Ώρες – ώρες έχω την εντύπωση πως έχω καταφέρει να εντοπίσω τις βασικές αιτίες της κακοδαιμονίας μας ως λαού. Όλοι μαζί οι έλληνες σήμερα ασχολούμαστε με τρία άσκοπα και ανώφελα πράγματα: 1. Ψάχνομε να βρούμε δικαιολογίες για τα λάθη του παρελθόντος, τη στιγμή που δικαιολογίες δεν υπάρχουν (απλά ας διδαχτούμε από αυτά). 2. Διοργανώνουμε απανωτές πολιτιστικές εκδηλώσεις για να ξεχνιόμαστε, να τα απωθούμε στο ασυνείδητο και να μην διδασκόμαστε από τα λάθη μας. 3. Αποφεύγομε επιμελώς (από φόβο) να κοιτάξομε κατάματα το μέλλον. Αυτά τα τρία θέματα ανακυκλώνονται συνεχώς στο συλλογικό μας ασυνείδητο τροφοδοτώντας ένα φαύλο κύκλο που μας κρατά σαν όντα άβουλα και α-πολιτικά, αλυσοδεμένους στα γρανάζια μιας καλά στημένης μηχανής που μας σπρώχνει στην μοιρολατρία, την απραξία, τον μηδενισμό, το «όλοι ίδιοι είναι» και πάει λέγοντας.
Ασφαλώς, όλα αυτά πρέπει κάποτε να τα ξεπεράσομε, και να προχωρήσομε ψύχραιμα με μελέτη και εργασία, με πρόγραμμα και σύστημα χωρίς να περιμένομε σωτήρες ή θαύματα, διότι σήμερα σωτήρες δεν υπάρχουν.
Εν τω μεταξύ, μετά από τόσα απανωτά λάθη που ήδη έχομε κάνει, η χώρα μας έχει βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση. Υπερχρέωση και ασφυξία. Μια βάρβαρη λιτότητα που έχει οδηγήσει σε πρώτου μεγέθους ανθρωπιστική κρίση, με το μέσο πολίτη να έχει αποδυθεί σ’ ένα πρωτόγνωρο αγώνα για επιβίωση και αξιοπρεπή ζωή.
Για να μπορέσομε να δούμε τα πράγματα πιο καθαρά, πρέπει να δούμε τα πράγματα συνολικά, να δούμε το δάσος και όχι μόνο τα δέντρα. Το κύριο πρόβλημα είναι η σχέση μας με τους ετέρους μας στην Ευρώπη. Τι είναι λοιπόν αυτή η Ευρώπη στην οποία τα χαρτιά λένε ότι είμαστε ισότιμο μέλλος; Είναι άραγε ένας χωροφύλακας ή μήπως ένας μπαμπούλας ο οποίος έχει το δικαίωμα να μας συνθλίβει και συγχρόνως να μας στέλνει τελεσίγραφα και να μας υποχρεώνει να στεκόμαστε προσοχή;
Όσο κι αν προσπαθούν να μας βάλουν σ’ αυτή τη λογική, τα πράγματα δεν είναι έτσι. Τα δάνεια που βαρύνουν τη χώρα μας θα πρέπει να ελεγχθούν για την προέλευση και τη νομιμότητά τους. Πως άραγε έφθασαν εκεί που έφθασαν, σ’ αυτά τα δυσθεώρητα ύψη;
Αν αυτή τη στιγμή οι τραπεζίτες και η χρηματιστικοποιημένη οικονομία έχουν καταφέρει να ελέγχουν την Ευρώπη, αυτό δεν σημαίνει ότι αυτό είναι ένα θέσφατο και θα ισχύει πάντα. Οι λαοί με τους αγώνες και τις δημοκρατικές τους παρεμβάσεις μπορούν να αλλάξουν πολλά στη δομή και στον έλεγχο της Ευρώπης. Να την κάνουν μια Ευρώπη των λαών. Όχι μόνο ο ελληνικός λαός που σήμερα είναι πρωτοπόρος και μπροστάρης αλλά και οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι και οι Ιταλοί, κυρίως οι λαοί του Ευρωπαϊκού Νότου και όχι μόνον αυτοί.
Είναι φανερή η προσπάθεια της σημερινής κυβέρνησης προς αυτή την κατεύθυνση. Το βλέμμα της είναι στραμμένο στην Ευρώπη. Μιλά ξεκάθαρα και λέει πως θέλουμε να μείνουμε στην Ευρώπη αλλά και θα παρέμβουμε πιέζοντας ν’ αλλάξουμε την Ευρώπη. Όσο τα διάφορα κέντρα προσπαθούν να συσκοτίσουν αυτή την αλήθεια, τόσο εμείς που την πιστεύομε και την απαιτούμε θα την υποστηρίζομε και θα την προβάλλομε ως τη μόνη λύση. Μπορεί αυτή η ελληνική πρωτοποριακή προσπάθεια να μοιάζει ουτοπία, όμως κάθε μεγάλη αλλαγή στην παγκόσμια σκηνή πάντα άρχιζε σαν ουτοπία και μετά γινόταν πραγματικότητα.
Ας έρθομε τώρα στα «πολύ δύσκολα». Είναι βέβαιο ότι η διαπραγμάτευση θα καταλήξει θετικά; Όχι βέβαια. Η ίδια η έννοια της διαπραγμάτευσης αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά. Μας ενθαρρύνει ότι στη διαπραγμάτευση υπάρχει σημαντική πρόοδος και οι δανειστές έχουν κάνει βήματα πίσω. Όμως το περιβάλλον είναι αρκετά αβέβαιο για να μην πω εχθρικό. Οι λεγόμενοι «θεσμοί» εφαρμόζουν μια διαρκή και παρατεταμένη πολιορκία, με φανερό σκοπό την αποστράγγιση της χώρας.
Μέσα σ’ αυτή την πρωτοφανή συγκυρία παρηγορούμαι με κάτι έντιμους και αποφασισμένους ανθρώπους που βρίσκονται στο τιμόνι της χώρας σήμερα. Ιδιαίτερα αυτή τη δύσκολη στιγμή οι άνθρωποι αυτοί ζητούν την στήριξη της κοινωνίας. Η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να εφαρμόσει μια συνεχή «πορεία προς το λαό» ενημερώνοντας διαρκώς τον απλό άνθρωπο με απλά και κατανοητά λόγια, τι στην πραγματικότητα συμβαίνει.
Εμείς οι απλοί πολίτες τι πρέπει να κάνουμε; Πρέπει απλά να κλείνομε τ’ αυτιά στις κραυγές και ν’ ανοίγομε τα μυαλά στη λογική. Να κλείνομε τ’ αυτιά στα συμφέροντα κι ανοίγομε τα μάτια στις ξεκάθαρες θέσεις. Να κλείνομε τ’ αυτιά στην υστερία και ν’ ανοίγομε τις καρδιές στην ιστορία.
*Ο Μανόλης Καλλέργης είναι γιατρός