Όταν, πριν τρία χρόνια, η «Λαϊκή Συσπείρωση» αποκάλυπτε ότι ο δημοτικός προϋπολογισμός (δημ. Π/Υ) φαίνεται ισοσκελισμένος αλλά είναι πλεονασματικός. Ότι υποεκτιμούν τα έσοδα και «φουσκώνουν» τα έξοδα για να δικαιολογείται η φοροαφαίμαξη, όχι βέβαια των ισχυρών οικονομικών συμφερόντων αλλά των λαϊκών οικογενειών. Όταν δείχναμε κωδικούς εξόδων των 2,5 και 3 εκατ. που διαχρονικά δεν ξοδεύονται πάνω από τις 800-900 χιλ., η δημοτική πλειοψηφία έσκιζε τα ιμάτιά της και μας κατηγορούσε για ανευθυνότητα και λαϊκισμό. Την περασμένη Πέμπτη, αναγκάστηκαν να παραδεχτούν και τα πλεονάσματα και την ύπαρξη κωδικών για το «παρκάρισμά» του. Η ομολογία αυτή ανατρέπει πανηγυρικά όλη την κινδυνολογία περί δήθεν οικονομικού εκτροχιασμού κάθε φορά που απέρριπταν τις προτάσεις μας για ανακούφιση των χειμαζόμενων λαϊκών οικογενειών, των άνεργων, των συνταξιούχων, για απαλλαγές απ’ τα τροφεία που δεν θα στοίχιζαν πάνω από 30 χιλ. το χρόνο. Αποδεικνύει πως οι δύο επιμηκύνσεις των δανείων απ’ ΤΠ&Δ, που τα τοκοχρεωλύσια των 3,6 εκατ. τα πήγαν στα 5,6, ήταν περιττή και επιζήμια. Πως οι βαρύγδουπες «μελέτες», που έλεγαν ότι κοτζάμ δήμος δεν μπορεί να αγοράσει τα μηχανήματα του εργολάβου της καθαριότητας και γι’ αυτό πρέπει να ζημιώνεται με πάνω από 500 χιλ. το χρόνο, ήταν τελείως ανεδαφικές. Πως και ο δημ. Π/Υ, είτε ελλειμματικός είτε πλεονασματικός, είναι μηχανισμός αναδιανομής του πλούτου σε βάρος των λαϊκών αναγκών για να τον διαθέτει απλόχερα στα επιχειρηματικά συμφέροντα.
Ο παρακάτω πίνακας, που επεξεργάστηκε η Λαϊκή Συσπείρωση όχι από τους Π/Υ αλλά από τις τελικές εκθέσεις υλοποίησής τους δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών και αμφισβητήσεων.
Σύγκριση υλοποιηθέντων εσόδων και δαπανών σε εκατ. ευρώ
Έτος 2011 2012 2013 2014 2015 2016 9μηνο 16 9μηνο 17
Έσοδα 39,77 53,8 47,16 52,32 53,79 44,14 34,84 38,02
Έξοδα 35,58 48,28 38,60 39,35 41,71 30,31 21,43 20,90
Χρημ. Υπολ. 4,19 5,52 8,56 12,97 12,08 13,83 13,41 17,12
% Εξ/Έσοδα 89,50% 89,70% 81,80% 75,20% 77,50% 68,60% 61,50% 55%
Σημείωση: 1. Τα πραγματικά νούμερα εσόδων-εξόδων είναι 7,5-8 εκατ. λιγότερα δεδομένου ότι περιλαμβάνονται σ’ αυτά οι εισπράξεις και τα έξοδα υπέρ δημοσίου καθώς και η μεταβίβαση των προνοιακών επιδομάτων. 2. Από τα στοιχεία του 9μηνου προκύπτει ότι το 2017 θα ξοδευτεί το 61-63% των συνολικών εσόδων και το χρηματικό υπόλοιπο, θα είναι κοντά στα 17 εκ ευρώ. 3. Αξιοσημείωτο είναι ότι από τα 13,83 εκατ. του χρημ. υπολοίπου στις 31/12/16, μόνο τα 4.62 είναι ειδικευμένα (έχουν συγκεκριμένο προορισμό) και τα 7,66 είναι ανειδίκευτα (μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορους σκοπούς). Το 1,56 εκ. αφορά την καθαριότητα.
Μέσα στην καρδιά της κρίσης λοιπόν, με το λαϊκό εισόδημα κατακρεουργημένο, ο δήμος, και δεν είναι ο μοναδικός, ακολουθώντας τις κυβερνητικές (παλιότερες και νυν) κατευθύνσεις, τις οδηγίες του παρατηρητηρίου, με απανωτά μπιλιετάκια, καθαρά εισπρακτική πολιτική, υποβαθμίζοντας και εμπορευματοποιώντας κοινωνικές υπηρεσίες, «κατάφερε» να «αποθηκεύσει» ποσά που αντιστοιχούν 1,3 φορές στο ύψος της ετήσιας κρατικής χρηματοδότησης του 2016.
Μας υποχρέωσαν να πληρώνουμε (είτε με χρήμα είτε με στέρηση υπηρεσιών) και το πλεόνασμα και το τεράστιο έλλειμμα της κρατικής χρηματοδότησης (ΚΑΠ από 11,7 εκ. το 2009 6,9 σήμερα, ΣΑΤΑ 3,3 εκ. το 2009 760 χιλ. σήμερα. Λειτουργικά σχολείων 836 χιλ. το 2010, 490 χιλ. σήμερα κ.ο.κ.), για να μπορεί το κρατικό ταμείο να αναδιανέμει τον πλούτο με προνόμια και κίνητρα υπέρ των επιχειρηματικών ομίλων. Τα πλεονάσματα λοιπόν, κρυφά απ’ τους δημότες αλλά ολοφάνερα στη βάση δεδομένων του υπουργείου και στην κυβέρνηση, «δεν είναι για τα δόντια μας». Είναι το χαλί για νέες κρατικές περικοπές, για νέες τοπικές και κεντρικές παραχωρήσεις σε επιχειρηματικά συμφέροντα και αφετηρία για νέες και μόνιμες επιβαρύνσεις στους δημότες.
Το λένε καθαρά στην επιτροπή για την αναμόρφωση του Καλλικράτη, ΣΥΡΙΖΑΙικη κυβέρνηση αλλά και γαλαζοπράσινοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες, πως η χρηματοδότηση των ΟΤΑ, είναι προς το παρόν ευθύνη του κράτους αλλά συναρτάται από την πορεία των εσόδων τους.
Ο Δήμαρχος μαζί με τα πολύ συχνά κομπλιμέντα και στους σημερινούς υπουργούς, μαζί με την πλάτη που βάζει στο να παγιδεύουν τους εργαζόμενους (π.χ. συμβασιούχοι), ακόμη κι όταν, σπάνια πλέον, αναγκάζεται να κάνει πως «αγαναχτεί» για κάποιες περικοπές, φροντίζει, αμέσως να τις δικαιολογεί και να τις καθαγιάζει καταφεύγοντας στα περί χρεοκοπημένης πατρίδας κλπ. Ξέρει, όπως όλοι τους, πως η εσωτερική υποτίμηση και πριν απ’ όλα η υποτίμηση και αφαίμαξη της εργατικής δύναμης γίνεται και με το μισθό αλλά και με όλο το πλέγμα των κοινωνικών αναγκών, που διαχειρίζεται ο δήμος και είναι απαραίτητος όρος για την ανταγωνιστικότητα της καπιταλιστικής οικονομίας. Με αυτό το κριτήριο βαθμολογεί η αστική τάξη τους εκπροσώπους της και στο Ρέθυμνο έχει αρκετούς και απαιτητικούς βαθμολογητές.
Με σημαία τη 15% μείωση των τελών καθαριότητας, ισχυρίζονται ήδη πως τα πλεονάσματα γυρίζουν στους δημότες. Τα παίρνουμε και τα ξαναδίνουμε δηλ. για βρισκόμαστε σε δουλειά. Η αντιγραφή των ΣΥΡΙΖΑΙικων σοφιστιών με το κοινωνικό μέρισμα είναι προφανής. Όμως το πλεόνασμα του 1.560.000 στις 31/12/16 στην ανταποδοτική καθαριότητα θα προσεγγίσει φέτος τα 2 εκ. Η μείωση ήταν επιβεβλημένη για να εμφανιστεί ισοσκελισμένη η υπηρεσία. Αντί όμως αυτή να αφορά τα στρώματα που πληρώνουν το μάρμαρο (κατοικία, την μικρή επαγγελματική στέγη, ενοικιαζόμενα δωμάτια κλπ.) επέλεξαν να την μοίρασαν και στους ισχυρούς ομίλους, στις αλυσίδες, στις πολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες, που ήδη πλήρωναν πολύ λιγότερα σε σχέση με την παραγωγή σκουπιδιών αλλά και την κερδοφορία τους.
Εξ άλλου η αύξηση των εισπράξεων χρήσης στην καθαριότητα από το 2011 μέχρι το ’17 προσεγγίζει το 37% (από 3,6 εκ στα 4,9-5). Άρα και μετά τη μείωση θα κυμαίνεται στα 4,2-4,4 εκ. για να μπορεί να χρηματοδοτεί τις αυξανόμενες απαιτήσεις είτε των εργολάβων, είτε του με ιδιωτικοοικονομικά λειτουργούντως ΧΥΤΑ, είτε της ΕΕΑΑ και των άλλων συμφερόντων, της ανακύκλωσης. Ενώ για παράδειγμα πληρώνουμε μεγάλο κόστος για την συγκέντρωση ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών, μας τις παίρνουν 30 ευρώ τον τόνο. Ενώ επιβαρυνόμαστε πολύ σοβαρά συγκεντρώνοντας και μεταφέροντας χιλιάδες τόνους πολύ χρήσιμων ανακυκλώσιμων στα Χανιά το αντάλλαγμα από την ΕΕΑΑ (Coca Cola, Amstel, Pepsi κλπ.) είναι μόλις 77 χιλ. τον χρόνο. Πληρώνει ο λαός για να κερδίζουν οι λίγοι. Κι αυτό δεν είναι μόνο στην καθαριότητα.
Η αποκάλυψη πάντως των πλεονασμάτων δείχνει πως έστω και σήμερα μπορούν να υπάρξουν μέτρα που «θα δίνουν ανάσες» σε χειμαζόμενες λαϊκές οικογένειες. Υπάρχουν αγωνιστικές δημοτικές αρχές που ναι μεν δεν καταφέρνουν να απαλλαγούν από το αντιλαϊκό θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των δήμων, καταφέρνουν όμως να προσφέρουν τέτοιες ανάσες. Να απαλλάσσουν ή να μειώνουν δραστικά τα τέλη σε άνεργους, σε πολύτεκνες και τρίτεκνες οικογένειες με χαμηλό εισόδημα και να τα αυξάνουν στα ισχυρά συμφέροντα. Που φροντίζουν όλα τα παιδιά να βρίσκουν στέγη στον παιδικό. Που οργανώνουν παιδικές κατασκηνώσεις το καλοκαίρι. Που δημιουργούν περιμετρικά δωρεάν χώρους στάθμευσης και με δωρεάν δημοτικά λεωφορεία μεταφέρουν τον κόσμο. Που μετατρέπουν την ελεγχόμενη στάθμευση σε στάθμευση περιορισμένης διάρκειας και υποχρεωτικής εναλλαγής αδιαφορώντας για την μείωση των εσόδων. Που δεν μεταβιβάζουν τις υπηρεσίες τους σε ιδιώτες και αξιοποιώντας το προσωπικό τους με πολύ λιγότερα χρήματα παράγουν πολύ περισσότερο και ουσιαστικότερο έργο με κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Εμείς σ’ αυτό το δρόμο θα επιμείνουμε.
* Ο Μανούσος Μανουσογιάννης είναι δημοτικός σύμβουλος του ΚΚΕ, εκλεγμένος με τη «Λαϊκή Συσπείρωση»