Toυ ΣΤΑΥΡΟΥ ΒΟΥΡΒΑΧΑΚΗ*
Στο Ρέθυμνο όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα επικρατεί έντονος προβληματισμός για τις επιπτώσεις που έχει το ζήτημα του κορωνοϊού στην οικονομία, τις επιχειρήσεις και την εργασία.
Αναλυτικά τώρα:
1)Τουρισμός
Η περυσινή τουριστική σαιζόν ήταν χαμηλότερη των προσδοκιών, ξεκίνησε καθυστερημένα από τις 15 Ιουλίου και έκλεισε με σημαντικές απώλειες τόσο σε επισκέπτες όσο και σε έσοδα. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να καταγράψουν μεγάλες ζημιές όλες οι τουριστικές και ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Επιπλέον αρνητικά επηρέασαν τον τουρισμό στην Κρήτη τα υγειονομικά πρωτόκολλα και οι δεσμεύσεις των επισκεπτών, το κλείσιμο τουριστικών αγορών όπως των Σκανδιναβικών κρατών και της Αγγλίας που έχουν μεγάλο μερίδιο στον τουρισμό της Κρήτης, η απώλεια της Ρωσικής αγοράς καθώς και των τουριστών μεγαλύτερης ηλικίας.
Την Κρήτη επισκέφτηκαν πέρυσι κυρίως Γερμανοί και Πολωνοί και λιγότερο οι Γάλλοι και Άγγλοι.
Τώρα για την φετινή τουριστική περίοδο τα πράγματα είναι ακόμα ρευστά και κανείς δεν γνωρίζει τι θα γίνει, παρόλο που ξεκίνησαν σε όλη τη Ευρώπη οι εμβολιασμοί.
Παράγοντες του τουρισμού λένε ότι αν φτάσουμε φέτος το 50% της κίνησης του 2019 θα πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι. Επιπλέον, υποστηρίζουν ότι για να φτάσουμε το επίπεδο τουριστικής κίνησης του 2019 θα πρέπει να περάσουν τρία τουλάχιστον χρόνια.
2) Εστίαση
Η πτώση του τουρισμού σε συνδυασμό με τα αλλεπάλληλα lockdown διέλυσε πραγματικά τις επιχειρήσεις εστίασης και λιανικού εμπορίου. Κυρίως οι επιχειρήσεις εστίασης δεν μπορούν να επιβιώσουν και να συνεχίσουν την λειτουργία τους. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα έμειναν και μένουν κλειστές.
Οι οικονομικές τους υποχρεώσεις έχουν αυξηθεί σημαντικά και αν δεν υπάρξει κρατική παρέμβαση θα βάλουν οριστικά λουκέτο.
Μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων εστίασης δεν προβλέπεται να λειτουργήσει ξανά γιατί οι συσσωρευμένες οικονομικές τους υποχρεώσεις είναι θηλιά στον λαιμό τους.
3) Επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου
Τα αλλεπάλληλα lockdown και η μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών λόγω της πτώσης του τουρισμού, έχουν οδηγήσει σε πτώση του τζίρου που φτάνει μέχρι και το 80% για τις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου.
Αν περάσεις από τους πιο κεντρικούς δρόμους της πόλης μας όπως Αρκαδίου, Εθνικής Αντιστάσεως, Τσουδερών, βλέπεις κλειστά μαγαζιά. Κάποια έχουν κλείσει από το πρώτο lockdown.
Η μέθοδος του click away, όπου και όταν εφαρμόστηκε, δεν βοήθησε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μιας και δεν διαθέτουν τα απαιτούμενα ηλεκτρονικά μέσα και εξυπηρετούν μόνο τις μεγάλες αλυσίδες που διαθέτουν οργανωμένα ηλεκτρονικά καταστήματα.
Έτσι χάθηκε ουσιαστικά και η περίοδος των εορτών των Χριστουγέννων που είθισται να αποτελεί μια από τις καλύτερες εισπρακτικά εποχές για τον εμπορικό κόσμο.
4) Εργασία
Αυτή η δυσμενής συγκυρία δεν άφησε ανεπηρέαστη και την αγορά εργασίας. Όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα χάθηκαν πολλές θέσεις εργασίας και υιοθετήθηκαν οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης όπως η μερική απασχόληση, η εκ περιτροπής εργασία και η τηλεργασία. Οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης αποτέλεσαν το εργαλείο αντιμετώπισης των δυσμενών συνεπειών που υπέστη η επιχειρηματικότητα από τη βίαιη «επιδρομή» του κορωνοϊού. Όπως φαίνεται θα παραμείνουν στις εργασιακές σχέσεις και θα γίνουν μέσο διαχείρισης της βαθιάς ύφεσης από τις επιχειρήσεις.
Συνέπεια όλων αυτών είναι να μειωθούν τα εισοδήματα των εργαζομένων και επομένως και η αγοραστική τους δύναμη ως καταναλωτές.
Εν κατακλείδι, εάν επαληθευτούν οι προβλέψεις του ανεξάρτητου ΙΟΒΕ (Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών), τότε θα δούμε ότι και την φετινή χρονιά τα πράγματα θα είναι άσχημα για τη χώρα μας.
Για το 2021 προβλέπει ύφεση 4%, ανεργία 20,5%, και μείωση των επενδύσεων κατά 10%!Το Δημόσιο χρέος θα φτάσει στο 199,6% του ΑΕΠ όταν το 2009 ήταν 126,7% και το 2015 ήταν 175,9%.
* Ο Σταύρος Βουρβαχάκης είναι οικονομολόγος – δημοτικός σύμβουλος Ρεθύμνου, επικεφαλής «Ρέθυμνο – Ενεργοί Πολίτες»
