Αξιότιμε κ. Διευθυντά,
Με το παρόν σημείωμα θα ήθελα να προσθέσω ένα στοιχείο σχετικά με την τρομερή πυρκαγιά της 17 Ιουλίου 1970, από την οποία κινδύνευσε το Ρέθυμνο και για την οποία δημοσίευσε εκτενές αφιέρωμα στα «Ρ.Ν.» 3.8.18, σελ. 7, ο φίλος και εκλεκτός ερευνητής της τοπικής μας ιστορίας κ. Χάρης Στρατιδάκης.
Λέγεται ότι την ημέρα εκείνη, κατά την οποία ο άνεμος εκόπη «ως εκ θαύματος» και αποφεύχθηκε η καταστροφή της πόλης μας, ο μητροπολίτης Ρεθύμνης Τίτος έριξε στη φωτιά, στην περιοχή του Άη Γιάννη στον Ευληγιά, αντίδωρο της Μ. Πέμπτης, πράγμα που συνέβαλε στην κατάσβεσή της. Το συγκεκριμένο περιστατικό είναι αληθινό και όχι μύθος, αλλά η πράξη αυτή έγινε από τον π. Ιωάννη Πίτερη και τον κ. Λεωνίδα Καούνη. Ο κ. Λεωνίδας, αν και ηλικιωμένος, βρίσκεται ακόμη ανάμεσά μας και μπορεί να ερωτηθεί.
Ο μακαριστός μητροπολίτης Τίτος -όπως δημοσιεύθηκε και πρόσφατα σε σχετική ανασκόπηση- βρισκόταν στο χωριό Κούφη για τον εορτασμό της αγίας Μαρίνας και εκεί πραγματοποίησε δέηση για την κατάσβεση της φωτιάς, ενώ (όπως γράφτηκε στον ρεθεμνιώτικο τύπο στις 18 Ιουλίου 1970) οι ιερείς της πόλης μετέφεραν στον τόπο της φωτιάς και λιτάνευσαν τις κάρες (δηλ. τα κρανία) των Τεσσάρων Μαρτύρων.
Εμείς οι σύγχρονοι άνθρωποι, βέβαιοι για τον ορθολογισμό μας, συχνά κατατάσσουμε στην περιοχή του μύθου διηγήσεις για γεγονότα που αντιτίθενται στο δικό μας κοσμοείδωλο, έστω κι αν βεβαιώνονται από αυτόπτες μάρτυρες ή και «διά πολλών μαρτύρων». Όμως, ακόμη και η πρόοδος της σύγχρονης φυσικής καταδεικνύει ότι η πραγματικότητα δεν είναι αυτό που αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις μας ή αυτό που μπορεί να κατανοήσει η λογική μας. Έτσι, κάποια σύγχρονα γεγονότα, εκ πρώτης όψεως παράδοξα, αν τα βλέπαμε γραμμένα σε παλιά βιβλία, θα τα θεωρούσαμε μύθους. Παράδειγμα, η απελευθέρωση από τον Πάπα Φραγκίσκο δύο περιστεριών στις 26 Ιανουαρίου 2014 (ως συμβολισμό έκκλησης ειρήνης για τον εμφύλιο πόλεμο στην Ουκρανία), στα οποία επιτέθηκαν και τα τραυμάτισαν στον αέρα ένας κόρακας και ένας γλάρος! Δεν ισχυρίζομαι ότι το περιστατικό αυτό ήταν εκ Θεού (κατά βάθος, το πιστεύω), πάντως είναι κάτι που, αν είχε καταγραφεί ότι συνέβη προ εκατό ετών, σήμερα θα το θεωρούσαμε μύθο.
Έτσι, πολλά γεγονότα που φανερώνουν παρεμβάσεις του Χριστού, της Παναγίας, αγίων ή αγγέλων στη ζωή των ανθρώπων, και τα οποία βεβαιώνονται από αυτόπτες μάρτυρες, είναι συνετό να αντιμετωπίζονται τουλάχιστον ως πιθανά.
Τέτοια περιστατικά είναι πάμπολλα (έχω ζήσει κι εγώ ορισμένα) και συνήθως αφορούν στη ζωή ενός ανθρώπου και όχι ενός ευρύτερου κοινωνικού συνόλου, ενίοτε όμως συμβαίνει κι αυτό. Θα αναφέρω δύο μόνο:
1) Γνωρίζω από τον πατέρα μου (αυτόπτη μάρτυρα) ότι την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου, στην πατρίδα μας, την Αταλάντη του νομού Φθιώτιδος, η μορφή της Παναγίας βρεφοκρατούσας εμφανιζόταν εσωτερικά στα τζάμια των σπιτιών, μέσα στο γυαλί, σαν να ήταν υαλογραφία, χωρίς να είναι ζωγραφισμένη από ανθρώπινο χέρι. Μάλιστα, παρόμοιο περιστατικό καταγράφει ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος ότι είδε να συμβαίνει κατ’ επανάληψιν στη Θεσσαλονίκη την περίοδο των ναζιστικών βομβαρδισμών.
2) Στο Ρέθυμνο, ήμουν παρών όταν μια Γερμανίδα, που βαπτίστηκε ορθόδοξη πριν λίγα χρόνια, ερωτηθείσα από συμπολίτη μας πώς αποφάσισε να γίνει ορθόδοξη, απάντησε ότι, ενώ ήταν άθεη και νοσηλευόταν στο Νοσοκομείο Ρεθύμνου μετά από ξυλοδαρμό, έζησε εκεί σειρά εμφανίσεων του αγίου Αγγελή, ενός από τους Τέσσερις Μάρτυρες (ο ίδιος της ανακοίνωσε την ταυτότητά του), για τους οποίους μέχρι τότε, κατά τη διήγηση της ίδιας, δεν εγνώριζε απολύτως τίποτε.
Γνωρίζω και πολύ συγκλονιστικότερα περιστατικά, τα οποία, αν μη τι άλλο, χρήζουν προσεκτικής αντιμετώπισης απ’ όλες τις κατευθύνσεις. Το ίδιο θεωρώ ότι ισχύει για όλες τις κατηγορίες «ανεξήγητων φαινομένων» ή γεγονότων (όχι μόνο για τα θρησκευτικά θαύματα), σε πολλά από τα οποία υπάρχουν μύθοι και ψεύδη, αλλά ενίοτε και αλήθειες.
Σας ευχαριστώ και εύχομαι καλό 15αύγουστο, το «Πάσχα του καλοκαιριού».
* Ο Θεόδωρος Ι. Ρηγινιώτης είναι θεολόγος