Ποιος θα είναι ο τρίτος;

Όσο πλησιάζουμε τη μέρα της εκλογικής αναμέτρησης τόσο και καθαρίζει το τοπίο ως προς το πρώτο και δεύτερο κόμμα. Παρόλο που ο πρόεδρος και οι υποψήφιοι της Νέας Δημοκρατίας (Ν.Δ.) υποστηρίζουν ότι η διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ κινείται στα όρια του στατιστικού λάθους, η δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ μάλλον δεν είναι πλέον αναστρέψιμη.

 

Η διακυβέρνηση της χώρας από την αριστερά μοιάζει να είναι απόρροια μιας ιστορικής εξέλιξης και αναγκαιότητας. Μετά την κατάρρευση της χούντας κυβέρνησε η Νέα Δημοκρατία του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που ήταν μεν δεξιά, αλλά σημαντικά προοδευτικότερη από την ΕΡΕ. Ακολούθησαν οι κεντροαριστερές κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, το οποίο σταδιακά μετεξελίχθηκε σε ένα αστικό συντηρητικό κόμμα και έπαψε να αποτελεί εναλλακτική λύση προς τη Ν.Δ. Μια λογική, δημοκρατική εξέλιξη, λοιπόν, θα ήταν, η διακυβέρνηση της χώρας και από την αριστερά.

 

Σε αυτό το πνεύμα η πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να θεωρείται ως δεδομένη. Τώρα, αν έχει και αυτοδυναμία αυτό είναι ένα ερώτημα που δεν μπορεί να απαντηθεί εύκολα. Εξάλλου, του ερωτήματος περί αυτοδυναμίας προηγείται ένα άλλο βασικότερο ερώτημα. Χρειάζεται σήμερα η Ελλάδα μονοκομματικές κυβερνήσεις και μπορεί μια μονοκομματική κυβέρνηση να επωμισθεί μόνη της το ιστορικό φορτίο της παρούσας κρίσης;

 

Για τους παραπάνω λόγους είναι σημαντικό ποιος θα είναι ο τρίτος. Το ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε να διεκδικήσει αυτή τη θέση, αν δεν είχε δημιουργηθεί το «Κίνημα» Δημοκρατών Σοσιαλιστών (θέτω τη λέξη κίνημα σε εισαγωγικά, όχι μόνο επειδή παραπέμπει σε επαναστατικές αλλαγές, πράγμα που δεν συμβαίνει σήμερα, αλλά και επειδή μια διασπαστική κίνηση δεν κερδίζει τον χαρακτηρισμό κίνημα).

 

Την τρίτη θέση, λοιπόν, φαίνεται να διεκδικούν σοβαρά το Ποτάμι και η Χρυσή Αυγή. Ο πρόεδρος του Ποταμιού μάλιστα διακηρύττει ότι αγωνίζεται, για να μην έλθει τρίτη η Χρυσή Αυγή.

 

Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να αναλύσουμε τα υπάρχοντα στοιχεία και να εκτιμήσουμε τις πιθανότητες καθενός από τους δύο διεκδικητές της τρίτης θέσης.

 

Ποια είναι η ιδεολογία και σε ποιο σημείο του πολιτικο-ιδεολογικού φάσματος στέκεται η Χρυσή Αυγή, είναι σαφές και δεν χρειάζεται περαιτέρω αποσαφηνίσεις. Το ποιόν της οργάνωσης είναι πλέον σε όλους γνωστό.

 

Το Ποτάμι ξεκίνησε μάλλον ως κεντρώο κόμμα και επεκτάθηκε στη συνέχεια και στον κεντροαριστερό χώρο. Ουσιαστικά καλύπτει το κενό που δημιουργήθηκε από τη συρρίκνωση (μέχρι και σημείου διαλύσεως) του ΠΑΣΟΚ και από την «αυτοδιάλυση» της ΔΗΜΑΡ.

 

Πέρα από το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ που συνεχίζουν να αντλούν τους ψηφοφόρους τους από τον κεντρώο και κεντροαεριστερό χώρο, πιέσεις δέχεται το Ποτάμι και από τα δύο μεγάλα κόμματα, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.

 

Μάλιστα η πόλωση μεταξύ των δύο πρώτων μπορεί να αποβεί μοιραία για τα μικρά κόμματα-ήδη η ΔΗΜΑΡ και οι ΑΝΕΛ φαίνεται να μένουν εκτός Βουλής. Επομένως, το Ποτάμι μπορεί, από τα ποσοστά που του δίδουν οι δημοσκοπήσεις, να χάσει ψηφοφόρους και προς τα αριστερά του και προς τα δεξιά του.

 

Κατά την εκτίμησή μας το Ποτάμι μπορεί να χάσει  ψηφοφόρους και προς το ΠΑΣΟΚ, γιατί μετά τη δημιουργία του λεγόμενου «Κινήματος» παραδοσιακοί ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ φαίνεται να αρχίζουν να ξαναβλέπουν με συμπάθεια το παλιό τους κόμμα. Εξάλλου, ο «αποδιοπομπαίος τράγος» κερδίζει σ’ ένα βαθμό και τη συμπάθειά μας, επειδή άρει τις αμαρτίες όλων μας και έτσι μπορούμε εμείς οι υπόλοιποι, «αμόλυντοι» πλέον να συνεχίσουμε την πορεία μας.

 

Κοντολογίς, το Ποτάμι, παρόλο που παρουσιάζει μια αξιοζήλευτη δυναμική, μπορεί να χάσει από τα ποσοστά που του δίδουν οι δημοσκοπήσεις τόσους ψηφοφόρους, ώστε να βοηθηθεί η Χρυσή Αυγή για την κατάληψη της τρίτης θέσης.

 

Η ίδια η Χρυσή Αυγή όχι μόνο δεν χάνει ψηφοφόρους, αλλά μάλλον μπορεί να θεωρεί ως εν δυνάμει ψηφοφόρους της και ένα σημαντικό ποσοστό των αναποφάσιστων. Χρειάζεται σήμερα αρκετό κουράγιο για να βγει κανείς και να δηλώσει δημόσια, ότι θα ψηφίσει Χρυσή Αυγή. Άρα, αρκετοί από αυτούς που δεν απαντούν στις δημοσκοπήσεις ή δηλώνουν αναποφάσιστοι, ενδέχεται να είναι ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής.

 

Επομένως, οι πιθανότητες της Χρυσής Αυγής να είναι τρίτο κόμμα είναι αρκετά ρεαλιστικές. Ένα εφιαλτικό σενάριο, ιδιαίτερα στη φάση ανάθεσης, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, διερευνητικών εντολών. Το ενδεχόμενο, μετά τους προέδρους του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ, εντολοδόχος να είναι ο πρόεδρος της Χρυσής Αυγής, δεν μπορεί παρά να προκαλεί ρίγη στον κάθε Έλληνα δημοκράτη.

 

Και αν κάποιοι στο παρελθόν ψήφισαν Χρυσή Αυγή από οργή, καλό θα είναι να συνειδητοποιήσουν, ότι η φάση της οργής και της εκτόνωσης ανήκει στο παρελθόν. Τώρα βρισκόμαστε στη φάση της περισυλλογής, του αναστοχασμού και της ευθύνης.

 

Από την άλλη, οι επικεφαλής των κομμάτων που θα εκπροσωπούνται στη νέα Βουλή δεν θα είναι άμοιροι ευθυνών, αν τα πράγματα οδηγηθούν εκεί, ώστε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να είναι αναγκασμένος να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον πρόεδρο της Χρυσής Αυγής.

 

Κοντολογίς, η ώρα της ανάληψης ευθύνης ήλθε και για τους πολίτες ψηφοφόρους και για όσους ζητούν την ψήφο μας.