Ιστορικά είναι συνηθισμένο οι νεοφώτιστοι να θέλουν να εξαφανίσουν κάθε ίχνος του «παλιού κόσμου». Έτσι έκαναν οι Χριστιανοί με τους Εθνικούς, οι Προτεστάντες με τους Καθολικούς.
Στην Ελλάδα βιώσαμε τη «ρήξη» με την αρχαιότητα, η οποία περιεβλήθη τον μανδύα της «προοδευτικής» ιδεολογίας: παλιότερα πρωταγωνίστησε μια μερίδα των δημοτικιστών, ενώ άλλοι ενέταξαν το ζήτημα στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης για τη «συνέχεια» του ελληνισμού. Ρητά ή σιωπηρά, και η σημερινή κυβερνώσα Αριστερά διακατέχεται από τον φανατισμό του νεοφώτιστου.
H ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα δεν «τελείωσε» πριν από 1500 χρόνια, όπως πιστεύουν οι αμαθείς, αλλά συνόδευσε την ανθρωπότητα σε κάθε βήμα κατά τους επομένους αιώνες και (συν)διαμόρφωσε τον πολιτισμό μας – η Ρώμη ισότιμα με την Αθήνα και ενίοτε πιο αποφασιστικά.
Οι κάθε είδους και παντός καιρού φανατικοί είναι πεπεισμένοι ότι ο κόσμος γεννήθηκε όταν γεννήθηκαν οι ίδιοι ή η αγαπημένη τους ιδεολογία. Η αλήθεια όμως είναι πως η αρχαιογνωσία δεν συνιστά ούτε ιδεολογική προκατάληψη ούτε συσσώρευση «άχρηστης» γνώσης. Διότι χωρίς αυτήν -όχι βέβαια όπως διδάσκεται σήμερα στα σχολεία- δεν καταλαβαίνουμε ποιοι είμαστε και συνεπώς δεν μπορούμε να οικοδομήσουμε το μέλλον.
* Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι ομότιμος Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας,
Πανεπιστήμιο Κρήτης
