Πάνω από όλα… συνείδηση!

Η υπουργός Παιδείας ενοχλεί τον ΣΥΡΙΖΑ. Πριν καλά-καλά καθίσει στην καρέκλα του υπουργείου της, προχώρησε στην κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, μίλησε για την επαναφορά της βάσης του δέκα στις εξετάσεις εισαγωγής στην τριτοβάθμια, επανάφερε το κριτήριο της αριστείας στο τρόπο επιλογής σημαιοφόρων, αποφάσεις που σημειολογικά ταράσσουν τις ιδεοληπτικές εμμονές και ξυπνούν τα αντανακλαστικά της προηγούμενης κυβέρνησης. Η αξιωματική αντιπολίτευση, άλλωστε, έχει επιλέξει το πεδίο της ιδεολογικής αντιπαράθεσης με τη «δεξιά». Προς το παρόν φαίνεται να είναι και ο μόνος αντιπολιτευτικός χώρος, καθώς στα καθημερινά ζητήματα, όπως η οικονομία, η ανάπτυξη, το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών, η παρούσα κυβέρνηση δε δίνει πολλές ευκαιρίες.

Κάθε φράσης της κα Κεραμέως διυλίζεται στις μυλόπετρες της «αριστερής» ιδεολογίας και αστραπιαία εκτίθεται στα μανταλάκια των φίλιων, για τον ΣΥΡΙΖΑ, ΜΜΕ. Κατά συνέπεια η φράση της για τον ρόλο του μαθήματος της ιστορίας, το οποίο, σύμφωνα με την ίδια πρέπει να πάψει να είναι κοινωνικού χαρακτήρα αλλά να αναπτύσσει την εθνική συνείδηση, αντικρούστηκε και μάλιστα με πρωταγωνιστή το βαρύ πυροβολικό, βαρύ ως προς το μέγεθος των βλημάτων -εδώ ως προς το βάρος των εκφράσεων που χρησιμοποιεί συνήθως- κ. Πολάκη. Απάντησε λοιπόν ο κ. Πολάκης, ότι ο πραγματικός στόχος της νέας υπουργού είναι: η μη ανάπτυξη (με κεφαλαία) ταξικής συνείδησης στα παιδιά των φτωχότερων λαϊκών στρωμάτων. Βέβαια συνέχισε την απάντησή του με μια σειρά άκομψων χαρακτηρισμών για την κα Κεραμέως, αλλά εικάζω ότι αυτό έγινε προς τέρψη του φανατικού κοινού του πρώην αναπληρωτή υπουργού, από τα διανοητικά χαμηλότερα στρώματα.

Στην πραγματικότητα και αυτό θέλω να αναδείξω εδώ, η ουσία του επιχειρήματος του κ. Πολάκη περί ταξικής συνείδησης μιας οικονομικά διαστρωματωμένης κοινωνίας, μέσα από την οποία διαμορφώνονται και προάγονται τα «ιδεώδη της Αριστεράς» δέχεται ήδη κριτική, ως παρωχημένο. Στο πρόσφατο βιβλίο του Η ιδέα του σοσιαλισμού (2018) ο Axel Honneth, από τους σημαντικότερους σύγχρονους διανοητές της πολιτικής φιλοσοφίας, υποστηρίζει ότι υπάρχουν τρία πεδία η διόρθωση των οποίων θα έδιναν στο σοσιαλισμό μια νέα πνοή και ένα μέρος της αλλοτινής του δύναμης. Το πρώτο αφορά την οικονομική σφαίρα ως κεντρικό πεδίο στη μάχη για την επιδιωκόμενη μορφή ελευθερίας. Δηλαδή, όπως εξηγεί στην κριτική του ο φιλόσοφος, καθώς οι σοσιαλιστές τοποθέτησαν κάθε ελευθερία, καλή ή κακή, αποκλειστικά στο πεδίο της οικονομικής δραστηριότητας, έχασαν ξαφνικά, χωρίς να το συνειδητοποιήσουν, τη δυνατότητα να σκέφτονται επίσης με όρους ελευθερίας. Για τον ίδιο, ο σοσιαλισμός δε θα έπρεπε σήμερα να αναζητήσει τη δική του ομάδα αναφοράς ούτε σε μια συγκεκριμένη κοινωνική τάξη -είτε πρόκειται για το βιομηχανικό προλεταριάτο είτε για την τάξη των κατώτερων υπαλλήλων- ούτε σε κάποιο κοινωνικό κίνημα.

Ο κ. Πολάκης λοιπόν θα πρέπει να ξεσκονίσει λίγο τα βιβλία του. Η πολιτική σκέψη, όπως και όλα τα άλλα, εξελίσσεται. Από την άλλη η υπουργός Παιδείας θα πρέπει να εργάζεται ώστε το εκπαιδευτικό μας σύστημα και το μάθημα της ιστορίας μέσα σε αυτό, να έχουν ως οδηγό κατά πρώτον την καλλιέργεια συνείδησης μέσω της κριτικής αντίληψης. Το αν έχει εθνικό χαρακτήρα, κοινωνικό χαρακτήρα ή και τα δύο είναι μια νοητική διεργασία στην οποία ένας ελεύθερα σκεπτόμενος άνθρωπος σε μια δημοκρατική χώρα θα μπορεί να καταλήξει χωρίς «άλλη» βοήθεια.