Το άρθρο αυτό είναι συνέχεια της Α’ Ενότητας που δημοσιεύτηκε στο χθεσινό φύλλο, με τίτλο: «Από τον εμπνευστή της Ελληνικής Δημοκρατίας Ι. Καποδίστρια έως τον εδραιωτή της Ε. Βενιζέλο».
Οι 32 Ρεθύμνιοι βουλευτές
Σε όλες τις κοινοβουλευτικές περιόδους των 70 χρόνων από το 1915 και έως το 1985, των 23 εκλογικών αναμετρήσεων, από το Ρέθυμνο εκλέχτηκαν μόλις 32 διαφορετικοί βουλευτές, όλοι από τους δύο κύριους πολιτικούς χώρους. Τον Κεντρώο και Σοσιαλδημοκρατικό χώρο και τον Συντηρητικό χώρο. Τα κόμματα της ευρύτερης αριστεράς ενώ εξέλεγαν βουλευτές στους όμορους νομούς Χανίων και Ηρακλείου, στο Ρέθυμνο δεν το κατάφεραν ποτέ, εξ αιτίας της διεδρικής η και τριεδρικής εκλογικής περιφέρειας. Από τον Κεντρώο και Σοσιαλδημοκρατικό χώρο ως Κόμμα Φιλελευθέρων, ΕΠΕΚ (Ν. Πλαστήρας), Ένωση Κέντρου, ΠΑΣΟΚ, εξελέγησαν 23 βουλευτές, οι: Μανούσος Βολουδάκης, Μιχαήλ Παπαμιχελάκης, Βασίλειος Σκουλάς, Γεώργιος Ανδρεαδάκης, Εμμανουήλ Τσουδερός, Νικόλαος Ασκούτσης, Ιωάννης Γοβατζιδάκης, Γεώργιος Τσαγρής, Γεώργιος Φραγκουδάκης, Ευστράτιος Φωτάκης, Γεώργιος Τσουδερός, Νικόλαος Μπιράκης, Μιχαήλ Σγουρός, Ιωάννης Προκοπάκης, Ευάγγελος Δασκαλάκης, Μιχαήλ Σκουλάς, Αντώνιος Λίτινας, Σταύρος Μπίρης, Παύλος Βαρδινογιάννης, Ιωάννης Τσουδερός, Κωνσταντίνος Στεφανάκης, Γεώργιος Περάκης και Χαράλαμπος Γεωργακάκης.
Από το συντηρητικό χώρο ως κόμμα Εθνικοφρόνων, λαϊκό κόμμα, Ελληνικός Συναγερμός, Ν.Δ., εξελέγησαν 9 βουλευτές, οι: Μανούσος Κούνδουρος, Κωνσταντίνος Λαγουδάκης, Στυλιανός Κωστογιάννης, Θεμιστοκλής Μοάτσος, Νικόλαος Τρουλλινός, Εμμανουήλ Παπαδογιάννης, Γεώργιος Βουλγαράκης, Ιωάννης Κεφαλογιάννης και Δημήτριος Μοάτσος.
Η επαναληπτικότητα στην εκλογή τους
Για το σύνολο των 32 αυτών βουλευτών αξίζει να σημειωθούν κάποιες παρατηρήσεις. Οι περισσότεροι από αυτούς εκλέγονταν κατ’ επανάληψη και μάλιστα μερικές φορές, για ολόκληρες δεκαετίες με κύριους πρωταγωνιστές τούς: Ιωάννη Κεφαλογιάννη που έως το 1985 είχε εκλεγεί 7 φορές. Βασίλειο Σκουλά 6 φορές. Νικόλαο Ασκούτση 5 φορές. Παύλο Βαρδινογιάννη 5 φορές. Εμμανουήλ Παπαδογιάννη 4 φορές.
Επίσης από 3 φορές εξελέγησαν, ο Ιωάννης Τσουδερός, ο Γεώργιος Τσουδερός, ο Εμμανουήλ Τσουδερός, ο Ευστράτιος Φωτάκης, ο Μιχαήλ Σκουλάς, ο Ευάγγελος Δασκαλάκης και ο Γεώργιος Περάκης.
Η επαναληπτικότητα αυτή στην εκλογή τους δείχνει μια στρέβλωση της εκλογικής τακτικής και των δύο πολιτικών χώρων που ευνοούσαν την παγίωση κατεστημένων καταστάσεων και δεν προωθούσαν την ανανέωση των υποψήφιων προσώπων. Οι κατ’ επανάληψη εκλεγμένοι βουλευτές, εκμεταλλευόμενοι κυβερνητικές θέσεις που καταλάμβαναν, εξασφάλιζαν συγκεκριμένη εκλογική πελατεία. Αυτήν τους την εκλογική πελατεία, την περιχαράκωναν, ώστε να διατηρούν συνεχώς την εύνοιά της, και έτσι θα εξασφάλιζαν και την επόμενη εκλογή τους. Αυτό σίγουρα δεν καταγράφεται στα θετικά της πολιτικής συμπεριφοράς των πολιτών του Ρεθύμνου. Με αυτό τον τρόπο εμποδίζονταν το να εμπλουτίζεται η πολιτική εκπροσώπηση με νέα και δημιουργικά άτομα που θα είχαν νέες και έξυπνες ιδέες για τη πρόοδο του τόπου μας.
Οι εκλογικές αυτές τακτικές στιγματίστηκαν ιδιαίτερα από το νέο κόμμα που ιδρύθηκε σαν εξέλιξη της Ενώσεως Κέντρου το 1974 από τον Ανδρέα Παπανδρέου, το ΠΑΣΟΚ, το οποίο εγκαινίασε νέα πολιτικά ήθη. Οι βουλευτές του νέου κόμματος κατέβαλαν μεγάλες προσπάθειες για να κατοχυρωθούν αυτές οι αρχές της σωστής πολιτικής συμπεριφοράς.
18 δικηγόροι, 11 γιατροί
Η επιστημονική και επαγγελματική προέλευση όλων αυτών των 32 βουλευτών παρουσιάζει μια μεγάλη μονομέρεια. Οι 18 ήταν δικηγόροι, οι 11 γιατροί και μόλις 3, είχαν διαφορετικά επαγγέλματα (1 έμπορος, 1 τραπεζιτικός και 1 ηλεκτρονικός). Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο λαός του Ρεθύμνου, εκτιμούσε ιδιαίτερα το επίπεδο μόρφωσης των υποψήφιων και προτιμούσε να ψηφίζει πρόσωπα με υψηλή μόρφωση. Δεν συγκινούνταν με υποψήφιους, οι οποίοι ήταν οικονομικοί παράγοντες της περιοχής όπως συνέβαινε σε άλλες περιοχές της Ελλάδας όπως στη Θεσσαλία και σε πολλές περιοχές της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας.
Η υστέρηση του Ρεθύμνου σε μεγάλα έργα
Ωστόσο αυτή η επιστημονική και επαγγελματική μονομέρεια με το να είναι οι βουλευτές μόνο δικηγόροι και γιατροί, είχε σίγουρα το ηθικό πλεονέκτημα των μορφωμένων και έντιμων προσώπων. Συγχρόνως όμως τα πρόσωπα αυτά στερούνταν τεχνοκρατικών γνώσεων, απαραίτητων ειδικά εκείνες τις περιόδους, όπου χτίζονταν και οργανώνονταν το παραγωγικό σύστημα της χώρας μας, καθώς και οι βασικές της υποδομές. Έτσι λοιπόν ο νομός μας στερήθηκε, τόσο της κατασκευής μεγάλων έργων όσο και της δημιουργίας κινήτρων για επίσης μεγάλες οικονομικές δραστηριότητες. Δεν κατασκευάστηκε ποτέ ένα μεγάλο λιμάνι που ήταν αναμφισβήτητα απαραίτητο αλλά ούτε και ένα σύγχρονο νοσοκομείο. Δεν κατασκευάστηκαν επίσης ούτε και οι σωστοί και απαραίτητοι συγκοινωνιακοί κόμβοι στον Βόρειο οδικό άξονα. Δεν κατασκευάστηκε ακόμη ούτε ένα αεροδρόμιο μέτριου μεγέθους όπως για παράδειγμα της Σητείας, παρ’ όλο που αγοράστηκε η απαραίτητη έκταση γης από το 1985, με πρωτοβουλία του τότε Ρεθύμνιου Υπουργού Δημόσιων έργων, Γεώργιου Περάκη. Δεν φτιάχτηκε επίσης μια βιομηχανική ή βιοτεχνική περιοχή σε κατάλληλο χώρο, ώστε να μπορέσει να προσελκύσει τους επαγγελματίες για να εγκατασταθούν. Ούτε και κάποιο μεγάλο αρδευτικό έργο κατάφερε να κατασκευαστεί για να αυξηθούν οι αρδεύσιμες εκτάσεις του νομού που το ποσοστό αρδευσιμότητάς του είναι από τα χαμηλότερα της χώρας.
Το Φράγμα των Ποταμών
Το μοναδικό μεγάλο σύγχρονο αναπτυξιακό έργο που υπάρχει στο νομό μας, είναι το φράγμα των Ποταμών Αμαρίου, το οποίο κατασκευάστηκε χάρις στις μεγάλες προσπάθειες των στελεχών της υπηρεσίας του ΟΑΔΥΚ Ρεθύμνου. Ωστόσο 12 ολόκληρα χρόνια μετά την ολοκλήρωσή του, που έγινε το 2008, δεν έχει γίνει ακόμη κατορθωτό, να λειτουργήσει το συνολικό έργο για την άρδευση, όπως έχει σχεδιαστεί, αφού δεν έχουν κατασκευαστεί τα αρδευτικά δίκτυα. Από τα 14 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού που δύναται να αποδώσει το φράγμα κατ’ έτος, χρησιμοποιούνται σήμερα μόλις τα 0,5 εκατ. κυβικά μέτρα και τα υπόλοιπα 13,5 εκατ. κυβικά μέτρα κατ’ έτος, «κάθονται και αναμένουν».
Ακροτελεύτιον
Βασική μας πεποίθηση είναι ότι, ένας νομός ή μια περιφέρεια έχει τη δυνατότητα να αναπτυχθεί και να προοδεύσουν οι πολίτες τους, εάν υπάρχουν οι σωστές και συντονισμένες προσπάθειες των πολιτών, των φορέων και προπαντός των επικεφαλής εκλεγμένων εκπροσώπων τους. Οι σωστές όμως επιλογές προσώπων επιτυγχάνονται και μόνον με την κατοχύρωση ενός σημαντικού μορφωτικού επιπέδου των πολιτών. Οι σκεπτόμενοι και συγχρόνως ενημερωμένοι πολίτες αποτελούν την μόνη εγγύηση για τη πρόοδο του τόπου τους. Σίγουρα ο νομός μας έχει εκείνα τα χαρακτηριστικά, ώστε να μπορέσουν να δημιουργηθούν αυτές οι προϋποθέσεις για να καταφέρουμε να επιτύχουμε τέτοιους υψηλότερους στόχους.
Ας συντονίσουμε λοιπόν τις ενέργειές μας, σύμφωνα με τις προσδοκίες μας!
