Η αφορμή για αυτό το άρθρο δόθηκε από μια μεγάλη πινακίδα που υπάρχει στο αεροδρόμιο Χανίων, η οποία μας πληροφορεί για τα έργα που γίνονται στο χώρο του αεροδρομίου. Η πινακίδα αναφέρει ως τίτλο του έργου, την επέκταση του αεροδρομίου, καθώς και τον προϋπολογισμό του, που ανέρχεται στα 110 εκατ. ευρώ.
Πράγματι το έργο είναι μεγάλο και εξ ίσου μεγάλο είναι και το ποσό της χρηματοδότησής του. Ομολογουμένως αξίζει μπράβο στην Ελληνική κυβέρνηση που αποφάσισε να εκτελεστεί αυτό το έργο, καθώς και στους Χανιώτες πολιτικούς παράγοντες που βοήθησαν ώστε να χρηματοδοτηθεί.
Εκτιμούμε ότι στο πλαίσιο της Περιφερειακής Ανάπτυξης, η πρόοδος στην Περιφέρεια συντελείται μόνο με την κατασκευή μεγάλων ή πολύ μεγάλων έργων.
Ένα τέτοιο έργο που θα συμβάλει στην τοπική ανάπτυξη των Χανίων είναι και η κατασκευή του αεροδρομίου Χανίων.
Ανάλογο πολύ μεγάλο έργο είναι και κατασκευή του νέου αεροδρομίου Ηρακλείου στο Καστέλι Πεδιάδος με προϋπολογισμό 850 εκατ. ευρώ.
Φανταζόμαστε ότι όπου εκτελούνται τόσο μεγάλα έργα και μάλιστα με καθημερινή λειτουργικότητα, θα ακολουθήσουν και πολλές άλλες επενδύσεις ιδιωτικού χαρακτήρα. Στην περίπτωση των αεροδρομίων, οι επενδύσεις αυτές συνήθως είναι εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων, παροχής υπηρεσιών πάρκινγκ, τουριστικά γραφεία, καταστήματα εστίασης, εμπορικά καταστήματα και διάφορες άλλες.
Συγχρόνως βέβαια δημιουργούνται και εκατοντάδες θέσεις εργασίας προς όφελος του ντόπιου πληθυσμού. Πολύ καλά λοιπόν αυτά που προγραμματίζονται και εκτελούνται στους γειτονικούς μας Νομούς.
Ας δούμε όμως και τη δική μας θέση, του Νομού μας, σε ό,τι αφορά τα μεγάλα αναπτυξιακά μας έργα.
Μάλλον όμως πως στο Ρέθυμνο του σήμερα δεν εκτελείται κανένα τέτοιο μεγάλο αναπτυξιακό έργο!
Μάλιστα αν κάνουμε μια αναδρομή σε όλα τα προηγούμενα χρόνια, τα μόνα μεγάλα αναπτυξιακά έργα που έγιναν στο Νομό μας, είναι μόλις δύο, εκείνα της 10ετίας του ’80 και του ’90, δηλαδή το φράγμα των Ποταμών Αμαρίου, και οι κτιριακές εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου στου Γάλλου!
Ωστόσο και για τα δύο αυτά έργα δεν έχει ολοκληρωθεί η λειτουργικότητά τους. Στο μεν φράγμα των Ποταμών δεν έχει ολοκληρωθεί το κεντρικό δίκτυο διανομής του νερού, με αποτέλεσμα να μένει ανεκμετάλλευτο το 95% του νερού της συνολικής απολήψιμης ποσότητας των 18 εκατ. κυβικών μέτρων.
Στο δε έργο της Πανεπιστημιούπολης στου Γάλλου, δεν έχουν ολοκληρωθεί το μεγάλο αμφιθέατρο, καθώς και οι εγκαταστάσεις διαμονής των φοιτητών.
Κανένα άλλο μεγάλο αναπτυξιακό έργο δεν έχει εκτελεστεί στο Ρέθυμνο.
Δεν συμβαίνει βέβαια το ίδιο στους γειτονικούς μας Νομούς.
Και αυτό δεν το αναφέρουμε ως ανταγωνιστικό προς τους άλλους Νομούς, με τους οποίους ποτέ το Ρέθυμνο δεν είχε αντιπαλότητα ακόμη και όταν εκείνοι είχαν μεταξύ τους, αλλά και μόνο για να συνειδητοποιήσουμε τι συμβαίνει σε αυτούς και τι σε εμάς. Επαινούμε και χαιρόμαστε για τα αναπτυξιακά έργα των γειτονικών μας Νομών, τα οποία ωφελούν συνολικά το νησί μας αλλά παράπλευρα και εμείς οι ίδιοι έχουμε κάποια ωφέλεια από αυτά. Εντελώς δειγματοληπτικά θα αναφέρουμε μερικά τέτοια μεγάλα έργα που εκτελέστηκαν ή εκτελούνται στους γειτονικούς μας Νομούς για να αντιληφθούμε τα αντίστοιχα μεγέθη.
Για το Νομό Χανίων:
– Η επέκταση του αεροδρομίου Χανίων.
– Το φράγμα του Βαλσαμιώτη.
– Το σύγχρονο Νοσοκομείο Χανίων.
– Το Βιοτεχνικό πάρκο Χανίων επί της Εθνικής οδού στη Σούδα, με 130 εγκατεστημένες επιχειρήσεις και 350 τουλάχιστον εργαζόμενους.
– Οι εγκαταστάσεις του Πολυτεχνείου Χανίων.
– Το Δημοτικό θέατρο Χανίων, που μόλις ολοκληρώθηκε προϋπολογισμού 7 εκατ. ευρώ.
– Το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων που εγκαινιάσθηκε πρόσφατα.
– Τα λιμενικά έργα στη Σούδα, στο Καστέλι Κισσάμου και στην Παλιόχωρα.
– Τα πολύ μεγάλα αρδευτικά έργα του ΟΑΔΥΚ.
– Οι μεγάλες εγκαταστάσεις επεξεργασίας απορριμμάτων στο Ακρωτήρι.
– Η χωροθέτηση της Βιομηχανικής περιοχής οχλουσών εγκαταστάσεων Χανίων
Αντίστοιχα, για το Νομό Ηρακλείου:
– Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου.
– Η μεγάλη επέκταση του Βενιζέλειου Νοσοκομείου.
– Η ανέγερση της Πανεπιστημιούπολης στις Βούτες.
– Το πολύ μεγάλο έργο της ανάπλασης της συνοικίας του «Καράβολα» στο Βορειοδυτικό άκρο της παραλιακή ζώνης της πόλης του Ηρακλείου.
– Η βιομηχανική περιοχή του Ηρακλείου.
– Το πολύ μεγάλο οδικό έργο της παράκαμψης Γουβών, Χερσονήσσου και Μαλίων.
– Το φράγμα της Φανερωμένης.
– Το φράγμα του Αποσελέμη.
– Τo φράγμα της Πλακιώτισσας που ήδη αποπερατώνεται.
– Το Παγκρήτιο στάδιο.
– Οι εγκαταστάσεις του Εφετείου Ανατολικής Κρήτης.
– Τα λιμενικά έργα στο λιμάνι Ηρακλείου.
– Η ανάπλαση του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου.
– Οι μεγάλοι οδικοί άξονες στην ενδοχώρα του Νομού, προς Μοίρες, και προς Αρχάνες – Αρκαλοχώρι.
– Και βέβαια το πολύ μεγάλο αεροδρόμιο στο Καστέλι Πεδιάδος προϋπολογισμού 850 εκατομμυρίων ευρώ.
Τίθεται λοιπόν το ερώτημα:
Συνηγορούν τα παραπάνω στοιχεία στη υπόθεση περί ισόρροπης ανάπτυξης της Κρήτης;
Σαφέστατα δεν υπάρχει καμία σύγκριση στα αναπτυξιακά έργα του Ρεθύμνου με εκείνα των γειτονικών του Νομών!
Αλήθεια μπορούμε να εφησυχαστούμε σε αυτή την άδικη κατανομή πόρων ανάμεσα στους Νομούς του νησιού μας;
Μπορούμε να μην επικρίνουμε τους χειρισμούς του Κεντρικού κράτους για την τακτική της μη ισόρροπης ανάπτυξης της Κρήτης που εφαρμόζει πάντα, τώρα και δεκαετίες; Και αυτό καθότι είμαστε σίγουροι πως οι γειτονικοί μας Νομοί δεν διαθέτουν κανένα ειδικό πλεονέκτημα έναντι του δικού μας Νομού που να δικαιολογεί αυτή την εντελώς διαφορετική αντιμετώπιση.
Αντίθετα μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η ύπαρξη της καταπληκτικής συνεχόμενης παραλιακής ζώνης μήκους 16 χιλιομέτρων ανατολικά της πόλης του Ρεθύμνου, αλλά και άλλων 5 χιλιομέτρων στα δυτικά του Νομού, προσδίδει στο Ρέθυμνο ένα μεγάλο τοπιογραφικό πλεονέκτημα.
Πιστεύουμε πως η παραλιακή αυτή ζώνη καθιστά το Ρέθυμνο μοναδικό, μιας και καμιά άλλη μεγάλη πόλη στη χώρα μας δεν διαθέτει κάτι όμοιά της.
Είναι ανάγκη λοιπόν να συνειδητοποιήσουμε την κατάσταση αυτή, και να αναγνωρίσουμε ότι αξίζουν συγχαρητήρια στους συντοπίτες μας των άλλων Νομών, αφού καταφέρνουν και εξασφαλίζουν αυτές τις χρηματοδοτήσεις για τους Νομούς τους.
Παράλληλα θα πρέπει να προσπαθήσουμε και εμείς να παρεμβαίνουμε στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, ώστε να εξασφαλίζουμε χρηματοδοτήσεις για τα σημαντικά έργα που δυστυχώς δεν έχουν εκτελεστεί στο Νομό μας.
Και αυτό βέβαια καταγράφεται ως χρέος όλων των Ρεθεμνιωτών είτε έχομε συμμετοχή στα κοινά είτε όχι.
Γιατί σαφέστατα είναι χρέος και έγνοια όλων όσων με τα κοινά του τόπου μας ασχολούνται, αλλά και όλων ημών των υπόλοιπων, αφού εμείς είμαστε εκείνοι που επιλέγομε αυτούς που μας εκπροσωπούν στις κεντρικές αρχές και στους θεσμούς!
* Ο Γιώργος Ουρανός είναι γεωλόγος
ouranosgeo@gmail.com