Στο παρόν σημείωμα, θα ήθελα να σας προσθέσω σε όσα κατά καιρούς αλλαχού γραφεί λίγα λόγια και εγώ για τον πάντοτε ζημιογόνο φανατισμό. Συνήθως, ο φανατισμός βρίσκει εύκολα πρόσφορο έδαφος σε κοινωνίες αμαθών και πνευματικού σκοταδισμού. Σε αυτές τις κοινωνίες καθώς οι μεμονωμένοι άνθρωποι δεν γνωρίζουν, αλλά ούτε μπορούν να βρουν τον τρόπο να μάθουν την αλήθεια, δε χρειάζεται ιδιαίτερος κόπος για να παρασυρθούν στα δίχτυα του φανατισμού. Κοινωνίες πολιτιστικά υπανάπτυκτες είναι απομονωμένες από την πραγματικότητα και γίνονται εύκολη βορά, προκειμένου να μετατραπούν από δημιουργικός και ανοιχτόμυαλος λαός σε απαιτητική και αχαλίνωτη μάζα. Σε όχλο που φανατισμένος και μανιακός αχόρταγα ορέγεται οτιδήποτε τον εξυπηρετεί εικονικά και πρόσκαιρα κι όχι ό,τι του χρειάζεται πραγματικά και μακροπρόθεσμα.
Ο αμαθής δεν μπορεί να ελέγξει ό,τι του λένε. Ζει περισσότερο με μια ακόρεστη βουλιμία για ό,τι τον περιβάλλει, το ένστικτο, παρά με το νου. Έτσι, τα εσώψυχά του πάθη εύκολα προσκολλώνται κάπου και το υπερασπίζονται μετά μανίας. Μπορεί να είναι οικονομικά κύριος του εαυτού του, αλλά όταν ζει σε πνευματικό σκοτάδι δε θα είναι ακόμη για πολύ αυτεξούσιος. Εδώ ας γραφεί ότι ως «πνευματικό σκοτάδι» εννοούμε τη (σε άλλους εκ πεποιθήσεως, σε άλλους λόγω άγνοιας ) άρνηση στις νέες γνώμες και δοξασίες για τα διαχρονικά πανανθρώπινα προβλήματα και -συνάμα- την αμετακίνητη προσκόλλησή του σε πεπαλαιωμένες δεισιδαιμονίες, προλήψεις, προκαταλήψεις. Ίσως, γιατί μες στο φανατισμό, που του καλλιεργούν, νομίζει πως ό,τι νέο έρθει θ’ αλώσει τα επί χρόνια κοπιαστικά κεκτημένα.
Ο φανατισμός εύκολα συμπαρασύρει και όσους νομίζουν πως είναι θύματα κοινωνικής, πολιτικής, εθνικής, οικονομικής αδικίας και παραμερισμού. Όταν ο άνθρωπος νομίζει πως έχει παραγκωνιστεί, τον καταλαμβάνει το σύμπλεγμα της μειονεξίας και τον πνίγει το συναίσθημα του πόνου της απόρριψης, της αποτυχίας από την αναξιοκρατία, της οποίας -νομίζει- υπήρξε θύμα. Ο αδικημένος εθνικά λαός είναι αρκετά ευάλωτος.
Περισσότερα δε θέλω να γράψω σήμερα. Τα επιπλέον σχόλια δικά σας. Μόνο, ως χάρη σας παρακαλώ, μιμηθείτε τη νέα γενιά όλου του πλανήτη και πετάξτε τα γεμάτα φανατισμό γυαλιά που κάποιοι Δαναοί σας φέρουν ως δώρα!
* Ο Γεώργιος Η. Ορφανός είναι υποψήφιος
διδάκτωρ στο Α.Π.Θ.