Το αν και τι ακριβώς θα καταλάβουν όσοι διαβάσουν τα παρακάτω, είναι καθαρά δικό τους πρόβλημα.. απλά εγώ δεν μπορούσα να αφήσω να περάσει η επέτειος του Πολυτεχνείου για όσους τη ζήσαμε, χωρίς να γράψω κάτι, έτσι και σαν φόρο τιμής σε ένα πολύ γνωστό μου πρόσωπο, το φτωχόπαιδο από ένα χωριό του Ρεθύμνου, αλλά αριστούχο της Νομικής που ήταν εκεί.. μέσα στην κόλαση ή στο πανηγύρι ή στον τιτάνιο αγώνα, πείτε το όπως θέλετε, που έγινε τότε τον Νοέμβρη του 73 στο Πολυτεχνείο και που μ’ αυτά που είδαν τα μάτια του, εκείνες τις συγκλονιστικές στιγμές, το μυαλό του άρχισε να κάνει άλλα ταξίδια από τα συνηθισμένα..
Η πολιτεία βέβαια, όπως κάνει πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις, τον τίμησε δεόντως και δεν του παρέσχε, ούτε του αναγνώρισε απολύτως τίποτα, με αποτέλεσμα να συντηρείται πλέον ευτυχώς από τους δικούς του.
Αύριο θα ‘ναι μια συνηθισμένη μέρα.. θα ξυπνήσουμε θα πιούμε τον καφέ μας, θα πάμε στη δουλειά, όσοι δουλεύουν κυριακάτικα, και γενικά θα κάνουμε αυτό που κάνουμε κάθε μέρα με ελάχιστες αμελητέες μεταβολές ανάλογα με τις στιγμές..
Πριν από 46 χρόνια την ίδια μέρα ακριβώς, ο Έλληνας, τουλάχιστον ο φοιτητής και ο εργάτης, δεν σκέπτονταν έτσι. Οι συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί στην Ελλάδα της χούντας των συνταγματαρχών είχαν φτάσει στα όρια του τον ελληνικό λαό και οι φοιτητές με τους εργάτες, μπροστάρηδες πάντα σε τέτοιου είδους καταστάσεις, ξεκίνησαν αυτό που για όλους τους άλλους φαίνονταν ουτοπία.. την ανατροπή της χούντας!
Κεντρικό σύνθημα του κινήματος τότε ήταν τρεις απλές λαϊκές λέξεις. ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Υπήρχαν βέβαια κι άλλες σπουδαίες λέξεις όπως ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ και ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ και δεκάδες άλλα συνθήματα που είχαν σχέση με τη ζωή του έλληνα εκείνη την περίοδο. Το σημαντικό και ταυτόχρονα εξωφρενικό είναι ότι μετά από 46 ολόκληρα χρόνια το κεντρικό αυτό σύνθημα που έλεγαν οι φοιτητές τότε το ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, παραμένει δυστυχώς πάντα δραματικά επίκαιρο, ειδικότερα δε σήμερα στην Ελλάδα της συνεχόμενης κρίσης, όσο ποτέ!
Κεντρικό σύνθημα του κινήματος τότε ήταν τρεις απλές λαϊκές λέξεις. ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Υπήρχαν βέβαια κι άλλες σπουδαίες λέξεις όπως ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ και ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ και δεκάδες άλλα συνθήματα που είχαν σχέση με τη ζωή του έλληνα εκείνη την περίοδο. Το σημαντικό και ταυτόχρονα εξωφρενικό είναι ότι μετά από 46 ολόκληρα χρόνια το κεντρικό αυτό σύνθημα που έλεγαν οι φοιτητές τότε το ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, παραμένει δυστυχώς πάντα δραματικά επίκαιρο, ειδικότερα δε σήμερα στην Ελλάδα της συνεχόμενης κρίσης, όσο ποτέ!
Το τι έγινε στη συνέχεια και το αν καπηλεύτηκαν κάποιοι τον συγκεκριμένο αγώνα των φοιτητών, δεν είναι ούτε καινούργιο, ούτε και απίστευτο. Άλλωστε κάθε φορά σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου και ειδικότερα στην Ελλάδα αν διαβάσουμε λίγη ιστορία, θα δούμε ότι κάποιοι.. οι λίγοι.. είναι αυτοί που καπηλεύονται τον αγώνα και τις θυσίες των πραγματικών αγωνιστών.
Δεν είμαι εγώ εκείνος που θα κρίνει τους λίγους ή τους πολλούς. Καθένας έχει και γνώση και κρίση, αφού όμως πρώτα μελετήσει κάθε πλευρά προσεκτικά, να σκεφτεί και να κρίνει ανάλογα και τους μεν και τους δε.. οι πωρωμένοι οποιασδήποτε πολιτικής απόχρωσης που ερμηνεύουν τα γεγονότα κάθε φορά όπως τους συμφέρει, προφανώς δεν μπορούν να συγκαταλέγονται στους παραπάνω.
Θέλω όμως να θυμίσω και σε όσους ξεχνάμε τι σημαίνει ελευθερία και τι παιδεία, όχι με τα δικά μου φτωχά λόγια, αλλά με λόγια που έχουν πει μερικοί γίγαντες του πνεύματος και της ιστορίας. Όσο για την 1η λέξη που ξεκινούσε το βασικό σύνθημα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου τότε και ήταν το ΨΩΜΙ, δεν νομίζω να χρειάζονται παραπάνω εξηγήσεις.. ή μήπως όχι;
«Ελευθερία λοιπόν είναι το σύνολο των δικαιωμάτων που καμία κανονική κοινωνία δεν μπορεί ν’ αφαιρέσει απ’ τα μέλη της, χωρίς να παραβιάσει τη δικαιοσύνη και το δίκαιο». Ανρί Λακορντέρ
Μερικές φορές αυτό που φοβάσαι περισσότερο να κάνεις είναι το ίδιο πράγμα που θα σου χαρίσει την ελευθερία. Robert Tew
«Για να είσαι λεύτερος, πρέπει να μάθεις να είσαι φτωχός.» Βίκτωρ Ουγκώ
«Ελεύθερος άνθρωπος είναι αυτός που άφοβα προχωράει τη σκέψη του ως το τέλος». Λεόν Μπλουμ
Δεν υπάρχουν ιδέες – υπάρχουν μονάχα άνθρωποι που κουβαλούν τις ιδέες κι αυτές παίρνουν το μπόι του ανθρώπου που τις κουβαλάει. Νίκος Καζαντζάκης
«Ο σκλάβος που θέλει την ελευθερία του δεν ρωτάει αν η αλυσίδα του θα είναι από σίδηρο ή από χρυσό.» Δημήτριος Καμπούρογλου
Η αληθινή ελευθερία δεν είναι να κάνει κανείς ό,τι θέλει, αλλά ό,τι έχει δικαίωμα να κάνει. Βικτόρ Κουζέν
Η ελευθερία είναι το δικαίωμα να κάνεις ό,τι δεν βλάπτει τον άλλο. Ανρί Λακορντέρ
Θα είσαι ελεύθερος τη στιγμή που θα σταματήσεις να ανησυχείς για το τι σκέφτονται οι άλλοι για εσένα. Philip Arnold
Η ελευθερία δεν θα ήταν να επιλέξει κανείς ανάμεσα σε μαύρο και άσπρο, αλλά να αποφύγει τέτοιες καθορισμένες επιλογές. Theodor Adorno
Τι είναι παιδεία; «Παιδεία είναι αυτό που επιβιώνει όταν όλα όσα έχουν μαθευτεί ξεχνιούνται». B.F. Skinner
«Ο πραγματικά σοφός δάσκαλος δεν είναι αυτός που σε σπρώχνει μέσα στον οίκο της σοφίας, αλλά αυτός που σε οδηγεί στο κατώφλι του μυαλού σου». Χαλίλ Γκιμπράν
«Τα παιδιά πρέπει να διδάσκονται πώς να σκέφτονται, όχι τι να σκέφτονται». – Margaret Mead
«Εκπαίδευση είναι η βαθμιαία ανακάλυψη της άγνοιάς μας». – Will Durant
«Ο τελικός σκοπός της εκπαίδευσης είναι να μετατρέψει τους καθρέφτες σε παράθυρα». Sydney J. Harris
«Ο σκοπός της εκπαίδευσης είναι να αντικαταστήσει ένα άδειο μυαλό με ένα ανοιχτό μυαλό». Malcolm Forbes
Σήμερα στο κεντρικό σύνθημα του πολυτεχνείου παρά την αναμφισβήτητη διαχρονικότητα του, θα τολμούσα να πρόσθετα ακόμη δυο λέξεις ανάμεσα στις άλλες τρεις. Αυτές που γράφω σαν επικεφαλίδα στην αρχή και έχω την εντύπωση πως η μια δυστυχώς απουσιάζει από το λεξιλόγιο του έλληνα σήμερα. «Ψωμί, παιδεία αυτογνωσία για ελευθερία!»
