Καθημερινά, με μια ματιά γύρω μας διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν για κάθε άνθρωπο τρεις… ζωές. Η δημόσια ζωή που τρέχει έξω και ανεξάρτητα από εμάς στον κοινωνικό μας περίγυρο, η ιδιωτική ή προσωπική μας ζωή και ο συνδυασμός των δύο προηγουμένων, δηλαδή όσα δεδομένα της δημόσιας ζωής επηρεάζουν την προσωπική μας θετικά ή αρνητικά.
Η δράση του κάθε ανθρώπου τόσο σε μιαν κοινωνία όσο και στην προσωπική του ζωή διέπεται από την ύπαρξη και την τήρηση κάποιων αρχών και αξιών, όπως λόγου χάρη ο σεβασμός της αξιοπρέπειας και της προσωπικότητας του άλλου αφενός και η απαρέγκλιτη εφαρμογή των νόμων της κοινωνικής συμβίωσης αφετέρου. Επιπλέον, καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τους υλικούς όρους της καθημερινότητας της κοινωνίας όπου ζει.
Ο αγώνας του, εξάλλου, στην ιδιωτική του ζωή να φτάσει στην αυτογνωσία από τη μια και να προστατέψει τα κοινωνικά δικαιώματα αυτού και των άλλων στη δημόσια ζωή του από την άλλη είναι η μόνη και απαραίτητη προϋπόθεση να απελευθερωθούν όλη η κοινωνία και ο ίδιος από όσους επιδιώκουν την πολιτική και την οικονομική εκμετάλλευσή τους.
Καθημερινά, σε όλες τους τις ζωές, οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι ή καλούνται να βρουν την αλήθεια για όσα τους περιβάλλουν. Η αλήθεια δεν είναι η ίδια πάντα, παντού και για όλους. Δεν είναι, συνάμα, κάτι αφηρημένο, αλλά είναι πάντα συγκεκριμένη, αφού όλα όσα τη συναπαρτίζουν σχετίζονται με τις συνθήκες, με τον τόπο και τον χρόνο που λαβαίνουν χώρα τα διάφορα γεγονότα που επηρεάζουν, θετικά ή αρνητικά, τη δημόσια και την προσωπική ζωή μας.
Στις ζωές τους, όπως όλοι λένε, οι άνθρωποι γνωρίζουν αρκετές ιδέες ή χρησιμοποιούν πολλά πράγματα, προκειμένου να πετύχουν στο σκοπό τους. Οι ιδέες είναι αιώνιες και είναι το υπόβαθρο για τη δημιουργία αρχών και αξιών, ενώ τα πράγματα διαβατικά, αλλά και οι μεν και τα δε υπάρχουν ανεξάρτητα από το εάν ένας ή πολλοί τα χρησιμοποιήσουν με τον α ή τον β τρόπο ή δεν τα χρησιμοποιήσουν καθόλου ως μεμονωμένα άτομα ή ως μέλη μιας κοινωνίας της οποίας τις αρχές δέχονται ή απορρίπτουν.
Τα πράγματα, λοιπόν, αυτά χαρακτηρίζονται από γνωρίσματα αφενός που έχουν αντικειμενικά και παραμένουν τα ίδια σε κάθε αλλαγή του αντικειμένου, αλλά και από ιδιότητες αφετέρου που αποδίδονται στο αντικείμενο από καθένα που το χρησιμοποιεί. Δηλαδή ένα μήλο που τρώνε δύο άνθρωποι για να δροσερέψουν, έχει ως κύριο γνώρισμα το χρώμα το κόκκινο π.χ. και ως δευτερεύον ότι ο ένας το θεωρεί σκληρό και ο άλλος μαλακό.
Ο τρόπος που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι τις καθημερινές δυσκολίες και χρησιμοποιούν τα πράγματα και την παιδεία τους ως εφόδια εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από την προσωπική τους πείρα και από την πρόοδο της παρεχόμενης από την κοινωνία ανθρώπινης γνώσης.
Και καταλήγοντας το παρόν σημείωμα, ας υπενθυμίσουμε ότι οι άνθρωποι, βάζοντας οι ίδιοι τους κανόνες στην προσωπική τους ζωή, φτάνουν στην αυτογνωσία και την ωριμότητα ως μεμονωμένα άτομα και, ταυτόχρονα, δεχόμενοι επιρροές από τις υλικές ανάγκες της κοινωνικής ζωής, εντάσσονται αρμονικά στον κοινωνικό τους περίγυρο, ζουν και εργάζονται εντός του ως ενεργά και δραστήρια και υπεύθυνα μέλη…
* Ο Γεώργιος Η. Ορφανός είναι φιλόλογος
