Πριν από μερικούς μήνες η ελληνική δικαιοσύνη παρέπεμψε στη βουλή δύο πρώην πρωθυπουργούς και οκτώ πρώην υπουργούς, προκειμένου να διερευνηθεί η άσκηση δίωξης εναντίον τους για βαριά και ατιμωτικά κακουργήματα. Η κοινή λογική έλεγε ότι, με βάση τα δικόγραφα που διέρρεαν, οι προστατευόμενοι μάρτυρες είχαν καταθέσει τερατώδη ψέματα. Η δικαιοσύνη όμως συντάχτηκε de facto με την κυβέρνηση, η οποία ισχυριζόταν ότι επρόκειτο «για το μεγαλύτερο σκάνδαλο από συστάσεως του ελληνικού κράτους». Ελλείψει στοιχείων ο φάκελος «επεστράφη στον αποστολέα» και έτσι σήμερα γνωρίζουμε ότι επρόκειτο για κακοστημένη σκευωρία. Εντούτοις οι ψευδομάρτυρες συνεχίζουν να προστατεύονται, οι μηνύσεις των θιγομένων κατέληξαν στον κάλαθο των αχρήστων, οι καταγγελίες κατά της Εισαγγελέως Διαφθοράς για πράξεις και παραλείψεις ουδέποτε διερευνήθηκαν. Ως η υπόθεση να αφορούσε τον άστοχο χειρισμό μιας απλής τροχαίας παράβασης.
Στην περίπτωση της πρόσφατης φονικής πυρκαγιάς η κοινή λογική μας διαβεβαιώνει ότι οι ενενήντα άνθρωποι που βρήκαν φρικτό θάνατο έπρεπε και μπορούσαν να είχαν ειδοποιηθεί εγκαίρως, ώστε να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να σωθούν. Αντίθετα η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι όλα λειτούργησαν άψογα, ότι δεν υπήρχε ο χρόνος να γίνει εκκένωση του οικισμού και ότι εν πάση περιπτώσει οι θάνατοι ήσαν αναπόφευκτοι λόγω της άναρχης δόμησης. Ήδη ο υπουργός Δικαιοσύνης παρήγγειλε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών προκαταρκτική εξέταση για τις πολεοδομικές παραβάσεις.
Έτσι η ελληνική Δικαιοσύνη καλείται εκ νέου να επιλέξει ανάμεσα στην κοινή λογική, που υπαγορεύει την απόδοση ευθυνών για την παράλειψη των καθ’ ύλην αρμοδίων να ενημερώσουν τους κατοίκους, και την κυβερνητική λογική, η οποία επιδιώκει τη μετάθεση των ευθυνών στα ίδια τα θύματα και φαίνεται ότι συνιστά οιονεί προληπτική γραμμή υπεράσπισης έναντι ενδεχόμενων διώξεων.
Η Ένωση Εισαγγελέων διαβεβαίωσε πρόσφατα ότι θα συμβάλει με όλες τις δυνάμεις της «στην αναζήτηση, ανάδειξη και απόδοση των ποινικών ευθυνών στους υπεύθυνους της εθνικής αυτής καταστροφής», αλλά η κυβέρνηση δίνει εν προκειμένω μάχη ζωής και θανάτου. Οι πιέσεις προς τη δικαιοσύνη θα είναι αφόρητες, διότι η απόδοση ποινικών ευθυνών σε προεκλογική περίοδο, έστω και αν αφορά μόνον υπηρεσιακούς παράγοντες, θα αποτελέσει τη χαριστική βολή στην ήδη βαριά τραυματισμένη αξιοπιστία της.
* Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι ομότιμος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας-Πανεπιστήμιο Κρήτης