμος στο «κάθε γειτονιά και αθλητικός χώρος».
Η αξιοποίηση των σχολικών αυλών (με δημοτικό φωτισμό) σε χώρους άθλησης των νέων μας, τα απογεύματα και βράδια είναι μια πρώτη προσέγγιση.
Η ιστορική «Σοχώρα» μπορεί και πρέπει να αποτελέσει ένα αθλητικό πνεύμονα στην καρδιά της πόλης, προς εύκολη χρήση όλων των δημοτών.
Οι περιοχές των οικισμών μπορούν να αποτελέσουν χώρους πάρκου αναψυχής και αθλητισμού διάφορων μορφών άθλησης, προς χρήση των δημοτών.
Πολλά μπορούν να γίνουν με συζητήσεις και αποφάσεις όλων των πολιτών.
• Τα πολεοδομικά θέματα έχουν τελματώσει σχεδόν στο σύνολό τους. Οι αιτίες είναι γνωστές. Χρειάζονται υλοποιήσεις ειλημμένων αποφάσεων και προγραμματισμός περαιτέρω δραστηριοτήτων μετά από συζητήσεις και συμμετοχικές διαδικασίες. Ο δημότης δικαιούται να έχει άποψη και συμμετοχή στις αποφάσεις που αφορούν στη διαχείριση της δικής του περιουσίας.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να χρηματοδοτηθούν οι διάφορες δράσεις που θα αποφασιστούν, που θα περπατήσουν εφόσον εξασφαλιστεί η κοινωνική συναίνεση, μέσα από τις ειλικρινείς συζητήσεις που θα πρέπει να γίνονται.
Τα πολεοδομικά προβλήματα είναι διάφορα και ποικίλα. Όλα έχουν λύσεις αρκεί να τις θελήσουμε, και να τις επιδιώξουμε ειλικρινά και όχι μόνο λεκτικώς και υποσχεσιακά.
Η λύση των προβλημάτων απαιτεί σαν ουσιαστική προϋπόθεση την αγάπη και το μεράκι.
Η διοίκηση του δήμου χρειάζεται τέτοιους ανθρώπους.
Από κει και πέρα όλα περπατούν ευκολότερα, γιατί δουλεύουν πολλοί και οι λύσεις έρχονται φυσιολογικότατα.
(Αυτό το κείμενο γράφτηκε και δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2002. Όμως. δυστυχώς, είναι άκρως επίκαιρο και σήμερα!).
* Ο Νίκος Νίνος είναι δημοτικός σύμβουλος Ρεθύμνου
nikninos@gmail. com
