Πολυτεχνείο 1973 – Πανεπιστήμιο 2020

Πλησιάζει και πάλι η 17η Νοεμβρίου. Η ημέρα η οποία στη νεότερη και στη σύγχρονη Ιστορία των Ελλήνων είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την κορύφωση, τον Νοέμβριο του 1973, της αντίστασης και την αιματοβαμμένη εξέγερση της νεολαίας εναντίον του δικτατορικού καθεστώτος το οποίο ήλεγχε τις τύχες της πατρίδας μας από το 1967.
Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί από το 1974 και μετά, δηλαδή στα χρόνια της Δημοκρατίας, για τη θυσία εκείνου του Νοέμβρη στο Πολυτεχνείο. Μια θυσία που συχνά γίνεται, ως γνωστόν, αντικείμενο για πολιτική και κομματική εκμετάλλευση ή μετατρέπεται σε μέτρο σύγκρισης της κοινωνικής προσφοράς της εκάστοτε νεολαίας έναντι των προγενέστερων.
Δεν είναι πρόθεσή μας, όμως, να επαναλάβουμε σήμερα όσα έχουμε άλλοτε διαβάσει ή ακούσει για τα παιδιά του Πολυτεχνείου. Μήτε να γράψουμε ότι η νέα γενιά των ημερών μας είναι κατώτερη των περιστάσεων που ζούμε ή υποδεέστερη της γενιάς του Νοέμβρη εκείνου.
Με αφορμή το Πολυτεχνείο του ’73 και κοιτώντας κατάματα τη σημερινή μας ζωή, θα θέλαμε να γράψουμε λίγες γραμμές για την τριτοβάθμια εκπαίδευση στην σύγχρονη Ελλάδα.
Στο ξεκίνημα, λοιπόν, κάθε ακαδημαϊκού έτους αλλά και ανά πάσα στιγμή στη διάρκειά του, ακούμε και διαβάζουμε για σοβαρά προβλήματα ακαδημαϊκών ελευθεριών, μα και υλικοτεχνικής υποδομής και ελλείψεις σε εκπαιδευτικό προσωπικό στα πανεπιστήμια ανά την Ελλάδα. Έτσι βλέπουμε ότι, παρά τις εκκλήσεις των πρυτάνεων και των λοιπών ακαδημαϊκών αρχών, το δημόσιο πανεπιστήμιο, με αρκετές, ετησίως, κενές θέσεις έμπειρου και καταρτισμένου διοικητικού ή τεχνικού προσωπικού και διδασκόντων με προβλήματα στη στέγαση και στη σίτιση των φοιτητών και, όπως λένε πολλοί, χωρίς επαρκή χρήση των τεχνολογιών επικοινωνιών και πληροφορικής, υποβαθμίζεται και δεν μπορεί να προχωρήσει μόνο του και να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες του παρόντος και στις απαιτήσεις του μέλλοντος χωρίς την κρατική αρωγή…
Και αντί της, τόσο αναγκαίας, για να υπερβεί τα κάθε λογής εμπόδια, κρατικής στήριξης, το ελληνικό πανεπιστήμιο συναντά την μηδαμινή «βοήθεια» και αόριστες υποσχέσεις των κρατούντων και δεν αξιοποιούνται έτσι, ίσως λόγω της γραφειοκρατίας ή άλλων λόγων, λαμπροί επιστήμονες που το στελεχώνουν και το εξειδικευμένο του προσωπικό ώστε να προσφέρουν στην εξέλιξη της Γνώσης και της Επιστήμης. Την ίδια στιγμή, ενώ πλήθος πτυχιούχων των ελληνικών πανεπιστημίων, δίχως, όμως, να ευθύνεται για αυτό μονάχα η οικονομική και η κοινωνική κρίση των τελευταίων ετών στην Ελλάδα, σταδιοδρομεί σε χώρες του εξωτερικού, καραδοκεί ως «δαμόκλειος σπάθη» η είσοδος στην «αγορά» της ιδιωτικής πρωτοβουλίας διά των ιδιωτικών πανεπιστημίων, τα οποία θα αποσπάσουν ανηλεώς από τα δημόσια προσωπικό και πόρους και θα προσφέρουν έναντι υψηλού κόστους σε όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν για να το αποκτήσουν το αγαθό της παιδείας που μέχρι τώρα προσφέρεται από τα δημόσια πανεπιστήμια δωρεάν σε όλους…
Κι αν οι «μεγάλοι» δυσκολεύονται να βρίσκουν λύσεις στα προβλήματα της φιλομαθούς νέας γενιάς, παρακαλώ πολύ να μην λένε ψέματα στη νεολαία γεμίζοντάς την με φρούδες και απατηλές υποσχέσεις ότι όλα σχετικά με την παιδεία και την πανεπιστημιακή εκπαίδευση θα βρουν το δρόμο τους! Γιατί είναι οι ίδιοι που αναθρέφουν τα δικά τους παιδιά και τους διδάσκουν, εάν θέλουν να έχουν ένα υψηλό (και όχι έρπον!) ηθικό κύρος ανάμεσα στους συνανθρώπους μας και μιαν ανθρωπιστική παιδεία ως εφόδιο στην καθημερινή ζωή και μιαν αξιοπρέπεια στην κοινωνία κάθε ανθυποστιγμή, να μη λένε ποτέ ψέματα, ούτε για τα μεγάλα, ούτε για τα μικρά ζητήματα της ζωής μας…