Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Κ. ΠΑΠΑΔΕΡΟΥ*
Ευπατρίδη καλούμε «άτομο εγνωσμένης αξίας, κύρους και ευγενούς ήθους, που έχει διακριθεί για την προσφορά του σε έναν χώρο δράσεως». Όσοι ευτυχήσαμε να γνωρίσουμε από κοντά τον Γεώργιο Δρανδάκη –και είμαστε πολλοί, εντός, αλλά και εκτός Ρεθύμνου και Κρήτης!- είχαμε εκτιμήσει αυτά και πολλά άλλα χαρίσματά του και προσφορές του, μάλιστα όχι μόνο σε έναν, αλλά σε περισσότερους χώρους δράσης του, σε μια υπεραιωνόβια διαδρομή, στην αγκαλιά μιας σπάνιας οικογενειακής θαλπωρής και κοινωνικής αποδοχής. Περιορίζομαι σε έναν μόνο χώρο δράσης του: Στην Ε.ΘΕ.Κ. την Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης. Την πρώτη στην Ελλάδα καλλιτεχνική Εταιρεία πολιτισμικής αποκέντρωσης και ανάπτυξης. Ως πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας κατά τα πρώτα δέκα χρόνια λειτουργίας της, τα πιο δύσκολα, ευτύχησα να αποκτήσω στο πρόσωπο του Γ. Δρανδάκη ένα φίλο έμπιστο και σοφό, άξιο εκπρόσωπο του Ρεθύμνου, ο οποίος, μαζί με άλλους Ρεθεμνιώτες, πολύτιμους συνεργούς μας, βοήθησαν να διαμορφώσουμε ανοικτό υπαίθριο θεατρικό χώρο στη Φορτέτζα του Ρεθύμνου. Θιασώτης και αυτός του παγκρήτιου αισθήματος και καθήκοντος, του συγκρητισμού, αναγκαίου όπως πάντοτε για την υπέρβαση των ποικίλων προσκομμάτων του τοπικισμού. Αντί να βαρύνω τους αναγνώστες με άλλα δικά μου λόγια, προτίμησα να υπενθυμίσω ένα δικό του κείμενο, άξιο μνήμης και τιμής. Το κείμενο προσφώνησής του, ως μέλος του Δ.Σ. της Ε.ΘΕ.Κ. στην πρεμιέρα της «Θυσίας του Αβραάμ» στη Φορτέτζα Ρεθύμνου:
«Κύριοι εκπρόσωποι των Θρησκευτικών, πολιτικών και στρατιωτικών Αρχών, Κύριε Πρόεδρε της Εταιρείας Θεάτρου Κρήτης, Κυρίες, Δεσποινίδες και Κύριοι,
Σας υποδέχομαι εκ μέρους της Εταιρείας Θεάτρου Κρήτης στην πρώτη εκδήλωσή της στο θεατρικό χώρο.
Δεν θα σας απασχολήσω με τη σημασία, που έχει ένα αυτόνομο θέατρο στο νησί μας, μια μόνιμη θεατρική παρουσία στην Κρήτη και η ζωντανή παρουσία της Κρήτης στο Θέατρο. Όλοι γνωρίζετε πόσο βαθιές και εκτεταμένες είναι οι επιδράσεις της θεατρικής λειτουργίας και τέχνης. Και, όπως σχεδίασαν οι ιδρυτές της Εταιρείας Θεάτρου τον προορισμό της, οι σκοποί της είναι πολύ πλατύτεροι από τη δράση ενός θεατρικού συγκροτήματος. Η Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης αποβλέπει, γενικότερα, στην πνευματική και καλλιτεχνική καλλιέργεια του λαού μας. Φυσικά οι δυσκολίες δεν λείπουν. Αντίθετα είναι πολλές. Γι’ αυτό καλούμεθα όλοι να συμπαρασταθούμε με πολλή αγάπη στο Θέατρο Κρήτης.
Μία όψη της σημερινής εκδηλώσεως, που πρέπει να τονισθεί, είναι ότι ενσαρκώνει το αποτέλεσμα κοινής προσπάθειας πρόθυμων και πιστών στην αξία του Θεάτρου ανθρώπων από όλη την Κρήτη. Μεγάλη και αποφασιστική ήταν και είναι η συμβολή της Ορθοδόξου Ακαδημίας της Κρήτης και του άξιου Διευθυντού της κ. Αλέκου Παπαδερού, που είναι και Πρόεδρος της Εταιρείας Θεάτρου Κρήτης. Στο σημείο αυτό ας μου επιτραπεί να αναφέρω τα ονόματα των συμπολιτών, που μετέχουν στο πρώτο Διοικητικό συμβούλιο της Εταιρείας σαν τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη. Είναι κατ’ αλφαβητική σειρά οι: Βογιατζάκης Μανώλης, Μανδρακός Δημήτρης, Τζεκάκης Μιχάλης, Τουρνάκης Κώστας, Χατζηδάκης Λεωνίδας και ο ομιλών. Τον ερχόμενο Ιανουάριο θα εκλεγεί νέο Συμβούλιο και πρέπει να ετοιμάζονται άλλοι φίλοι του Θεάτρου, να διαδεχθούν τα σημερινά μέλη. Η προσπάθεια είναι πολύ σημαντική. Επιβάλλεται να συνεχισθεί με περισσότερο ζήλο. Δεν γίνεται οι ίδιοι άνθρωποι να σηκώνουν το βάρος της ευθύνης. Είναι απαραίτητη η διαδοχή.
Η «Θυσία του Αβραάμ» προτιμήθηκε σαν εναρκτήριο έργο και για λόγους συμβολικούς. Η Εταιρεία Θεάτρου αρχίζει τη θεατρική ζωή της με ένα αξιόλογο Κρητικό δράμα. Απόφασή της ήταν να παρουσιάσει μαζί με τη «Θυσία του Αβραάμ» και «Το χέρι του σκοτωμένου» του Παντελή Πρεβελάκη. Με πολλή θλίψη βρέθηκε στην ανάγκη, για λόγους τεχνικούς, να αναβάλει την παρουσίαση του έργου του μεγάλου συμπολίτη μας.
Είναι τραγική σύμπτωση ότι αυτές τις κρίσιμες ώρες, που ζούμε όλοι οι Έλληνες, το ανέβασμα της «Θυσίας» συμβολίζει και κάτι πολύ πιο μεγάλο: Η τραχιά φύση του Αβραάμ, η αυστηρή και σκληρή σαν πέτρα, που την εκφράζει με τόση πληρότητα το λιτό, αλλά και συγκλονιστικά επιβλητικό σκηνικό του σκηνογράφου του Εθνικού Θεάτρου Κ. Κλώνη, χαράσσει την αταλάντευτη πίστη που πρέπει να έχει το έθνος μας στο μέλλον και τη δικαίωσή του, και στη διάσωση της Κύπρου από την τραγωδία της, τραγωδία, που, θα ήθελα να προσθέσω, χωρίς αυτό να θεωρηθεί ασέβεια προς την ιερότητα του χώρου και της στιγμής, ότι δημιούργησαν οι κακοί Έλληνες και τα αδίσστακτα συμφέροντα και ο αμοραλισμός μιας οικουμενικής δυνάμεως σε συνεργασία με τα κατάλοιπα της ασιατικής βαρβαρότητας.
Την παράσταση δίδαξε και σκηνοθέτησε ο Αλέξης Μινωτής, που είναι και ο πρωταγωνιστής του έργου. Με μεγάλη χαρά και πολλή συγκίνηση θα παρακολουθήσουμε τον απαράμιλλο Κρητικό καλλιτέχνη, με την παγκόσμια προβολή και αναγνώριση, καθώς και τους εξαίρετους συνεργάτες του, τη Ρεθεμνιώτισσα πρωταγωνίστρια Όλγα Τουρνάκη και όλα τα μέλη του Θιάσου, που είναι επίσης Κρητικοί και εκλεκτοί ηθοποιοί σε μια τέλεια θεατρική μυσταγωγία. Εύχομαι σε όλους κάθε επιτυχία και ευτυχία.
Τελειώνοντας, αισθάνομαι την υποχρέωση να ευχαριστήσω εκ μέρους της Εταιρείας Θεάτρου Κρήτης τους αδελφούς Βαρδινογιάννη, που ενίσχυσαν την Εταιρεία με 350.000 δραχμές και τον επίσης συμπολίτη κ. Γεώργιο Βογιατζάκη, που με τη γνωστή προθυμία του πρόσφερε σαν πρώτη εισφορά του 50.000 δραχμές, καθώς και όλους όσους βοήθησαν στην επιτυχία της παραστάσεως».
* Ο Αλέξανδρος Κ. Παπαδερός, είναι Δρ. Φιλοσ., Δρ.Θεολ.h.c.
