Ψάχνουμε να συναντήσουμε τους ανθρώπους της παλιάς εποχής για να τους ρωτήσουμε πως περάσανε στην εποχή τους αλλά έχουν φύγει και κατοικούν στην ουράνια κατοικία τους.
Τους καλούμε να γυρίσουν πίσω για να μας ενημερώσουν περισσότερο για όσα ζήσανε και μας απαντούν ότι τις παροιμίες που σας αφήσαμε να τις διαβάσετε προσεκτικά όλοι σας και θα βγείτε κερδισμένοι παντού.
Σήμερα κάναμε αυτό που μας συμβουλεύουν και διαβάσαμε την παροιμία: το αρνί που θα φύγει από τη μάντρα του «κοπάδι του» το τρώει ο λύκος.
Υπ’ όψιν ότι την παλιά εποχή οι κτηνοτρόφοι κάνανε αυτοσχέδιες μάνδρες με ξύλα και με μεγάλους θάμνους στο χωριό τους για το χειμώνα και στο βουνό για το καλοκαίρι. Εκεί μανδρίζανε τα πρόβατα ή τα κατσίκια τους το βράδυ για να αποφύγουν τους κινδύνους που είχανε από τους λύκους ή από την κλοπή και για την αρμεγή τους την εποχή που γεννούσανε και πουλούσανε τα αρνιά ή τα κατσίκια τους για τις ανάγκες της οικογένειάς τους.
Όμως μερικές φορές ορισμένα αρνιά ή πρόβατα ήτανε πιο ζωηρά από τα άλλα και πηδούσανε έξω από την μάντρα, γιατί δεν δεχότανε το κλείσιμο ή για να βοσκήσουν περισσότερο γιατί είχανε λαιμαργία για πιο πολύ τροφή.
Δεν ξέρανε τι τους περίμενε έξω από την μάντρα. Ορισμένες φορές επιστρέφανε και μένανε έξω αυτής κοντά στο κοπάδι τους. Ορισμένα δεν είχανε αυτήν την τύχη γιατί οι λύκοι που κυκλοφορούσανε πεινασμένοι στην περιοχή τα πιάνανε για τη δική τους τροφή και έτσι από αυτήν την περίπτωση πήρε την ονομασία της η παροιμία.
Μάντρες σήμερα δεν υπάρχουν γιατί τις έχουν αντικαταστήσει τα σύγχρονα ποιμνιοστάσια και η προστασία από τους λύκους και η κλοπή συνεχίζουν να υπάρχουν.
Οι βοσκοί είχανε πάντα σκυλιά γύρω από την μάντρα που προστατεύανε όσο μπορούσανε το κοπάδι τους αλλά ορισμένες φορές όταν τα ζώα είχανε απομακρυνθεί σε μεγάλη απόσταση δεν μπορούσανε να προστατευθούν και τα πιάνανε οι λύκοι οπότε ήτανε απώλεια για τον βοσκό.
Όσο για την κλοπή όταν πήγαινε ο βοσκός το πρωί η μάντρα του ήτανε αδειασμένη από τα ζώα που τα είχανε πάρει η κλέφτες και καταφεύγανε στην αστυνομία. Ορισμένες φορές τα βρίσκανε και τα επιστρέφανε αλλιώς οι βοσκοί του χωριού του δίνανε δώρο από ένα ή δύο ζώα ο καθένας και ξεκινούσε για ένα νέο κοπάδι.
Μετά πολύ σωστά προχώρησαν πάλι οι άνθρωποι στην αξιολόγηση αυτής της πράξης του αρνιού με τον λύκο και τοποθετήσανε το νόημά της εις την οικογένεια για να μην υπάρξει αντίστοιχο αποτέλεσμα εις τα μέλη της και να την φέρει να έχει σοβαρά προβλήματα και δεν θα μπορούσε να δημιουργηθεί όπως ήτανε η επιθυμία της.
Στη συνέχεια η οικογένεια άρχισε να την εφαρμόζει αλλά δυστυχώς το αποτέλεσμά της ήτανε δυσάρεστο στους γονείς και στα παιδιά με ελάχιστες φορές να είχε επιτυχία. Για τα παρακάτω που θα αναφέρουμε έχουμε ενημερωθεί από αρκετά μεγάλους ηλικιωμένους και είναι ζωντανά συμβάντα που έχουν συμβεί σε περασμένες εποχές και οφείλουμε να τα επαναλάβουμε για να μην συμβούν εις το μέλλον στη δική μας εποχή στα παιδιά και στα εγγόνια μας.
Επίσης οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι τα παλιά χρόνια η αρχή της οικογένειας ήτανε να εργάζονται οργανωμένα όλα τα μέλη της μαζί για να έχουν επιτυχίες στην πρόοδό τους.
Και πάλι μπροστάρηδες είναι οι ηλικιωμένοι που θα μας αναφέρουν τα πιο χρήσιμα συμβάντα από αυτά που έχουν συμβεί από την πορεία της ζωής τους εκεί που κατοικούσανε και που έχουν σχέση με την παροιμία που μιλάμε σήμερα.
Ειδικά και η εκκλησία μας έπαιρνε συχνά θέση για να μην συμβαίνουν ή για να περιοριστούν οι απαράδεκτες συμπεριφορές ορισμένων που ζημιώνουν την οικογένεια και έφερνε πάντοτε ως παράδειγμα την παραβολή του Ιησού Χριστού με τον άσωτο γιο μιας οικογένειας όταν ζήτησε και πήρε από τον πατέρα του τα περιουσιακά του δικαιώματα και αφού τα σπατάλησε αναγκάστηκε να εργαστεί για να επιβιώνει σε αφεντικό που είχε κοπάδι χοίρων και η διατροφή του ήτανε από τις ίδιες τροφές αυτών «χαρούπια – βελάνια κ.λπ.».
Έμαθε αργότερα ότι οι υπηρέτες του πατέρα του ζούσανε καλύτερα οπότε γύρισε και ζήτησε από αυτόν να εργαστεί ως υπηρέτης του κοντά του. Ο πατέρας του δεν το δέχθηκε αυτό αλλά τον συγχώρεσε και του είπε ότι θα είσαι κοντά μου όπως πριν, του έβαλε ένα δαχτυλίδι στο χέρι ως ένδειξη ότι είναι μέλος της οικογένειάς του και αμέσως διέταξε τους υπηρέτες του να σφάξουν το μόσχον τον σιτευτόν για να γιορτάσουν την επιστροφή του γιου του.
Στη συνέχεια αναφέρουμε και δυο ζωντανά συμβάντα από την παλιά εποχή που έχουν σχέση με την παροιμία όπως: ο ηλικιωμένος κ. Ευτύχης που έχει γεννηθεί και κατοικεί σήμερα σε μεγάλο επώνυμο χωριό σχετικό μας είπε; Ο γείτονάς μου είχε τρεις γιους. Ένας – ένας πήγαινε στον στρατό και υπηρετούσε τη θητεία του και όλοι μαζί οργανωμένα εργαζότανε στη γεωργία και στην κτηνοτροφία και είχανε το καλύτερο νοικοκυριό του χωριού.
Μια μέρα μάθαμε ότι ο μικρότερος έφυγε για άγνωστους λόγους. Μετά από καιρό πληροφορηθήκανε οι γονείς του ότι βρίσκεται σε χωριό της περιοχής Σφακίων και ότι είναι βοσκός σε κάτοικο του χωριού και είχανε επικοινωνία μαζί του. Μετά από δύο χρόνια πήρανε το θλιβερό μαντάτο πως ο γιος τους έχασε τη ζωή του από συμπλοκή που είχε με κάτοικο του χωριού. Στη συνέχεια, η οικογένεια πήρε την κάτω βόλτα. Το μόνο που λέγαμε μεταξύ μας οι χωριανοί είναι ότι εδώ καλά περνούσε γιατί να φύγει; Όποιος φεύγει από το σπίτι του πιο πολύ το κακό να περιμένει παρά το καλό.
Επίσης και πάλι από το ίδιο χωριό την εποχή του 1960 από μια πολύ ευκατάστατη οικογένεια ο ένας τους γιος είχε ακούσει ότι στη Γερμανία όσοι πάνε να εργαστούν σε λίγα χρόνια γίνονται πλούσιοι. Έτσι πήρε την απόφαση και ταξίδεψε χωρίς την επιθυμία της οικογένειάς του. Αμέσως βρήκε εργασία και με τα χρήματα που έπαιρνε πλήρωνε να τρώει, να ντύνεται και όσα του μένανε έκανε την καλή του ζωή μαζί και με άλλους Έλληνες.
Όμως τελευταία είχε διακόψει την επικοινωνία με την οικογένειά του. Ο μεγάλος αδελφός του έφυγε και πήγε στον τόπο που έμενε και τον εντόπισε στη φυλακή. Κανείς μας ποτέ δεν έμαθε τους λόγους παρά μόνο η οικογένειά του. Η περίπτωση αυτή είναι όμοια με το αρνί που είχε φύγει από το κοπάδι του και το έφαγε ο λύκος.
Σήμερα οι περισσότεροι νέοι την παροιμία και το νόημά της δεν την γνωρίζουν. Όταν την ακούνε δείχνουν άγνοια ή την περιφρονούν. Δεν ξέρουν αν τους ωφελεί ή αν τους βλάπτει γιατί νομίζουν ότι μόνο για την παλιά εποχή είχε εφαρμογή. Αν κάποιος βρισκότανε κοντά τους και τους έλεγε όσα έχουν συμβεί εις το παρελθόν στους παππούδες τους τότε μόνο θα δίνανε την προσοχή τους και θα ήτανε ενήμεροι.
Οι μεγαλύτεροι πρέπει να επιμένουν να τους λένε ότι: ακόμα και η Θεία δύναμις συμμετάσχει για την πρόοδό τους και ότι είναι τιμωρία ή δοκιμασία για το μέλλον τους αυτό που πράττουν: όπως και το αρνί όταν φύγει από το κοπάδι του το τρώει ο λύκος. Το ίδιο και ο νέος όταν φύγει από το σπίτι του τον περιμένει η αποτυχία.